Helgarpósturinn


Helgarpósturinn - 05.03.1982, Qupperneq 16

Helgarpósturinn - 05.03.1982, Qupperneq 16
,_.?ppr ?tzm .Z iupsbute<R nnhi Fostudagur 5. mars 1982 hpalnfRrnn^tl irihrí .. Hvad eru vindmyllur dagsins?” Ekki verður annað sagt, en að riddarinn sjónumhryggi og longintesinn Don Kikóti frá Mancha og skósveinn hans, fitubollan Sankó Pansa, hafi verið vel kynntir Islend- ingum ó þessum vetri. A hverjum laugar- degi ríða þeir um sléttur Spánar, I sjón- varpinu, og berjast við illþýði af ýmsum tegundum, hvort sem það er sauðkindin eða vindmyllur. Fyrir jólin gaf Almenna bóka- félagið út fyrsta bindið af átta af ævintýrum kumpánanna tveggja, i þýðingu Guðbergs Bergssonar. Allt er þegar þrennter, ségir máltækið,og þess vegna hlutum við að fá að kynnast þeim félögum á enn einum vettvangi. Það fáum við svo sannarlega og I þetta sinn verða þeir áþreifanlegir, ekki bara orð á bók, eða myndir á skjá. Þeir verða að leik- persónum. Alþýðuleikhúsiö frumsýnir um miðjan þennan mánuð leikritið Don Kikóti, eða „Sitthvaðmá Sanki þola”, eftir leikskáldið James Saunders, og er verkið að mestu byggt á fyrsta hluta bókarinnar.Þýðingu leikritsins annaðist Karl Guðmundsson og leikstjóri er Þórhildur Þorleifsdóttir. Don Kikóti er leikinn af Arnari Jónssyni, og Sankó Pansa af Borgari Garðarssyni, sem nú er fastráðinn hjá Alþýðuleikhúsinu. Helgarpóstsmenn litu inn á æfingu á verkinu i siðustu viku, og þar gat að líta lifandi eftirmyndir þeirra Donka og Sanka, eins og við þekkjum þá af 3 teikningum. Arnar langur og m jór, og hálf álappaleguri hælaháum skónum. Borgar kannski ekki eins stuttur og best heföi verið á kosið, en digur um mittið og aulalegur. ii Galsi og spaug 1 matarhléinu, þegar þau höfðu sporðrennt sviða- kjömmunum sinum, Arnar, Borgar og Þórhildur, voru þau fyrst spurð um leikgerð Saunders á skáldsögu Cervantes. Arnar varð íyrstur til að svara: „Eftir þvi, sem ég kynnist henni betur, hugnast hún mér æ meir. Þaö er i henni mikil sveifla.” Borgar kom næstur: „Hún er mjög skemmtiieg, bæði frá hendi höfundar og leikstjóra.” „Megnið af henni er úr fyrsta hluta verksins. Saunders einskorðar sig við eitt ferðalag, en lagar þaö nokkuð mikið til”, bætti Arnar við. Þá var komið að Þórhildi, og sagði hún, að verkið hefði þann stóra kost, að það spannaði „allt frá dýpsta harmi yfir i al- gjöran gaískap (slapstick).” „Þetta er galsafengið spaug”, samsinntij Arnar. „Don Kikóti og Sankó Pansa eru þeirl einu, sem ganga i gegnum allt verkiö og eru1 skýrt teiknaðir sem persónur. Það er atdrei farið út i að skýra aðrar persónur. Þær eru nánast svipmyndir, og koma og fara eftir þörfum verksins”, sagði Þórhildur. Þótt Saunders leggi orð i munn annarra persóna en i bókinni, er hann mjög trúr texta skáldsögunnar. „Og það höfum við reynt aö vera”, sagði Borgar. Upplýstur Hvaða eriridi eiga svo ævintýri Don Kikóta og Sankó Pansa við okkur i dag? Arnar. „Það er nú svo með mörg sigild verk, að þau ná niöur i gegnum öll lög mannlegrar breytni. í þessu verki eru hlutir, sem eru jafn gi'.dir i dag og þegar það var skrifað.” „t aöra röndina veröur maður undrandi yfir þvihve allar hugmyndir verksins halda gildi sinu, og svartsýnn I hina röndina yfir þvi hve allt breytist litiö”, sagöi Þórhildur. Borgar tók undir það og sagði, að maður héldi alltaf, að manns eigin timi væri svcr upplýstur, en svo væri þetta orðið fjögur hundruð ára gamalt. Arnar Jónsson i hlutverki Don Ki- kóta, riddarans sjónumhrygga. TryggðatröIIið Sankó Pansa er leikið af Borgari Garðarssyni. Don Kikóti og Sankó Pansa á fullri ferð í Alþýðuleikhúsinu „Þetta er lika eilifðarspursmál um persónu Don Kikóta og hugsjónamanns- ins”, sagði Þórhildur. „Hvað er hann i dag og hvað eru vind-’ myllur dagsins”, sagði þá Borgar. Linudansinn En hvað um persónur þeirra Don Kikóta og SankóPansa: Arnar var fyrst beðinn að segja frá þeirri, sem aö honum sneri. „Ef við tökum það sem að leikaranum snýr, þá er mestur vandinn að ná þessum linudansi á milli barnslegrar einfeldni annars vegar, og hins vegar fanatikur, sem erhans drifkraftur. Hann þarf alltaf að úti- loka hinn grimma veruleika, sem birtist i Sankó, afneita honum og umbreyta. Hann lifir i algjörum drauma- og fantasiuheimi, sem veruleikinn er sifellt að reyna að þrengja sér inn i. Goðsagan þvældist ofurlitið fyrir okkur til að byrja með, en við fórum siðan þá leið að einbeita okkur að leika textann eins og hann kemur okkur fyrir sjónir, og hætta að hafa áhyggjur af þessum frægu persónum. Leikritið er það vel skrifað, að með þvi að einbeita sér að textanum og þvi, sem er á bak við hann.villistu ekki svo auðveldlega af leið.” EnSankó? Borgar. „Ég hef oft verið að velta þvi fyrir mér hvort þetta sé ekki sama persónan, hin jarðbundna og praktiska hlið á Donka. Hann fer með vegna draumsins um að verða rikur, en seinna meir fer hann að reyna að blanda sér i hugmyndafræðina. Siðan má hugsa um hvernig hugmyndirnar fara með hinn venjulega mann i raun. Það er ekki alveg eftir uppskriftinni.” Þórhildur kom með næsta innskot um Sankó: „Þegarraunveruleikinn þrengir sér inn á Sankó, reynir hann að sjá lokatakmarkið, að raunveruleikinn sé ekki bara svona grimmur, að það sé undankomuleið. En hann ræður ekki ferðinni.” Að missa draum Hver er þá afstaða Sankó til Don Kikóta? Borgar: „Um leið og Don Kikóti fer af stað, flýtur Sankó yfirleitt alltaf með. Honum þykir vænt um hann, og veit, að hann getur ekki komist af einn. En hann segir lika: ég er fæddur til að þjóna. Þannig renna þeir saman i eina persónu.” Arnar: „Alveg á sama hátt veit Don Kikóti, að hann kemst ekki spönn frá rassi án þessað hafa Sankó meö, þó hann þykist ekki þurfa á honum að halda.” Þórhildur: „Sankótekur tvisvar tilþrisv- ar ákvörðun um að segja Don Kikóta sannleikann, en guggnar þegar Donki verð- ur leiður, enda á hann þá á hættu aö missa sinn eigin draum.” Borgar: „Þetta er sett fram * ákaflega skýrt af höfundi og leik- stjóra. Það er hægt að njóta ' verksins jafnvel þó maður pæli ekki mikið i hugmyndafræði. Það f er hægt að njóta þess sem barn i gfeði stundarinnar.” Er þetta skemmtilegt? „Mjög”. „Ég samþykki það”. „Hafiði heyrt leikara segja i viðtali: Þetta er heldur leiðinlegt?” Þá vitum við það. Eilif glima Leikmyndin er eftir Messiönu Tómas- dóttur, og samanstendur hún svo til eingöngu af upphækkuðum pöllum á sviðinu, afskaplega einföld að sjá. „Leikmyndin býður upp á myndrænar útfærðslur. Hún er alltaf hin sama, svo þetta er eilif glima við myndina. Maður verður þvi að gæta sin”, sagði Þórhildur. Og hún bætti þvi við, að vegna þess hve þekktar persónurnar væru, fyndist henni út i hött að leiöa þær fram á raunsæjan máta. „Þær verða að vera i þeirri stærö og hæð, sem ævintýrið krefst.” önnur gíima er að gera lifandi tvær persónur, sem eru áriðandi, þó þeim séu ekki lögðorð i munn. Þaðeru reiðskjótarnir Hrossaglæsir, eða Rósinante, og Doppa. Húðarjálkur og asni með heilbrigða skynsemi. Auk þess að sjá um leikmynd, teiknar Messiana Tómasdóttir einnig búninga og gerir grimur, sem enn eru i vinnslu einsog myndirnar bera meö sér. Aðrir leikendur i sýningunni eru Helga Jónsdóttir, Guðmundur Ólafsson,Sif Ragn- hildardóttir, Bjarni Ingvarsson og Eggert Þorleifsson, sem jafnframt annast tón- listina. Lýsing er i höndum David Walters, og frábær þýðing verksins er eftir Karl Guðmundsson, eins og áður er getið. eftir G.B. myndir: J.S.

x

Helgarpósturinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.