Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.2016, Side 20

þóttist ekki skilja hvað ég meinti með
því.
Trúði ekki að þeir
myndu skjóta
Nú hófst skuggaleg atburðarás sem byrj-
aði með því að skipherrann krafðist þess
að við stöðvuðum skipið því hans menn
ætluðu að koma um borð og rannsaka
morðtilræðið og lýkur hér með allri létt-
úð í þessari frásögn. Ég snarneitaði að
stoppa og sagði ekkert morðtilræði hafa
átt sér stað en ítrekaði söguna um fugl-
ana. Þeir ætluð sér samt að komast um
borð, með góðu eða illu svo ég setti á
fulla ferð í átt til Íslands til að gera þeim
það erfiðara og lét manna allar spúlslöng-
ur skipsins. Kv. Senja fylgdi okkur eftir
og þeir ítrekuðu kröfuna um að stoppa
skipið margsinnis. Þegar svo hafði gengið
í nokkra klukkutíma tilkynnti skipherr-
ann að hann hefði fyrirskipun frá norsk-
um stjórnvöldum um að stoppa skipið
með öllum ráðum og skjóta á okkur ef
ekki annað dygði. Við vorum allan tíman
í sambandi við Senju í gegnum talstöð-
ina og það var ekki hægt að misskilja að
þeim var full alvara með þessari hótun en
ég lét mig ekki og hélt fullri ferð sem
gerði þeim ómögulegt að komast um
borð. Um síðir kom freigátan mjög nærri
okkur á sömu ferð og skipherrann til-
kynnti að nú mundu þeir byrja að skjóta
á okkur úr fallbyssunni og bað mig að
tryggja að allur mannskapurinn yrði í
brúnni, því þeir ætluðu ekki að skjóta á
hana. Ég tilkynnti á móti að mannskap-
urinn væri dreifður út um allt skip við
störf sín og það væri á hans ábyrgð ef
einhver slasaðist. Það var auðvitað hauga-
lygi og allur mannskapurinn var í brúnni
en ég kærði mig ekkert um að hann vissi
það og trúði því ekki að þeir mundu
skjóta samt. Við þrefuðum eitthvað um
um þetta og hann hélt áfram að tuða um
að hann hefði ströng fyrirmæli frá æðstu
stöðum, sem ég reiknaði með að hlyti að
vera Halli kóngur sjálfur, um að stoppa
okkur strax og mundi byrja að skjóta
núna.
Svo byrjuðu lætin með því að þeir
komu sér í færi og skutu einu skoti aftar-
lega á skipið, ofan sjólínu. Það var mikið
högg og glumdi í skipinu. Síðan kom
annað skot, með engu minni látum, sem
virtist koma á svipaðan stað á skipið en
við vorum ekki vissir um hvort það var
ofan eða neðan sjólínu. Ég kallaði því í
Senju og sagðist vilja skoða skemmdirnar
og vildi að hann hætti að skjóta á meðan.
Skipherrann lofaði því að skjóta ekki
aftur fyrr en ég hefði kallað í hann og
fórum við yfirvélstjórinn því í könnunar-
leiðangur og sáum fljótlega götin og að
miðað hafði verið á stýrisvélina og hún
lítillega skemmd en samt gangfær. Götin
voru bæði rétt fyrir ofan sjólínu og sáum
við Senju út um þau. Það var auðvitað
mjög klókt að reyna að gera stýrisvélina
óvirka því þá yrðum við að stoppa en
höfðum annars haldið fullri ferð allan
tímann.
Við fórum því næst upp í brú og ég
kallaði í Senju og sagðist vera búinn að
skoða skemmdir en við mundum halda
áfram og það væru menn afturí skipinu
við viðgerðir á þeim stað sem hann skaut
á. Öll áhöfn mín var í brúnni og heyrði
samskiptin. Ég veit ekki hvað þeir hugs-
uðu en ekki bar á hræðslu hjá nokkrum
manni, þó líklega hafi verið ástæða til.
