Barnadagsblaðið - 22.04.1943, Blaðsíða 7

BARNADAGSBLAÐIÐ
5
Vilhjálmur S. Vilhjálmsson, blaðamaður:
Bréf til formanns Sumargjafar
Herra ísak Jónsson, kennari.
Það eru bráðum liðin 20 ár síðan Sumargjöf var stofnuð.
Ég hef frá upphafi fylgzt með starfi þessa félagsskapar og
alltaf dáðst að honum og ykkur, sem hafið starfað fyrir
hann af lifandi áhuga. Ég gleymi ekki þeim ákafa, sem þið
voruð haldnir, Steingrímur Arason, Arngrímur Krstjánsson
og þú, þegar þið kölluðuð okkur blaðamennina til ykkar í
fyrsta skifti um það leyti, sem Grænaborg var að taka til
starfa. i'-5 !
Og það var sannarlega þörf á því að efna til víðtæks
starfs til hjálpar börnunum í Reykjavík. Þau höfðu verið
vanrækt af hálfu hins opinbera, því að nú er af sú tíð, að
enginn telji sér skylt að koma til hjálpar, þegar einstakling-
urinn bregzt. Hún er gleymd og grafin, sem betur fer. Og
ég hygg, að þið hafið ekki sízt skapað þann hugsunarhátt,
sem nú er ríkjandi, að hið opinbera og öllum einstaklingum
sameiginlega beri að veita hjálp, þar sem hjálpar er þörf,
og þá ekki hvað sízt börnunum, sem eiga við erfið skilyrði
að búa, erfið skilyrði, sem geta, ef engin aðstoð er veitt, kippt
úr þroska þeirra, kyrkt hæfileika þeirra og gert þau að
vandræðamönnum og konum í þjóðfélaginu.
Þið voruð bjartsýnir þegar í upphafi. En ég hygg, að
þrátt fyrir það, hafið þið ekki orðið fyrir miklum vonbrigð-
um í starfinu. Ég veit, að það hefir oft verið erfitt, en það
hefir mikið hjálpað, að íslendingar eru fljótir til, þegar þeir
eru kvaddir til hjálparstarfs og stuðnings við gott málefni.
Það hygg ég, að sé hægt að segja með sanni um þá, þó að
mörgu öðru lofi sé kannske á þá hlaðið, sem ekki hefir við
neitt að styðjast. Ykkur hefir líka orðið mikið ágengt, og ég
veit, að íslenzka þjóðin fagnar því. Enginn getur í dag sagt
um það, hversu geysilega mikla þýðingu það hefir fyrir
framtíð þjóðarinnar, starfið, sem Sumargjöf hefir leyst af
höndum — og nú breiðist óðfluga út um allt landið. En
menn geta gert sér nokkra hugmynd um það, ef þeir hugsa
sér, að Sumargjöf hefði ekki verið stofnuð, ef ekkert dag-
heimili ykkar hefði komizt upp, ef engin sumardvalarstarf-
semi hefði verið rekin, ef þið hefðuð enga dvalarstarfsemi
haft fyrir börnin í þessum bæ.
Annir lífsins eru margar. Sumir foreldrar kunna að
taka þeim, aðrir kunna það ekki, eða geta það ekki. Ástæð-
ur fólksins eru misjafnar. Þið hafið reynt að jafna lífsins
gæðum milli barnanna — og þau fátækustu hafa fyrst og
fremst notið hjálpar ykkar. Við færum ykkur þakkir fyrir
þetta um leið og við þökkum öllum, sem hafa veitt ykkur
aðstoð, einstaklingum og hinu opinbera, sem hafa stutt starf
ykkar.
