Skólablaðið - 01.04.1979, Blaðsíða 11
Einhver sagöi einhvemtíma: Maöurinn er of gööur fyrir
þennan heim. Viö fyrstu sýn mætti kannske ætla aö slíkur
boöskapur ætti lítiö erindi til okkar á þessum síöustu og
verstu tímum,en margt yréi lesanda ljósar,ef hann gerði
ráö fyrir því við lestur þessara fáu lína.
Viö íslendingar tilheyrum hinum svokölluöu vestrænu
menningarlöndum. Þessi lönd hafa löngum talið sig útveröi
alls þess sem menning-"sivilasjón"- á aö teljast hér á
Jörðu. Þau hafa tekið upp á sína arma stjömkerfi sem
nefnist lýöræði og eins og nærri má geta telja þau þaö ■
æöst allra stjömarforma. En þött lýöræðiö sé svosem ekk-
ert mjög slæmt,er það langt frá því aö vera gallalaust.
Lýðræöi er nefnilega þess eðlis aö þaö hefur öhagganlega
tilhneigingu til aö snúast gegn sjálfu sér....það gerir
ekki ráö fyrir þeirri þeirri hugarfarsbreytingu sem þarf
til þess að lýðræðiskerfið virki. I fyrmefndum löndum (að
ekki sé talað um þau ríki sem kenna sig viö sósíalisma).
hefur veriö skapaö ríkisvald sem er hálfgeröur stóribróöir.
Einhverjir kunna aö amast við því að ég persónugeri ríkis-
valdið,en þaö er sannarlega leyfilegt,raunar kjami máls-
ins. Ríkisvaldið er máttur,annarleg vera. Það er uppfynding
okkar mannanna og hefur taliö okkur trú um að við séum ekki
færir um aö ráða yfir okkur sjálfum,það hefur tekið að sér
föðurhlutverkið.
Nei,gott fólk. .. .þetta em ekki trúðar í fjölleikahúsi,
heldur kviödómarar í frelsisríkinu Bretlandi.
Ekki fer hjá því aö ríkisvaldið hafi hagað málum
þannig,aö þaö sé fast í sessi. Ríkisvaldið hefur sumsé
st jóm á nestum hluta-ef ekki öllu- upplýsingastreymi til
þegna sinna. Ungviöiö er hreinlega ræktaö upp í ríkisreknum
skólum,við það að trúa á"þaö sem ríkisvaldinu er heilagt.
Og þaö sem skólakerfið kemst ekki yfir aö mata almenning á,
sjá ríkisstyrkt blöð og aðrir fjölmiðlar um. I rauninni
stjómar rxkisvaldið þarmeð sannleikanum,eöa öllu heldur
skilgreinir hann.
Látum þaö nú vera,það versta er aö hver einstaklingur
er neyddur til aö lifa í einhverju þjóöfélagi og hlíta leik
reglum þess. Leikreglumar kalla þeir lög,segja þau nauðsyn
Hvaðan einhverjum koma þau fométtindi aö mega setja lög yf
yfir aðra getur enginn svaraö-því hefur allavega aldrei
veriö svaraö svo viðunandi sé. Ekki nóg með aö lög séu sett
ríkisvaldið fær okkur sjálf til aö framfylgja þeim og refsa
rxkisvaldið fær okkur sjálf til aö framfylgja þeim og refsa
einstaklingum sem ekki tekst að þræða einstigi laga og
reglna. Auk þess hefur veriö fundin upp herskylda,ef ríkis-
valdinu finnst því ógnaö á einn eöa annan hátt,neyðir það
okkur til að ganga í her og drepa náungann,allt fyrir efna-
hagslega hagsmuni ríkis.
