Helgarpósturinn - 29.08.1980, Blaðsíða 37

9
ISLENSKUR IÐNADjJR Föstudagur 29. ágúst 1980
Smári hf.
ífíförnum árum
tór aöili I
jarframkvæmdum á
ífeyri. Hefur fyrirtækiö haft
"annan hátt á viö framkvæmd
bygginganna en aörir aöilar, og
getaö Uthlutaö ibUöum á lægra
veröi en flestir aörir.
Viö ræddum stuttlega viö
Tryggva Pálsson fram-
kvæmdastjóra Smára hf. og
báöum hann aö skýra frá þvi
hvaö lægi aö baki þessum ódýra
byggingarmáta þeirra.
Væri hægt
ef lánum
að spara milljarða
væri veitt beint til
byggingarfélaganna
— segir Tryggvi Pálsson, framkvæmdastjóri
byggingarfélagsins Smára h.f.
„Þaö er nú kannski mis-
skilningur aö viö byggjum
nokkuö ódýrara en aörir, viö
bara förum ööruvisi aö. Og
aörir viröast ekki hafa viljaö
taka þaö upp eftir okkur,” sagöi
hann.
„Viö fáum úthlutaö lóöum
nokkur ár fram i timann.
Siöastliöiö ár fengum viö þannig
svæöi til þriggja ára og nú i vor
annaö sem viö hyggjumst
byggja upp næstu fjögur árin.
Viö byggjum bara á þvi
veröi sem viö teljum aö fast-
eignir eigi aö vera á. Viö tök-
um alltaf vissa áhættu meö
kaupendur. Viö veröum aö
hafa kaupendur aö hús-
unum til þess aö fá lánunum út-
hlutaö. Þaö fæst ekkert láns-
fjármagn nema kaupendur séu
tryggir. Þaö væri hægt aö spara
milljaröa ef lánin væru veitt
beint til byggingarfélaganna I
staö kaupendanna. Núna geta
byggingarfélög ekki átt ibúöir á
lager. Þaö veröa alltaf aö vera
tryggir kaupendur fyrir þeim.
< Viö höfum byggt fyrirtækiö
smám saman upp og erum
orönir sjálfum okkur nógir. En
fjármagnsmarkaöurinn er
erfiöur og viö höfum hreinlega
ekki bolmagn til aö fara lengra,
og þaö má segja aö þaö sé
kannski afturför i sjálfu sér. Viö
erum vakandi fyrir öllum nýj-
ungum sem hafa I för meö sér
lækkaöan byggingarkostnaö, og
viö teljum okkur til dæmis geta
byggt mun ódýrara en hiö opin-
bera er aö gera meö þessum
félagslegu byggingum^ sinum.
Menn bara hafa ekki nógu mik-
inn skilning á byggingarfélög-
um. Fyrirtækin fá enga viöur-
kenningu eöa stuöning sem slik.
En þau eru stærri I okkar efna-
hagslifi en fólk almennt gerir
sér grein fyrir. Þaö er hægt aö
spara óhemju fjár ef rétt er
haldiö á málunum og þaö er
þaö sem viö erum aö reyna aö
gera”
Smári ht. er eina byggingar-
félagiö á Akureyri sem tekiö
hefur aö sér byggingar á
þjónustu- og verzlunarmiö-
stöövum. Kaupvangur viö Mýr-
arveg er eitt þeirra húsnæöa og
þar er nú veriö aö byggja viö og
stækka, og stendur til aö þar
komi upp tann- og augnlækna-
stofur, auk fleiri verzlana.
r I Glerárhverfi er einnig aö
risa myndariegt verzlunar- og
þjónustufyrirtæki, alls 4.700 fer-
metrar. Þaö mun veröa 2 hæöir
auk kjallara, og yfirbyggt
þannig aö innangengt veröur i
allar verzlanirnar.
