Fréttablaðið - 18.06.2021, Qupperneq 10

Ekkert af
því sem
úrtölu-
fólkið hélt
fram um
söluferlið,
sem var
eins vit-
laust þá og
nú þegar
niðurstaða
útboðsins
liggur fyrir,
stóðst
skoðun.
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Björn Víglundsson RITSTJÓRI: Jón Þórisson jon@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@frettabladid.is
Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is, Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
n Halldór
n Frá degi til dags
Enginn
er eyland,
veiran er
slóttug,
stökkbreyt-
ist og virðir
ekki landa-
mæri.
Hörður
Ægisson
hordur
@frettabladid.is
44%
18-80 ára lesa Fréttablaðið
daglega að meðaltali*
49%
35-65 ára lesa Fréttablaðið
daglega að meðaltali*
*Samkvæmt prentmælingum Gallup
20ÁRA— M E S T L E S N A DAG B L A Ð Á Í S L A N D I * —
Sími: 550 5050 – soludeild@frettabladid.is
NÁÐU TIL FJÖLDANS!
arib@frettabladid.is
Ratleikurinn
Frá 1. júlí verður bannað að selja
einnota burðarpoka í verslunum
samkvæmt reglum sem þá taka
gildi. Reyndar má selja þá áfram
en ekki við kassann. Þeim þarf
því að koma fyrir í grænmetis-
borðinu, mjólkurkælinum eða
hjá hreinlætisvörunum. Þetta
eitursnjalla trikk mun tryggja að
viðskiptavinir geta tekið þátt í
skemmtilegum ratleik í verslun-
um í ákafri leit sinni að pokum
undir varninginn sem verið er
að kaupa. Í reglurnar vantar
reyndar að ekki megi hafa pok-
ana tvo daga í röð á sama stað í
búðinni. Það myndi gera leikinn
jafnvel enn skemmtilegri.
KFC og Samherji
Hvað eiga Samherji, Blaða-
mannafélagið, löggan og Útvarp
Saga sameiginlegt? Jú, það er að
vera á móti neyslu kannabisefna,
ef marka má langan lista fyrir-
tækja og stofnana sem birtur var
í gær. Listinn var forvitnilegur
fyrir margar sakir. Þar var meðal
annars KFC, Hamborgarabúllan
og Pizzavagninn á Selfossi.
Talandi um að bíta í hendina á
þeim sem matar þig. Það vita
Subway og Dominos, sem eru
ekki á listanum. Á listanum er
líka Lambhagi, líklega óhress
með síhækkandi verð á búnaði
fyrir gróðurhús. Svo má ekki
gleyma Vínbúðinni og Ámunni,
sem luma á öðrum leiðum til að
verða ringlaður. n
UNICEF á Íslandi hefur sett af stað fjáröflunarátakið
„Komum því til skila“, til að tryggja jafna dreifingu
bóluefna gegn kórónaveirunni meðal efnaminni ríkja
heimsins og kallar nú eftir stuðningi almennings,
fyrirtækja og stjórnvalda. Við hjá Krónunni svörum
þessu kalli, enda hefur faraldurinn kennt okkur að
samstaða skiptir öllu máli. Við bjóðum viðskipta-
vinum okkar að bæta 459 krónum við upphæðina
þegar verslað er hjá okkur, en það samsvarar kostnaði
við flutning á tveimur bóluefnaskömmtum til efna-
minni ríkja. Á móti mun Krónan gefa krónu á móti
hverri krónu sem safnast, og styrkja þannig verkefnið
með jafn hárri upphæð og allir viðskiptavinir okkar til
samans.
UNICEF hrindir þessu verkefni af stað sem hluta af
herferð Sameinuðu þjóðanna og ítrekuðu ákalli frá
Alþjóðaheilbrigðismálastofnunni (WHO) og fleiri
stofnunum um þörf á bóluefni um allan heim. Sam-
kvæmt fréttatilkynningu frá UNICEF hefur minna
en 1% bóluefna sem framleidd hafa verið skilað sér
til efnaminni ríkja heimsins. Á sama tíma hafa tíu
auðugustu ríki heims tryggt sér 80% alls bóluefnis.
Enginn er eyland, veiran er slóttug, stökkbreytist og
virðir ekki landamæri. Þó svo að bólusetningar gangi
vel hér á landi og við sjáum fram á líf án Covid-tak-
markana á næstu mánuðum er staðan því miður ekki
sú í efnaminni ríkjum heims. Með átakinu „Komum
því til skila“ er markmiðið að tryggja flutning á 2 millj-
örðum skammta til meira en 90 lág- og millitekjuríkja,
s.s. Sýrlands, Gana, Bólivíu, Úkraínu og Afganistan.
Hér á landi bárum við gæfu til að standa öll saman.
Stjórnvöld, sóttvarnayfirvöld og allur almenningur.
