Austurglugginn - 04.09.2008, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 4. september AUSTUR · GLUGGINN 9
hana. Þeir reyna að vera opnir, það
eru haldnar alls konar ráðstefnur og
farið yfir hluti en þeir eru ekki mjög
opnir fyrir að breyta aðferðafræði
sinni þó sýnt sé fram á að það sem
þeir hafi sagt sé ekki alveg rétt. Það
búa engir yfir heildstæðari upplýs-
ingum en Hafró en þeir eru bara á
einu skipi á meðan allur flotinn er í
kringum þá.
Það hefði verið mikið tekjutap, slæmt
peningamál og kjaftshögg fyrir okkur
ef loðnan hefði ekki sýnt sig. Við
höfum náð betri og betri tökum á
að vinna hana til manneldis og hún
er orðin geysilega mikilvæg fyrir fyr-
irtækið. Við reynum að sjá ákveðinn
stöðugleika en ráðum ekki hvernig
fiskurinn hagar sér í sjónum.“
Umhverfisverndarsinnar hafa
gagnrýnt aðferðir við fiskveiðar.
Íslendingar komu í veg fyrir alþjóð-
legt samkomulag um bann á veiðum
með botnvörpu. „Það er búið að fara
með botntroll á þeim svæðum sem
við veiðum á árum saman. Ég held
það skipti ekki máli héðan af,“ segir
Haukur um þá afstöðu.
Hann lýsir hugmyndum um stór-
auknar veiðar smábáta sem „draum-
órum“. „Það er hægt að veiða örfáar
fisktegundir á smábátum, þorsk og
ýsu, ekki mikið fleiri. Það eru ágætis
veiðar en það gengur aldrei að þetta
séu einu veiðarnar sem séu stund-
aðar. Í dag eru þetta draumórar en
staðan verður kannski önnur ein-
hvern tíman í framtíðinni. Þú veiðir
ekki uppsjávarfiska, karfa og fleiri,
við Ísland á línu.“
Kvöðin minnkar
Starfsmönnum Eskju fækkaði í fyrra
úr 100 í um sextíu. Þegar mest lét
hélt fyrirtækið úti sex togurum en
eftir eru tveir. Samhliða örri tækni-
þróun hefur störfum í vinnslunni
fækkað.
„Við erum í samkeppni á alþjóð-
legum markaði, ekki bara við fisk-
vinnslur heldur alla sem framleiða
matvæli. Það verður alltaf einhver
fiskur sem fer úr landi en það er
stærra vandamál að þeim íslend-
ingum fer ört fækkandi sem vilja
vinna í fiskvinnslum á Íslandi. Við
höfum brugðist við því með að ráða
erlent starfsfólk og tæknivæðast.
Frystihúsið var talsvert mannað af
útlendingum. Það kemur ekki ungt
íslenskt fólk til að vinna í frystihúsi.
Þú getur gleymt því. Það er eitthvað
annað sem heillar og þekkingin gæti
tapast.
Það er ekkert vandamál að manna
bræðslurnar eða skipin. Það eru
hálaunastörf og marga vantar há
laun.“
Á seinustu árum hefur hlutdeild
sjávarútvegs í íslenska hagkerfinu
minnkað. Haukur segir að árum
saman hafi mikil félagsleg ábyrgð
verið lögð á herðar sjávarútvegsfyr-
irtækjum, ábyrgð sem þau hafi ekki
endilega getað staðið undir.
„Sjávarútvegurinn þurfti nánast að
halda öllum landshornum uppi.
Fyrirtækin urðu að hálfgerðum
félagsstofnunum sem þurftu að
sjá öllum fyrir vinnu. Það er í raun
ávísun á dauða ef þú setur þann kross
á fyrirtæki að það eigi að skapa vinnu,
hvort sem grundvöllur er fyrir því eða
ekki. Ríkið verður þá að borga mis-
muninn en sjávarútvegurinn hefur
til þessa verið sjálfbær.
Fyrirtækið verður ekki rekið án fólks
og ef þú vilt gott fólk verður að fórna
einhverjum kostnaði til að halda því.
En kvöðin á fyrirtækjunum hefur
minnkað. Samgöngur hafa batnað og
fólk getur sótt vinnu annað.“
Hann segir fjölbreyttara atvinnu-
ástand á Austurlandi hafi linað sárs-
aukann við uppsagnirnar í fyrrahaust.
„Það er erfiðra að segja fólkinu upp
ef maður sér ekki fram á að fólk hafi
neitt að fara. Okkur varð sárt um
þetta fólk því margt hafði það unnið
lengi hjá fyrirtækinu. Ég held að verra
ástand hefði engu breytt um þessar
ákvarðanir. Annað hvort hefðum
við þurft að gera þetta eða vera í
vondum málum sem við gætum ekki
staðið undir. Við hugsum um hag
fyrirtækisins til framtíðar. Ég veit
ekki hvort nokkur sem við sögðum
upp hafi farið á atvinnuleysisskrá,
ég held að allir sem hafi viljað fara í
vinnu hafi getað það. Ég veit ekki til
þess að neitt fólk hafi flust búferlum
vegna þessa, sumt af erlendum starfs-
mönnum er enn í húsnæði sem við
útveguðum og leigjum því á sann-
gjörnu verði. En ég var feginn að
vita af öðrum atvinnutækifærum.
Það létti manni róðurinn.“
GG
„Sjávarútvegurinn þurfti nánast að halda öllum landshornum uppi. Fyrirtækin urðu að hálfgerðum félagsstofnunum sem þurftu að sjá öllum
fyrir vinnu.“ Mynd: GG