Skessuhorn - 29.07.2022, Blaðsíða 4

MIÐVIKUDAGUR 20. JÚLÍ 20224
Garðabraut 2a - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudögum.
Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skráningarfrestur smá-
auglýsinga er til kl. 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.700 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 4.110 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða
kr. 3.550. Rafræn áskrift kostar 3.220 kr. Rafræn áskrift til elli- og örorkulífeyrisþega er 2.968 kr.
Áskrifendur blaðs fá 50% afslátt af verði rafrænnar áskriftar. Verð í lausasölu er 950 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Gunnhildur Lind Hansdóttir glh@skessuhorn.is
Valdimar K. Sigurðsson vaks@skessuhorn.is
Guðrún Jónsdóttir gj@skessuhorn.is
Steinunn Þorvaldsdóttir sth@skessuhorn.is

Auglýsingar og dreifing:
Díana Ósk Heiðarsdóttir auglysingar@skessuhorn.is
Umbrot og hönnun:
Ómar Örn Sigurðsson umbrot@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Leiðari
Vegagerð – hugsun út fyrir boxið
Nú hefur ráðherra samgöngumála boðað róttæka breytingu á fjármögnun vega-
kerfisins á næstu árum. Nú skulu gjöld af innflutningi bíla og sölu eldsneytis
ekki lengur verða látin duga, heldur boðað að lagður verði sérstakur vegtoll-
ur á alla sem aka í gegnum jarðgöng, óháð eldsneytisgjafa ökutækis. Ef tillög-
ur ráðherrans ná fram að ganga eru líkur á að fólki verði mismunað eftir búsetu
hversu stóran þátt það tekur í fjármögnun samgöngumannvirkja framtíðarinn-
ar. Við sjáum til dæmis í hendi okkar ákveðinn forsendubrest í tilfelli þeirra sem
valið hafa sér búsetu á Akranesi eða í Borgarnesi og stefna á að aka daglega til
vinnu á höfuðborgarsvæðinu. Sama má segja um íbúa á Ólafsfirði sem starfa á
Siglufirði og svo framvegis. Það ber þó að taka fram að af viðbrögðum annarra
stjórnarliða að dæma hefur málið ekki verið rætt á vettvangi stjórnarflokkanna
enn sem komið er. Því er það hvergi nærri í höfn.
Þegar ráðherrann kynnti þessar hugmyndir sínar í liðinni viku nefndi hann
sérstaklega stórframkvæmd austur á fjörðum, þar sem bora á göng fyrir Seyð-
firðinga að tengjast Héraði. Áætlað er að þessi göng muni kosta litla 47 millj-
arða króna, eða um 70 milljónir á hvert mannsbarn á Seyðisfirði. Ekki veit ég
hvort hagfræðileg rök réttlæta slíka framkvæmd, það má vel vera, en ég leyfi
mér þó að efast.
Ef við lítum okkur nær í þeim vegaframkvæmdum sem vissulega þarf að huga
að á næstu árum má nefna hugleiðingar um nýtt vegstæði hringvegar í eða við
Borgarnes. Nú hefur Vegagerðin hafið mælingar á allri umferð um og í gegn-
um þéttbýlið í þeim tilgangi að geta kortlagt stöðuna og hvernig best sé að
stefnumóta. Þá vakti töluverða athygli könnun sem Samgöngufélagið lét nýver-
ið gera um afstöðu fólks til hugmyndar um færslu þjóðvegar um Borgarnes með
nýrri landfyllingu sunnan við byggðina. Það skal áréttað hér að Samgöngufé-
lagið er einn maður búsettur vestur á fjörðum. Könnun sem hann lætur gera
og birtir hefur þannig ekkert gildi sem slík, eingöngu gefur hún vísbendingu
um hver hugur fólks er til mögulegrar færslu vegar. Eðli málsins samkvæmt eru
Borgnesingar mest á móti slíkri færslu vegarins. Vilja t.d. ekki skerða náttúru-
lega strandlengju frá brúarsporðinum og innfyrir Bjarg. Vel skiljanlegt.
