Bæjarins besta


Bæjarins besta - 19.12.1991, Blaðsíða 32

Bæjarins besta - 19.12.1991, Blaðsíða 32
32 BÆJARINS BESIA • Fimmtudagur 19. desember 1991 s Oskum starfsfólki okkar og viðskiptavinum gleðilegra jóla, árs ogfriðar, og þökkum jafnframt samstarf og viðskipti á líðandi ári. Landsbanks íslands útibúið á Patreksfirði Ár\ ÍSFANG SUÐURGÖTU - ÍSAFIRÐI - SÍMAR: 4443 & 3500 ÚTFLUTNINGUR SJÁVARAFURÐA Vélvirklnn hf. Hafnargötu 8 415Bolungarvík 'ityáteé y&zfjýcnðM/i L Landsbankinn Útibú Bíldudal mw straumur hf Silfurgötu 5 S 3321 ----V E R S L U N- E.GUÐFINNSSONARF !/q\ Bílaverkstæði Sigurðar og Stefáns, ísafirði L Landsbankinn Útibú Tálknafirði TOGARAÚTGERÐ ÍSAFJARÐAR HF. Sædór hf. Sími3360 Rækjustöðin hf. Sundahöfn, ísafírði hann kæmi til einstæðu móð- urinnar. Fyrirmynd fólks gat hann tæpast talist þótt miklu frekar væri það svo, að aðstæðurnar hefðu ráðið núverandi stöðu. Einn og yfirgefinn, konulaus og barnalaus, þetta var ekki hugmyndin sem almenning- ur gerði sér af manni í hans embætti. Ekki var hægt að segja öðru fólki að hjóna- bandið væri sá rammi um fjölskyldulíf sem færði fólki mesta gæfu. Það hljómaði afar ósannfærandi. Samt predikaði hann þennan boð- skap ævinlega þegar tæki- færi gafst til. A slíkum stundum gleymdi hann sín- um eigin högum. Hver veit hvers vegna sum hjónabönd ganga en önnur ekki. Eigin- konan fyrrverandi hafði oft sagt, að menn sem tækju störf sín of hátíðlega væru verstu hjónadjöflarnir, í góðu auðvitað. En svo gafst hún upp. Of mikil vinna, of lítið heima. Ef það breyttist ekki þá færi hún. Börnin þeirra fengu ekki sömu lífs- gæði og önnur börn. Þau voru verr klædd en hin. Eins og það skipti einhverju. Ekki kvörtuðu börnin. Nú töluðu þau ekki við föður sinn án þess að minnast á ferðalögin, nýja bílinn, sjónvarpið, tölvuna og öll þessi skrapatól, sem færðu manninn fjær uppruna sín- um og eðli sínu. Það fannst honum að minnsta kosti. Þau voru ólík, en ástfangin og meira þurfti ekki til. Auðvitað hlaut það að duga ævina alla, ekki síst þegar búið var lofa ævarandi trú frammi fyrir augliti drottins og presturinn búinn að gefa þau saman. Það hafði bara ekki dugað. Aldrei hafði neitt heyrst annað en að hann væri dugandi. Fólk sagði að gott væri að tala við hann. Honum stóð hins veg- ar á sama um hugsanir ann- ars fólks varðandi störf sín og árangur á því sviði. Með- an vissan , þessi örugga vissa var fyrir hendi, um að hann væri að gera rétt, skipti ekkert annað máli. Auðvitað leiddist honum, einum heima á kvöldin. Þá dugði að grípa til bókanna. Þar var gnægð visku að fá, þótt ekki dygði hún alltaf til þess að persónuleg sam- skipti hans við annað fólk væru eins og hann kysi helst. Hvað um það, starfið stóð alltaf fyrir sínu. Honum hafði verið kennt að langan- ir fólks ættu ekki að stjórna lífi þess, heldur skyldu- ræknin. Þó gat hann ekki neitað því að efinn ásótti meir hugsanirnar í seinni tíð. „Hvers vegna hann?“ Þegar flytja þurfti tíðindi af láti ungs manns. „Hvers vegna hún?“ Honum rann til rifja basl ungu einstæðu móðurinnar, sem hann myndi hitta eftir nokkrar mínútur og langaði til að snúa við. Var það virkilega svo að hann vildi forðast hana? Og hvers vegna þá? Skömmu eftir skilnaðinn sóttu á hann þungar hugsan- ir og um tíma hafði ekki dugað að leita huggunar í trúnni. Byrjunin var sú að fá sér eitt staup á kvöldin þeg- ar vinnudeginum lauk. Svo varð það örlítið meira án þess að nokkur tæki eftir því. Dagarnir liðu saman í ógleymi og hann hætti að kenna til í sálinni. En líkam- legu heilsunni hrakaði held- ur. Áður en illa fór var hon- um fyrir slysni beint á rétta braut. Hann var kallaður á heimili eldri konu, ekkju, sem bjó ein með einkasyni sínum, tæplega þrítugum. Þótt tvö ár væru nærri liðin frá þessu atviki mundi hann það glöggt.eins og það hefði gerst í gær. Sjálfum leið honum ekki allt of vel. Ekki var