Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1975, Page 294
Alvara i gamni og islensk fornkvæåi
Eftir Véstein Olason
Ari5 1522 kom ut i Strassburg safn af ævintyrum e5a dæmi-
sogum (exempla) sem nåbi skjott miklum vinsældum, var endur-
prentab morgum sinnum og bytt å onnur Evropumål. Bokin nefnd-
ist Schimpf und Ernst, og så sem safnab hafbi efninu og buib
til prentunar var Johannes Pauli, gråbrobir ur Elsass. I fyrstu
utgåfu safnsins, og J»eirri einu sem Pauli hafbi sj ålfur hond i bagga
meb, voru nærri sjo hundrub stuttar sogur, flestar Jrekktar ur
eldri sofnum. Sibari utgefendur foru frjålslega meb verkib, felldu
nibur eba juku vib eftir gebjtotta, en J)6 var kjarninn hinn sami i
]peim 68 utgåfum sem birst hof bu ])egar fræbimannaoldungurinn
by ski, Johannes Bolte, gaf texta frumprentunarinnar ut ab nyju
åsamt helstu vibaukum ur sibari utgåfum, skyringum, athugasemd-
um og skråm1. Til bessa verks Bolte er sott allt sem hér segir
um Schimpf und Ernst, og tilvitnanir i textann.
Roskri old eftir ab Schimpf und Ernst kom fyrst å prent, eba
årib 1625, kom ut i Kaupmannahofn donsk bybing, Joco seria:
Eller Skimpt oc Aluar. Pybanda er ekki getib, en hann var Niels
Mikkelsen Aalborg prestur vib Holmsins kirkju i Kaupmannahofn.
1 bySingunni birtast 495 sogur og hefur bersynilega verib farib
eftir einhverri af bc'im bysku utgåfum sem prentabar voru i Frank-
furt a.M. 1560 og sibar (sjå Pauli II bis. *21 og *36).
Sagnasafn betta hefur borist til Islands og skilib eftir sig spor.
I nokkrum handritum eru geymdar sogur sem byddar eru ur bvi,
td. eru 15 bcirra i Thott 514 8vo. Af obrum handritum sem geyma
bybingar ur Pauli må nefna Sth Papp 4to 6, Lbs 158 8vo, lB 113
8vo og IB 85 4to, en betta efni er hvergi nærri fullkannab. På
1 Johannes Pauli. Schimpf und Ernst, herausgegeben von Johannes Bolte.
Erster Teil. Die alteste Ausgabe von 1522. Zweiter Teil. Paulis Eortsetzer und
tlbcrsetzer/ Erlauterungen. Berlin 1924. Hér nefnt Pauli.