Ég hygg, að fáar sumargjafir hafi íslenzka þjóðin fengið
jafngóðar og félagið með sama nafni, sem þið stofnuðuð
fyrir 19 árum. Nafnið er gott. Það er ríkur gróandi í hljómi
þess. Það er gleði og fögnuður bundinn því. Engir fagna
sumrinu, eins mjög og við íslendingar, sem búum í norðr-
inu. Það höfum við gert um aldaraðir af skiljanlegum ástæð-
um. Þegar sumarið kemur fyllumst við þrá eftir jörðinni,
grósku hennai* og ilmi. Og börnin eru okkar sumar, okkar
Sr. Jón Thorarensen:
BÖRNIN OG DÝRIN
Meðan ég átti heima í sveit, þá voru dvalarheimili' fyrir
börn úr Reykjavík á sumrin þar eystra. Það voru barnaskól-
arnir, að Flúðum, að Ásum og á Húsatóftum. sem notaðir
voru til þess. Er þetta sjálfsagt, og ætti húsaleiga þessara
heimavistarskóla, sem byggðir eru mest fyrir ríkisfé, aldrei
að vera meiri en sú, sem svaraði viðhaldi fyrir þessa dvöl
barnanna.
Þessir staðir, sem ég minntist á, eru ágætir, þar leið börn-
unum vel og var vel fyrir þeim séð eftir því, sem ég veit
bezt.
En eitt vantaði á þessa staði, sem gerði þá eyðilegri en
umhverfið. Það voru dýrin. Fátt þroskar börnin betur, né
vekur betri tilfinningar hjá þeim, en að kynnast þessum mál-
lausu vinum, kynnast lundarfari þeirra, tryggð og mismun-
andi eðli. Það er sá brunnur til samúðar og skilnings á lífinu
yfirleitt, sem seint verður þurausinn, en gefur börnunum
bezta meðvitund um sig sjálf og hvaða sérstöðu og ábyrgð
vér höfum hér í lífi.
Þessvegna þurfa börnin á þessum stöðum að fá að fara
í réttirnar á vorin, þegar lambánum er smalað og ullin klippt
af fénu, og þau þurfa öll að fá að koma á hestbak, helzt á
vitrum, gömlum og geðgóðum hestum, sem farnir eru að
letjast, en allt þarf þetta að vera með góðri umsjá, því engu
má tefla í tvísýnu. Svo þurfa þau að fá að sjá kálfana, þegar
þeir þamba úr döllunum, ranghvolfa augunum af lystinni
og ánægjunni og hreyfa litlu fallegu halana eins og blæ-
vængi. Þetta allt þurfa börnin að sjá og fá að kynnast, þar
sem því verður við komið.
Þá koma börnin úr sveitinni ríkari af reynslu og ánægju,
geta sagt mömmu og pabba fleira markvert frá liðnu sumri,
og skrifað svo stíla hjá kennurunum sínum að vetrinum,
sem lýsa meiri þroska og hugsun.
Guð gefi öllum börnum gott og farsælt sumar!
fögnuður. Þau sjáum við vaxa, og allt, sem er ungt og vax-
andi, ilmar af vori og nýjum fyrirheitum.
1 verstöðvum lándsins var fyrsti sumardagurinn fyrrum
engin fagnaðarhátíð barnanna. Flest munu þau hafa fremur
kviðið fyrir honum en hlakkað til hans. Nú er þetta breytt
hér í Reykjavík og einnig víðast út um land. Nú er fyrsti
sumardagur fagnaðarhátíð þeirra — og þú veizt, að við, sem
eldri erum, hrífumst með. Við gleymum aldrei fagnandi
barnaskaranum með fána sína á götunum hér í höfuðstaðn-
um á sumardaginn fyrsta á undanförnum árum. Við verðum
aftur ung. Við vildum svo fegin mega hverfa inn í fylking-
arnar og fá að syngja með. En af því að við getum það ekki,
reynum við að hlýða kalli ykkar og hjálpum hver eftir sinni
getu til þess að gera lífið fegurra fyrir börnin, til þess að
gefa þeim tækifæri til að njóta friðar og starfs á grænni
jörð, burtu frá malbiki og erli dagsins anna — undir ykkar
handleiðslu, sem viljið starfa fyrir þau og leiðbeina þeim bg
hafið gert það með svo góðum árangri.
Þinn einlægur
Vilhjálmur S. Vilhjálmsson.