Þannig náðum við fágætum árangri. En ef efnaminni
ríki eru skilin eftir er hætta á að ný afbrigði verði til
þar og breiðist út um heiminn. Því er mikilvægt að
taka höndum saman og tryggja heimsbyggðinni allri
bóluefni. Við hjá Krónunni viljum leggja okkar af
mörkum til verkefnis UNICEF og hvetjum viðskipta-
vini okkar til hins sama. n
Söguleg herferð í
bólusetningum
Ásta Sigríður
Fjeldsted
framkvæmda-
stjóri Krónunnar.
Fyrir hartnær tveimur árum voru fá teikn á lofti um nýskráningar fyrirtækja í Kauphöll-ina. Umræðan var fremur á þann veg að ein-hver þeirra kynnu, meðal annars vegna lítillar veltu og fárra skoðanaskipta milli ólíkra fjár-
festa, að sjá hag sínum betur borgið með afskráningu.
Lífeyrissjóðirnir sýndu markaðinum lítinn áhuga á
meðan efnameiri fjárfestar voru að stórum hluta enn
á hliðarlínunni, almenningur fráhverfur hlutabréfa-
viðskiptum, verðbréfasjóðum fór fækkandi og erlendir
sjóðir voru byrjaðir að leita að útgöngu. Afleiðingin
var grunnur markaður með ýktum sveiflum í litlum
viðskiptum og forsendur að baki öflugum hlutabréfa-
markaði tæpast fyrir hendi.
Í dag er staðan gjörbreytt. Tvær stórar skráningar á
einum mánuði – fyrst Síldarvinnslan og núna Íslands-
banki – ásamt vel heppnuðu útboði Icelandair síðasta
haust hafa hleypt gríðarmiklu lífi í markaðinn,
einkum með endurkomu almennra fjárfesta, og útlit
fyrir að framhald verði á því þegar Play fer í Kauphöll-
ina. Því ber að fagna en Ísland hefur verið eftirbátur
nágrannaríkja þegar kemur að beinni hlutabréfa-
þátttöku heimilanna. Lágvaxtaumhverfið, sem ýtir
fjármagni yfir í áhættusamari eignir, hefur þar mest
áhrif og nú eru sömuleiðis skýr merki um að erlendir
vísitölusjóðir séu farnir að fjárfesta hér á landi eftir
að Ísland var tekið inn í vaxtamarkaðsvísitölu MSCI.
Aðkoma fleiri og fjölbreyttari fjárfesta mun auka skoð-
anaskipti og skilvirkni og gera það eftirsóknarverðara
fyrir fyrirtæki að fjármagna sig á hlutabréfamarkaði.
Niðurstaðan í útboði Íslandsbanka markar af
þeim sökum þáttaskil. Helstu markmið ríkisins með
sölunni– gott verð, mikil þátttaka almennings og
dreift eignarhald – náðust en heildareftirspurn var 486
milljarðar og umframeftirspurn eftir bréfum níföld.
Stærstu tíðindin, sem ættu að hafa langvarandi áhrif
á markaðinn, felast í því að hluthafar bankans eftir
útboðið verða um 24 þúsund, mesti fjöldi hluthafa
allra fyrirtækja í Kauphöllinni. Fjöldinn sem tók þátt
var talsvert meiri en allir þeir einstaklingar sem áttu
skráð hlutabréf í lok maí.
Litið til baka hefur málflutningur þeirra sem and-
mæltu sölu á Íslandsbanka elst illa. Í byrjun árs, þegar
ljóst var að til stæði að selja hluta af bréfum ríkissjóðs,
voru áformin gagnrýnd af þingmönnum í stjórnar-
andstöðu, einkum Samfylkingunni, og sérfræðingum
verkalýðshreyfingarinnar sem töldu óheppilegt að
selja bankann á „undirverði“ í djúpri efnahagslægð. Í
viðtali við Fréttablaðið í gær sagði fjármálaráðherra
réttilega þetta vera „þarfa áminningu um að það þurfi
stefnufestu til að ljúka svona málum. Það verða alltaf
einhverjar úrtöluraddir og sumir hanga á hliðar-
línunni, bíða eftir að eitthvað fari úrskeiðis og reyna að
telja úr mönnum kjarkinn.“ Undir það skal tekið.
Ekkert af því sem úrtölufólkið hélt fram um sölu-
ferlið, sem var eins vitlaust þá og nú þegar niðurstaða
útboðsins liggur fyrir, stóðst skoðun. Vel á þriðja tug
þúsunda fjárfesta sýndu með fjöldaþátttöku sinni að
þeir gáfu einnig lítið fyrir holan málflutning þessa
hóps. Eftir að hafa siglt sölu og skráningu Íslands-
banka farsællega í höfn hefur ríkisstjórnin, einkum
Sjálfstæðisflokkurinn, styrkt stöðu sína í aðdraganda
kosninga. n
Þáttaskil
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 18. júní 2021 FÖSTUDAGUR