Borgfirðingabók - 01.12.2014, Side 42

42
B O R G F I R Ð I N G A B Ó K 2014
með fingrum sínum. Og svo spurði hann gjarnan: „Eru þið ekki
með eitthvað nýtt, eitthvað sem þið hafið ekki verið með áður?“
og ef svo var þreifaði hann á því og skoðaði vandlega.
Dengdi Þórður ljái?
Hann gerði nú lítið af því að klappa ljái, hann átti þó hamar sem
var kallaður klappa og hún er niðri á safni í Borgarnesi. Þetta var
ekki eins og klaufhamar heldur var annar endinn bara skalli eins
og á venjulegum hamri en svo var hinn hlutinn svona ílangur og
mjórri og þynntist fram í endann. En hann gerði lítið af því að
klappa ljái.
Sinnti Þórður gegningum?
Nei, en svolítið fór hann í fjós og fylgdist með kúnum. Hann
þreifaði til að mynda á þeim til þess að sjá hvenær kæmi að burði:
„Hún á nokkuð eftir, hún er ekki orðin það grafin enn“ sagði
hann stundum. Þórður var sérlega natinn við burðarhjálp. Þetta
kemur náttúrulega upp hvenær sem er á sólarhringnum að kýr
þarf að bera og ef það var að kvöldlagi eða að nóttu til þá fór
hann oft með mömmu til að vita hvernig burðurinn gengi. Ef
hann gekk treglega og kannski kom ekki nema annar fóturinn og
illt var að ná í hausinn þá gat hann brugðið bandi um kjálkann
á kálfinum og togað í hann með því móti, og svo togaði hún í
hinn fótinn þegar hann náðist. Og þannig náðu þau kálfinum frá
kúnni. Ég held að það hafi bara alltaf verið ef ekki gekk eins og
átti að ganga að hann kom til.
Áður en þessir steyptu flórar komu og helluflórarnir voru í
gömlu fjósunum þá var náttúrulega stirt að moka úr þeim og
koma haugnum út, en þá datt honum í hug að hafa kassa og setti
tunnustafi undir hann sem meiða eða nokkurs konar skíði, og
mokaði haugnum upp í kassann, sem svo var dreginn út á hlað.
Þannig var það ýmislegt til hagræðis sem hann útbjó, án þess að
ég muni núna að greina frá því öllu.
Var Þórður sóttur til verka á aðra bæi?
Nei, ekki til að aðstoða við burð eða slíkt en til annarra verka. Það
var nú til að mynda með hverfisteina sem til voru á öllum bæjum.
Þeir slitnuðu misjafnlega þegar verið var að leggja á þá ljáina og