Börn og menning - 01.10.2002, Qupperneq 19

H.C. Andersen verðlaunin 2002
17
viðurkenningu frá Carnegie og árið 2000
fékk hann „Stockport School Book Price
K4". Síðast en ekki síst heiðrar IBBY Aidan
Chambers í ár með Andersen-verðlaununum
eins og fyrr er nefnt.
Bækur Aidan Chambers hafa verið þýddar
á fjölmörg tungumál, m.a. öll helstu Evrópu-
málin, sem og dönsku, norsku og sænsku
auk japönsku og kínversku. Aidan heldur úti
mjög skemmtilegum og forvitnilegum vef á
Netinu, www.aidanchambers.co.uk, þar sem
meðal annars er að finna ræðuna sem hann
hélt þegar hann veitti verðlaununum viðtöku
í Basel 29. september síðastliðinn.
Quentin Blake
Quentin Blake fæddist árið 1923. Hann fékk
góða menntun, gekk í skóla í Downing og
Cambridge og lærði enskar bókmenntir.
Hann stefndi að því að verða enskukennari
en dráttlistin varð bókmenntunum yfirsterk-
ari. Quentin lærði undirstöðuatriði listarinnar
í Chelsea College of Art, þá kominn yfir tví-
tugt. En löngu fyrir þann tíma hafði hann
skapað sér sína sérstöðu í myndskreytingum.
Hann hefur verið síteiknandi frá unga aldri
og sendi teikningar sínar í blaðið Punch frá
því hann var fjórtán ára. Þegar hann var
sextán ára höfðu tvær teikningar verið
teknar í blaðið og hann fékk sendar tvær
ávísanir upp á sjö gíneur hvora. Hann vissi
ekkert hvað hann átti að gera við þessar
ávísanir, hann átti engin viðskipti við banka.
Quentin sinnti herþjónustu þegar hann
hafði aldur. til og þar myndskreytti hann
kennslubækling fyrir hermenn. Honum
fannst hann aldrei vera raunverulegur her-
maður, fannst hann ekki standa sig nógu vel.
Eftir að herþjónustu lauk gekk honum erfið-
lega að komast aftur inn ( eðlilegt líf hins
menntaða manns. En lífið í Cambridge kom
kyrrð á órólegan huga hins unga myndlistar-
manns og fannst honum notalegt að ganga
um götur borgarinnar og virða fyrir sér
mannlífið. Hin dreifða byggð með túnum og
engjum gaf tilfinningu um sveitakyrrð og
notaði hann slíkt landslag mikið í myndum
sínum. Hann fór í bíó og sá myndir Buster
Keatons. Þar sá hann myndir skapa sögu og
það var einmitt það sem hann vildi gera.
Meðan Quentin var í skóla í Cambridge
kynntist hann samstarfsmanni sínum til
margra ára. Þarna varð til fyrsta bókin sem
þeir unnu saman, Up with Birds!
Árið 1965 varð hann aðstoðarkennari við
hinn virta skóla, Royal College of Art.
Seinna varð hann aðalkennari við myndlist-
ardeildina og vann þar með mörgum hæfi-
leikaríkum nemendum sem urðu sjálfir
þekktir teiknarar. Frá árinu 1986 hefur
Quentin Blake eingöngu helgað sig listinni
og unnið við myndskreytingar bæði sinna
eigin sagna sem og annarra.
Myndir Blakes hafa birst í nálægt tvö-
hundruð verkum ýmissa höfunda og má þar
nefna Lewis Carroll, Charles Dickens og John
Aiken. í mörg ár starfaði Blake með hinum
fræga rithöfundi Roald Dahl og myndskreytti
sögur hans um Matthildi og Nornirnar svo
einhverjar séu nefndar. Fígúrurnar sem hann
teiknar eru stríðhærð börn, króknefjaðar
nornir og druslulegar krákur. Sposkar og
snaggaralegar birtast persónurnar í sköpun
hans og dreifa sér um síður bókanna les-
endum til mikillar gleði.
Quentin Blake hefur unnið til margra verð-
launa og má þar helst nefna að árið 1983
vann hann Whitbread verðlaunin fyrir
Nornirnar og 1988 vann hann Children's
Book Award fyrir Matthildi. i maí 1999 var
hann útnefndur sem fyrsta „lárviðarskáld"
barna og voru það börn úr 24 skólum í Bret-
landi sem völdu hann. Þessi útnefning barn-
anna snart hann djúpt og þótti honum þetta
mikill heiður. Hann var spurður að því hvort
hann ætti ráð handa ungum teiknurum og
rithöfundum. Hann svaraði á svipaðan máta
og Aidan Chambers: „Það er nauðsynlegt að
æfa sig, teikna mikið og skrifa, það er leiðin
til að bæta árangur sinn, ekki bíða eftir inn-
blæstri."
Brynja Baldursdóttir