Vegna fréttar Skessuhorns um málið ritaði Sigursteinn Sigurðsson arkitekt í
Borgarnesi í síðustu viku ágæta færslu á íbúasíðu Borgarness um málið og fær
jákvæð viðbrögð við hugrenningum sínum. Bendir hann m.a. á þann möguleika
að framtíðarlega hringvegarins um héraðið verði fyrir sunnan Borgarfjörð,
upp Borgarfjarðarbraut með brú yfir Hvítá og að vegurinn tengdist núver-
andi þjóðvegi í Stafholtstungum við Bauluna. Undir það tekur annar góður og
gegn Borgnesingur, Guðmundur Þór Brynjúlfsson. Hann segist lengi hafa ver-
ið þeirrar skoðunar að framtíðarlega þjóðvegarins ætti að liggja sunnan Borg-
arfjarðar og hitta „sjálfan sig“ aftur, e.t.v. við Bauluna. Bendir hann á að auðvit-
að yrði það dýr framkvæmd; nýr uppbyggður vegur og brýr. Borgarfjarðarbrú-
in og vegur gegnum Borgarnes myndi þó áfram gegna því hlutverki að þjóna
byggð ofan við og í Borgarnesi ásamt Snæfellsnesi og Vestfjörðum. Vegsæk-
in þjónusta myndi færa sig að nýjum þjóðvegi. Bendir hann á að Borgarnes
yrði allt annað samfélag eftir slíka breytingu. Þjónustuaðilar í Borgarnesi gætu
einbeitt sér að þjónustu við þá sem þar vilja staldra við, dvelja og njóta. Nýr
og endurbættur vegur upp héraðið myndi hins vegar stórbæta samgöngur um
neðri hluta Borgar fjarðarhéraðs og stytta leiðina milli landshluta.
Það er alltaf jákvætt þegar íbúar taka virkan þátt í umræðu um vegagerð með
þessum hætti. Nú skal t.d. færa þjóðveg eitt frá miðbæ Selfoss og þar fagna
íbúar væntanlegri breytingu. Blönduósingar er hins vegar í þrengri stöðu, því
eðlileg færsla hringvegarins myndi færa bæinn langt úr alfararleið, ekki ósvip-
að og staða Akraness er í dag. Allavega, þegar ráðamenn leggja til stórkostlega
aukin veggjöld til að flýta framkvæmdum, er nauðsynlegt að íbúar tjái sinn hug
áður en stórar og dýrkeyptar ákvarðanir eru teknar. Þá þarf nefnilega að hugsa
út fyrir boxið.
Magnús Magnússon
Kraftvélar afhentu nýverið Hests-
búinu í Andakíl tvær vélar. Um
er að ræða Pöttinger TOP 842C
múgavél og Weidemann 1160E
liðlétting. Vélarnar eru báðar raf-
knúnar. Logi Sigurðsson bústjóri
á Hesti tók við vélunum ásamt
Eyjólfi Kristni Örnólfssyni sér-
fræðingi við LbhÍ og Ástrósu Ýr
Eggertsdóttur sem sinnir afleys-
ingastörfum á Hesti. Vélarnar eru
komnar í notkun og láta búrekstar-
aðilar á Hesti vel af nýju tækjunum.
sþ
Til að auðvelda ferðamönnum að
skipuleggja ferðalög um Ísland
á rafbílum fór Ferðamálastofa í
það verkefni fyrr á þessu ári að að
kortleggja staðsetningu hleðslu-
stöðva fyrir rafbíla, með það fyrir
augum að miðla þeim til innlendra
og erlendra ferðamanna. Fyrsta
afrakstur verkefnisins má nú sjá á
ferðavefjunum visiticeland.com og
ferdalag.is
Inn á ferðavefnum visiticeland.
com getur ferðafólk nú nálgast
upplýsingar um hleðslustöðvar á
korti, slegið inn upplýsingar um
upphafs- og ákvörðunarstað og séð
hvaða hleðslustöðvar eru aðgengi-
legar á leiðinni. Þegar hleðslustöð
er valin koma fram upplýsingar um
hvers konar hleðslu er um að ræða
og einnig þá gisti- og afþreyingar-
möguleika sem eru í nágrenninu.
