Ský - 01.02.1999, Page 43
BJÓRINN
Óhætt er að fullyrða að íslendingar hafi tekið vel við ölinu því árið 1998
slokruðum við í okkur rúmlega 8 milljónir lítra af bjór.
náði ekki fótfestu og enn er ekki keppt
í því á landsmótum. Því miður.
Það er almennt álit manna hvort
sem spurðir eru lögreglumenn eða
leigubflstjórar að vínneysla Islendinga
hafi breyst nokkuð eftir að bjórinn var
leyfður. Smátt og smátt færumst við
nær því neyslumunstri sem tíðkast
meðal annarra þjóða sem þýðir að við
drekkum áfengi oftar en minna í einu.
Það er liðin tíð að menn drekki ein-
göngu sterka drykki. Sá sem biður um
tvöfaldan vodka í kók eða brennivín í
appelsíni á bamum er álitinn einkenni-
legur, sennilega alki. Þegar forvamar-
postular eru inntir eftir því hvort á-
fengisvandi hafi aukist með tilkomu
bjórsins þá svara þeir játandi. Hvort
vandinn væri meiri eða annar ef bjór-
inn hefði aldrei verið leyfður getur
enginn svarað. Hitt er annað mál, sem
flestir em sammála um er að unglingar
dreypa á bjór og sýnist sitt hverjum
um það. Annar armurinn segir að unga
fólkið byrji of snemma og það sé
hættulega ,,kúl“ að fá sér eina kippu.
Hinn armurinn segir að þarna sé að
vaxa upp kynslóð sem muni kunna að
drekka áfengi með öðrum hætti en þeir
sem eldri eru. Sjálfsagt hafa báðir
nokkuð til síns máls. Hitt er svo annað
mál að það er alveg jafn erfitt og áður
að sýna fram á það með tölulegum
samanburði við aðrar þjóðir, að Islend-
ingar drekki of mikið. Tökum þar bjór-
inn sem dæmi. íslendingar klámðu sig
af rúmum 8 milljón lítrum á árinu
1998 sem var nokkur aukning frá fyrra
ári og erum við með þessu sulli að ná
upp samdrætti frá árinu 1995 en það ár
drukkum við síðast um 8 milljón lítra
en misstum neysluna niður í 7.3 millj-
ónir lítra árið 1997. Eins og áður sagði
drukkum við 6,6 milljónir lítra allt árið
1990 en það var svipað magn og seld-
ist frá 1. mars 1989 til ársloka það
sama ár. Það gætir sem sagt nokkurra
áhrifa nýjabrums fyrsta árið. Þetta
þýðir að um þessar mundir eru Islend-
ingar að drekka um 30 lítra á hvern
íbúa, gróflega reiknað. Þetta skipar
okkur á bekk meðal hógværustu þjóða
heims á þessu sviði. Fremstir í þeim
flokki ganga Tékkar sem drekka 160
lítra hver árlega. Þjóðverjar, Danir og
Austurríkismenn eru allir á bilinu frá
115 til 137 lítra á ári hver íbúi og Bret-
ar drekka um 100 lítra hver. Nágrannar
okkar, aðrir en Danir eru nokkuð hóg-
værari en þó ná Norðmenn og Svíar að
sötra þetta 60 lítra hver á ári. Ef við
viljum finna jafningja okkar í öl-
drykkju verðum við að leita til þjóða
eins og ítala, Hong Kong búa og
Kóreumanna sem drekka þetta 25 til
30 lítra á mann á ári. Það má velta því
upp til gamans að ef við drykkjum
minna en Danir en meira en Svíar til
dæmis 90 lítra á mann á ári væri heild-
ameyslan þreföld miðað við síðasta ár
eða um 24 milljónir lítra á ári.
Bjórmenning
Hver þróunin verður í þessum efnum
er erfitt að spá fyrir um. Þau þáttaskil
urðu í lok síðasta árs að dómstólar létu
í ljós það álit að bann við áfengisaug-
lýsingum færi í bága við stjórnarskrá
Islands. í kjölfarið hafa auglýsingar á
bjór og hvers konar áfengi aukist veru-
lega en aðallega er það þó bjór sem er
auglýstur. Margir hafa af þessu veru-
legar áhyggjur og telja að þetta muni
einkum koma fram í aukinni neyslu
Ský j41