Fréttablaðið - 25.09.2021, Qupperneq 78

Einmanaleikinn er
alþjóðlegt vanda-
mál hjá eldri borgurum.
Fólk er þannig gert að
það vill vera í kringum
annað fólk. Við erum að
tala um öryggi og sam-
skipti.
Helgi Pétursson, jafnan kenndur við Ríó Tríó, tók nýverið við formannsembætti Landssambands eldri borgara.
FRE´TTABLAÐIÐ/VALLI
Helgi Pétursson tók við
formannsembætti Lands-
sambands eldri borgara nú í
vor. Hann segir að kynslóðin
sem er að detta inn á eftir-
laun sé tilbúin til að láta í sér
heyra.
johannamaria@torg.is
„Mitt fyrsta verk sem formaður var
að ganga inn í og ganga frá fimm
áhersluatriðum í baráttu eldra
fólks í kosningunum sem fara fram
í dag. Þessi atriði voru samþykkt í
öllum félögum Landssambands-
ins, sem eru 56 talsins og um land
allt. Þá er félagatal alls um 30.000
manns,“ segir Helgi. Umrædd atriði
snúa að kjaramálum eldri borgara,
aldri við starfslok, heilsugæslu
eldri borgara, búsetuskilyrðum og
í fimmta lagi að einföldun lagaum-
hverfis.
Þetta er okkar manifestó
„Í fyrsta lagi viljum við að almennt
frítekjumark verði hækkað upp
í 100.000 krónur. Í öðru lagi er
mikilvægt að starfslok miðist ekki
eingöngu við aldur viðkomandi,
heldur sé tekið tillit til vilja og getu
fólks til vinnu.
Í þriðja lagi eru það mál heilsu-
gæslu fyrir eldri borgara. Við
setjum spurningarmerki við þá
stefnu að fólk búi heima hjá sér
eins lengi og það getur og drögum
í efa hvað það merkir. Því eins og
staðan er núna þá er hún komin
langt úr fyrir æskileg viðmið.
Heimaþjónusta fyrir eldri borgara
sem búa í eigin híbýlum er dýr og
það hefur reynst erfitt að uppfylla
hana almennilega.
Við viljum sjá breytingu þar sem
heilsugæslan er allt í senn þunga-
miðjan í umönnun aldraðra, sem
og forvarnar- og eftirlitsaðili. Þá
tölum við fyrir því að heilsugæslan
taki fólk í skoðun við 50-60 ára
aldurinn og svo reglulega eftir það.
Okkur þykir ekkert að því að fara
með bílinn í tékk árlega ef hann
er orðinn ákveðið gamall, en svo
hikum við þegar um er að ræða
manneskjur.
Við erum einnig að biðja um að
allir þeir þættir sem snúa að heilsu
eldri borgara vinni saman. Það er
algerlega fáránlegt að við séum
með alla þessa þætti; lækna, hjúkr-
unarfræðinga, umönnunaraðila
og fleira, við erum að borga fyrir
þetta allt saman, en þessir aðilar
tala ekki saman. Það stendur allt
á milli himins og jarðar okkur til
boða en það vantar samnýtinguna
og skipulagið. Við erum ekki
að biðja um neitt sem er nýtt af
nálinni. Fólk er alltaf að tala um
peninga, en felst sérstakur kostn-
aður í að félagsþjónusta, læknar og
fleiri aðilar tali saman?“
Millistig í búsetu
„Í fjórða lagi vantar sárlega milli-
stig í búsetuúrræðum fyrir eldri
borgara. Í dag er staðan sú að þú
býrð bara heima hjá þér þar til þú
ert bókstaflega að drepast inni
í stofu. Þá tekur við hjúkrunar-
heimili fyrir aldraða þar sem fólk
er innan um háaldrað, veikt fólk.
Vissulega er í boði að kaupa
einhverjar lúxus þjónustuíbúðir
sem eru rándýrar og allt of stórar.
Okkar kynslóð er ekki að leitast
eftir einhverjum stórum íbúðum.
Menn vilja rétt um 50-70 fermetra
íbúðir sem eru í beinni tengingu
við þjónustu, eins og heilsu-
gæslu, sjúkraþjálfara, líkamsrækt,
hárgreiðslustofu og fleira. Fólk í
þessum búsetuúrræðum myndi
hitta annað fólk og kynnast inn-
byrðis. Það sem fólk óttast mest
í dag og líður allra verst yfir í
núverandi kerfi, er einsemdin.