„Viö byggingu þessara hús-
næöa tökum viö vissulega mikla
áhættu” sagöi Tryggvi. „Þar
sem ekkert lánsfjármagn fæst
nema tryggir kaupendur séu
fyrir. Og viö höföum aöeins
trygga kaupendur aö 30% hús-
næöisins, þegar viö byrjuöum.
Þetta er nýlunda hérlendis, viö
byggjum allt á eigin vegum og
tökum alla áhættu sjálfir. Þaö
er vonlaust fyrir fyrirtæki I dag
aö ætla út I byggingariönaö.
Þaö er allt of dýrt, eins og öllum
málum er háttaö núna "sagöi
Tryggvi Pálsson aö lokum.
—AB
Vélsmidjan Oddi h.f,:
ttbobbingarnir
AÐALFJÓREGGIД
Einafyrirtækiðá Nordurlöndum
og eitt fárra í Evrópu í bobb-
ingaframleidslu
Húsnæöi vélsmiöjunnar Odda
lætur litiö yfir sér og þar er ekk-
ert sem gefur til kynna hversu
mikil framleiöslustarfsemi fer
þar fram innan veggja.
Húsnæöiö, sem reyndar eru
þrjú hús sett saman, á sér
merkilega sögu. Þar hófst
Gránufélagsverzlunin og gerö
var fyrsta tilraunin til aö brjóta
niöur hér dönsku einokunar-
verzlunina.
Þar sameinuöust lika tvö
fyrirtæKi I vélsmiöjuna Odda
fyrir um þaö bil 52 árum siöan,
aö þvi er áætlaö er. Fyrirtækiö
hefur smám saman breytzt úr
framleiöslufyrirtæki i þjónustu-
fyrirtæki og skiptist þaö nú i
fjórar þjónustudeildir og tvær
framleiösludeildir. Hjá fyrir-
tækinu vinna um 85 manns.
Aöaláherzla er lögö á fram-
leiöslu svonefndra bobbinga, en
Oddi er eina fyrirtækiö i landinu
og eitt fárra i Evrópu sem fram-
leiðir þá. Þá er ofna- og plötu-
smiöi einnig stór þáttur i fram-
leiöslunni. Vélsmiöjan Oddi er
lika eina fyrirtækiö á íslandi
sem framleiöir kassaklær. Þaö
eru klær sem settar eru framan
á gaffallyftara til aö bera fisk-
kassa.
„Okkur hefur aldrei skort
verkefni, þau eru óþrjótandi og
hafa verið undanfarin ár,"sagöi
Torfi Guömundsson.„Ef einhver
dauöur timi kemur, höfum við
alltaf einhver smáverk til aö
hlaupa uppá.
„Þaö eina sem háir okkur nu
er hve húsnæöiö hér er litið, en
það stendur til bóta, þvi við er-
um aö flytja okkur i stærra hús-
næöi, sem mun gjörbreyta aö-
stööu og afköstum okkar.
Bobbingarnir eru má segja
aöalf jöreggiö okkar, þaö sem er
mest spennandi. Það er einung-
is eitt fyrirtæki sem er i alvöru
samkeppni viö okkur og þaö er i
Bretlandi. Viö erum eina fyrir-
tækiö á Noröurlöndum sem
framleiöum og flytjum út bobb-
inga. Framleiöslan er um þaö
bil 5000 bobbingar árlega og viö
höfum þegar selt um helming
þeirrar framleiöslu. Viö feng-
um, ef svo má segja, fyrstu
alvörupöntunina nú fyrir
skömmu en þaö var pöntun upp
á 150 stykki til Nýfundnalands.
Þaö er byrjunin á stórviöskipt-
um má segja. Þaö eru tvö ár
siðan viö hófum þessa fram-
leiðslu og viö erum um þaö bil
aö komast inn á markaöinn
núna. Þetta hefur gefiö mjög
góöa rauní' sagöi Torfi Guö-
mundsson aö lokum.
—AB
Erum fluttir i
nýtt húsnæði með
nýjar vélar
„Islendingar vilja
hafa allt sérsmíðad”
Rætt vid Hauk Árnason framkvæmda-
stjóra Haga h.f.
