Fréttablaðið - 25.01.2023, Blaðsíða 20

Fréttablaðið - 25.01.2023, Blaðsíða 20
Kæra Sundhöll, ÍTR og stjórnendur. Ég mála ykkur mynd: Það er sólarlag að vetrarkvöldi, létt snjófall og fólk flykkist að sund- laugum landsins fyrir félagsskap og hlýju. Í sundlaugunum má finna nær fullkominn þverskurð af sam- félaginu. Þar situr fullorðna fólkið í pottinum og ræðir málefni líðandi stundar. Í innilauginni leika sér leik- skólabörn og ungir foreldrar. Í kalda pottinum situr íþróttagarpurinn og í gufunni á fundur eldri borgara sér stað. Í djúpu lauginni synda ungl- ingar á sundæfingu, hvattir áfram af þjálfara. Yngri systkini þeirra hlaupa í litlum hópum upp stigann í rennibrautina og trufla mikilvægar samræður nýstúdentanna í grunna pottinum með hlátrasköllum sínum. Þetta er nær fullkominn þver- skurður eins og sjá má, en þó eru örfáir hópar sem ekki komast með í þessa ímynduðu sundferð, en það eru þau sem ekki geta nýtt sér þá búningsaðstöðu sem sundlaugin býður upp á. Í þann hóp falla m.a. foreldrar með börn á fyrstu árum grunnskóla, eins og kom upp í sam- félagsumræðunni nú fyrir nokkrum mánuðum. Samkvæmt reglugerðum mega þau nefnilega ekki fara með foreldrum sínum í klefa séu þau af mismunandi kynjum, heldur eiga þau að sækja klefa sem samsamar kyni þeirra sjálfra, ein síns liðs, sem þau þora ekki endilega. Einnig falla í þann hóp öll þau sem ekki falla fullkomlega að kynjatvíhyggjunni, svo sem intersex, trans og kynsegin fólk. Þrátt fyrir að flestar sundlaug- ar séu nú komnar með sérklefa þá er oft erfitt að nálgast þá. Einungis einn til tveir klefar eru til staðar í hverri laug (nema Laugardalslaug) sem þýðir að ef t.d. eldrimanna- klúbburinn (átta manneskjur) úr gufunni þyrfti allur að komast upp úr í gegnum sérklefana tvo tæki það í það minnsta klukkutíma, þar sem aðeins er rými fyrir eina manneskju í einu í hverjum klefa (á f lestum stöðum). Þetta þýðir að ef hópur ungmenna sem væru öll kynsegin ætlaði í sund saman þá væri það hægara sagt en gert, og í raun ekki hægt með góðu móti nema einhver þeirra færu í klefa sem ekki eru ætl- aðir þeim. Það er ekki auðveld lausn til á þessu máli í f lestum sundlaugum vegna þess hvernig húsakostur þeirra hefur verið byggður upp í kringum tvo jafn stóra hópa, karla og konur, og hannaður í kringum þarfir þeirra. Það er hins vegar ein sundlaug sem sker sig úr, en það er Sundhöll Reykjavíkur. Þar eru 2 sérklefar og 5 stærri klefar: tveir úti (einn karla og einn kvenna) og þrír inni: einn karla (sá eldri) og tveir kvenna, (sá eldri sem er nýupp- gerður og sá nýi sem var byggður á sama tíma og nýja útilaugin.) Því liggur beint við að í Sundhöllinni verði einn þessara kvennaklefa gerður að fjölskylduklefa. Slíkur klefi gæti því nýst fjölbreyttum hópi fólks, eða í raun bara öllum þeim sem vilja, hvort sem það eru barnafjölskyldur sem gætu þá hjálpast að með börnin, vinahópar hinsegin ungmenna, já, eða bara eldrimannagengið úr gufunni. Enn væri þó hægt að nýta sér kynjuðu klefana tvo, bæði inni og úti, fyrir þau sem finna sig betur í því skipu- lagi. Jú, og þau sem þyrftu á aðbún- aði sérklefanna að halda hefðu þá greiðari aðgang að honum. Því væri þessi skipulagsbreyting einungis til þess að gera laugina aðgengi- legri stærri hóp fólks. Þessi skipu- lagsbreyting gæti einnig verið góð til þess að sýna fram á þörfina á slíkum fjölskylduklefum, en þá væri hægt að sjá hvort vert væri að leggja í framkvæmdir í öðrum sundlaugum í svipuðum stíl eða hvort sérklefarnir sem til eru dugi til þess að mæta f jölbreyttum þörfum allra þeirra sem ekki geta nýtt sér hina hefðbundnu kynjuðu klefa. Undir þessa beiðni skrifa hér með ofantaldir aðilar og hvetjum við öll þau sem líst vel á hugmyndina til skrifa undir skjal sem er á vefnum change.org svo stjórnendur ÍTR geti séð að þennan klefakost myndu mörg kjósa að nýta sér. n Fjölskylduklefi og sund fyrir öll Mars M. Proppé Elías Rúni Alex Diljar Birkisbur Hellsing Sólveig Ástudóttir Daðadóttir Sindri Freyr Bjarnason Sigur Huldar Ellerup Geirs Við lifum á tímum sem einkennast af krísum. Fyrir skemmstu gengum við í gegnum heimsfaraldur. Áhrifa af hlýnun jarðar gætir í æ meiri mæli. Tegundir hverfa á methraða. Í Evrópu geisar á ný stríð á milli