Helgarpósturinn - 10.04.1981, Síða 20

20
Föstudagur 10. apríl 1981 he/garpásturínn
Þegar partíið er búið
Stefán Snævarr:
Sjálfssalinn
Ljóð, 62. bls.
Mál og menning 1981.
Sjálfssalinn er önnur ljóöabók
Stefáns Snævarr, hin fyrri kom
út áriö 1975 og hét Limbórokk.
1 bókinni eru 36 ljóð og er
þeim skipt i 8 kafla sem allir
bera samskonar heiti, Skáldiö
erdjúkbox, SkáldiB er sjónvarp,
SkáldiB er útvarp, gitar, flugvél,
mælir, kvikmynd, tölva. Þessar
nafngiftir sem flestar eru ættaB-
ar úr tækniheimi nútimans, gefa
nokkra visbendingu um
andrúmsloftiö sem rikir i þess-
ari bók. Yrkisefni og myndmál
er yfirleitt sótt i nánasta um-
hverfi borgarbúans, þar sem
fremur kaldranalegur tækni-
blær einkennir flesta hluti.
Þaö gætir tveggja megin-
strauma i þessari bók. Annars
vegar eru ljóB sem lýsa þvi sem
kalla má undirheima stórborg-
arinnar. Lifi sem einkennist af
drykkju og dópi, partium og
diskóhita og mismunandi von-
lausri ást. Þessi ljóö eru hrana-
leg og fremur fráhrindandi og
langt þvi frá að dregin sé upp
nokkur glansmynd af þessari
veröld. Oröin i þessum ljóöum
eru oftsótt til hversdagsmáls og
götumáls og veröur stundum
býsna groddaralegt:
Nú þegar patriiö er búiö
og morguninn dettur um
likin inn i stofu
skulum viö halda liveshow
fyrir umkomuleysi þitt
og eiröarleysi mitt
meðan æla næturinnar
rennur til sjávar
gegnum klóökin
(bls.8)
Hins vegar eru ljóö sem eru
frekar heimspekilegs eölis,
byggja fremur á hugmyndum
og hugsun en bláköldum
veruleikanum i kringum okkur.
Þessi ljóö eru einatt alsett vis-
unum i ýmsar áttir sem koma
fram i hugtökum eins og karma,
nirvana og mantra og nöfnum
eins og Zanghar og Wittgen-
stein. Megininntak ljóðanna eru
vangaveltur um timann og
breytingar sem eiga sér staö og
spurningin um hvað sé varan-
legt og hvað ekki.
Zanghar kvaddi sér hijóös
og hóf lesturinn:
„Heimurinn er allt sem er
Heimurinn er heild
staöreynda, ekki hluta
Heimurinn er ákvaröaöur
af staöreyndum..’
(39)
1 ljóðinu A Krukkusléttu tim-
ans, sem fjallar öörum þræöi
um Vietnamstriöiö, og Ruby
Tuesday, þar sem spurt er um
örlög þeirrar sem var i Friskó
sumariö ’67 i Paris voriö ’68 og á
Woodstock haustið ’69, er veriö
aö velta fyrir sér hvers viröi sé
reynsla þeirra sem þroskuöust á
þessum árum. Svarið sem
skáldiö gefur i lok Ruby Tues-
day er nokkuð einkennandi fyrir
afstööu þess i bókinni:
En þótt þú stæöir hér
ljóslifandi
myndiröu fáu til svara
Stefán Snævarr — sækir yrkis-
efni og myndmál i nánasta um-
hverfi borgarbúans.
þvi fortiöin hefur aldrei
skipt þig neinu
(45)
Ég verð að játa aö þessi bók
höfðar ekki sterkt til min. Mér
finnst mörg ljóöanna vera ein-
um of yfirborðsleg og still
þeirra og orðnotkun ekki nógu
vel unnin, nálgast það stundum
aö vera tilgeröarlegt.
Þrátt fyrir þessa skoðun mina
er ýmislegt skemmtileg og vel
gert að finna i bókinni. Langar
mig að taka sem dæmi tvö
örstutt ljóö:
Þú.
Ávöl eins og kópur
sem iiggur i fjörunni
óvarinn fyrir kúium
selskyttunnar.
(16)
Ljóörök
Ef froskar éta flugur
og apar éta banana
hljóta apafroskar aö éta
bananaflugur.
(52).
—G.Ast.
