Morgunblaðið - 30.01.2021, Qupperneq 44

44 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. JANÚAR 2021
Fyrsta einkasýning Helenu Mar-
grétar Jónsdóttur, Draugur upp
úr öðrum draug, verður opnuð í
dag, laugardag, klukkan 15 í
Hverfisgalleríi við Hverfisgötu.
Á henni má sjá tíu olíu- og ak-
rýlmálverk á striga og eru verk
Helenu unnin í hefðbundna en fjöl-
breytta miðla þar sem hún málar,
spreyjar og vinnur með rafrænar
teikningar á strigann. Viðfangs-
efnin tilheyra hvorki tilteknu um-
hverfi né varpa frá sér skugga
heldur standa þau á flötum,
víddarlausum bakgrunni, segir í
tilkynningu.
Um sýninguna skrifar Helena
meðal annars: „Myrkragardínan
rúllast upp með ískri þegar ég
dreg hana upp frá gluggakistunni
til að sjá stjörnurnar. Það eru allir
farnir að sofa nema ég, draugarnir
og kóngulóin hinum megin við
glerið. Næturnar leka inn í dagana
og myrkrið gerir það að verkum
að ég finn engan mun á dag eða
nóttu. Það breytir engu hvort
gardínan er frá eða fyrir.
Dagarnir eru beiskir og saltir en
næturnar sætar, eins og marsipan.
Það teygist bara á þeim, næturnar
lengjast og hökta, þær flæða ekki
lengur mjúklega heldur rykkjast
til, það ískrar í þeim og ég reyni
að gera vel við mig til að jafna það
út. Tunglið og stjörnurnar rúllast
upp á milli lakkríssins og tungan
rúllar út til að
taka á móti
þeim. Munn-
vatnið og rauð-
vínið drýpur og
hellist og sullast,
það sullast og
hellist og skvett-
ist og ég reyni
að grípa það í
glas en það
slettist áfram.
Ég ber fyrir mig höndina, tunguna
og tærnar en það rennur í gegnum
mig. Munnurinn er fullur af munn-
vatni og ég kyngi og svolgra og
gleypi en hann fyllist alltaf aftur.
Ef ég opna munninn lekur það út,
það drýpur og skvettist og sullast.
Tunglinu og stjörnunum og
draumunum er pakkað inn í há-
værar umbúðir, ég reyni að rífa í
hornið en puttarnir renna í gegn.
Ég næ engu taki á lakkrísnum og
munnvatnið drýpur látlaust út um
munnvikin. Ég gefst upp á að
kyngja og gúlpa og læt munn-
vatnið hellast í stöðugum taumi
niður tunguna sem lafir úr munn-
inum. Það þornar aldrei upp, ekki
frekar en rauðvínið.“
Helena nam myndlist við Mynd-
listarskólann í Reykjavík, Kon-
unglega listaháskólann í Haag í
Hollandi og útskrifaðist með BA-
gráðu í myndlist frá LHÍ fyrir
tveimur árum.
Draugur upp úr öðrum
draug í Hverfisgalleríi
Helena Margrét
Jónsdóttir
Studio Granda hlaut í gær Hönn-
unarverðlaun Íslands 2020 fyrir
verkefni sitt Dranga en Drangar
nefnist nýtt gistiheimili byggt á
gömlum grunni á Snæfellsnesi.
Grafíski hönnuðurinn Kristín Þor-
kelsdóttir hlaut heiðursverðlaun
Hönnunarverðlauna Íslands og
fyrirtækið 66°Norður hlaut viður-
kenningu fyrir bestu fjárfestingu í
hönnun.
Verðlaunin voru afhent rafrænt
að þessu sinni vegna fjöldatak-
markana og var sýnt frá þeim í
beinu streymi á netinu. Þórdís Kol-
brún R. Gylfadóttir, ráðherra
ferðamála, iðnaðar og nýsköpunar,
afhenti arkitektunum Margréti
Harðardóttur og Steve Christer frá
Studio Granda verðlaunin og segir
í rökstuðningi dómnefndar að
Drangar séu metnaðarfullt hönn-
unarverkefni arkitektastofunnar og
afar vel heppnuð birtingarmynd
aðkallandi viðfangsefnis arkitekta i
nútímasamhengi, endurhugsun og
endurnýting gamalla bygginga.
„Hér er sérstaklega vel útfærð
breyting á gömlu sveitabýli og úti-
húsum í gistihús fyrir ferðamenn.