Þetta voru mest ungir og hressir strákar
sem leiddist ekkert að atast í nojurun-
um en sennilega hefur þeim þótt nóg
komið þarna, þótt enginn hefði orð á
því. Ég trúði því aldrei fyrr en á reyndi
að fyrrverandi frændur vorir, Norðmenn,
mundu láta verða af hótun sinni og
skjóta á okkur.
Ástæðan fyrir því að ég vildi ekki
hleypa þeim um borð var sú að við áttum
í fiskveiðideilum og útgerðin taldi að
þeim væri ekki heimilt að krefjast þess
að koma um borð til að skoða afla og
veiðarfæri og það var stefnan að norsk
yfirvöld kæmu ekki um borð. Íslensk
skip höfðu áður þetta sama ár verið tek-
in, færð til hafnar og útgerðir og skip-
stjórar sektuð. Svo var þetta haglabyssu-
mál sem ég vissi ekki hvernig á yrði tekið
en óttaðist að þurfa að sigla til hafnar
með tilheyrandi kostnaði og töfum frá
veiðum. Til að það sé alveg skýrt þá mið-
aði Anton að sjálfsögðu ekki á léttbátinn
eða sjóliðana og ætlaði auðvitað ekki að
skjóta neinn, þó Senjumenn kölluðu
þetta morðtilræði. Anton þurfti ekkert
leyfi frá strandgæslunni til að skjóta
eða fæla „fugla“, sem voru þá eins og
nú, utan kvóta. Við vissum svo sem að
strandgæslan mundi nota hvaða tækifæri
sem gæfist til að færa skipin til hafnar og
búa til vesen og þarna gafst kjörið færi
sem greinilega átti að fullnýta.
Það hægði ekkert á ofstopa og skot-
gleði Senjumanna að ég segði þeim að
það væru menn við viðgerðir á þeim stað
skipsins sem þeir voru að skjóta á og
fljótlega kom þriðja skotið, með sama
djöfulgangi og hin fyrri og á sama stað
en, viljandi eða óviljandi, rétt neðan
sjólínu. Þá áttaði ég mig á því að þeir
væru tilbúnir að ganga alla leið til að
stöðva skipið og mundu sökkva því ef
ekki annað dygði. Það var því ekki for-
svaranlegt að halda lengur áfram og ég
tilkynnti skipherranum á Kv. Senja að ég
mundi stoppa skipið og gerði það. Þriðja
skotgatið reyndist hafa komið á nær sama
stað en rétt neðan sjólínu og var því nóg
að halla skipinu aðeins yfir á bakborða
með því að dæla olíu á milli tanka til að
sjór hætti að leka inn.
Sem annað lærið á Tona
Fljótlega kom fullmannaður léttbátur frá
Senju yfir til okkar og sjóliðarnir ruddust
þungvopnaðir um borð. Þeir tilkynntu
okkur að þeir ætluðu með skipið til
Tromsö og mundu draga okkur ef við
neituðum að sigla sjálfir. Ég sagðist ætla
að sigla en það voru auðvitað stór mistök
að láta nojara-helvítin ekki draga okkur
og geta þar með drepið á aðalvél og spar-
að olíu. En svona var hamagangur síð-
ustu klukkutíma búinn að fara með
mann að ég hafi ekki rænu á því. Sigl-
ingin til lands gekk tíðindalaust, með
vaktaskiptum sjóliðanna af Senju sem
fylgdust grannt með öllum okkar gjörð-
um, en lítill friður frá norskum og ís-
lenskum fjölmiðlum sem linntu ekki
látum eftir að við komumst í samband
við strandstöðvar. Þetta var fyrir tíma
gervihnatta- og netsíma um borð í skip-
um og okkar eini möguleiki til fjarskipta
var í gegnum strandstöðvar á bylgjum
sem allir gátu hlustað á. Það var ekki fyrr
Senja W 321.
20 – Sjómannablaðið Víkingur