Fréttablaðið - 14.07.2021, Blaðsíða 26

Tryggja þarf að hag-
kvæm uppbygging eigi
sér stað fyrir almenna
íbúðamarkaðinn en
verði ekki aðeins í
gegnum óhagnaðar-
drifin leigufélög.
Ófremdarástand í Suður-Afríku
Óeirðir ríkja í Suður-Afríku eftir að fyrrverandi forseti landsins, Jacob Zuma, var handtekinn fyrir viku og dæmdur til 15 mánaða fangelsisvistar fyrir að van-
virða dómstól í landinu og að mæta ekki þegar átti að spyrja stjórnmálamanninn um spillingu á þeim níu árum sem hann stýrði landinu. Á myndinni má sjá
fjölda fólks ræna verslun í Durban, sem er þriðja stærsta borg landsins á eftir Jóhannesarborg og Höfðaborg. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA
n Skotsilfur
Skortur á framboði íbúða hefur
skaðleg áhrif. Því er mikill ávinn-
ingur af umbótum á íbúðamarkaði
bæði fyrir almenning og atvinnu-
líf. Í nýlegri greiningu Húsnæðis-
og mannvirkjastofnunar kemur
fram að uppsöfnuð íbúðaþörf hafi
verið tæplega 4.000 íbúðir í upphafi
þessa árs. Skýrist það af því að ekki
hefur tekist að mæta þeirri miklu
þörf sem hefur verið fyrir framboð
á nýjum íbúðum á síðustu árum.
Samtök iðnaðarins hafa hvatt til
þess að íbúðauppbygging verði jöfn
og stöðug til að mæta þörfum íbúa
landsins hverju sinni.
Á sama tíma og þörfin fyrir nýjar
íbúðir er mikil hefur verulegur sam-
dráttur mælst í íbúðum í byggingu.
Samkvæmt nýjustu talningu Sam-
taka iðnaðarins voru íbúðir í bygg-
ingu 4.610 og fækkaði þeim um
1.131 á milli ára. Samdráttur hefur
verið í fjölda íbúða í byggingu síðan
í febrúar 2019 og nemur samdráttur-
inn 29 prósentum. Mjög fáar íbúðir
eru á fyrstu byggingarstigum og er
það áhyggjuefni vegna væntanlegs
framboðs á fullbúnu íbúðarhúsnæði
á næstu árum en gert er ráð fyrir að
tæplega 3.000 íbúðir þurfi að bætast
við á ári til að mæta þörf. Samkvæmt
spá Samtaka iðnaðarins munu rétt
ríflega 2.100 fullbúnar íbúðir koma
inn á markaðinn á höfuðborgar-
svæðinu og í nágrannasveitarfélög-
um á þessu ári og rétt tæplega 1.800
íbúðir á næsta ári. Þó um sé að ræða
nokkra aukningu frá því sem hefur
verið á síðustu árum er ljóst að enn
vantar mikið upp á að byggt sé í takt
við íbúðaþörf.
Það er hægt að taka undir orð
seðlabankastjóra þegar hann segir
að verðhækkanir á íbúðamarkaði
undanfarið séu til merkis um að
framboð hafi ekki í við eftirspurn,
það er að ekki sé nægjanlega mikið
byggt af íbúðum. Réttilega bendir
hann á að ástæðan liggi í ónægu
framboði lóða, ekki síst af hálfu
stærsta sveitarfélags landsins,
Reykjavík.
Það blasir við að lóðaframboð
þarf að vera meira og fjölbreyttara.
Mikilvægt er að markaðurinn mæti
þörfum íbúa á hverjum tíma en
áhersla á uppbyggingu þéttingar-
reita í Reykjavík hefur ekki skilað
möguleikum á hagkvæmri upp-
byggingu fyrir almennan markað.
Tryggja þarf að hagkvæm uppbygg-
ing eigi sér stað fyrir almenna íbúða-
markaðinn, en verði ekki aðeins í
gegnum óhagnaðardrifin leigufélög.
Úrræðin til að bregðast við þess-
um vanda eru fyrst og fremst á valdi
sveitarfélaganna sem spila stórt
hlutverk þegar kemur að þróun
íbúðamarkaðar. Að mati Samtaka
iðnaðarins er mikilvægt að þau axli
ábyrgð og bregðist við með auknu
og fjölbreyttara framboði lóða og
geri þannig sitt til að þörfum íbúa
landsins fyrir íbúðarhúsnæði sé
mætt. n
Sveitarfélög axli ábyrgð á íbúðauppbyggingu 
Jóhanna Klara
Stefánsdóttir
sviðsstjóri mann-
virkjasviðs Sam-
taka iðnaðarins.
Ristir grunnt
Birna
Einarsdóttir
bankastjóri
Íslandsbanka.
Miðað við
væntingar um
framtíðararðsemi
Íslandsbanka
þá var eignarhlutur ríkissjóðs í
bankanum seldur á nánast sama
verði og ætla mætti með hliðsjón
af markaðsvirði fjölda annarra
banka í Evrópu sem eru að skila
sambærilegri arðsemi. Meintur
afsláttur, eins og fram kemur í
samantekt Markaðarins, nam aðeins
2 prósentum miðað við evrópska
banka og 6,5 prósentum miðað við
norræna. Ólíklegt er að þeir sem hafa
farið mikinn um undirverðlagningu
bankans hafi gert ítarlega greiningu
á verðinu. Þeir sáu einfaldlega bréfin
hækka og nýttu tækifærið til þess að
koma höggi á stjórnvöld. Greiningin
risti ekki dýpra en það. En þess eðlis
er pólitíkin. Ásýndin vegur þyngra
en staðreyndir. n
Fjárfestar
sallarólegir
Stefán
Gunnarsson
framkvæmdastjóri
Solid Clouds.
Það var
kærkomið að fá
metnaðarfullt
sprotafyrirtæki,
Solid Clouds, á First North markað
Kauphallarinnar. Vonandi munu
fleiri áhugaverð fyrirtæki fylgja
í kjölfarið. Þrátt fyrir rífandi
stemningu á hlutabréfamarkaði
og umframeftirspurn eftir
bréfum í hlutafjárútboði
tölvuleikjaframleiðandans, hefur
gengið lækkað um 19 prósent frá
skráningu. Það er svo sem ekkert
til að hafa áhyggjur af, að svo
stöddu, því markaðsvirðið mun
ráðast af því hvort næsti leikur slái
í gegn eða ekki. Það má þó segja
fjárfestum til hróss að þegar skortur
er á fjárfestingarkostum og vextir
lágir að gengi sprotans hafi ekki
skotist upp eftir skráningu. Enda
er gríðarleg óvissa um hvernig
tölvuleiknum muni vegna. n
Drifkraftur
biðlista
Svandís
Svavarsdóttir
heilbrigðisráðherra.
Fjöldi
fram bjóð enda til
Alþingis næsta
haust hefur
gert biðlista
í heilbrigðiskerfinu að
umfjöllunarefni. Í öllum tilfellum
snýr gagnrýnin að því að ekki sé
nægu fjármagni veitt í heilbrigðismál
í víðu samhengi. Hins vegar er það
svo að útgjöld til heilbrigðismála
hafa aukist ár frá ári síðastliðna tvo
áratugi, að undanskildu tímabilinu
sem AGS réði hér ríkjum. Getur verið
að ríkisvæðing og aukin miðstýring
heilbrigðiskerfisins undir forystu
Svandísar Svavarsdóttur sé
drifkraftur biðlistanna? n
MARKAÐURINN6 14. júlí 2021 MIÐVIKUDAGUR