Bæjarins besta - 07.03.2001, Qupperneq 13

MIÐVIKUDAGUR 7. MARS 2001 13
Þrátt fyrir kuldann og einangr-
unina var þetta áhugaverð ferð
– Jakob Tryggvason og félagar eru nýkomnir úr mánaðardvöl í grimmdargaddi í einu af afskekktustu þorpum veraldar
Jakob Tryggvason hefur verið
þjónustustjóri hjá fyrirtækinu 3X-
Stáli á Ísafirði í nokkurn tíma. Í
starfi hans felst umsjón með allri
þeirri þjónustu sem þarf að veita
utan verkstæðis fyrirtækisins. Hann
fer til viðskiptavina, hvar sem þeir
eru staddir í heiminum, og setur upp
búnað frá 3X-Stáli. Vegna þessa
starfs hefur hann ferðast töluvert að
undanförnu og er nú nýkominn frá
Labrador í Kanada þar sem hann var
ásamt þeim Stefáni Tryggvasyni,
Sigurði Viðarssyni og Örnólfi
Örnólfssyni að setja upp búnað í
nýja rækjuverksmiðju í bænum
Charlottetown.
DeHavilland Beaver flugvélin í L´Anse au Clair. Beðið eftir heppilegu veðri til flugs.
3X-Stál hefur að undan-
förnu verið að hasla sér völl í
öðrum löndum og þá sérstak-
lega í Kanada. Fyrirtækið hef-
ur verið að bjóða heildarlausn-
ir og byggir oft heilu verk-
smiðjurnar frá grunni. Þessi
verksmiðja í Charlottetown er
sú fjórða í Kanada þar sem
3X-Stál kemur við sögu á
tveimur árum.
„Ég fór í fjórar ferðir fyrir
fyrirtækið á síðasta ári, tvær
til Kanada, eina til Noregs og
eina til Færeyja. Það er ekki
annað hægt að segja að mönn-
um bregði í brún þegar þeir
koma í fyrsta sinn til Labrador.
Kuldinn er ólýsanlega mikill
enda liggur landið frekar norð-
arlega.“
Ekki sannfærandi
flugvél
Fljúga þarf undarlega leið
til að komast í bæinn Char-
lottetown. „Fyrst þarf að
fljúga til Halifax. Þaðan fara
menn svo til St. John á Ný-
fundnalandi, síðan til St. Ant-
hony og þaðan til Charlotte-
town. Við fórum þó ennþá
furðulegri leið. Við tókum
leiguflug frá Deerlake og ætl-
uðum að fara til Labrador en
komumst ekki nema til L´An-
se au Clair. Veður varð til þess
að við urðum að millilenda
og gista í þessum franska bæ.
Flogið var með hundgam-
alli de Havilland Beaver flug-
vél árgerð ´56 frá L´Anse au
Clair til Charlottetown. Vélin
fannst mér ekkert sérstaklega
sannfærandi. Kuldinn í henni
var líka svo mikill en það góða
var að hún var með skíði. Það
fannst mér eini kosturinn við
vélina.“
Vélsleðir heppileg-
ustu fákarnir
Bærinn Charlottetown er
mjög afskekktur. „Samgöngur
á Vestfjörðum eru alger hátíð
miðað við það sem tíðkast á
Labrador. Enginn vegur liggur
til bæjarins og höfnin lokast
vegna ísa yfir vetrartímann.
Eina leiðin til að komast til
bæjarins er með flugvél eða
vélsleða.
Þrátt fyrir að enginn vegur
liggi til bæjarins eiga íbúar
hans samt nokkra bíla. Þá nota
þeir eingöngu til að keyra á
milli húsa í bænum á sumrin
en hver maður á þar að auki
að minnsta kosti einn og allt
upp í þrjá vélsleða. Það leikur
líka enginn vafi á því að þeir
eru heppilegustu reiðfákarnir
á þessum slóðum.“
Verksmiðjan mun
gjörbylta bænum
„Þegar til bæjarins var kom-
ið, var um að gera að hefjast
handa. Til stóð að setja upp
allan þann vélbúnað sem 3X-
Sál seldi til verksmiðjunnar.
Mikill fjöldi iðnaðarmanna
alls staðar að var í bænum.
