Morgunblaðið - 05.01.2021, Síða 15

15
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. JANÚAR 2021
Spegilmynd Nei, þessi mynd er ekki á hvolfi, kæru lesendur. Hér er skemmtileg spegilmynd í polli af Bensbifreið sem var lagt við Reykjavíkurhöfn í gær.
Árni Sæberg
Eftir kvartöld af nán-
ast samfelldri stjórn
jafnaðarmanna með
fulltingi alls kyns með-
reiðarsveina er ástand-
ið í Reykjavík orðið ein-
staklega slæmt; skattar
og skuldir eru í hæstu
hæðum, mengun eykst
dag frá degi, skólar
drabbast niður og
þrengsli eru farin að
vega að framtíð Reykjavíkur sem
fjölskylduborgar.
Skuldir, skattar og tómir sjóðir
Það segir margt að eftir eitt mesta
góðærisskeið sem sögur fara af eru
allir sjóðir í borginni tómir og ekki
bara það heldur eru skuldir og skatt-
ar í hættulegum hæðum. Engan þarf
að undra það enda virðist það löngu
horfin viska að nota skuli feitu árin til
varnar þeim mögru. Sama má segja
um virðingu fyrir almannafé.
Almennt séð skapar hið opinbera
ekki verðmæti þótt þegnarnir geri
það og fjármagnar borgin sig þar af
leiðandi eingöngu með beinni eða
óbeinni skattheimtu. Í því samhengi
er lántaka lítið annað en
skattheimta framtíð-
arinnar. Lán þarf nefni-
lega að greiða til baka
og sá dagur er skulda-
dagur nefnist getur
ómögulega sett á sig
feluliti nafna síns. Með
framangreint í huga,
þ.e. að öll verðmæti
borgarinnar séu nú eða
síðar runnin undan rifj-
um borgaranna, er
hægt að slá því föstu að
það sem einn fær án
þess að vinna fyrir verður auðvitað
einhver annar að vinna fyrir án þess
að fá. Þetta er grundvallaratriði sem
þarf að halda á lofti. Í verki sýna
ábyrgir stjórnmálamenn þessu virð-
ingu með hófsemi og ábyrgri for-
gangsröðun. Það er ekki hægt að
segja að sú virðing sé til staðar hér í
Reykjavík en á meðan skólar og vegir
grotna niður er ekkert lát á kostn-
aðarsömum gæluverkefnum, s.s.
bragga sem kostaði hálfan milljarð,
þrengingu gatna og gleymum ekki
borgarlínunni sem enginn getur sagt
hvað á að vera; sumir segja lest en
aðrir segja að þetta verði bara mjög
dýr strætó; ef ekki dýrasti strætó
sem sögur fara af. Slík meðferð á al-
mannafé er ekkert annað en efna-
hagsspellvirki.
Holóttir vegir, þrengsli og svifryk
Í þessari nyrstu höfuðborg veraldar
mætti ætla að borgarfulltrúar væru
sammála um að það væri til happs að
huga vel að vegakerfinu enda sé það
augljóst að blautir, dimmir og kaldir
vetur gera einkabíllinn að hinum al-
menna ferðamáta. Það sjónarmið að
borgarbúar hjóli eða húki í strætó,
ungir sem aldnir, mæður og börn í
gegnum sudda og slyddu, er í besta
falli draumsýn námsmanna eða tálsýn
þeirra sem hafa aldrei þurft að mæta
á réttum tíma í vinnuna. Sama hvern-
ig menn stilla þessu upp búum við í
nyrstu höfuðborg veraldar þar sem er
vindasamt og kalt. Því þarf að leggja
alla áherslu á að gatnakerfið sé hann-
að með það fyrir augum að umferð
flæði. Þá þarf að huga að bílastæðum
því bílastæðaskortur elur af sér um-
ferðartafir með sama hætti og óhrein-
ar götur auka svifryksmengun. Í
Þýskalandi eru allar götur sópaðar
vikulega. Allt árið um kring.
Þröng byggð og lítið andrými
Ofan á algjöra vanrækslu í vega-
framkvæmdum hefur verið haldið fast
í borgarsýn sem gengur út á þéttreist
háhýsi og þrengsli. Er sú stefna farin
að vega illa að eðlilegu andrými
manna og dýra. Til þess að taka af all-
an vafa er hér átt við svokallaða „þétt-
ingu byggðar“ sem hefur nú staðið yf-
ir í kvartöld og beðið allsherjar
skipbrot. Byggist sú sýn á fallvöltum
sjónarmiðum um að íbúar þurfi ekk-
ert annað en lágmarksrými, búi og
vinni á sama stað og eigi ekki börn.
