Vinnan - 01.10.1946, Blaðsíða 34

Baldissera var á sama máli og Scarpone, og uppá-
stungan var samþykkt.
Meðan hetjan var að skrifa nafnið, byrjuðum við að
deila um fyrstu greinina.
Michele Zompa kom með uppástungu:
— Fyrsta greinin verður að heita: „Þeir hafa myrt
Berardo Viola.“ Það ættum við allir að geta orðið sam-
mála um.
Scarpone var samþykkur þessu, en stakk upp á við-
bót: „Þeir hafa myrt Berardo. Hvað eigum við að
gera?“
— Blaðið heitir: „Hvað eigum við að gera?“ Það
ætti að nægja, sagði Michele.
— Nei, það er ekki nóg, sagði Scarpone. — Það
verður að endurtaka það. Ef það er ekki endurtekið,
kemur það ekki að neinu gagni. Það verður að endur-
taka það í öllum greinunum: Þeir hafa tekið af okkur
vatnið, hvað eigum við að gera? Skiljið þið það ekki?
Presturinn neitar að grafa hina látnu, hvað eigum við
að gera? Þeir nauðga konum okkar í nafni réttvísinnar,
hvað eigum við að gera? . . . Don Circostanza er fífl,
hvað eigum við að gera?
Þá skildu allir uppástungu Scarpones og voru á sama
máli og hann.
Þegar ég varð þess var, að allir voru orðnir sam-
mála, fór ég heim til þess að sitja stundarkorn í sól-
skininu ásamt syni mínum, sem ég hélt að ég mundi
aldrei sjá aftur, en var nú kominn heim . . .
Seint urn kvöldið kom Scarpone með þrjátíu eintök
af blaðinu. Ég átti að fara með það til San Benedetto
og útbýta því þar, því að þar átti ég kunningja. Daginn
eftir áttu aðrir kafóníar að fara með það til annarra
nágrannaþorpa og útbýta því þar. Alls höfðu verið
prentuð fimm hundruð eintök.
Ég átti kunningja í San Benedetto, og við ákváðum
að fara þangað öll þrjú, ég, kona mín og sonur minn,
til að létta okkur ofurlítið upp í tilefni af því, að sonur
minn var kominn heim. Þetta bjargaði lífi okkar.
Við lögðum af stað eftir hádegi daginn eftir. Ég var
hálftíma að útbýta blöðunum. Því næst borðuðum við
kvöldmat í San Benedetto, og um klukkan níu lögðum
við af stað heimleiðis. Þegar leiðin var hálfnuð, heyrð-
um við skot. Og þegar við komum nær heyrðum við,
að skothríðin kom frá Fontamara.
í sama bili ók vagn fram hjá.
— Hæ! hrópaði ekillinn. — Það er stríð í Fonta-
mara.
— Stríð? Hvers vegna er stríð? spurðum við hvert
annað.
Við héldum áfram spölkorn, en skothríðinni linnti
ekki.
— Hvað eigum við að gera? spurðum við hvert
annað.
Og þetta var einmitt spurning Scarpones: „Hvað
eigum við að gera?“ En það var auðveldara að spyrja
en að svara.
Þegar við komum á vegamótin hjá Pescina, mættum
við Pasquale Cipolla.
— Hvert ætlið þið? . . . Til Fontamara? . . . Eruð
þið gengin af göflunum, æpti hann og hélt áfram í
áttina til Pescina.
Við hlupum á eftir honum.
— En hvað er um að vera í Fontamara? spurði ég.
— Hvernig stendur á þessari skothríð?
—- Stríð, stríð . . . svaraði Cipolla. — Stríð gegn
kafóníunum . . . gegn blaðinu.
— En hvað varð um hina íbúana í Fontamara?
spurði ég.
— Allir, sem gátu, björguðu sér á flótta, sagði
Cipolla og hvatti sporið.
— Slapp Scarpone?
— Hann hefur fengið friðinn, svaraði Cipolla og
signdi sig.
— Slapp Venerdi Santo?
— Hann hefur fengið friðinn, svaraði Cipolla og
signdi sig.
— En Pontíus Pílatus?
— Hann komst upp í fjöllin.
— En Michele Zompa?
— Á leið til Ortono.
— En Baldissera?
— Hann hefur fengið friðinn.
— Hverjir eru dauðir fleiri?
í fjarska heyrðum við jódyn, sem nálgaðist. Það gátu
verið hermenn frá Pescina á leið til Fontamara.
Við hlupum yfir engin og misstum sjónar á Pasquale
Cipolla í myrkrinu.
Við sáum hann ekki framar.
Og við höfum ekkert frétt af hinum heldur, hvorki
þeim, sem féllu né hinum, sem komust af. Og við höfum
ekki séð húsin okkar né landareign okkar síðan.
Og nú erum við hér.
Hinn Mikli Óþekkti hjálpaði okkur að komast úr
landi. En það er skiljanlegt, að við getum ekki verið
hér.
Hvað eigum við að gera?
Eftir allt stritið og stríðið og tárin og sárin og blóðið
og hatrið og örvæntinguna:
Hvað eigum við að gera?
ENDIR.
Útbreiðið VINNUNA
300
VINNAN