Vasakver : með almanaki fyrir árin 1939-1943 - 01.01.1941, Page 117

117
0M BÚREIKNINGA
Eftir Guðmund Jónsson.
Seint á árinu 1932 gaf Búnaðarfélag íslands út form og
leiðbeiningar fyrir sundurliðaða búreikninga. Var það
samið af Guðmundi Jónssyni kennara á Hvanneyri. Porm-
in voru þegar send riokkrum bændum víðsvegar um landið
i því skyni að fá reynslu fyrir nothæfi þeirra og upplýs-
ingar um búrekstur bænda. Nokkrir þessara bænda sendu
formin útfyllt aftur og var unnið úr þeim og samin skýrsla
um aðalniðurstöðurnar. Náði hún yfir 16 búreikninga.
3. des. 1936 samþykkti Alþingi lög um Búreikningaskrif-
stofu ríkisins. Skal hún starfa undir umsjón Búnaðarfé-
lags íslands og leggur ríkið til hennar 3000 kr. á ári. Hlut-
verk búreikningaskrifstofunnar á að vera að leiðbeina
bændum á sviði búreikninga, gera upp búreikninga þeirra,
eftir því sem' við verður komið. Ennfremur að sjá um að
hentug búreikningaform séu til, gangast fyrir búreikninga-
námskeiðum o. s. frv. Þetta skal gert bændum að kostn-
aðarlausu og eru starfsmenn skrifstofunnar bundnir þagn-
arheiti um hag einstakra manna, er þeir komast að vegna
starfs síns. Búreikningaskrifstofan er starfandi á Hvann-
eyri. Forstöðumaður er Guðmundur Jónsson kennari.
Síðan 1935 hefir á hverju hausti verið haldið búreikn-
inganámskeið á Hvanneyri. Eru þau aðallega ætluð þeim,
er síðar vilja taka að sér að leiðbeina öðrum á því sviði.
84 þátttakendur hafa útskrifazt af námskeiðum þessum,
næstum allt búfræðingar. Hafa sumir þeirra stofnað bú-
reikningafélög. Fá þau styrk til starfsemi sinnar, til þess
að launa leiðbeinandi manni. Nemur styrkurinn 30 kr. á
hvern bónda, er skilar búreikningum til Búreikningaskrif-
stofunnar og hún viðurkennir sem styrkhæfa. Einstakir
menn fá ekki styrk til búreikningafærslu, en þeir fá þó
ókeypis form, ef þeir skila reikningum sínum uppgerðum
tli Búreikningaskrifstofunnar og hún telur þá nothæfa til
þess að vinna úr þeim. Fyrir árið 1938 bárust búreikninga-
skrifstofunni 40 búreikningar, sem unnið var úr og gefin
skýrsla um.
Þýðing búreikninga er margþætt. Þeir gefa bóndanum
fullkomið yfirlit um hina hagfræðilegu hlið búskaparins,
þeir kenna honum betur én allt annað að leggja hugsun
í starfið og gera áætlanir fyrir framtíðina, þeir kenna