þjóða og þörfin á meiri, og endurnýjan- legri, orku er aðkallandi. Fólk er á flótta frá suðri til norðurs og íbúar okkar búa við aukna verðbólgu og erfiðari fjárhag. Trúin á lýðræðið sem stjórnarform á undir högg að sækja, einnig í samfélögum sem byggð eru á trausti, svo sem hin nor- rænu. Hvernig eigum við að takast á við allar þessar krísur? Á Norðurlöndum eru stjórnmál og samfélagsþróun byggð á þekk- ingu, og helst þekkingu sem byggð er á rannsóknum. Norrænu löndin eru lítil og hafa hvorki efnahagslega burði né getu til að uppfylla rann- sóknarþörfina hvert um sig – en saman getum við áorkað miklu. Til þess að auka getu okkar til að stunda rannsóknir á sviði viðbún- aðarmála ættu norrænu löndin að vinna saman að því að koma á fót og fjármagna rannsóknasjóð sem fjármagnar norræn rannsóknar- verkefni á sviði öryggis- og við- búnaðarmála. Stofnun sjóðs vegna rannsókna á sviði viðbúnaðarmála er eðlilegt skref í þróun þess sam- starfs á sviði öryggis- og viðbúnað- armála sem nú þegar er fyrir hendi á Norðurlöndum. Kveðið er á um opinbert sam- starf norrænu landanna í Helsing- forssamningnum frá árinu 1962. Hingað til hafa öryggis- og varnar- mál verið utan við hið opinbera samstarf innan Norðurlandaráðs og Norrænu ráðherranefndarinnar, þótt samstarfið á þessu sviði sé nú þegar mikið. Með innrás Rússlands í Úkraínu og umsóknum Finnlands og Svíþjóðar um aðild að Atlants- hafsbandalaginu hefur tónninn í umræðum um norrænt samstarf á sviði varnar- og öryggismála breyst. Forsætisnefnd Norðurlandaráðs ákvað fyrir skömmu að meta þörf- ina á endurskoðun Helsingfors- samningsins svo hann endurspegl- aði betur veruleika dagsins í dag og þau úrlausnarefni sem Norðurlönd standa frammi fyrir. Í raun þýðir það að til skoðunar sé að fella sam- starf í varnar- og öryggismálum inn í Helsingforssamninginn. Þegar árið 2009 samþykktu ráð- herrar frá norrænu löndunum Haga-yfirlýsinguna sem færir nor- rænt samstarf á sviði öryggis- og viðbúnaðarmála í formlegan farveg. Með Haga II-yfirlýsingunni frá 2013 var samstarfið aukið enn frekar. Markmið samstarfsins er Norður- lönd án landamæra þar sem stöðug- leiki ríkir, ásamt öflugra samstarfi til að koma í veg fyrir, takast á við, komast í gegnum og læra af slysum og krísum. Í tengslum við Hagasamstarfið setti NordForsk á fót verkefni í kringum rannsóknir á samfélags- legu öryggi árið 2013. NordForsk úthlutar rannsóknarstyrkjum á völdum sviðum sem tengjast öryggi í samvinnu við fjármögnunaraðila rannsókna í löndunum. Á þeim tíu árum sem verkefnið hefur verið starfrækt hefur NordForsk úthlutað styrkjum sex sinnum og fjármagnað 21 rannsóknarverkefni um samtals 225 milljónir norskra króna. Það er krefjandi og tímafrekt verk að fá fjármögnunaraðila allra nor- rænu landanna til að sammælast um hvaða verkefni beri að styrkja. Stundum hefur reynst erfitt að úthluta fé með skjótum hætti frá fjármögnunaraðilum í löndunum til norrænna rannsókna á sviði við- búnaðarmála. Með stofnun sjóðs vegna rann- sókna á sviði viðbúnaðarmála á Norðurlöndum yrði auðveldara að bregðast hratt við þegar krísur koma upp og í öðrum tilvikum þegar þarf að afla þekkingar sem byggist á rannsóknum á mikil- vægum sviðum samfélagsins með skjótum hætti svo taka megi ákvarðanir á eins traustum grunni og hægt er. Þegar slíkur sjóður hefur verið stofnaður mun ekki þurfa tíma- og mannfrek ferli í gegnum rannsóknarráð landanna til þess að stunda mikilvægar rannsóknir á sviði viðbúnaðarmála á Norður- löndum. Jafnframt yrði sjóðurinn mikilvægt skref í þá átt að uppfylla framtíðarsýn forsætisráðherranna frá 2019 um að Norðurlöndin eiga að verða sjálf bærasta og samþæt- tasta svæði í heimi árið 2030. n Norðurlönd þurfa rannsóknasjóð vegna viðbúnaðarmála Arne Flåøyen forstjóri NordForsk Sýningarsalur Draghálsi 4 - S: 535 1300 verslun@verslun.is Umhverfisvæn endurvinnsla á tækjum í endurvinnslu Nú hafa Verslunartækni og Geiri ehf. ásamt Hringrás hafið samstarf á endurvinnslu á ónýtum tækjum úr atvinnueldhúsum og kælitækjum, Þú kemur einfaldlega með tækið til okkar að Draghálsi 26 og við komum þeim til Hringrás til endurvinnslu 16 skoðun FRÉTTABLAÐIÐ 25. jANúAR 2023 MIðVIkuDAGuR

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.