Helgarpósturinn - 05.06.1981, Qupperneq 9

holijarpn'&i irinn Föstudsgur 5- l»m i9ai
9
myndir frá athöfninni. Þar má
m.a. sjá ungan þingmann Al-
þýöuflokksins og fyrrum dóms-
málaráðherra halda á kristal-
glasi og fagna gestum við opnun
staðarins og skála við Harald
Blöndal. önnur mynd sýnir fram-
takssama eigendur standa við
barborð, eni baksýn má lita flest-
ar tegundir sterkra vina er sæmi-
lega biíinn bar telur sig þurfa að
eiga i hillum sinum.
NU spyrja ýmsir. Eru Ungtyrk-
ir Alþýðuflokksins að fram-
að gefa bara einn umgang hjá
Einari á barnum er var kunnur
veitingamaðurá sinni tið og seldi
mjöð sinn i næsta nágrenni Stein-
bryggjunnar, andspænis Eim-
skipafélagshUsinu? bá gátumenn
sparað sér sporin og sleppt
brekkunni. Blaðamenn Helgar-
pöstsins ættu að heimsækja ein-
hverja þeirra er skráðir eru i hópi
dagsverkamanna og spyrja um
álit þeirra. Meðal þeirra eru
Hannes Kristinsson er kenndur
var við Litlakaffi, Jóhanna Egils-
„Þá hugsjónir fæöast....”
Hinn 1. mai s.l. voru liðin 58 ár
siðan fámennur flokkur islensks
alþýðufólks safnaðist saman við
grjóthrUgu i grunni væntanlegs
AlþýðuhUss við Hverfisgötu. Al-
þýðublaðið skýrir frá þvi að við-
staddirhafi vænst þess að einhver
úr hópi viðstaddra ávarpaði al-
þýðu er hafði tekið sér fri frá
störfum þennan dag. Svo varð.
Hallgrimur Jónsson kennari flutti
skörulegt ávarp er birtist i blað-
inu næstu daga.
Jafnframt ávarpi Hallgrims
birtir blaðið um þessar mundir
skrá um dagsverkagjafir þeirra
er lögðu hönd á plöginn. í auglýs-
ingu má lesa: „Ennþá eru margir
steinar eftir og margar klappir
ósprengdar i AlþýðuhUssgrunn-
inum. Fleiri komast að. Hafið
grunninn tilbUinn i vor.”
Það stóð ekki á þvi að reykvisk
alþýða hlýddi kalli. Sjómenn i
landlegum, verkakonur Ur fisk-
vaski, eyrarvinnumenn frá upp-
skipun og hafnargerð. Fjöldi
þeirra streymdi til dagsverka-
gjafa. Og ýmsir þeir er ekki áttu
heimangegnt sendu verkfæri eða
peningagjafir. A þetta var raunar
drepið i greinarkorni er undir-
ritaður birti hinn 1. mai s.l. i
Helgarpóstinum.
NU hafa dagblöð nýverið skýrt
frá opnun veitingastaðar i húsa-
kynnum AlþýðuhUssins. Fylgdu
FÓLKÁ OPNUN
ARNARHÓLS
Einum veiilngasuAnwn JUira er enda ueBíerur og aörir furvitnl
nú orðid I Reykjavlk. Þar sem dður hvtmig tll haföi tektzt að
hét IngAlfrrafé hefur nú verið fvntafhkks veilingcntaO úr Irtg
opnaður veitingasUOurinn Arnar caft sem var oriiiöfremur túið.
hóU. Ðgendumlr, Skúli Hansen og A iaugardaginn opnaði Arnai
hfönln Guðbjóm Kari Óiafsson og siðanfyrir almenning. Aðuren
EJlsabet Kotbeimöóttir, buðu að formlegri opnun höföu öil.
gestum að koma og ilta á staðinn á verið pöntuð alia helgina. Það
föstudaginn var, daginn áður en þvl búast við að troffík verði
opnað var.Að vomm varfjðlmennt A rnarhólsfóiki á nastunrú.
