Strandapósturinn - 01.06.2018, Blaðsíða 55

53
ur til eldunar og upphitunar, og ásetningur í fjárhúsi í samræmi
við heyfeng sumarsins.
Fatnaður var að mestu heimasaumaður eða gefinn af skyld-
mennum þegar þeirra börn voru vaxin upp úr þeim. Fötum var
endalaust sprett upp og þeim „vent“ og saumaðar „nýjar“ flíkur
meðan eitthvert hald var í margnotuðu efninu. Stígvél voru keypt
í Kaupfélaginu, og áttu að endast árlangt. Þau voru bætt og sóluð
og oft orðin ansi skrautleg þegar efnt var í ný. Þegar við fermdust
fengum við ný föt, jakkaföt og svarta „stígvélaskó“ (leðurskó), þá
var maður fínn. Útigangsföt voru ullarpeysur, ullarsokkar og
ullarvettlingar og nærföt úr ull. Það var gríðarleg framför í öllum
skjólfatnaði þegar verksmiðjusaumuðu gæruskinnsúlpurnar
komu á markaðinn (Hekluúlpurnar) en bændur kappkostuðu að
eignast slíka flík og á betri bæjum fengu elstu synir stundum
Hekluúlpu eins og húsbóndinn.
Á Undralandi var hvorki kembt né spunnið, afi í Stóra-
Fjarðarhorni annaðist þann starfa fyrir öll heimilin á Stóra-
Fjarðarhornstorfunni.
Mótekjan
Mótekja var eitt af árlegum nauðsynjaverkum. Kol voru dýr og þar
sem fjármunir til eldsneytiskaupa voru takmarkaðir var mikilvægt
að hafa sem mest til af mó og rekaviði. Á hverju vori var stunginn
mór í Klakksmýrunum í Fellslandi, en þær voru ágætar mómýrar
og þangað fór pabbi að stinga mó.27
Mótekjan fór þannig fram að fyrst var grastorfan stungin ofan
af og þegar hún var farin kom mórinn í ljós. Hann var stunginn
upp í viðráðanlegum hnausum og fleygt upp á grasbakkann í
kring. Stundum voru mógrafirnar það djúpar að fyrst varð að
henda hnausunum upp á stall í sjálfri gröfinni og þaðan alla leið
upp á grasbakkann. Oftast var unnið í vatni þannig að mótekjan
var kaldsöm og blaut iðja. Þegar nóg var stungið var hnausunum
fleygt upp á hestakerru og þeir fluttir upp á melinn ofan við mýr-
ina, þar sem vinnan við þurrkun mósins hófst. Fyrst var hver
hnaus tekinn og hann stunginn í um það bil 5–10 cm þykkar flög-
ur sem var raðað upp á rönd á melnum, þannig að hver flaga
studdu við aðra eins og spilaborg. Þegar sigið var úr flögunum og
þær teknar að þorna mátti ekki rigna á þær. Ef leit út fyrir rign-