Heimili og skóli - 01.02.1959, Blaðsíða 27

HEIMILI OG SKÓLI
21
deildir eftir greind, en ekki eftir kunn-
áttu, sem er yfirleitt lítil, eins og að
líkum lætur. Það verður að forðast að
setja vel eða miðlungi gefin börn í
deildir með vangefnum börnum. Van-
gefin börn eru mjög leiðitöm. í slíku
umhverfi verða vanræktu börnin leið-
togar. Það verkar neikvætt á þau og
deildina í heild. Slíkt má náttúrulega
ekki koma fyrir. Víða er sá háttur hafð-
ur á, að vanræktu börnin eru sett í
deildir með meðalgreindum börnum.
Vangefin og vanrækt börn verða að
vera í deildum með meðalgreindum
nemendum. Þetta fyrirkomulag gefst
oft vel. Ef kennarinn þekkir allar að-
stæður og tekur á misbrestum þessara
barna með skilningi, lyftir góður
bekkjarandi og gott bekkjarsamfélag
þeim upp á við, livað siðferði snertir.
Það hefur alltaf mest að segja, hvernig
tekst til með þá kennslu og það upp-
eldi, sem skólinn veitir, hvernig kenn-
aramir eru fallnir til að kenna þessum
bömum. Sú skoðun hefur stungið upp
kollinum hér á landi, hjá foreldrum
og jafnvel einnig hjá kennurum, að
vangefin börn og óduglegir kennarar
væru förunautar gegn um skólastarfið.
Ef til vill er einhver flugufótur fyrir
þessu, en sé svo, stafar slíkt fyrirkomu-
lag af misskilningi eða vanþekkingu á
vandamálum þeirra barna, sem erfið-
legast sækist skólanámið. Ég hneigist
til þeiivar skoðunar, að hverjum kenn-
ara, sem trúað er fyrir hóp vangefinna
eða afbrigðilegra barna, sé sýndur mik-
ill trúnaður. Próf. Heinrich Hansel-
mann segir í bók sinni Sorgenkinder:
„Hinir óduglegu kennarar, sem ekki
hafa reynst vel við kennslu „normal"
barna, eru ekki nógu góðir handa af-
brigðilegum bömum. Aðeins beztu
kennararnir eru nógu góðir til að
kenna þeim.“ Sá skilningur ryður sér
svo til rúms í Sviss, að þeir kennarar,
sem kenna afbrigðilegum börnum þar,
fá mun hærri laun en aðrir kennarar.
Þetta fyrirkomulag er haft til þess, að
frekar sé hægt að velja úr þeim hópi,
sem til þessara starfa býðst. í þessu
felst einnig viðurkenning á því, að
þetta sé vandameira og oft erfiðara
starf en venjuleg kennsla.
Mörgum virðist álitamál, hvort af-
brigðileg börn eiga að stunda nám í
sérdeildum í barnaskóla viðkomandi
skólahverfis eða setja eigi á stofn sér-
skóla fyrir þau. Börn, sem hafa GV 70
og þar yfir, eiga að stunda nám í skóla
viðkomandi skólahverfis, nema sér-
stakar uppeldisaðstæður leyfi slíkt
ekki. Flest þessara barna myndu finna
til þess um of, ef farið væri öðruvísi
með þau en venjuleg (normal) börn.
Sem fullorðið fólk verða þessi börn að
standa á eigin fótum og stunda vinnu
á meðal hinna betur gefnu. Þess vegna
er þeim hollt að umgangast þá strax í
bernsku. Vegalengdir hafa einnig sitt
að segja í þessu sambandi, og er óþarfi
að skýra það nánar.
Sumir telja, að það dragi úr árangri
í kennslu og uppeldi þessara barna, að
hóparnir, sem hjálpa þarf, eru smáir
og dreifðir. í þessu felst dálítill sann-
leikur, en séu þessi mál undir einni
stjórn, verður árangurinn sízt minni,
þótt hóparnir séu dreifðir.
Börn, sem bera með sér vanþroska
og greindarleysi, þ. e. þau börn, sem
liafa GV milli 70 og 50, ættu að stunda
nám í sérskólum eða stofnunum. Hin
annarlega framkoma þessara barna
veldur því, að önnur börn gera oft að-
súg að þeim og spila með þau á margan
hátt. Það hefur slæm áhrif á þau börn,
sem fyrir aðkastinu verða, en þaðjief-
ekki síður slæm áhrif á hugarþel barn-
anna, sem af óvitaskap draga dár af