Frá opnun Arnarhóls
kvæma hugsjónir brautryðjenda
og dagsverkamanna meö ráðstöf-
un á hUsakynnum Alþýðuhúss-
ins? Var þetta takmarkið er ör-
þreyttir erfiðismenn höfðu i huga
þá er þeir reikuðu upp Hverfis-
götubrekkuna að loknum löngum
vinnudegi? I frásögn Dagblaðsins
af fyrirætlunum veitingamanna
um rekstur má sjá eftirfarandi:
„Gengið er inn frá Ingólfsstræti
þar sem komið er inn á bar. Þar
er ætlast til að gestir setjist niður
á meðan beðið er eftir borði. Eftir
matverðinn geta gestir gengið inn
á annan bar sem er i kjallara
hUssins innan við matsalinn. Þar
mega gestir sitja eins lengi og
þeir vilja.”
Þá veit maður það. Hér er
komið það sem endurhæfinga-
menn Alþýðuflokksins kalla ,,nýj-
an flokk á gömlum grunni.” And-
litslyfting Alþýðuflokksins og
áróðursbrölt stefndi að þvi að
flæma verkalýðsfélög og menn-
ingarstarf þeirra á brott Ur hUsa-
kynnum alþýðunnar, en koma
þess í stað fyrir barstólum „þar
sem gestir mega sitja eins lengi
og þeir vilja”.
Halldór Laxness sagði eitt sinn
er hann svaraði spurningu um
starf rithöfundar. Það er stutt en
erfið leið frá sængurstokki að
skrifborði. Hvað skal segja þá
horft er á leið Alþýðuf lokksins frá
Jóni Baldvinssyni til Jóns Bald-
vins?
Hefði ekki verið einfaldara og
alveg sjálfsagt fyrir þá er gáfu
dagsverk í grunni AlþýðuhUssins
i adar að mua hjá Daoiei & Pork&| 1 Laugaveg 55....
/
l Alþýdu flokks mesn I
! Enn þá eru margir steinar eitjr
og- mat'gar klsppir ó»prengdar í
\ Aiþýðuhúss-gruonioam. Fleirí komast að.
f HaSS grunnlon til búinn i ver,
\ V~^~®Iþpð_ÓJka»t i *ð byggja h4*. UppS. g’eíur Porieiíur Andréasou Vitastíg’ g. — Tílboðia séu send
dóttir og Guðmundur Oddsson.
Gáfu þau dagsverk i þvi skyni að
gestir Alþýðuhússins gengju bar
frá tar? Eöa ætluðust þau til að
húsakynnin yrðu „heimili heimil-
anna” eins og Jón Baldvinsson
orðaði það i vigsluræðu sinni við
opnun hUssins?
Full ástæða er til að minnast
einnig á ráðstöfun annars húss er
kom mjög við sögu alþýðuhreyf-
ingar. Það er hús Ottós N. Þor-
lákssonar á Vesturgötu 29, svo-
nefndur Bolsabær.
Alllangt er nú liðið siðan Þor-
kell Valdimarsson kaupmaður
kom að máli við greinarhöfund og
tjáði þau tiðindi að hann hyggðist
gefa Alþýðubandalaginu húseign
sina Vesturgötu 29. Innti eftir álit
á þeirri ráðstöfun hússins. Þor-
kell vissi um gömul tengsl föður
sins, Valdimars Þórðarsonar,
kaupmanns, við alþýðuhreyfing-
una, en Valdimar var einn af fé-
lögum f áhugaliði alþýðunnar,
starfsömum kjarna Ólafs Frið-
rikssonar árið 1921. Mér er engin
launung á þvi að ég bað Þorkel
falla frá þeirri ákvörðun sinni.
Sagði sem var, að Alþýðubanda-
lagið væri pólitiskur flokkur, og
það litföróttur. Væri sæmra að
ánafna menningarsamtökum is-
laiskrar alþýðu MFA húsinu og
mætti þar sem best koma fyrir
ýmsum minjum er snertu
baráttusögu alþýðu og minja-
safni. Safna þangað fundargerð-
um og fróðleik ýmsum er kæmi að
gagni i menningarsókn. Þorkell
féllst á þessa leið og afhenti MFA
húsið. Var hraðað brottför leigj-
enda og þeim synjað um frest og
framlengingu leigumála.
