Heimili og skóli - 01.04.1970, Blaðsíða 17

sem oft gleymist að athuga í upphafi eru
börnin, sem finnsku fjölskyldurnar taka
með sér í nýja dvalarlandið, sem ef til vill
á eftir að verða nýtt föðurland.
Þegar finnsku fjölskyldurnar koma til
Svíþjóðar fá heimilisfeðurnir og raunar oft
mæðurnar líka oftast atvinnu í verksmiðju
strax. Foreldarnir kunna ekki sænsku fyrir,
en í sambandi við vinnustaðinn eru oft
skipulögð námskeið í sæns'ku handa þeim.
Hvaða gagn þessi námskeið gera fer fyrst
og fremst eftir áhuga og dugnaði Finnanna
við að nema sænsku að loknum löngum og
ströngum vinnudegi í nýju umhverfi, en
einnig veltur talsvert á kennurunum, sem
kenna sænskuna. Stundum verða þessi nám-
skeið gagnleg fyrir innflytjendurnar, en
oft mæta Finnarnir í sænskutíma aðeins
vegna þess, að atvinnurekandinn óskar þess
og borgar þeim fyrir það. Þegar svo stendur
á verður árangurinn af kennslunni lítill sem
enginn.
Flytji fólk til borgar, þar sem engin nám-
skeið hafa verið skipulögð, eru finnsku fjöl-
skyldurnar enn verr settar, þar eð þær hafa
þá aðeins sjónvarp og útvarp að treysta á
hvað sænskuna snertir. Samtöl við vinnufé-
laga geta mjög sjaldan bætt reglulegt mála-
nám upp, sízt af öllu á vinnustöðum, þar
sem hávaði vélanna yfirgnæfir allt venju-
lgt samtal.
Við getum ekki gert ráð fyrir, að Finnar
sem flytja sem verkamenn sænskra eða ann-
arra norrænna fyrirtækja hafi neinn sér-
stakan undirbúning að byggja á hvað mála-
nám snertir. Oft er finnska eina málið, sem
fólkið kann og það hefur enga þjálfun í að
læra erlend mál.
Þetta er á engan hátt sagt finnsku verka-
mönnunum til lasts, ástandið er eins í öllum
þeim löndum, sem ég þekki til og hlýtur
eðli málsins samkvæmt að vera þannig. —
Allt fólk getur ekki haft sérstakan áhuga á
og hæfileika til að læra erlend mál, en
skorti þetta tvennt er ekki hægt að búast við
miklum árangri.
Þegar við höfum gengið úr skugga um,
að fjöldi finnskra feðra og mæðra kunna
engin erlend mál, skulum við ekki gera ráð
íyrir, að tilveran verði neitt sérstaklega
auðveld hvað börnin þeirra snertir. Ef börn-
in eru svo vel sett að flytja til annars nor-
ræns lands áður en skólinn hefst, er ekki
útilokað að þau læri nýja málið svo vel, að
þau bjargi sér sæmilega gegnum skólann.
Bezt gengur þetta, ef rúm finnst í leikskóla
á nýja staðnum og foreldarnir sýna þá fyrir-
hyggju að útvega börnunum leikjaaðstöðu
í honum. Ekki er samt víst að svo vel fari.
Margir finnskir foreldrar geta ekki einu
sinni hringt á leigubílastöð á norrænu máli,
þaðan af síður geta þau leitað uppi leik-
skóla og rætt við forstöðufólk hans. Þetta
ætti vitanlega að hvetja þjóðfélagið, sem
tekur á móti innflytjendunum til að veita
þeim aðstoð, sem getur aðlagað börnin að
þeim skóla, sem á að verða skólinn þeirra.
Ennþá erfiðari verður aðstaða þeirra
barna, sem eru orðin svo gömul, að þau
hafa byrjað á skólagöngu í Finnlandi og
eru nú fyrirvaralaust flutt yfir í sænskan
skóla. Stundum spyr maður sjálfan sig, hvor
aðilinn muni verða örvæntingarfyllri, sam-
vizkusami sænski kennarinn, sem ékki skil-
ur orð af því, sem nýi nemandinn segir, eða
nemandinn, sem enn er algerlega utan gáttr
í nýja skólaumhverfinu.
Við skulum samt gera ráð fyrir, að barn-
ið sé verst sett, þar eð þessi litla manneskja
á nú allt í einu að lifa lífinu í tveimur mis-
HEIMILI OG SKÓLI
37