Voröld - 15.02.1949, Qupperneq 18

vísindi ______
Þekking á löndiun
Þekbing á löiulum og lífi
jarSarmnar fer nú liraðvax-
andi, og hafa vísindamenn
snúið sér með óskiptum á-
huga að rannsóknum á lönd-
um, sjó og loíti, pólanna á
milli, eftir að styrjöldinni
Iauk og friðsamlegar vísinda-
rannsóknir gátu hafizt á ný.
Lauslegt yfirlit yfir slíkar
rannsóknir á árinu 1948 gcf-
ur skýra hugmynd um það,
að enn er margt ógcrt í þessu
efni, en ávöxtur rannsókna á
ári liverju er ehgti síðu mik-
ill.
Hér fer á eftir slíkt yfirlit,
og er rétt drepið á þau verk-
efni, sem vísindamenn glíma
nú við á ýmsum sviðu-m, án
þess' að kostur sé að geta
nokkurs þeirra til -hlítar.
Afríka éiði o-g -grúði af vís-
og lífi vex.
indamönnum allt árið. Merk-
asti -fundurinn voru leifar af
risavöxnum manni, sem þar
hefur lifað fyrir ævalöngu. Er
þetta svokallaður „Swart-
krans“-maður,“ 2,70 metrar
að hæð og bendir -margt til
þes-s, að þjóðflokkur sá, sem
hann heyrði til, hafi verið
stærri -en Java-mennirnir,
sem áðu-r (ha-fa fun-dizt. Er
þetta fjórði fundur fornra
mannleifa í Suður-Afríku
síðan 1936, -en sá, sem fann
„Swartkruns“-manninn,“ er
dr. Robert Broom og' er frá
Transwaal í Suður-Afrík-u.
Rannsóknir við botn Mið-
jarðarhafsins og Rauða hafs-
ins lei-ddu i ljós, að Móses
muni ekki hafa leitt Gyð-
inga yfir Rauða hafið, heldur
yfir Reed vatnið, sem er 16
kílómetrum sunnan við nú-
tímaborgina Port Said. Þá
hafa fundizt á Sinaiskaga
3500 ára gamlar áletranir,
sem -eru taldar -elztu merki
urn stafróf, sem sivipar til nú-
tíma stafrófs.
í Arnhemlandi í Nofður-
Ástralíu, :sem er énn lílt
kannað, fóru fra-m víðtækar
rannsóknir á vegum -ástralskra
og amerískra stofnana, og
fannst þar mikill fróðleikur
um lí-f og háttu frumstæðra
þjóðfl-okka, -en auk þess marg-
ar sjaldgæfar tegundir fugla,
fiska og spen-dýra. Á Nýja-
Sjálandi fundust í fyrsta
skipti heilar beinagrin-dur
moa-fuglsins, -en hann hefur
verið útdauður í ein 500 ár
og er talinn stærstur allra
fugla, sem m-enn þekkja.
Hann mun hafa v-erið um
þrjá rnetra og þyngd hans á-
ætluð um 225 kíló. Ameríski
náttúrufræðing-urinn Robert
Cushman fann beinagrin-dina
[ mýrlendi.
í Iraq, -einni af „vö-g-gum
menningarinn;ar,“ var víð-
;ækum rannsóknum haldið á-
’ram á árin-u, m-eðal annars í
borgun-um Eridu og Nippur.
[ Afghanistan fundu danskir
vísindamenn borgina Lashg'-
ari Sarai, sem hefur 1-egið í
iörð öldum sa-man. Sunnan
við Prag í Tékkóslóvakíu
cundu tékkneskir vísinda-
m-enn ýmis ummerki frá £or-
vögulegurn tí-mum, -og i Róma-
borg fundust -gamiar bygg'-
ingar, sem jafnast á við
Pompei, þegar grafið var
fyrir neðanjarðar járnbraut-
argöngum. Varð úr d-eila mi'k-
il milll verkfræðinga og’ forn-
leifafræðinga u-m það, hvort
leggja skyldj brautina í gegn-
VOKÖLD
Rannsóknir h-afa leitt margt fróðlegt í Ijós um fortíð landa
og lífs á jörðinni. Hér sést beinagrind risaeðlu (triceratops),
og -er beinagrin-din í Sm-ithsoniansafninu í Washington.
18