Þeirsem fylgst haf a með fram-
haldi sögunnar vita að hús Ottós
N. Þorlákssonar var selt og er nú
unnið að innréttingu þess á veg-
um einstaklings. Ekki þarf að efa
að húsið verður til prýði eftir
ix-eytingar. En það tengist með
engum hætti menningarbaráttu
reykviskrar alþýðu svo sem gef-
andinn gerf* ráö fyrir.
Hér er umhugsunarefni fyrir
alþýðu. Ber að una þvi að hlutur
hennar sé fyrir borð borinn með
þeim hætti er að framan greinir.
Pétur Pétursson þulur.
VETTVANGUR
Þorkell Valdimarsson og Pétur Pétursson leggja á ráðin um ráðstöfun
„Bolsabæjar”
Hér sátu áður Vilmundur landlæknir, Karl tsfeld, VSV, ólafur Friö-
riksson, Leifur Haraldsson, Bjarni Vilhjálmsson. t stað þeirra komu
Johnny Walker, White horse.Gilbey & Gordon, Smirnoff og Wybarova.
Góð skipti það.
Dagsverkagjafírnar
til Alþýðuhúasloi.
23. of 24. febr. unnu: Þórður
Tómaason Skólavörðuatíg 25,
Pálml ólafason Spitalastlg 7,
Björn Bjornsson Bergþórug. 41,
Ajtjí Arnaaon Bakkast. 7, Pétur
G. Guðmundsson, Hannes Krist-
Insson Laugaveg iii, Kristján
Hjartarson Bergataðastræti 15,
Guðjón Brynjóltsson Bergstaða-
stræti 34 Bt Jóhann B. Snæleld
Njálsg. 14, Guðbjö'n Björns'on
BergaUðastræti 48. Þorvaldur
óiatsson Lautásveg 25, Bjarni
Bjarnaaon Framnesveg 48, jón
Stgurðsson Bjargarstíg 3, Hall-
dór Biarnason Vesturgötu 50 A,
Páll Guðmundsson Ingólfsstr. 23,
Jón Guðjónsson Suðurpóli. Ó'i
Vigfúason Laugaveg 38, Þor-
lákur Guðmundsson B'fónst 30.
26.-28. febr. unnu: H. H.,
K. G., E. H. Bergstaðastrætl 51,
JJn Guðlaugsson Bergstaðastr. t,
Björn Björnsson Bergþ£<ug. 41,
Ejrjólfur Pálason Skólavörðustíg
Bjamason Vesturgötu 50 A_ El-
rikur Þorst-inssO'i Hverfisg. 94
Rósenkrans ívarson Laujav. 01.
Þórður Þorsteinsson Nönnug. 10,
Guðvalínus Guðjónsson Nönnu-
götu 10, Sigurður Sigvaldsson
Veltusundi 3. Páll Guðmundsson
Iogóllsstrætl 23, Þorfinnur Júlfus-
son, Jóhaona Jónsdóttir Njáiv
götu 3, Sigurður Magnús<on
HverBsgötu 91. Eyjólfur Guð-
muudsson Barónstig 18, Vilbogi
Péturssou Grettisgötu 49, Bjarni
Slgurðsson Barónstfg 30, Jónas
Jónsson. >Garði<, Baldursg. Árni
Þorleilsson Njálsgölu 17, Ólafur
Brynjólfsson Hverfisgötu 58,
Þurfður Friðriksdóttir Ðarónstíg
30. Guðm. Einarsson Vitast. 12,
Guðui Guðnason Grettisgötu 10,
Guðbjörg Kristinsd. Laugav. 1 n.
Peninga hafa gefið: Guðm. R.
Oddsson Brekkustív 8 kr. 1 oo,_
ölafur Kriatjánsson Ránarg. 29
kr. 15.00, Guðm. Guðmundssot
Spítalast kr. 12.00, Grímur Ólafs-
son Þingholtsstræd 15 kr. 15 00.
5- og 6. jan. unnu: Sigorður
Sigurðsson Nýlendug. ij, Þorst.
Oddsaoa Njálsg. 22. Guðm. Hjör-
lei'sson Njáisg. 58, Ólafur Rryn-
jólfsson Hverfisg. 58, Sigurður
Pálmaaon Ránarg. 29, Eggott
Láruston Njálsgötu 12. Guðm.