rétt að segja að um timburmenn væri að ræða, en taugarnar voru í lakara lagi en venjulega. Ungi maðurinn var einn af vand- ræðamönnum bæjarins, drykkfelldur úr hófi fram og slarksamur, hafði víst brotið margt meyjarhjartað. Ungi maðurinn átti tvö börn í lausaleik, og var þá aðeins talinn sannanlegur fjöldi. Sumir sögðu að börnin væru fleiri. En móðirin var mikil afbragðs kona, sem kom til kirkju hvern sunnudag. Mikil ósköp voru þau sem hann, sonurinn, hafði lagt af áhyggjum á herðar móður sinnar. Allt hennar sparifé hafði gengið til að greiða óreiðuskuldir sonarins og ekkert átti hún sjálf af þessa heims margrómuðu gæðum. Oftar en ekki lét hún fé rakna til barnabarna sinna þótt það væru hennar einu heimiluðu afskipti af þeim. Ástandið var skelfilegt. Brotin húsgögn, tómar brennivínsflöskur um allt, sumar brotnar, og gamla konan titrandi af hræðslu og ótta við einkasoninn. Hann langaði að snúa við. Allar ógeðfelldustu afleiðing- ar brennivínsdrykkju, þessa fasta fylgifisks manns- ins blöstu við þegar inn var komið. Yfir einkasyninum, illa útlítandi eftir margra daga hömlulausa drykkju, stóðu tveir stæltir, ungir og myndarlegir lögreglu- þjónar. Viðbjóðurinn lýsti sér í svip þeirra. Þeir voru að búa sig undir að drösla syninum út. En gamla kon- an grét og bað þá að fara ekki með hann í fangahúsið, eins og hún nefndi fang- elsið. „Hvernig geturðu hugsað þér að hafa hann hér svona á sig kominn? Hann er stórhættulegur í þokka- bót“ sagði Iögregluþjónn- inn. „Þarna ertu kominn blessaður“ sagði gamla kon- an aðeins, þegar hann gekk inn. Eftir miklar fortölur tókst að róa soninn niður. Þó þurfti að kalla lækninn til og gefa syninum sprautu. Næstu tvo daga hafði hon- um orðið tíðförult til gömlu konunnar, sem alltaf bað honum guðs blessunar og þakkaði fyrir hvað hann hafði góð áhrif á soninn. Með samstilltu átaki tókst honum og lækninum að koma syninum suður til meðferðar. Meðferðin tókst. Hann hafði ekki bragðað áfengi síðan. En einmanaleikinn jókst að sama skapi og vinnan dugði stundum ekki til að deyfa þessa nagandi tilfinningu. Og þó var eins og erfið- leikarnir og vandamálin hjá fólkinu í bænum minn- kuðu ekki. En svo skrýtið sem það kunni að hljóma heyrði ekki kjaftasögur um sjálfan sig þrátt fyrir vax- andi söguburð í bænum. Líf- ið var honum ef til vill ekki erfitt, en það var gleðisn- autt. Ánægjan sem hafði áður fylgt því, að færa fólki gjafir þótt frá öðrum væru, var horfinn. Gleðin var týnd. Hann vissi af trúnni allan tímann þótt oft sækti efinn á, af hörkuþunga. Nú hafði hann staðið kyrr drjúga stund án þess þó að hafa tekið eftir því. Löng- unin til að snúa við og biðja einhvern annan að færa ein- stæðu móðurinni glaðning- inn varð æ sterkari. Ekkert var ólíkara honum en að gefast upp. Meira að segja heimsóknin til mæðgininna hafði verið auðveldari en þessi fáu spor sem hann nú átti eftir. Hann langaði til að hrökkva, ekki stökkva. Hann langaði heim. Að hafa einhvern til að tala við. All- taf var hann reiðubúinn að hlusta á vandamál annarra, en hver hlustaði á hann? Enginn, það vissi hann því að í starfi sínu var hann all- taf einn, tók við sorgum annarra en hafði ekki rúm fyrir sínar eigin. „Nú sný ég við“, hugsaði hann. Allt sem mér tilheyrir á aðfanga- degi er ógert. Hann byrjaði að ganga til baka til skrif- stofunnar í gamla óhrjálega húsinu, sem hafði verið af- drepið, síðan brann um árið. Látlaus snjókoman gaf sig ekki. Veðrið var þrjósku- legt eins og hann sjálfur, þegar nauðsynlegt var að færa ungri konu and- látsfregn sambýlismanns og föður barnanna þeirra. Nei! auðvitað gat hann ekki snú- ið við. Það var ekki leyf- ilegt, einfaldlega ekki hægt. Skyndilega tók hann á sig rögg. Að vísu voru þetta ekki nema tuttugu þúsund krónur og seint á ferðinni. Enn voru samt tvær stundir til lokunar verslana. Pening- arnir sem hann bar á sér voru