Haukur Arnason, framkvæmdastjóri Haga h.f. á Akyreyri.
Hagi hf. hefur framleitt eld-
húsinnréttingar og fataskápa
um nær 10 ára skeiö. Verk-
smiöja fyrirtækisins er á Akur-
eyri, en verzlun er einnig rekin I
Reykjavik.
„Þaö sem viö leggjum aöalá-
herzlu á i þessu fyrirtæki, er aö
viöskiptavinurinn geti fengiö aö
sjá hvaö hann er aö kaupa áöur
en hann festir kaup á þvi,” sagbi
Haukur Árnason fram-
kvæmdastjóri er viö ræddum
stuttlega viö hann.
„Viö framleiðum eldhúsinn-
réttingar I mismunandi geröum
og reynum aö uppfylla óskir
sem flestra, bæði hvaö útlit og
gæöi snertir. Viö höfum allt
landiö sem markaössvæöi og viö
bjóöum fólki aö skoöa fram-
leiösluna á tveimur stööum, i
Reykjavik og hér á Akureyri.
Okkur finnst aö þeir sem pen-
inga eiga, eigi aö fá jafnviröi
þeirra til baka þegar þeir
verzla, þess vegna leggjum viö
áherzlu á aö fólk geti skoðað
innréttingarnar vel áöur en þaö
kaupir þær”
Eru Islenzkar eldhúsinn-
réttingar samkeppnisfærar viö
þær erlendu, sem á markaönum
eru?
„Já, við erum fullkomlega
samkeppnisfærir viö erlenda
framleiöslu, bæöi hvaö verö og
gæöi snertir. I sumum tilfellum
jafnvel betri. En viö eigum i
gifurlegri samkeppni viö inn-
flutninginn. Hann hefur um þaö
bil 20% af markaönum I dag.
Þaö eru seldar i kringum 3-4000
innréttingar árlega, og lauslega
reiknaö myndi þaö gera 5-7
milljarða. Maður skyldi halda
aö þaö skipti þjóðarbúiö ein-
hverju máli,” sagöi Haukur.
„Þaö sem skiptir máli hér
sem annars staöar er aö hafa
vélar sem vinna verkin, og sem
allra fæsta til aö stjórna þeim,
til aö reyna aö halda veröinu i
lágmarki. En þaö er margt sem
kemur inn I þetta, svo sem verö-
bólga og vaxtapólitik.
Viö reynum að fylgjast meö
öllum nýjungum sem fram
koma, og þaö er alltaf veriö aö
gera einhverjar breytingar. Viö
framleiöum 11 mismunandi út-
litstegundir af eldhúsinnrétt-
ingum, en við reynum yfirleitt
aö koma til móts viö vilia hvers
viðskiptavinar fyrir sig,” sagöi
Haukur.
Islendingar eru þannig geröir
aö þeir vilja hafa allt sérsmiö-
aö, en þaö er i flestum tilfellum
mun dýrara. Viö höfum ákveðið
hér aö setja á markaðinn skápa
án huröa. Þaö yröi á hagkvæm-
ara verði. Fólk gæti þá keypt
huröarlausa skápa hjá okkur og
smiðað annaö sjálft sem þaö vill
hafa meö þeim,” sagöi Haukur
Arnason.
Allar innréttingar frá Haga
eru húðaöar meö plastdúk sem
þeir leggja á sjálfir. Aö sögn
Hauks er dúkur þessi á margan
hátt betri en haröar húöaöar
plötur, ekki eins viökvæmur og
auöveldari aö þrifa, en Hagi hf.
er eina fyrirtækiö sem hefur
þennan plastdúk á skápum.
AB
Betri vinna - Aukin afköst -
Fljótari afgreiðsla
Plastpokar — Pökkunarfilma
Byggingarplast — Verðmerki-
vélar og -miðar — O. fl. o. fl.
Piáisi.os hr mm