Tvennir s táss tónleikar
Það var ekkert aprilhlaup að
skreppa á niundu tónleika Tón-
listarfélagsins i Austurbæjar-
biói 1. april. Allan Sternfeld lék
þar pianóverkið Gaspard de ia
Nuitfrá 1908 eftir Ravel Þaö er
vist ekki ofsagt, aö verk þetta
krefjist pianótækni af hæstu
gráöu. Henni réö spilarinn svo-
sem yfir. En sé eitthvaö meira
fólgið i þessu verki en tækni-
settar i tugum kassa á handrita-
og músiksöfnum. Þetta eru tón-
listarsögufræöingar smámsam-
an að grafafram.En sú músik er
einatt skrifuö fyrir allt önnur
hljóðfæri en nú eru mest i brúki.
Það varð nefnilega mikil bylting
i hljóöfæragerð á 18. öld. Þess-
vegna þarf helst að finna eða
búa til á ný hljóöfæri svipuð
þeim, sem þetta var spilað á. Og
brellur, þá kom það ekki ljós-
lega til skila aö þessu sinni.
Likt mátti raunar segja um
samleik þeirra Guðnýjar Guö-
mundsdóttur og Ninu Flier i
sónötu Ravels fyrir fiðlu og seiió
frá 1922. Sannast sagna virtist
þetta ekki vera nógu vel sam-
æft.
En þau bættu um allt betur öll
þrjú eftir hlé með þvi að spila
Dúmky-trióiðeftir Dvorsjakfrá
1890. Það var að visu ekki einsog
Tékkar sjálfir væru að spila sitt
eftirlæti, en býsna skemmtilegt
samt og öðruvisi vel meö farið.
Sjöttu háskólatónleikarnir á
þessum vetri voru svo i Félags-
stofnun stúdenta 4. april. Þar
voru CamillaSöderbergmeö alt-
blokkflautu, Helga Ingólfsdóttir
með sembal og ólöf Sesselja
óskarsdóttir með bassagigju.
Hér var um hljómlist að ræða,
sem ofanritaður er einkar veik-
lundaður fyrir, italskt og
franskt barokk frá þvi fyrir
miðja 18. öld. Þetta er músik af
því taginu, sem t.a.m. Arni
Magnússon hefur trúlega setið
undir i hirðveislum á Jagara-
lundum kóngsins.
Það er vel, að sú árátta skuli
hafa borist hingað til lands að
leika músik frá þvi fyrir hið svo-
kallaða klassiska timabil. Þær
tónsmiðar liggja einatt óskrá-
i ofanálag voru nóturnar ósjald-
an skrifaðar af litilli nákvæmni,
þvi að hljóðfæraleikurunum var
gefið töluvert sjálfsvald um
meðferð efnisins.
Allt gerir þetta það að verk-
um, að hljómleikar af þessu tagi
verða talsvert spennandi. Mað-
ur rennir enn blindar i sjóinn en
endranær. En i þetta skipti
veiddist a.m.k. vel, enda gjafar-
arnir góðra hluta hver annarri
vænni.

Lausn á síðustu krossgátu er á bls.^TTj KROSSGÁTA
s 4H+
. y EFST UR ' 'íl/ RTHU6 e£ YoKVI rh t GÉRfí HfíUT HOR' 6EIDL- iHGUR mwKp KflU P OFU 5 A pYf/tYt> MjUKft 5KEL- vnuN UR K YN FJtíP. t Fl'onS Litn ÖNU6 VOTúR KfíUHi
Wfí r MYf? KUR HlnÞM R LOHfí
. 1 1 mm RISTi 'm3*' HEITlP SRfNfí B0K6RÍ ðflBBfl óbpfl MISS8
]<ONt\ fí&fl U
KMtr KftRL BoK Eitnuiz fíHORK VtRK úTumUft. SKjblfí
UPPSTÓ tfBBft H’RSl
5 Y&flv Hott FKfím Kojnfí
) 'OLmpiR Plöt/Wk ; ► 'fí RElKN.
5KOLW 171
f /LL GRÉSI 6 LUFfí Kt>NR hby LfíupjR
’ftVÓXT
SflmDi fdRTUL Tfíurpi
H£Y SRtnTÉ. FlÐPflÐ Ofl TvÍHL-
f fÉRVj OPT-R RBIkl £NT>. flutn IN6U/Z
Ffli-nr»fl T>/l/<
SPoR L_> HLjoð i BNÞ.
SKPfliJ? Köt/fí
PÉYKJPí fl tl'i K+
i SL'o/n xfkiN fævir Tbr/r/ • 5 1 mwn PÍLfí enD.
5K0KR T>RflU6 Y/Brifí RUÐ ' Dug- leguR
1, rfHNN KR ^7R5RJ? rOfTDUR