Slíkt gengur ekki upp í framkvæmd.
Þessu til rökstuðnings má benda á að
í miðbænum eru þjónustustörf á
hverju horni en varla hefur nokkur
sem starfar í þjónustustarfi efni á að
búa í miðbænum. Þá er það nú svo að
fátt vegur jafn illa að fjölskyldulífi
eins og þrengsli í bland við sósíalíska
blokkastefnu. Í Evrópu hafa menn
brennt sig illa á slíkri stefnu sem alls
staðar hefur skilað aukningu í fé-
lagslegum vandræðum, mengun, fjöl-
skylduflótta og umferðartöfum. Hér
skal því haldið til haga að það eru
takmörk fyrir því hversu langt má
ganga í þeim efnum þar til stöðnun
verður óafturkræf. Flugvallarmálið
er afsprengi þessarar stefnu en að-
förin að þessari einu samgöngumiðju
okkar ber í brjósti sér algjört virð-
ingarleysi gagnvart landsbyggðinni
og mun eyðileggja stöðu Reykjavíkur
sem höfuðborgar.
Stefnufesta er grundvöllur
sigra
Til að hægt sé að snúa við þessari
óheillaþróun þarf Sjálfstæðisflokk-
urinn að láta betur í sér heyra og það
með afgerandi hætti. Hér er sér-
staklega átt við borgarfulltrúa hans.
Enginn annar stjórnmálaflokkur hef-
ur til þess samsvarandi burði og hvíl-
ir því ríkari ábyrgð á kjörnum
fulltrúum hans sem þurfa að ganga í
takt, fylgja oddvitanum að málum,
virða landsfundarsamþykktir og
veita umrótinu sem hreiðrað hefur
um sig í borginni raunverulega and-
stöðu. Í huga hins almenna kjósanda
er nefnilega pólitísk þögn sama og
samþykki.
Eftir Viðar
Guðjohnsen »Eftir eitt mesta góð-
ærisskeið sem sögur
fara af eru allir sjóðir í
borginni tómir og ekki
bara það heldur eru
skuldir og skattar í
hættulegum hæðum.
Viðar Guðjohnsen
Höfundur er lyfjafræðingur og
sjálfstæðismaður.
Endurheimt höfuðborgarinnar
Um daginn brá ég
mér í sund eins og ég
geri alloft og er ekki í
frásögur færandi. Á
þröngum göngustígn-
um niður að lauginni
mætti ég slatta af
grímulausu fólki og
fjarlægðin á milli var
engir tveir metrar. En
þetta var úti við og
kannski innan skekkju-
marka enda varla hægt að hafa það
öðruvísi.
Við sundlaugina setti ég upp grím-
una og stillti mér upp í röðina til að
komast inn. Lögum og reglum sam-
kvæmt. Til að komast í heitasta pott-
inn eins og ég var vanur komst ég
bara ekki að. Hann var yfirfullur.
Aðrir pottar voru það líka. Ég skellti
mér því bara í að synda tvö hundruð
metrana.
Að því loknu hugðist ég að vanda
fara í gufuna. Þar varð ég frá að
hverfa þar sem þar var allt pakkað af
fólki. Nánast eins og síld væri í tunnu.
Fór ég því næst í kalda pottinn. Þar
var nóg pláss og gat ég verið þar eins
lengi og ég vildi en vistin reyndist
kuldaleg. Rétt eins og í pólitíkinni.
Mátti hlýja mér undir
sturtunni eftir það því
að heitu pottarnir voru
allir yfirfullir.
Að sjálfsögðu var
þetta fólk allt grímu-
laust rétt eins og for-
sætisráðherrann, sem
var grímulaus að faðma
að sér Seyðfirðinga,
sem áttu um sárt að
binda eftir nátt-
úruhamfarirnar. Mér
fannst það reyndar
nokkuð gott hjá henni
og full ástæða til.
Sagt er, að engin sé regla án und-
antekningar. Kannski nokkuð til í því.
Á Þorláksmessu brá fjár-
málaráðherrann sér á sölusýningu
listmuna ásamt konu sinni. Fátt var
þar manna í fyrstu eins og verða vill á
listsýningum og grímunotkun óþörf.
Fljótlega tók að fjölga á svæðinu svo
að tilefni var til að skella á sig grím-
unni. Ráðherranum láðist að gera
það. Einhver kvaddi til lögreglu, sem
leysir upp samkomuna og skrifar
makalausa skýrslu með vafasömum
og ósannfærandi atvikalýsingum svo
ekki sé meira sagt. Engu líkara en
pólitískir andstæðingar ráðherrans
hafi verið að verki og talið sig komast
í feitt.