smámunir miðað við þrjár milljóninrnar sem út- gerðarmaðurinn tapaði. Samt voru þeir meiri auðæfi fyrir þriggja barna móður- ina. Hægt en þvermóðsku- lega sneri hann til fyrri áttar og hugsaði sér að skipta um starf. Það hlaut að vera auð- veldara að beita. „Eftir þessi jól hætti ég“ Skömmu síðar bankaði hann upp í gömlu húsi í elsta hluta bæjarins, á mölunum. Þriggja ára gamall sonur konunnar kom til dyra og horfði feimnislega á komu- mann, en sagði ekkert. „Hver er að koma“ hrópaði ungleg rödd móðurinnar að innan. „Kallinn úr kirkj- unni“ sagði sá stutti. „Skammastu þín“ sagði sjö ára gömul systir hans, son- ardóttir gömlu ekkjunnar. „Þetta er presturinn, mamma" sagði ljóshærða hnátan. Hann spurði eftir móðurinni, sem kom í þann mund framm í dyrnar og heilsaði honum glaðlega. Hún vildi vita erindi prests- ins á þessum tíma og skaut því að hvort hann væri bú- inn með jólapredikunina. Honum varð svarafátt, hafði búist við annars konar mót- tökum, vandræðalegri. Þriggja barna móðirinn horfði beint í augu hans og beið svars. Inni í sér skrapp hann allur saman, sagði ek- kert og hélt áfram að minn- ka. Loks fálmaði hann vandræðalega innan á sig og kraflaði umslagið með pen- ingunum klaufalega upp úr vasa sínum og rétti henni skjálfandi hendi. Það lædd- ist bros fram á varir hennar yfir vandræðagangi hans. Brosið hvarf um leið og um- slagið opnaðist og pening- arnir komu í ljós Hún sagðist ekki þurfa nein- ar ölumusur. Þá fyrst var honum öllum lokið. Stam- andi röddu bað hann þess að hún tæki við peningunum, til þess að gleðja börnin. Þetta er gjöf kirkjunnar til ykkar þessi jólin, sagði hann. Með sjálfum sér bað hann þess í hljóði að við gjöfinni yrði nú tekið án frekari formála. Nokkur tár læddust fram á hvarma hans. Eiginlega hafði hann búist við því að móðirin væri hvorki jafn vel klædd né glæsileg og honum fannst nú. Og svo vonaði hann, að þóttinn myndi minnka eitt- hvað. Þarna stóð hann sjálf- ur sóknarpresturinn, skyndilega þyrmdi yfir hann, þreytutilfinningin heltók hugsunina. Pening- arnir duttu úr umslaginu á gólfið. Rennandi blautur stóð hann í forstofunni og tómt umslagið var svo undur létt. Sjálfur var hann svo þungur. Elsta barnið, dökk- hærður 10 ára drengur kom fram og sá fjársjóðinn liggja á gólfinu. Fagnandi sagði hann að þau gætu nú keypt jólagjafir. Þá fyrst slaknaði á spenn- unni. Unga móðirin brosti og bauð prestinum inn. „Þér hlýtur að vera kalt. Þú hefur víst engan til að hugsa um þig“- Honum reyndist erfitt að halda huganum við jóla- predikunina. Eftir skamma stund átti hann að stíga í stólinn. Samtalið við þessa ungu konu sem átti þrjú ung börn og engan að til að sjá um daglegt uppeldi, varð að treysta á sjálfa sig, hafði grópast svo í huga hans, að annað komst ekki að. Líf hennar var með allt öðrum hætti en hugsun hans gat meðtekið. Eiginkona hans fyrrverandi hafði þó verið gift honum í 15 ár. Þessi kaus að vera ein, hafði gefist upp þrisvar eða hvað? Hver átti að gæta hirðisins þegar hann brast eitthvað? Hafði hann sjálfur ekki ver- ið of upptekinn við að gæta hjarðarinnar? Var það kan- nski ekki hægt? Unga konan gætti sjálf sinnar litlu hjarð- ar, hann hafði gefist upp. Hver gætti hans sjálfs. Hann fann trúarlega efa sinn hjaðna. Á leiðinni frá kirkju vissi hann, að vegir guðs cru órannsakanlegir og jafn- framt að aldrei hafði hann verið sáttari við sína eigin predikun. Það hillti undir gleðina framundan. I hugan- um sendi hann öllum sóknar- börnum sínum jólakveðjur og guðs blessun, ekki síst ungu móðurinni og börnun- um þremur. Frostið jókst undir heið- skírum jólahimninum. Á ný- fallna mjöllina stirndi. Hann hugsaði hlýlega til sinna eigin barna.

x

Bæjarins besta

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bæjarins besta
https://timarit.is/publication/1104

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.