Helgarpósturinn - 11.09.1981, Blaðsíða 16

16
Föstudagur 11. september 1981 /~j(3lgarpÓstlJrinn
Kvikmyndaleiöangur bresku „feministanna” upp aö Langjökli meö
Julie Christie I fararbroddi vakti töluveröa athygli. Konunum var ekk-
ert um þaö gefiö aö fsienskir fjölmiölar væru aö hnýsast I hagi þeirra
meöan á tökum stóö, svo aö þaö segir fátt af feröum þeirra fram til
þessa. Þess vegna hefur ekki veriö um þaö vitaö aö stúlkurnar lentu í
hinum mestu ævintýrum og jafnvel mannraunum, þvi aö þaö andaöi
greinilega til þeirra köldu frá islenskum landvættum (sem eru greini-
lega allar hinar mestu pungrottur). En nú veröur bætt um betur af
þessu fréttaleysi, þar sem meö bresku stúlkunum voru nokkrir islensk-
ir aöstoöarmenn og þeirra á meöal Guöný Halldórsdóttir, sem tók aö
sér aö halda dagbók um þessa ævintýraför I eina viku og segir hún farir
þeirra kvikmyndakvenna ekki sléttar. Guöný Halldórsdóttir nemur nú
kvikmyndagerö f London, en hefur áöur starfaö mikiö fyrir sjónvarpiö
og viö gerö sjónvarps- og kvikmynda á borö viö Paradísarheimt og
Punktinn. Viö gefum Guönýju oröiö:
DAGBOKIN
og hlógum viö öll digurbarkalega
á innsoginu.
Þaö var ekki nóg að fellibylur-
inn Denna truflaði okkur úr öllum
áttum, heldur komu ýmsar aðrar
veðrategundir inni, t.d. rigning,
hagl, sérstakir sviftivindar og
fleiri uppákomur sem ég nenni
ekki að nefna. Við vorum fjórar i
kringum myndavélina, fyrir utan
öðlinginn hana Babette og höfö-
um við báðar hendur fullar aö
halda vélinni kyrri og skýla henni
meö regnstökkum.
Takan gekk ágætléga miðað við
aðstæður, rúm þúsund fet tekin.
Við enduðum daginn þarna upp-
frá með þvi að rifa niður kofann
og koma honum á kerruna. Um
kvöldið fórum við i sund og heita
pottinn á Húsafelli til að taka Ur
okkur hrollinn. Þangað kom
Kristin framkvæmdarstjöri og ég
fórað ybba mig við hana, sagðist
ekki vera ráðin hér við að bera
fleka og byggja kofai ellefu vind-
stigum, heldur væri ég bara ótta-
lega venjuleg skrifta. Svo sofnaöi
ég einsog skotin dúfa i kofanum
til og þar sem viö stöndum garg-
andi i auðninni með lítsynninginn
beint i úfinn, sýnist okkur her-
trukkurinn ætla að æða á kofann
og báðum vana menn um að fara
varlega. Jón úri hafði orðið og
svaraði: „Mér er andskotans
sama um þetta kofarusl, ég er að
hugsa um húsið á bilnum.” Þetta
fannst okkur Dóru ekkert smá
vanalega fyndið og hlógum einsog
fifl. Það voru hinir undarlegustu
hlutir sem komu manni til að
hlæja þarna efra, enda sagöist
Diana hljóðkona aldrei hafa hitt
svona lifsglatt og hláturmilt fólk,
og spurði hvort öll þjóðin væri
svona. Ég sagði að þetta væri
pottþétt og sérislensk aðferð til
þess að halda á sér hita. Takan
gekk vel i dag þvi hann hékk þurr,
þó hann væri hvass og leikkonan
smáa Vigdis Pálsdóttir aðeins
þriggja ára, stóð sig með mikilli
prýði sem Ruby litla. Viö filmuð-
um þangað til ljósopið var komið
milli 2,8 og 4, en þá er ljós orðið
ansi litið. Við tókum draslið sam-
an og héldum niður að Húsafelli,
enda kominn 14 tima vinnudagur
Guðný Halldórsdóttir heldur dagbók fyrir Helgarpóstinn i kvikmyndaleiðangri bresku feministanna
Það var i lok júli aö Kristin
nokkur ólafsdóttir kom að máli
við mig og spurði hvort ég gæti
tekið að mér „continuity”-vinnu
við „kvennamynd”, þ.e. mynd
um konur, geröa af konum, sem
ætti að taka við Langjökul i lok
ágúst. Ég tók tilboöinu. „Continu-
ity”-persónan hefur á islensku
verið nefnd skrifta og felst sú
vinna i þvi aö skrifa niður fet og
sekúndufjölda hverrar töku,
hvaða ljósop er notað og hvaða
linsa. Einnig að lýsa hverju skoti
nákvæmlega eftir aö þaö hefur
veriö tekiö upp og skrifa niður,
eða taka polaroid mynd af sen-
unni og leikurunum, svo allt verði
i samhengi i skotinu sem á undan
kemur eða eftir, t.d. ef lokkur
einnar leikkonu fýkur niður á enni
i miðri töku, þá verður aö byrja
næstu töku með lokkinn á ná-
kvæmlega sama staö eöa yfirleitt
aö hafa öll smáatriöi á hreinu. Sá
hluti sem taka átti hér á landi er
svokallaö „flash-back”. Aðalper-
sónan Ruby (sem Julie Christie
leikur) er aö hugsa til fortiöar
sinnar, þar sem hún ólst upp meö
móður sinni i litlum kofa nálægt
gullgrafarasvæöi, fjarri manna-
byggöum.