Inn á ferðavefnum ferdalag.is
var farin þá leið að kallaðar hafa
verið fram upplýsingar um t.d.
gistingu og afþreyingu. mm
Í ársbyrjun 2022 birti Náttúrustofa
Vesturlands frétt um að kennsl
hefðu verið borin á tæplega eitt
þúsund mismunandi háhyrninga
sem ljósmyndaðir voru við Snæ-
fellsnes. Nú hefur í fyrsta sinn ver-
ið staðfest að villtir háhyrningar
fara á milli Íslands og Noregs. Er
sú niðurstaða fengin með saman-
burði á ljósmyndum sem staðfesta
að í það minnsta þrír háhyrningar
ferðuðust milli landanna tveggja.
Þetta kemur fram í tilkynningu frá
verndarsamtökunum Orca Guardi-
ans og Náttúrustofu Vesturlands.
Háhyrningar eru ein af þrjátíu
og fimm tegundum höfrunga og
jafnframt sú stærsta þeirra. Greint
er á milli háhyrninga út frá stærð
og lögun bakhyrnunnar og grás
bletts (söðulblettur) fyrir aftan og
til hliðar við bakhyrnuna. Hver
háhyrningur er einstakur að þessu
leyti. Byggð hefur verið upp ítar-
leg einstaklingaskrá um háhyrn-
inga við Snæfellsnes með því að
taka hágæðaljósmyndir af hverjum
þeirra og vista þær í gagnagrunn
sem notaður er til að skrásetja hvar
og hvenær þeir sjást og í hvaða
félagsskap.
Háhyrningarnir þrír sem hér
um ræðir hafa sést á þremur svæð-
um við Ísland, þ.e. á Faxaflóa nærri
Reykjavík, á Skjálfanda við Norð-
austurland og við Snæfellsnes á
Vesturlandi. Hafa þeir lagt að baki
leiðina til Noregs (loftlína um
1.600 km) á 45 dögum eða minna.
Þetta er fyrsta dæmi um háhyrn-
inga sem fara á milli Íslands og
Noregs, ef frá er skilinn Keiko,
háhyrningurinn úr kvikmyndinni
„Free Willy“ en honum var sleppt
við Vestmannaeyjar og synti hann
sjálfur alla leið til Noregs.
Þetta eru þó ekki fyrstu dæmin
um ferðir háhyrninga á milli Íslands
og annarra landa, því nú þegar hafa
Orca Guardians Iceland og sam-
starfsaðilar þess staðfest ferðir 29
einstaklinga á milli Snæfellsness og
Skotlands. Þar fyrir utan fóru fjór-
ir einstaklingar frá Íslandi til Ítalíu,
þar af synti einn úr þeim hópi alla
leið til Líbanon og Ísrael („Ferða-
lag Riptide“).
Tekið er fram að allar ofan-
greindar uppgötvanir hefðu ekki
verið mögulegar án mikils og vax-
andi tengslanets rannsakenda,
hvalaskoðunarfyrirtækja og hvala-
áhugafólks.
gj
Hleðslustöðvar á leið um landið
Eyjólfur Kristinn, Ástrós Ýr og
Logi taka hér við liðléttingn-
um. Ljósm. af FB.
Hestsbúið uppfærir tækjakostinn
Síðastliðinn miðvikudag gerði smá glennu og nýttu starfsmenn á Hesti hana til
heyskapar. Hér má sjá nýju rakstrarvélina í brúkun. Ljósm. mm
Háhyrningur. Ljósmynd: Marie-Thérè-
se Mrusczok / Orca Guardians Iceland
/ Náttúrustofa Vesturlands.
Háhyrningar fara á milli Íslands og Noregs