Málfríður - 15.11.1990, Blaðsíða 26

ORÐ í BELG UM
ÞÝSKUKENNSLU
Gisela Rabe-Stephan, kennari við Guðlaug Hermannsdóttir, kennari við
Menntaskólann á Akureyri (MA). Verkmenntaskólann á Akureyri (VMA).
Dagana 27,—30. ágúst var haldið
námskeið fyrir þýskukennara um
kennsluaðferðir í þýsku. Fjölbrauta-
skóli Suðurlands lét í té húsnæði og
margs konar fyrirgreiðslu. Er
skemmst frá því að segja að Selfoss-
dvölin varð þátttakendum andleg upp-
lyfting og ágætis byrjun á vetrarstarf-
inu.
Fyrirlesarar voru tveir, Stefan
Pflaum frá Freiburg og Margarete
Scháttle frá Vínarborg.
í þessari grein verður drepið á
hugmyndir Pflaums um hvernig
kenna á þátíð, núliðna tíð og óbeina
ræðu.
Núliðin tíð eða þátíð?
Hugleiðingar Pflaums varðandi
notkun núliðinnar tíðar og þátíðar
voru forvitnilegar og margvíslegar.
Sennilega fann hver þátttakandi eitt
eða annað fyrir sína kennslu. Hér
skal drepið á nokkur atriði sem gætu
komið að gagni í kennslu á síðustu
önn á málabraut.
Hve margslungið þetta málfræði-
svið er kemur fram í eftirfarandi til-
vitnun: ,,Das Nebeneinander von
Perfekt und Práteritum im Deutschen
ist ein so komplexes Thema (es betrifft
die Sprachgeschichte, Dialekte, Medi-
um, Stil, u.s.w) da/S es hier nicht erör-
tert werden kann.“ Harro Gross:
Einfúhrung in die Germanistische
Linguistik.
En aðrir höfundar fjalla um málið
og nefndi Pflaum sérstaklega hug-
myndir Latzels í þessu sambandi.
Þetta þýðir: Við notum núl. tíð þegar
við fjöllum um liðið atvik sem áhorf-
endur í nútíðinni.
PRÁTERITUM PERFEKT
Redeweise I úber Vergangenes: Redeweise II úber Vergangenes
Betrachtzeit vor Sprechzeit Betrachtzeit glz Sprechzeit
+ +
Suchzeit glz Betrachtzeit Suchzeit vor Betrachtzeit
S (Sprecher) S (mit Blick auf Spuren):
(Ich sah): „Jemand kam durch den „Jemand ist durch den Garten
Garten." gegangen.“
Dæmi: ,,Ich sehe, da/3 der Einbrec- her den Schrank geöffnet hat.“ Þátíð notum við þegar við fjöllum um liðið atvik sem áhorfendur í þátíðinni: ,,lch sah, da/3 der Hund ins Wasser sprang." Eftirfarandi tafla gefur yfirlit yfir helstu atriði í samanburði á núliðinni tíð og þátfð.
Práteritum Perfekt
Wiedergabe von Vergangenem Wiedergabe von Vergangenem in
in der geschriebenen Sprache der gesprochenen Sprache
Wiedergabe von Vergangenem Wiedergabe von Vergangenem
unter dem Aspekt der Nicht- unter dem Aspekt der Abgeschlos-
abgeschlossenheit senheit
Erzáhlende Wiedergabe von Besprechende Wiedergabe von
Vergangenem Vergangenem
Wiedergabe von Vergangenem Wiedergabe von Vergangenem
aus einer vergangenen Be- aus einer Betrachterposition in
trachterposition der Gegenwart
26