Síðan verður allt vitlaust í net-
heimum. Óvandaðir skriffinnar
skunda fram með skítkast og subbu-
legar ávirðingar, sem viti borið fólk
tekur lítið mark á sem betur fer. Sam-
fylkingin krefst þess að Alþingi sé
kvatt saman af þessu tilefni. Píratar
eins og venjulega uppfullir af vand-
lætingu. Jafnvel er krafist afsagnar.
Og í ríkisútvarpi vinstrimanna gerir
fréttahaukur sér far um reyna að
grilla ráðherrann í Kastljósi. Dembt
er yfir ráðherrann einkaskoðunum
fréttahauksins í formi fúkyrðaflaums.
Vafasömum og jafnvel röngum full-
yrðingum er beitt, skítkasti, rógi og
öðrum dónaskap. Ítrekað er gripið
fram í fyrir ráðherranum, sem nær þó
að lokum að útskýra mál sitt.
Burtséð frá því, að ráðherrann
hefði átt að nota grímuna fyrr og
koma sér fyrr út úr þessu voðalega
samkvæmi, þá finnst mér hann koma
bærilega út úr þessari orrahríð. Sig-
urinn er eiginlega hans. Hann braut
hvorki lög né reglur og hegðaði sér
ekki á neinn hátt með ámælisverðum
hætti.
Ámælisverða hegðun er að finna
annars staðar:
Netverjar mættu vanda betur mál-
far sitt og gera það málefnalegra.
Fúkyrðaflaumur gerir málefnaflutn-
ing þeirra marklausan. Í stuttu máli
ættu þeir að skammast sín.
Lögreglan þarf að vanda betur til
verka við að halda uppi lögum og
reglu. Að því er virðist sérpöntuð og
tilefnislítil skýrsla gerir störf hennar
ótrúverðug. Þeir í löggunni mættu
skammast sín líka.
Flokkur Samfylkingar, sem ber
stóra ábyrgð á hruninu og var
reiðubúinn að láta þjóðina að þarf-
lausu gangast undir Icesave-
skuldadrápsklyfjarnar, ætti enn
fremur að skammast sín. Á sama tíma
og flokkur sá vegur að fullveldi þjóð-
arinnar og stefnir að því að koma auð-
lindum hennar undir erlenda stjórn
lifir hann og þrífst á að stunda per-
sónuníð til að svipta pólitíska and-
stæðinga ærunni að tilefnislausu.
Flokkur, sem kennt hefur sig við jöfn-
uð og bræðralag, talar nú fyrir hatri
og ofstæki.
Píratar kunna ekki að skammast
sín svo það þýðir ekkert að fara fram
á það. Aðeins skal bent á það, að einn
hinna kjaftagleiðu þingmanna flokks-
ins er fyrsti þingmaðurinn, sem fund-
inn hefur verið sekur um brot á siða-
reglum Alþingis. Nóg um þetta
síblaðrandi furðufyrirbæri.
Og ríkisútvarp vinstrimanna þyrfti
að temja sér vandaðan óhlutdrægan
fréttaflutning og líða ekki þátta-
stjórnendum að flíka persónulegum
skoðunum sínum. Sýna ætti viðmæl-
endum fyllstu háttvísi í stað þess að
reyna að niðurlægja þá. Hér mættu
hausar fjúka. Stofnunin er ekki trú-
verðug í dag.
Í biblíusögunum las maður forðum
dæmisöguna um bersyndugu konuna,
sem lýðurinn vildi grýta. Lýðnum var
þá bent á, að sá syndlausi skyldi kasta
fyrsta steininum. Lýðurinn sá þá að
sér og hætti við steinkastið. Það var
nefnilega enginn syndlaus nema hugs-
anlega sú, sem talin var bersyndug.
Það er vandalaust að búa til söku-
dólg. Eftirspurnin er nokkuð trygg,
ekki síst ef ráðherra á í hlut, sem er
formaður Sjálfstæðisflokksins að
auki.
Og hatursþörf manna sýnist mér
lítið hafa breyst í aldanna rás.
Eftir Sverri
Ólafsson » Það er vandalaust að
búa til sökudólg.
Eftirspurnin er nokkuð
trygg, ekki síst ef ráð-
herra á í hlut, sem er
formaður Sjálfstæðis-
flokksins að auki.
Sverrir Ólafsson
Höfundur er viðskiptafræðingur.
sverrirolafs@simnet.is
Grjótkast hinna syndlausu