Einmanaleikinn er alþjóðlegt
vandamál hjá eldri borgurum.
Fólk er þannig gert að það vill vera
í kringum annað fólk. Við erum að
tala um öryggi og samskipti.
Í fimmta lagi viljum við að
lagaumhverfið í kringum allt sem
snýr að eldri borgurum sé ein-
faldað. Það hefur verið venjan að
flokka eldri borgara og öryrkja
undir sama hatt en þetta eru afar
ólíkir hópar þegar upp er staðið.
Þetta eru okkar áhersluatriði og
þetta er okkar manifestó!“ segir
Helgi.
Fótgönguliðar eldri borgara
„Við höfum ekki peninga til þess
að standa í auglýsingum. Þess í
stað höfum við gengið á milli líkt
og fótgönguliðar og komið þessu
til skila maður á mann. Undan-
farna mánuði höfum við fundað
með stjórnmálaflokkum, fólki
í framboði, fagfólki, samtökum
atvinnulífsins, verkalýðshreyfing-
unni, stjórnendum og fleirum og
kynnt þeim baráttumál félagsins,
það er, þessi fimm áhersluatriði.
Ég er sjálfur sáttur við það
hvernig flokkarnir sem eru í fram-
boði hafa tekið áhersluatriðin
upp á sína arma. Sumir hafa tekið
nokkur upp á meðan stór hluti
hefur tekið öll atriðin til greina.
Við munum fylgjast spennt með
því komandi ár hvort og hvernig
loforðin verða efnd. Það koma
margir aðilar að breytingum í
þessum málaflokki. Allir virðast
vera að bíða hverjir eftir öðrum og
eru ósammála um það hver á að
byrja.“
Við viljum sjá breytingar
„Það er tími til kominn að fólk átti
sig á þessari þróun sem hefur verið
undanfarin ár og hvernig hún
hefur breyst. Þessi stóri hópur er
nú tilbúinn að láta til sín taka. Það
er nefnilega nýtt fyrir mönnum
að þegar fólk stendur á 67-70 ára
þröskuldinum, þá geti það horft 25
ár fram í tímann. Þegar ég var tví-
tugur blasti það við mér að þegar
ég yrði 70, þá væri ég svo gott sem
dauður. En svo hefur annað komið
á daginn. Þessi kynslóð sem er að
detta inn á ellilífeyrinn núna er
fullfrísk og á sér áhugamál. Þetta
er fólk sem horfir fram á veginn. Ég
er bara 72 ára gamall og ég á nóg
eftir. Ég vil ekkert búa í einhverju
gamalmennagettói. Við eigum að
geta hlakkað til að fara á eftirlaun,
við eigum ekki að kvíða fyrir því.
Kjaralega séð þá erum við að tala
um 15 ára bil í launum. Hópurinn
sem er að detta inn á eftirlaun er
að vakna upp við vondan draum.
Við höfum ekki búið við fullburða
lífeyrisgreiðslukerfi á bakinu eins
og yngri kynslóðir sem munu fá
80-90 prósent af launum sínum
sem mánaðarlegar greiðslur. Þetta
þarf að leiðrétta.
Þessi kynslóð, stundum kölluð
hippakynslóðin, þar með talinn
ég sjálfur, þetta er hávær kynslóð.
Við erum ekki jafnþolinmóð og
kynslóðirnar á undan okkur og
við munum láta í okkur heyra. Við
erum ekki tilbúin í einhver hæg-
fara nefndarstörf. Við viljum sjá
breytingar,“ segir Helgi að lokum. n
Þetta er okkar manifestó
Ultra Macular augnvítamín og fjölvítamín
Fæst í öllum helstu apótekum
ULTRA MACULAR
Augnvítamín
+ fjölvítamín
Sannreynd meðferð á
aldursbundinni augnbotnahrörnun.

Samsetning Ultra Macular er byggð á
niðurstöðum rannsóknar á þessu sviði, AREDS2.
Ultra Macular er bæði augnvítamín og fjölvítamín
og er því heildarvítamínlausn fyrir líkamann.
REPOSE LÉTTIR
UNDIR MEÐ ÞÉR
Byltingarkennd vara fyrir einstaklinga
sem eru komnir með þrýstingssár eða
eiga í hættu á að fá slík sár.
FRÉTTIR, FÓLK &
MENNING
á Hringbraut
6 kynningarblað 25. september 2021 LAUGARDAGUREFRI ÁRIN