Eir - 01.12.1899, Blaðsíða 13

189
Það er flestum af oss kunnugt, að áður en þéttbýlið ógs
mjög hér, vóru vatnsbólin tiltölulega fá, og um flest af þeim
mátti segja, að þau lægju á afskektari stöðum; að minsta
kosti lágu þau sjaldnast fast við húsvegginn. I’egar bygðin
færðist út og húsunum fjölgaði, urðu sum vatnsbólin umkringd
af byggingum á allar hliðar. Vatnsbrúkunin ógs lika með
fólksfjöiguninni, svo að það fór að verða þörf á fleimm brunn-
urn; þessir nýju brunnar vóru vanalega grafnir á þeim stað,
sem næst lá húsunum, til þess að vatnssóknin yrði sem hæg
ust, en ekki gætt að því, hvílík vandræði gætu af því hlotist,
að . hafá þessi afargrunnu vatnsból innan um alt skolpið og
óþverrann, sem frá húsunum kom. Menn eru jafnvel teknir
upp á þeim ósið að grafa brunna i kjöllurunum. Ef vel er
um grunn búið og réttilega er með það svæði faj ið, sem i
kring um húsið liggur, þá á aldrei að geta safnast vatn fyrir
í þvilíkum brunni. Auðvitað mætti grafa þessa brunna svo
djúpa og búa svo um þann hlutann, sem gengur i gegn um
efsta jarðlagið, að ómengað vatn mætti fá úr þeim, en þessu
getur varla hér verið til að dreifa, og sjálfar byggingarnar geta
aldrei haft gott af því. Vér höfum nóg af sagga og raka í
byggingum vorum, þó að þetta bætist ekki við.
Menn munu sjálfsagt hafa veitt því eftirtekt hér, að vatn
í brunnum hefii með tímanum versnað þegar bygðin færðist
nær þeim. Sérstaklega hafa menn að likindum orðið þess
varir þegar rigningar ganga. Vatnið, sem i brunnana safnast,
kemur aðallega frá efsta jarðlaginu og munu því allir skilja,
hvaða þýðingu það hefir, að í þessu jarðlagi safnist ekki ó-
hreinindi fyrir. Menn hafa orðið að leggja niður brunna hér
suma vegna þess, hve vatnið í þeirn óhreinkaðist og mengað-
ist, en nýja brunninn hafa menn stundum grafið á stað, sem
líkt var ástatt með og fyrra staðinn. Ég hefi séð hér saur-
leðju frá salernum síast niður í jörð fáa faðma frá brunnum
og rétt við baðstofugluggann á nágrannakotinu. Menn þurfa
að fara að taka sér fram með þetta; það þarfaðfara að kom-
ast inn í meðvitund manna, hvílikt skaðræði getur hlotist af
illu fyrirkomulagi í þessum greinum. Hið bezta ráð mun vera,