Baráttuaöferéir ýmissa hugsjónamanna sem berjast fyrir
réttlátara þjóöfélagi,hafa löngum veriö gagnrýndar. Mönnum
finnst það ankannalegt aö berjast gegn ofbeldi í þjóöfélag-
inu neö ofbeldi. Og vissulega er slík gagnrýni óvitlaus,
menn veröa bara aö hugsa til þess að þegar barist er gegp
ríkjandi skipulagi,kemur oft sú staöa upp að aðeins ein
leiö er eftir-og þá veröur að fara þá leið,þó hún striöi
kannske gegn „prínsípum" þess sem á í hlut.
Eitt af því marga sem hrjáir samfélagið á vorum dögum
eru glæpir. Glæpir eru aö langnestu leyti,til komnir vegna
misskiptingar auðs(eignaréttarins) og félagslegra vandamála
En hvemig tekur rxkisvaldið á glsepum. Jújú,þaö gerir ein-
staklinga(örfáa) ábyrga,lokar þá síðan inni í búrum eéa
myrðir(aftökur)eftir því sem við á. Og ekki þarf glæpi gegn
samfélaginu til þess aö verða lokaður inni.Nóg er að hafa
skoðanir sem rxkisvaldiö kærir sig ekki um-eða neita að
ganga í her og drepa(VíetNam).”
Það hefur verið sagt að eignaréttur sé orsök alls ills.
Hversu mikið er hæft í því,veit ég ekki. Hitt er víst,að
hann er orsök margs ills. Ekkert réttlætir þaö,aö einhver
slái eign sinni á eitthvaö sem aðrir byggja lífsafkomu sína
á,já og hafa það undirstrikað. Afrakstur jarðarinnar til-
heyrir öllum-jörðin sjálf engum.
Ríkisvaldið notar alls kyns meðul til þess að koma í
kring þeirri útþenslu sem því hentar á hverjum tíma. Sé
hemaðarleg útþensla nauðsynleg,þá telur það þegnum sxnum
trú um að landinu sé ógnaé af óvininum. Þróun t.d. V-Þýsk-
alands í lögregluríki nú undanfarin ár er réttlætt með
starfsemi nokkurra borgarskæruliða og allar athafnir þeirra
blásnar út af fjölmiðlun og öðrum mötunarstofnunum.
Lýðveldissinnar og aörir áhangendur rxkisvalds: í allra
guða bænum segið nér eitt. Hvar á himni eða jörð,stendur
það skráö heilqgum stöfum. að manni búsettum á eyju norðurí
Dumbshafi sé skylt aö hlíta lögum svokallaös Lýðveldis Is-
lands. Hvaða rétt hafa nenn yfirhöfuð til að setja lög
yfir aöra. Viö verðum að losna viö hlekki skoðanakúgunar
og hamslausrar takmörkunar á athafnafrelsi. Eignaréttinn
bókstaflega veröur að afnema-ásamt ríkisvaldinu(og Guði).
Þessar hugleiðingar festi ég á blað eitt síödegiö í mars.
Egillmasson-
{TOHAooHaaHosiAœHVNvxxaooHjittdiHSNOiivHHaAHaaaiSNOOSHoiaaoacHJHasiwaNiJixxNnooNaaiŒMaiTxxNNVHvwHRívavNNianawiciaAHixiai’AmvaianojaxviEiaASNisisiGHiisHHaJxxxTvooHnosiwoaHHaiJiaHHSiHoavíiaisreaivx:
Önnumst undirbúingsvinnu
fyrir offsetprentun.
Hönnun og umbrot bóka og
tímarita, ásamt gerð
eyðublaða o. fl.
Myndataka,
Plötugerð.
Sjáum um setningu og
prentun.
REPRÓ
OFFSETVINNUSTOFA
LINDARGOTU 48 REVKJAVlK SlMI 25210
’LOSIONSXXFUdCTHESYSTEMXXALLTVALDERSPILLINGXXDUNNOWHATIWANTBUriKNOWHOWTOGEriTXXWIRHASSENRECHTUNDORDNUNGXXÞJÖÐRfiISSTEFNANERAFHINUILLAXXrHE1