Víðförli - 01.10.2001, Blaðsíða 8

VIÐFORLI
20. ARG. 7. TBL.
Af erlendum vettvangi
Porvoo'samvinna
Trevor Parks, prestur anglíkana í Ósló, segir PorvoO'Sam.'
þykktina vera skila æ meiri árangri. Þrettán norskir, lúth-
erskir þjóðkirkjuprestar hafa nú hlotið leyfi ensku biskupa-
kirkjunnar að messa „anglíkanskt". I Tampere messar
finnskur þjóðkirkjuprestur þrjá sunnudaga í mánuði fyrir
enskan söfnuð. Lútherski prófasturinn í Tallinn í Eistlandi
hefur tekið að sér þjónustu fyrir enskumælandi í borginni
og sækir fundi anglíkana á Norðurlöndum sem fullgildur
meðlimur þrátt fyrir að vera lútherskur prestur. Komið hef-
ur verið á sambandi biskupsdæmis ensku kirkjunnar í
Newcastle og Möre'biskupsdæmis norsku kirkjunnar, en
þar er höfuðbiskup Norðmanna í forsvari, Odd Bondevik.
Þá hafa dómkirkjurnar í Bergen og Southwark tekið upp
formlegt samband. Prestar og sóknarfólk í Bragernes í
Drammen og Chelmsford hafa farið í heimsóknir í sóknir
hinna. Mörg biskupsdæmi eru í miðjum samstarfssamræð-
um. Ráðstefnum og fundum, sem sérstaklega er efnt til fyrir
lútherana og anglikana fjölgar síðustu árin.
Islenskir prestar og sóknamefndafólk eru hvött til að
koma á tengslum við söfnuði systurkirkna, hvort sem þær
eru lútherskar eða anglíkanskar. Samstarfskirkjur okkar
hafa tilnefnt tengiliði, sem eru til þjónustu reiðubúnir.
Netföng þeirra og kirknanna er hægt að finna á heimasíðu
Porvoo, www.svenskakyrkan.se/porvoo/index.htm
Eistneska kirkjan
Eistneska lútherska kirkjan, rétt eins og sú íslenska, ræðir
þessi árin skipan sína, lög og reglur. Aður en Eistland slapp
undan köldum hrammi hrynjandi Sovétveldis, 1991, sam-
þykkti kirkjan nýjan kirkjurétt. Sá byggði á kirkjuskipan
frá 1935 sem Sovétríkin afnámu þegar þeir náðu völdum í
Eistlandi í seinni heimsstyrjöldinni. Og nú er endurskoðun
þessara tíu ára reglna hafin. Talsverðar deilur hafa orðið
um hvort breyta eigi því ákvæði, sem er í gildi allt frá
1935, að biskup í eistnesku kirkjunni eigi að vera karlkyns!
Ekki þykir líklegt að ákvæðið verði afnumið í þessari end-
urskoðunarhrinu.
Eistar hafa, í anda Porvoo'samþykktar, ákveðið að
þjónustan í kirkjunni sé skilin þríþætt: Þjónusta djákna,
presta og biskupa. Áður var litu þeir svo á að biskupar
væru prestar í ákveðnu prestshlutverki. Þar sem Porvoo-
sáttmálinn gerir mikið úr sérstöku hirðishlutverki biskupa
hafa Eistar því tekið þessa stefnu og þar með tekið mið af
undirritun Porvoo-sáttmálans. Kvennabiskupsumræðan
hefur knúið á að ljóst sé hvernig eistneska kirkjan vill að
trúfræðileg efni séu rædd og ákveðin. Eins og hér heima
hefur prestastefna eistneskra lútherana sterka stöðu. Svo
hefur verið litið á að áður en kirkjuþing þeirra taki fyrir
veigamikil stefnumál, eins og vígslu kvenkyns biskups,
verði prestastefna fyrst að ræða og álykta um þau. Síðan
getur kirkjuþing tekið málið fyrir.