Veðraðar byggingarnar fá að njóta
sín og halda útlitslegu yfirbragði
með sterkri vísun í sögu og sam-
hengi, en um leið er heildarmynd
staðarins styrkt og efld,“ segir þar
meðal annars og að öll efnis-
útfærsla sé sérlega vönduð og tengi
rýmin saman í umlykjandi ramma
um lífið innan byggingarinnar.
Verkið sé mikilvægt fordæmi og
viðmið í ljósi vaxandi fjölda bygg-
inga, ekki síst á landsbyggðinni,
sem kalli á endurskilgreiningu og
endurbyggingu vegna aldurs og
annars konar nýtingar.
Áferðarfögur og fróðleg
Heiðursverðlaunahafinn Kristín
Þorkelsdóttir hefur unnið ómetan-
legt brautryðjandastarf á sviði
grafískrar hönnunar á Íslandi, að
mati dómnefndar, og var það Lilja
D. Alfreðsdóttir mennta- og menn-
ingarmálaráðherra sem veitti henni
heiðursverðlaunin. Í rökstuðningi
dómnefndar segir m.a. að verk
Kristínar séu þjóðþekkt enda hafi
hún hannað þá peningaseðla sem
notaðir séu hér á landi, útlit ís-
lenska vegabréfsins og ýmis þjóð-
þekkt merki sem blasað hafi við Ís-
lendingum í áratugi. „Verk
Kristínar eru áferðarfögur og djúp
af fróðleik og það sem einkennir
vinnubrögðin er alúð og ástríða,“
segir m.a. í umsögn dómnefndar.
Eftir Kristínu liggur umfangs-
mikið safn verka sem spanna ólík
viðfangsefni allt frá auglýsingaefni
yfir í ásýndarverkefni, frá bókar-
kápum yfir í peningaseðla, segir í
tilkynningu og að mörg verka
hennar lifi enn í dag og fólk þekki
þau úr daglegu lífi.
Hæfileiki til að lesa í
samtímann
Hönnunarfyrirtækið 66°Norður
hlaut viðurkenningu fyrir bestu
fjárfestingu í hönnun og var það
Sigurður Hannesson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins,
sem veitti eigendum 66°Norður,
þeim Bjarneyju Harðardóttur og
Helga Rúnari Óskarssyni, ásamt
hönnunarteymi fyrirtækisins,
viðurkenninguna.
Í rökstuðningi dómnefndar segir
m.a. að vörumerkið hafi þróast í ár-
anna rás og nú sem útivistarfatn-
aður í hæsta gæðaflokki með
sterka tengingu við arfleifð fyrir-
tækisins og í takt við strauma tísk-
unnar.
„Sérstaða 66°Norður er án efa
fagmennska sem einkennir vöru-
merkið og hæfileiki til að lesa í
samtímann hvort sem verið er að
hanna tæknilegan útivistarfatnað,
markaðsefni eða í tilraunakenndu
samstarfi við íslenska og erlenda
hönnuði.
66°Norður er skýrt dæmi um það
þegar góð hönnun er leiðandi afl í
vexti og þróun fyrirtækis, en um 15
manns starfa í hönnunarteymi
þess.
Hönnunarverðlaun Íslands voru
veitt í fyrsta sinn árið 2014 og
varpa ljósi á mikilvægi og gæði ís-
lenskrar hönnunar og arkitektúrs,
enda er vægi hönnunar í menningu,
samfélagi og viðskiptalífi alltaf að
aukast. Verðlaunin beina sjónum
að því besta sem gert er á sviði
hönnunar og arkitektúrs á Íslandi
um leið og einstaka hönnuðum eða
hópum hönnuða er veitt mikilvæg
viðurkenning,“ segir í umsögninni.
Ljósmynd/Aldís Pálsdóttir
Heiðruð Margrét Harðardóttir og Steve Christer frá Studio Granda hlutu Hönnunarverðlaun Íslands 2020.
Brautryðjandi Kristín Þorkelsdóttir heiðursverðlaunahafi. Á Snæfellsnesi Drangar, hönnun Studio Granda.
Mikilvægt fordæmi og viðmið
 Studio Granda hlaut Hönnunarverðlaun Íslands 2020 fyrir gistiheimilið Dranga  Kristín
Þorkelsdóttir hlaut heiðursverðlaun og 66°Norður viðurkenningu fyrir bestu fjárfestingu í hönnun
Ljósmynd/Aldís PálsdóttirLjósmynd/Studio Granda
9
Ræktum og verndum geðheilsu okkar
Nýir skammtar daglega á gvitamin.is
Hlæðu
með öðrum