Skotin eru hugsuö þannig, að
Ruby litla er að leika sér eða á
hlaupum i námunda viö kofann og
inni myndina kemur allt i einu
stóra Ruby, sú sem er aö segja
söguna, og horfir á sjálfa sig eða
gerir sömu hluti og Ruby litla.
Kvikmyndagerðarkonurnar
völdu þennan hluta tslands,
vegna þess hve gróöurlaus og
óaðlaðandi hann er og til þess að
leggja áherslu á ömurlegan upp-
vöxt Rubyar. Þær taka myndina
einnig i svart/hvitu til þess að
undirstrika betur grámygluna.
Þó einkennilegt megi virðast, er
vinnsla svart/hvltrar filmu oröin
dýrari en litfilmu, þvi framköll-
unarfyrirtækin miða allt við lit
nú á timum og kostar þvi aukreit-
is peninga að taka gömlu
svart/hvitu vélarnar útúr skáp og
dusta af þeim rykið. — Og hér
byrjar dagbókarbrotið.
Laugardagur
Stúlkurnar komu meö flugvél
seint á degi, héldu blaðamanna-
fund, skoðuðu ellefu gullgrafara-
efni, borðuöu á Sögu og héldu svo
upp aö Húsafelli, seint um kvöld-
ið. Við vorum sex islenskar gellur
sem ráðnar voru i að aðstoða þær
hér heima: Tóta og Sóffia
jing-og-jang jurtafæðiskokkar.
Kristin og Oddný Sen i fram-
kvæmdarstjórn, skriftan ég og
Dóra sterka Einarsdóttir bún-
ingakona. Einnig voru tveir vanir
jökiamenn með i hópnum. Ég ók
tiu manna landróver, norður
Kaldadal, fullum af varningi og
sat Soffa kokkur i hjá mér og hélt
mér vakandi, ásamt fellibylnum
Dennu. Við komum að Húsafelli
klukkan þrjú um nóttina og fuk-
um inníkofana okkar, sem leigöir
voru af Kristleifi bónda.
Mánudagur
I dag var fyrsti tökudagurinn.
Gærdagurinn fór i skipulagningu
næstudaga, æfingu i að setja upp
kofann, auk þess sem Babette
kvikmyndatökukona og Sally
leikstjóri óku uppaö jökulrótum
og skoöuðu myndatökustaði sem
til greina kæmu. Viö vorum vakin
klukkan fimm i morgun, vakin
segi ég, þvi ekki vorum við bara
hópur af kvensum: Jón úri og
Valdi vinur hans voru leiðsögu-
menn og bilstjórar. Ég kallaði þá
vana menn og ætla að halda þvi
áfram I þessu dagbókarbroti.
Eftir aö við höföum slafrað i
okkur hafragrautnum, héldum
við af stað upp að Kaldadal, en
þar átti aö setja upp kofann góða,
og var hann eina tilbúna leik-
myndin, sem nota átti hér á landi.
Hann samanstóð af fimm flekum
og dinglaði i kerru aftani her-
trukknum, sem vanir menn óku.
Dóra sterka var sú eina sem
kunni á kofaræksnið, þvi hún
hafði fengið formúluna við aö
koma honum saman hjá smiðn-
um, sem smiöaöi hann i Reykja-
vik.
