Heimili og skóli - 01.04.1970, Page 21

leiðir. Sjúkdómarnir, sem koma í sambandi
við sígarettureykingar eru krabbamein í
lungum, hjarta- og æðasjúkdómar, þrálátt
hmgnakvef og lungnaþemba.
Sannanir fyrir þessu eru fjölmargar og
óyggjandi. Sannleikurinn er sá, að áhrif
reykinga á heilsufarið er meira rannsakað
og betur rökstutt en flest annað í almenn-
um heilbrigðismálum. Þetta eru engir smá-
kvillar, þótt lungnakrabbameinið yfirgnæfi
alla hina. Horfur á lækningu krabbameins
í öðrum hlutum líkamans eru allgóðar finn-
ist það nógu snemma. Krabbamein í lungum
finnst yfirleitt ekki á byrjunarstigi. Aðeins
5% af fólki, sem lungnakrabbamein er
greint hjá, er lifandi eftir 5 ár.
Ætti að vera öllum Ijóst.
Hvað sjálfan yður snertir skiptir öllu máli
hvaða líkur séu til, að þér verðið fyrir þess-
um geigvænlegu áhrifum sígarettunnar.
Svarið byggist fyrst og fremst á því, hve
mikið þér reykið, hitt er mismunandi og
óútreiknanlegt, hvern sjúkdóminn þér fáið
af reykingum og hvað þarf til að hann
myndist. Það er þó nokkuð hægt að meta
sjúkdómshættu einstaklinga, sérstaklega
hvað snertir krabbameinið. Við vitum að
tíundi hver stórreykingamaður fær lungna-
krabbamein, lífshorfurnar má einnig bera
saman. Þessi tafla segir sína sögu, hún sýn-
ir geigvænleg áhrif reykinganna á dánar-
tölurnar:
Hundraðstala þeirra, sem eru 35 ára og
mega búast við að deyja innan 65 ára aldurs.
Þeir, sem ekki reykja sígarettur .... 15%
Reykja 1—14 á dag................. 22%
Reykja 15—24 á dag ............... 25%
Reykja 25 og þar yfir ............ 33%
Það hefur mikla þýðingu hve mikið er
reykt, því með auknum sígarettufjölda eykst
hættan á að fá alvarlega blóðrásar- eða
lungnasjúkdóma. Hættan á lungnakrabba-
meini er miklu minni ef menn reykja pípu
og vindla, heldur en sígarettur. Hættan á
dauða og örkumlum af reykingum er kald-
ur veruleiki og þó margir reykingamenn
sleppi við verstu afleiðingar reykinganna,
geta þeir aldrei verið vissir um að vera
meðal þeirra heppnu. Það er mikil freist-
ing að treysta heppninni, og eins og frábær
vísindamaður á þessu sviði sagði: Þeir,
sem reýkja sígarettur eru haldnir meiri
ódauðleikablekkingum en nokkrir aðrir
menn. Hver einasti reykingamaður er hætt-
unni ofurseldur og eina örygga ráðið til að
! ægja henni frá er að hætta reykingum.
Sigurhorfur.
Er þetta svo erfitt? Við þekkjum fólk,
sem hefur reynt að hætta reykingum og gef-
izt upp við það, en það er mikilsvert að
minnast þess, að rannsóknir hér sem annars
staðar leiða í ljós, að hvorki meira né minna
en 25% af fólki, sem hefur einhvern tíma
reykt, hefur hætt með öllu. Þeir, sem það
hafa gert eru engar furðuskepnur með ein-
hvern járnvilja eins og fólk viR vera láta, að-
eins venjulegt fólk eins og við. Hin svo-
HEIMILI OG SKÓLI
41