Heimili og skóli - 01.04.1955, Blaðsíða 21

HEIMILI OG SKÓLI
41
Hin félagslega ábyrgð kennarans.
Eftir OVE GULDBERG.
Kennarinn er, eins og aðrir sam-
félagsborgarar, liður í keðju þjóð-
félagsins. En hann gegnir þar að
mörgu leyti mikilvægara hlutverki
og liefur þar með meiri áhyrgð en
flestir aðrir þjóðfélagsþegnar. Ekki
sízt úti um sveitirnar hefur kennarinn
miklu hlutverki að gegna sem menn-
ingarleiðtogi, og í hæjunum er starf
hans einnig mikilvægt og skapar hon-
um sérstöðu með áhrifum þeim, sem
hann hefur á hið félagslega og siðlega
uppeldi barnanna.
Skólinn og kennarinn liafa alveg
sérstaka ábyrgð, þegar um jafn mikil-
væga ákvörðun er að ræða og val hinna
ungu á lífsstarfi. En þessa ábyrgð
taka margir létt. Skólinn þyrfti að
taka að sér atvinnuleiðbeiningar, eða
leiðbeiningar um lífsstöðuval, til að
auðvelda hinum ungu að velja rétt
og komast á rétta hillu í lífinu. En
lífsstöðuleiðbeiningar eiga ekki að-
eins að vera fyrir hina ungu, sem eru
að leita sér varanlegrar atvinnu. Þessi
starfsemi er engu að síður fyrir sam-
félagið allt. Þessar leiðbeiningar eiga
einnig að miða að því að velja rétta
menn í réttar stöður og koma þar á
jafnvægi milli hinna ýmsu stétta og
starfshópa.
Hversu stoltir sem við kunnum að
vera af okkar ágætu skipulagningu á
sviði félagsmálanna, má þó viðleitnin
til að tryggja og styrkja möskvana í
hinu félagslega neti aldrei nema stað-
ar. Okkur vantar enn þá ýmsar stofn-
anir, sem eiga að vinna að félagsleg-
um umbótum, en á meðan verðum
við fyrst og fremst að treysta kennar-
anum og hinum félagslega ráðgjafa
og atvinnuleiðbeinanda þar sem hann
er til. Þeir hafa mesta möguleika á að
koma í veg fyrir hrunið.
Allvíðtækar rannsóknir frá þessum
aðiljum s.l. ár, og m. a. frá barna-
verndarnefndum, sýna ljóslega, að
möskvar þess nets, sem tryggja á fé-
lagslegt öt'yggi, eru enn of stórir.
Barnaverndarnefndirnar fá ekki að
vita um vandræðabörnin og afbrigði-
legu börnin fyrr en mörgum árum
eftir að hin afbrigðilegu einkenni
fóru að koma í ljós og þá er það oft
orðið of seint að veita hjálpina.
Leiðbeiningarstarfið um atvinnu-
val stendur með annan fótinn í skól-
anum, en hinn úti í sjálfu atvinnu-
lífinu. í skólanum er hægt að gefa
leiðbeiningar að öllum jafnaði, en
hinar einstaklingslegu leiðbeiningar
er aðeins hægt að fá í upplýsinga-
skrifstofu atvinnuleiðbeinandans.
Varðandi menntun iðnsveina væri
það sennilega mikilvægt, að samvinna
gæti tekist rnilli skóla, handverks- og
iðnaðarstétta um endurbætur á
menntun væntanlegra starfsmanna í
stéttunum.
Þessi vandamál er reynt að leysa á
ýmsan hátt með öðrum þjóðum. í
Sviss er þetta víða leyst þannig, að