Þaö tók okkur rúma þrjá tima
að setjahann upp.þvi fellibylurinn
Denna tafði okkur illa. Við þurft-
um aö hafa okkur allar við.aö
fjúka ekki meö flekaskrattana
eitthvaö noröur I land, svo tók
vindurinn i. Dóra stjórnaði verk-
inu á ensku, af mikilli röggsemi
og húmor og barði tólftommurnar
á kaf oni viðinn, þannig að haus-
inn flaug af hamrinum hennar.
En eftir þvi sem Dóra varö fyndn-
ari og brandararnir urðu fleiri
hjá henni uröu ensku stúlkurnar
alvarlegri. Þá sá Dóra sér ekki
annað fært en að svissa yfir á is-
lensku og sagði okkur Valda góða
og ærlega annars flokks brandara
minum, númer sex i Húsafells-
skógi.
Þriðjudagur
Mér var ennþá kalt þegar ég
vaknaði i morgun. Ég var þvilik-
ur þöngulhaus að taka ekki með
mér regngallann á tökustaö i gær.
Þess vegna fór ég i sjö peysur (og
þar lýg ég ekki) og þykku Viet-
nam-úlpuna utan yfir, sem enn
var blaut og þung frá því i gær. 1
miðju hafragrautsátinu, sá ég
glytta i lýsisflösku uppi hillu,
stakk mér á hana og lét gluöa
uppi mig.
Ég benti stúlkunum á þennan
innrihitagjafadrykk, og fengu
sumar sér sopa sem framleiddu i
þeim hin marvislegustu ógeös-
hljóð og kúgunar og Babette
kastaði upp I vaskinn. Nú var
farið inni Þjófadal undir Geit-
landsjökli, þar átti að reisa kof-
ann i annað sinn. Vanir menn óku
okkur á kaf oni jökulárnar og
uppúr aftur. Loks var fundinn
réttur staður fyrir kofann og
þegar vanir menn bökkuðu kerr-
unni aö þeim hól,þar sem kofinn
átti að risa, valt kerran og trukk-
urinn festist oni forarkeldu. Ég
var guðs lifandi fegin að kerran
valt, og hef grun um að hinar
kvensurnar hafi verið það lika,
þvi þá lágu flekarnir betur viö og
ekkert mál aö afferma kerruna.
Ég var búin að steingleyma öllum
yfiriýsingum við Kristinu kvöld-
inu áður og barðist ásamt hinum
við að koma upp kofanum. Svo
þurfti að koma kerrunni á réttan
kjöl. Viö Dóra sterka tókum aö
okkur að segja vönum mönnum
og ti'mi til að slafra i sig þangsiipu
og öðru hollu jurtafæöi. og fara
svo i heita pottinn.
Miðvikudagur
Eftir hafragrautinn, lýsið,
kaffisopann og rettuna klukkan
sex að morgni, lögðum við af stað
uppeftir, á þann sama stað og viö
vorum i gær. Svört óveðursský i
lofti. Arnar voru miklár og is-
kaldur úðinn af jöklinum. Við
börðumst við veðurofsann um leiö
og að búa til kvikmynd. Þar sem
ég sat og hélt dauðahaldi i þrifót-
inn hugsaði ég með sjálfri mér:
Elsku mamma min, allt sem ég
hef tekið mér fyrir hendur hingað
til og nefnt vinnu, sé ég nú að
verið hefur einskisvert hjóm. Þaö
er fyrst núna sem ég vinn fyrir
kaupi minu, án þess ég þurfi að
skammast min. Þetta var fyrri
hugsunin þennan daginn, en sú
seinni kemur siðar. Ég frétti að
við værum allar á sama kaupi við
þetta verk, ég var á sama kaupi
og Vigdis 3ja ára og leikstjór-
inn og Julie Christie stórstjarna.
Mikiö varð ég glöð að heyra þetta.
Hver i ósköpunum hefur komið
þvi inn hjá fólki að leikstjóri eigi
að fá hærra borgað en aðstoðar-
maður hans? Og þegar veðrið var
farið I skapið á manni, hugsaði ég
aðra skýra hugsun og hún var
þessi: Mikið ljómandi snobbum
við kvikmyndagerðarfólk fyrir
atvinnu okkar. Við látum hafa
okkur úti alla skapaöa hluti, hálf-
drepum okkur af þrælkun og vos-
búð af þvi okkur finnst kvik-
myndin svo smart fag. Er þetta
þess virði? Ég reyndi að svara
Uppstilling I kvikmyndaverinu: Rose, leikmyndateikn- Dóra: Gufunes, Gufunes, heyriöi til mln? Bramboltið meö kofann.
ari (f.v. Hillary, leikkona, Jón úri, Julie Christie, Sally
Ieikstjóri. Babette fyrir miöju tekur mynd.