I janúar síðastliðnum var komið á kenningarnefnd í
eistnesku kirkjunni sem ætlað er að þjóna prestastefnu og
leggja fyrir stefnuna mótaða og rökstudda stefnu í álitamál-
um. Hið fyrsta, sem nefndin tekur fyrir, er kirkjufræði
(ecclesiologia) og sjálfsskilningur kirkjunnar. í nefndinni
eru helstu trúfræðingar kirkjunnar, bæði úr hópi presta og
frá guðfræðideildum í Tartu og Tallinn. Ef íslendingar vilja
tengjast eistneskum söfnuðum, fá upplýsingar og ráð um
tenglasöfnuði er sr. Veiko Vihuri til þjónustu reiðubúinn.
Netfangið hans er veiko.vihuri@eelk.ee
írskir anglíkanar
Vegna nábýlis við kaþólsku kirkjuna vann írska, anglí-
kanska kirkjan talsvert mikið með Dominus Iesus-ritið sem
olli talsverðu kirkjufári á liðnum vetri. Sent var svar til
Rómar. Þá undirritaði kirkjan svokallaða Reuilly-samþykkt
síðastliðið sumar, sem er samþykkt anglíkana við franska
reformerta. Irska anglíkanska kirkjan hélt upp á tíu ára af-
mæli vígslu kvenna til prestsþjónustu. Efnt verður til mik-
ils þings í september 2002 um eðli, stíl og hætti prestsþjón-
ustu í framtíðinni, hlut alþýðumenningar og tískustrauma í
tilbeiðslu, sem og alþjóðlegar og ekumenískar víddir í starfi
írsku kirkjunnar. Nú standa yfir viðræður við meþódista-
kirkjuna og stefnt að nánari samvinnu.
Ný írsk sálmabók er komin út sem og ný útgáfa af Book
of Common Prayer. Þessi írska útgáfa er nú til nota sem tiL
raunaútgáfa og verður til skoðunar og notkunar í söfnuðum
til 2004.
Margt hefur gerst í litúrgíunni í stærri söfnuðum anglík-
ana og nú er verið að kynna þær hinum smærri og sumum
íhaldssamari söfnuðunum. John Neil, biskup í Ossory og
Cashel, segir að þeir fari kynningarleiðir og noti mjúkar
aðlögunaraðferðir. Ekkert hasti en litúrgían sé í stöðugri
endurskoðun. Þá segir hann að stefnt hafi verið að fækkun
kirkjuþingsmanna úr 648 í 393 en sú áætlun var felld.
Spánn, Lúther og tengsl
Lúther lifir og kemur víða við sögu. Spænskir lúthers-
áhugamenn gefa nú út öll helstu rit Lúthers, í tuttugu bind-
um! Sex eru þegar komin út og útgefendur stefna að því að
öll bindin verði útgefin f lok ársins 2004. Það er Biskupa-
kirkjan á Spáni sem stendur að verkinu. Amerískir lúther-
anar (ELCA) hafa hrifist af framtakinu og hafa veitt fé til
kirkjunnar og lagt til spænskumælandi prest til að vinna
með innflytjendum frá Suður'Ameríku. Lútherskir innflytj'
endur hafa fundið leið inn í spænsku biskupakirkjuna og
hafa þannig iðkað það samstarf sem PorvoO'Samþykktin
opnaði fyrir á sínum tíma. Spánverjar hafa einnig þjónað
norrænum lútherönum. Vaxandi fjöldi fer nú, fótgangandi
eða akandi, pílagrímaleiðina til Santiagó de Compostela.
Síðastliðið sumar var finnskur prestahópur á ferð og naut
aðstoðar spænsku biskupakirkjunnar. Biskup þeirra er Car-
los López Lozano. Þau sem eru á leið til Madrid eða ann-
arra hluta Spánar og vilja samband eða upplýsingar um
messur geta sent póst til: eclesiae@arrakis.es.
Sigurður Arni Þórðarson