Höskuldsson Frakkastig 24, Jó- I
hanna Egilsdótiir Framnesveg 57” I,
Guðjóo Þórðarson Vegamótastig '*
7. Mattias Jónasson Ránarg. 28.
8. og 9. jan. unnu: Guðm. Hjör-
leitsson Njálsg. 58. Guðjón Þórð-
arson Vegamótastíg 7, Herdía
Símonardóttir Vegamótastíg 7,
Baldvin Bjarnason Laugav. 46 A,
Sigutjón Gunnarssson Grettis-
götu 48 B.
10. og li. jsn. unnu: Baldvio
Bjarnason Laugav. 46 A, Erlend-
ur Erlendsson Vesturg. 23 B,
Guðm. Hjörleifsaon Njálag. 58,
Gunnlaugur Gunnlaugsson Rauð*
arárstfg 9. Herdia Símonardóttir
Vegamótastfg 7.
og ij. jan. unnu: Runólf-
ur Runólfsson Hverfiagötu go,
Sigurjón Gunnaraaon Grettisgötu
'úrklippa úr Alþýbublaðinu um dagsverkagjafirnar
undir umsjá rikisins, svosem
lyfjainnflutningur, tryggingar,
innflutningur og dreifing oliu og
ýmislegt fleira sem löngu er
hætt að njdta þeirra kosta sem
sagðir eru einkenna frjálsa
samkeppni.
Hitt er svo annað mál og
skyldi rækilega tlundað, að
kerfið alræmda eða báknið hef-
ur ríka tilhneigingu til að fitna
úr hófi fram einsog púkinn á bit-
anum og verða bæði þungt, sein-
virkt og spillt. Opinberar stofn-
anir þenjastut án sjáanlegs til-
efnis,* aðgæsla með opinbera
fjármuni er löngu úr sögunni og
dæmium óhdfseyðslu opinberra
starfsmanna heima og erlendis
fleiri en tölu verði á komið og öll
saman hrollvekjandi. Það er
þessi hlið á rikisbákninu sem
hefur gert það svo óvinsælt með
alþýðu manna. Menn vita sem
eraðfariðer með sameiginlega
sjóði landsmanna af fullkomnu
ábyrgðarleysi og spillingin
eykst ár frá ári, þvi það er eins-
og enginn sjái ástæðu til að-
halds, hvorki stjórnmálamenn
né forsvarsmenn opinberra
stofnana. Spilling kerfisins i
löndum austan járntjalds er á
almannavitorði og málgögn
svonefndra „lýðræðisflokka”
(öfugmæli sem ber hérlendri
stjórnmálaumræðu ófagurt
vitni) eru óspör á útlistanir á
þvi voðalega fyrirbæri, en fáum
dettur I hug að lita sér nær og
huga að þvl sem er að gerast
undir nefinu á okkur.
Hvað sem liður svardögum og
handaþvotti hefur enginn einn
flrickur átt stærri þátt i þenslu
rikisbáknsins en einmitt Sjálf-
stæðisflokkurinn. Stafar það
annarsvegar af þvl að sá flokk-
ur stal glæpnum frá krötum og
gaf sig út fyrir að vera „f lokkur
allra stétta”, lika alþýðunnar,
og varð þvi nauðugur viljugur
að standa að félagslegum að-
gerðum sem fólu I sér stóraukin
rikisafskipti. Hinsvegar sá
flokkur fjáraflamanna og
frjálsrar samkeppni sér og sin-
um meginstuðningsöflum hag i
þvi að auka ríkisafskipti i þvi
skyni að koma hér á þeim „sós-
ialisma andskotans” (svo vitn-
að sé i Halldór Laxness) sem
gefur fjármagnsöflunum frjáls-
ar hendur meðan allt leikur i
lyndi og þau geta matað krók-
inn, en lætur rikið hlaupa undir
bagga þegar i óef ni er komið, og
eru mönnum i fersku minni
nokkur nýleg dæmi um þennan
sérkennilega þátt islenskra rlk-
isafskipta (sem reyndar eiga
sér hliðstæður annarsstaðar).