Húsið sem verksmiðjan er í
er alveg nýtt. Að flatarmáli er
það töluvert stærra en Bása-
fellshúsið á Ísafirði. Til stend-
ur að vinna þarna á vöktum í
20 tíma á sólahring.
Ekki búa nema um 300
manns í bænum. Talið er að
um 90 manns eigi eftir að
vinna í verksmiðjunni. Þar að
auki þarf að þjónusta þá starfs-
menn á ýmsan máta og þannig
skapast enn fleiri störf. Þess
vegna er ljóst að þessi verk-
smiðja á eftir að gjörbylta
bænum. Auk þess að veita
geta fengið sé helstu nauð-
synjar. Ekki gafst mikill tími
til að skoða sig um enda lá
mikið á að koma verksmiðj-
unni í starfhæft form hið
fyrsta. Það eina sem við
gerðum okkur til skemmtunar
var að prufa einu sinni að
veiða fisk í gegnum ísvök.
Maðurinn sem við bjuggum
hjá vinnur ekki neitt á veturna
og stundar því þessar veiðar
af hörku og fengum við að
koma með honum einu sinni.“
Allir í vinnuna
á einum vélsleða
Kuldinn var meiri en menn
eiga að venjast á Íslandi.
„Þegar logn var og heiðskírt
var 35 stiga frost. Samt snjóaði
ekki mikið. Við vorum þarna
úti í mánuð og ekki snjóaði
nema í tvo daga. Þá var líka
blindbylur.
Ekki var nema tíu mínútna
gangur frá heimili okkar að
vinnustaðnum. Þrátt fyrir það
var ansi kalt að ganga í vinn-
una. Það er mjög erfitt að þurfa
að labba oft á dag í svona
miklum kulda. Þess vegna
redduðum við okkur vélsleða
og það munaði miklu. Við
festum forláta sleða aftan í
fákinn og gátum því farið allir
í vinnuna á einum vélsleða.
Þrátt fyrir kuldann og ein-
angrunina var þetta áhugavert
ævintýri. Það er ómögulegt
að segja hvenær ég verð næst
sendur í svona ferð. Það gæti
gerst á morgun en það gætu
líka liðið nokkrir mánuðir“,
segir Jakob Tryggvason.
Jakob og Stefán Tryggvasynir ásamt Önrólfi Örnólfssyni á
göngu í L´Anse au Clair. Þetta var fyrsti dagur þeirra í Kan-
ada og eins og sjá má var þeim skítkalt.
íbúum hans vinnu má búast
við því að fjöldi manns eigi
eftir að flytja í bæinn þegar
verksmiðjan tekur til starfa.
Það er sorglegt að segja frá
því, en síðan þorskurinn hvarf
á þessum slóðum hafa íbúar
Charlottetown verið að gera
mest lítið. Flestir þeirra hafa
lítið sem ekkert unnið og lifað
af bótum frá ríkinu.“
Verksmiðjan lokast
líklega í nokkra
mánuði á ári
Eins og áður segir lokast
höfnin yfir hörðustu vetrar-
mánuðina. „Þess vegna held
ég að verksmiðjan muni lokast
í nokkra mánuði á ári. Það
segir sig sjálft að ekki er hægt
að reka verksmiðju ef ekkert
er hráefnið.
Ég veit ekki alveg hvernig
menn ætla að geta rekið svona
apparat ef það þarf að loka
því í fleiri mánuði. Samt virð-
ast Kanadamenn alveg vita
hvað þeir eru að gera. Þeir eru
ekki eins og við Íslendingar.
Ef einhver vinnsla skilar ekki
hagnaði, þá er henni umsvifa-
laust hætt. Ekki er reynt að
teygja lopann til hins ýtrasta
eins og oft er gert hérna á
Íslandi.“
Veiddu
í gegnum vök
Íbúar Charlottetown eru
mjög trúaðir. „Það eru sex
mismunandi trúarreglur í
bænum. Það er mjög mikið,
sé hugsað til þess að íbúarnir
eru ekki nema um 300.
Aka þurfti í 40 mínútur á
vélsleða til næsta bæjar til að Gististaður félaganna í Charlottetown.
10.PM5 19.4.2017, 09:2413