Barnadagsblaðið - 22.04.1943, Page 13

BARNADAGSBLAÐIÐ
11
Guðrún G. Stephensen, kennari:
Börnin á stríðstímum
Mikið hefir verið talað um það rót, sem þessir stríðstím-
ar hafi komið á líf manna hér á landi sem annarsstaðar. Við
skulum nú athuga þau áhrif, sem börnin hafa orðið fyrir og
hvort afstaða okkar fullorðna fólksins gæti ekki orðið til
þess að styrkja öryggi þeirra. Við státum okkur af lýðræð-
inu og menningunni, en ölum við börnin upp þannig, að þau
verði betri borgarar og heilbrigðari menn en við ?
Börnin heyra daglega umtalið um stríðið og „ástandið“.
Yfir borðum hlusta þau á öfgakenndar fréttir um múgmorð
og eyðileggingu. Sem betur fer taka ekki öll börn eftir þessu,
en sum hafa orðið kvíðafull. Það má sjá á leikjum þeirra, að
þau hafa orðið fyrir djúpum áhrifum.
Þau áhrif, sem eru meir áberandi, koma í ljós, þegar loft-
árásarmerki eru gefin. Fjöldi barna hefir vanizt þessu fljótt,
en þau eru enn allt of mörg, sem verða gagntekin af
hræðslu.
Sveitadvölin á sumrin hefir haft í för með sér röskun
á tilfinningalífi þeirra, því að víða hefir verið um að ræða
skilnað við foreldra í fyrsta sinn og nauðsyn að samlagast
gersamlega nýju umhverfi, sem hefir þó verið þeim fyrir
beztu.
Vandamálið í umgengni barna við setuliðið er erfitt við-
fangs. Hermennirnir hafa gaman af börnunum og gleðja
þau með sælgæti og tyggigúmmí. Það er leiðinlegt að sjá
afleiðingar þess, þar sem fjöldinn allur af börnum hefir
þann sið að heimta eða sníkja af þeim hvar sem þau hitta
þá. Megum við eiga von á því, að krakkarnir hagi sér svona
við alla útlendinga? Það er líka venjulegt, að börnin missi
lyst á mat sínum, þegar þau nærast mikið á sælgæti milli
máltíða.
Húsnæðisvandræðin hafa snert marga barnafjölskylduna.
Það er erfitt fyrir foreldra að halda uppi viðunandi heim-
ilislífi fyrir börnin, vera skapgóð og þolinmóð, þegar hver
er fyrir öðrum og regla á heimilinu verður að ganga úr
skorðum. Börn þurfa að hafa mikið svigrúm og dálítið pláss
út af fyrir sig, þó það sé ekki nema stofuhorn.
Velgengni þjóðarinnar og sú tekjuhækkun, sem mörg
fyrirvinna hefir fengið, hefir sín áhrif. Það hafa orðið
skyndilegar breytingar á hag heimilanna, allsnægtir þar, sem
áður var skortur, en oft nokkur valtleiki á. Menn hafa verið
örlátari við börnin, en það er ekki síður vandi að veita þeim
meir heldur en minna.
Við viljum, að börnin alizt upp örugg gegn umheiminum,
laus við ótta og hatur.
Við viljum, að þau geti tekið breytingum án of mikilla trufl-
ana.
Við viljum, að þau hegði sér eins og börnum í frjálsu menn-
ingarlandi sæmir, kunni að umgangast fólk.
Við viljum, að þau fái að njóta heimilislífs, sem er þeim at-
hvarf og ánægja.
Við viljurn, að þau læri að meta á heilbrigðan hátt gildi pen-
inganna og þeirra gæða lífsins, sem kaupa má.
Eigum við þá ekki að forðast öfgakennt tal um hryllingar
stríðsins, þegar börn heyra? Sjá um, að þau hafi eitt-
hvað fyrir stafni meðan við hlustum á stríðsfrétt-
irnar.
Eigum við þá að láta sjálf bera á hræðslu við loftárásir,
eða gera mikið úr þeim, þar sem börn eru sjaldnast
hrædd, ef fólk umhverfis þau er rólegt?
Eigum við þá ekki að sýna þeim fram á það með rökum, sem
þau skilja og viðurkenna, hversvegna sælgætisofát er
ekki hollt?
Eigum við þá ekki að kenna þeim að umgangast alla ókunn-
uga frjálslega og prúðlega?
Eigum við þá ekki að vera þolinmóð og varast ónot og hávaða
heima fyrir? Lofa börnunum að leika sér lengi úti á
daginn og hreyfa sig mikið og stuðla þar með að því,
að með kvöldinu komi rólegri viðfangsefni, sem þau
geta dundað vjð fram að háttatíma.
Eigum við þá ekki að kenna þeim, að þau verði að „vinna
sér inn“ og safna fyrir því, sem þau vilja eignast, og
að ef maður vill kaupa eiguverða hluti, þá þýðir ekki
að sóa aurunum í óþarfa smámuni? Lofum þeim að
meðhöndla þá aura, sem þau fá (helzt reglulega) og
setja meirihlutann í sparibaukinn sjálf. Það verður
að vana hyggins manns, sem getur borið ábyrgð
seinna.
„Sólskin" 1943
„Sólskin“, Ljóð og sögur, kemur nú út í 14. sinn.
í því eru, í þetta sinn, sögur eftir ýmsa höfunda, frum-
samdar og þýddar.
Stjórn félagsins fékk Sigurð Helgason, rithöfund, til að
safna efninu og sjá um útgáfuna. En Jónas Jósteinsson,
kennari, mun stjórna sölu bókarinnar.
Efni ,,Sólskins“ er bæði fyrir yngri og eldri börn. Og
með því að þetta er eina barnabókin, sem kemur út fyrir
sumardaginn fyrsta, mun mörgum þykja tilvalið að gefa
börnunum hana í sumargjöf.
„Sólskin" kostar í þctta sinii 5 kr.
Merkjasalan
Merkin verða seld frá kl. 9 árdegis, á annan í páskum.
Þau verða afgreidd frá barnaskólunum þann dag, undir yf-
irumsjón Bjarna Bjarnasonar, kennara.
Verð merkjanna er tvær og fimm krónur.
Þess er vænst, að menn sýni umburðarlyndi, eins og und-
anfarið, þó að nokkurt ónæði þyki að merkjasölubörnunum.
Sumargjöf selur ekki merki nema einu sinni á ári, og ágóð-
inn af sölu þeirra hefir jafnan reynst henni giftudrjúgur.
Gefið börnunum „Sölskinu
í sumargjöf!
Kaupið merkin!
Sœkið skemmtan irnar!