Þau orð sem Friedman lét
falla um stöðnun og spillingu
opinberra stofnana voru tima-
bær að þvi leyti sem þau beindu
kastljósinu að meinsemd sem
grefur um sig I öllum þjóðfélög-
um, jafnt vestan tjalds sem
austan. Einstaklingurinn verð-
ur æ vanmáttugri og varnar-
lausari i skiptum sinum við hið
ópersónulega og tröllaukna op-
inbera bákn, hvort sem um er
að ræða sjúkrahús og lækna-
mafíur, réttarkerfi og spillta
þjóna, réttvisinnar (sbr. glæp-
samlega meðferð gæslufanga i
svonefndu Geirfinnsmáli),
þjónustustofnanir af mörgum
gerðum og hrokafulla og sinnu-
lausa starfsmenn þeirra, og
gæti sllkur listi orðið ólystilega
langur.
Rikisbáknið er orðið maðk-
smogið af spillingu, kæruleysi,
drambsemi og mannfjandsam-
í frétt Helgarpóstsins um leik-
ritið „Jóa” eftir Kjartan
Ragnarsson er eitt atriði sem
verður að gera athugasemd við.
Þar segir að i stórum hlut-
verkum verði „systkinin Hanna
Maria Karlsdóttir og Sigurður
Karlsson”. Þessi staðhæfing
kemur vissulega á óvart þar sem
okkur var ekki kunnugt um neinn
skyldleika milli okkar og þeir
sem best ættu að vita vilja ekki
við slíkt kannast. Viti blaða-
maður Helgarpóstsins hins vegar
betur væri gott að fá að vita nánar
um það, þó ekki endilega i blaöa-
frétt. Það er vissara að hafa þetta
legu snobbi. Það vita allir sem
vilja hafa augun opin, og á það
benti Friedman réttilega. En
lausn vandans er fráleitt sú,
sem hann lagði til, að leggja
báknið niður og gefa allt heila
klabbið frjálst i hendur einka-
bröskurum. Það væri að fara úr
öskunni í eldinn. úrbæturnar
hljóta miklu fremur að vera
fólgnar I þvi aðhaldi sem vökult
og kröfuhart almenningsálit
veitir. Þegar menn gera sér al-
mennt ljóstað sýking og spilling
rikisbáknsins leiðirafsér lömun
á hreinu ef ske kynni að það sem
við erum að gera i fyrrnefndu
leikriti gæti talist sifjaspell.
Aftur á móti ef aðeins er um að
ræða ályktun sem blaðamaður
hefur dregið af þeirri staðreynd
að við höfum sama föðurnafn, má
minna á að „það eru fleiri hundar
svartir en hundurinn prestsins”
og margur er Karlinn sem getið
hefur af sér börn. Þvi má svo
bæta við að Karl Guðmundsson
leikari neitar þvi algjörlega að
hann sé faðir okkar.
Hanna Maria Karlsdóttir Guð-
jónssonar
Sigurður Karlsson Sigurðssonar
og siaukna frelsisskerðingu alls
þorra þjóðfélagsþegnanna, er
von til að löggjafarvaldið verði
knúið til róttækra aðgerða.
Lech Walesa og félagar hans i
Póllandi haf a sýnt i verki hverju
vakandi og einbeitt hreyfing
óbreytts alþýðufólks fær áorkað
gegn spilltu rikisbákni. Gera
menn sér kannski i hugarlund
að austantjaldslönd séu einu
lönd álfunnar sem þurfi á slikri
þjóðlífsvakningu að halda? Hún
er löngu orðin aðkallandi á ísa
köldu landi.
Athugasemd
Vegna fréttar, sem birtist á
baksíðu blaðs yðar þann 28.5
sl. vilja Samtök íþróttafrétta-
manna taka fram eftirfar-
andi:
A almennum félagsfundi,
þar sem fulltrúar allra fjöl-
miðlanna, einnig VIsis, voru
saman komnir voru samskipti
við KSI rædd. Voru fundar-
menn á einu máli um að þau
hafi ekki verið sem skyldi.
Gagnrýni beindist ekki að Ell-
ert B. Schram sérstaklega og
aldrei kom til umræðu að
setja fréttabann á KSI.
Virðingarfyllst,
f.h. Samtaka
iþróttafr.manna,
Sigurður Sverrisson,
ritari.
KARL-mennskan ríður
ekki við einteyming