Helgarpósturinn - 16.04.1982, Qupperneq 2

2
Föstudagur 16. apr'íi 1982 halrjarpnczfi irinn
Það er
TRÚNAÐARMÁL
TÓMASAR
— þegar Steingrímur var plataður
Breski utanríkisráðherr-
ann var tekinn í bólinu ný-
lega þegar argentínskir
dátar réðust inn á breskt
land. Ráðherrann skamm-
aðist sín svo mikið fyrir að
hafa ekki verið viðbúinn,
að hann sagði af sér og
taldi Ijóst að sínum póli-
tíska ferli væri þar með
lokið. Þetta er maður, sem
notið hefur virðingar um
allan heim.
íslenski sjávarútvegs-
ráðherrann var líka plat-
aður illilega um daginn.
Strákar vestan af Tálkna-
firði lugu því að honum að
þeir hefðu átt tvö skip, sem
tekin hef ðu verið úr notkun
á fyrra ári, og því ættu þeir
rétt á að kaupa nýtt (not-
að) skip frá Englandi í
staðinn. Þegar í Ijós kom
að þeir höfðu í mesta lagi
átt helminginn í öðru skip-
inu sagði ráðherrann: Æ,
hvur skrambinn. Nú hef ég
verið plataður. Svo fór
hann til Svisslands, og
renndi sér á skíðum.
„Furðulegar
forsendur''
Þetta er I stuttu máli sagan um
innflutninginn á skutbátnum Ein-
ari Benediktssyni BA-377, sem nú
er veriö aö gera lagfæringar á i
Hafnarfjarðarhöfn. Er gert ráö
fyrir aö skipiö veröi tilbúiö tii
veiöa eftir 10—15 daga.
Þaö hefur ýmislegt þótt undar-
legt og athugavert við innflutn-
inginn á Einari Benediktssyni.
Raunar svo mjög, aö Pétur Sig-
urösson alþingismaður ræddi
máliö utan dagskrár á Alþingi og
sagöi aö skipiö kæmi til landsins
„meö furöulegum forsendum svo
ekki sémeira sagt”.
Pétur vakti einnig athygli á þvi,
aö þótt sjávarútvegsráöherra
hafi gefiö yfirlýsingu um aö hann
heföi veriö plataöur, ef hann heföi
skiliö máliö rétt, þá hafi flokks-
bróöir og samráöherra sjávarút-
vegsráðherra, Tómas Árnason
viöskiptaráðherra, lýst því yfir
um leiö aö hann teldi enga ástæðu
til aö gera neitt i málinu.
baö var raunar Tómas Árnason
viðskiptaráöherra, sem ákvað
upphaflega aö veitt skyldi leyfi til
innflutnings á umræddu skipi, 10
ára gömlum togbát frá Englandi.
Samkvæmt venju var leitað eftir
umsögn sjávarútvegsráöuneytis-
ins og hún fékkst jákvæö. 1
sjávarútvegsráðuneytinu voru
menn raunar alls ekki á eitt sáttir
um hvort leyfið skyldi veitt en þaö
varð þó úr. Meöal eigenda skips-
ins eru gamlir félagar og flokks-
bræöur viðskipta- og sjávarút-
vegsráöherra og hjá fyrirtæki
þeirra f Hafnarfiröi á að leggja
upp afla skipsins næstu þrjú árin.
Þaöan veröur skipiö og gert út
enda þótt þaö sé skráö á Tálkna-
firöi. bar er einfaldlega ekki þörf
fyrir afla Einars Benediktssonar
sem stendur.
Fálkinn og
Sæhrimnir hittast
Þessa sögu má rekja allt aftur
til áramóta 1980/1981. Þá keypti
Kolbeinn nokkur Gunnarsson úr
Hafnarfiröi 59 lesta bát i Vest-
mannaeyjum og hugöist gera út.
Báturinn fékk nafniö Fálkinn
BA-309. Kolbein vantaöi skip-
stjóra og áhöfn.
Um sama leyti var i slipp i
Reykjavik 87 lesta bátur frá
Tálknafiröi, Sæhrimir 1S-100 eign
fyrirtækisins Vélskip h.f. þar á
staðnum. útgeröin haföi gengið
illa hjá Vélskipi h.f. og þar kom,
aö ekki var hægt aö leysa bátinn
úr slippnum þvi peningana vant-
aöi. Skipstjórinn, Niels Arsæls-
son, vantaöi þvi vinnu — en hann
og fjölskylda hans voru skráðir
eigendur 55% hlutafjár i Vélskipi
h.f.
Einn daginn tóku þeir tal sam-
an, Kolbeinn Gunnarsson og Niels
Arsælsson. Niels var þá aðeins
tvitugur og nýlega kominn út úr
Sjómannaskólanum i Reykjavik,
en haföi verið á sjó meira og
minna siöan hann var innan viö
fermingu og þótti duglegur strák-
ur. Talaöist þeim Kolbeini og
Nielsi svo til, aö Niels yröi skip-
stjóri á Fálkanum, sem Kolbeinn
átti ásamt þáverandi eiginkonu
sinni og systur. Svo var farið aö
róa frá Tálknafiröi og gekk ekk-
ert allt of vel.
Þar kom, aö stofnaö var hluta-
félagið Skip. Var ætlun Kolbeins
og fjölskyldu hans aö seija þessu
nýja fyrirtæki Fálkann og átti
Niels skipstjóri aö eiga 5 prósent I
Skipi h.f. og þar meö Fálkanum.
En áöur en til þess kom fór Kol-
beinn aö hafa sinar efasemdir um
að rétt væri aö selja Skipi h.f. bát-
inn, enda var fjölskyldan ekki al-
sæl meö afla og útgerö, og varö
þvi niöurstaöan sú, að Fálka
BA-309 var afsalaö yfir á nafn
Kolbeins Gunnarssonar eins. Um
haustiö nánar tiltekiö 19. septem-
ber (81) sökk Fálki út af Látra-
bjargi. Mannbjörg varö.
„Tel mig einan
eiganda bátsins99
I millitiöinni hafði stöðugt verið
hert áö Vélskipi h.f. sem átti ekki
annað en Sæhrimni i slipp i
Reykjavik og drjúgar skuldir.
Stjórnarformaður Vélskips,
Gunnbjörn ólafsson, hafði af
þessu þungar áhyggjur heima á
Tálknafirði enda haföi hann veö-
sett hús sitt og aörar eigur' fyrir
skuldum útgeröarinnar. Þar kom
aö Sæhrimnir var dæmdur til
úreldingar og veittu úreldingar-
sjóöur og aldurslagasjóöur styrki
til aö leggja skipinu fyrir fullt og
allt. En áöur en kom til greiöslu
úr sjóðunum knúöu veöhafar
fram uppboö á bátnum. Þar sem
Vélskip h.f. var skráður eigandi
bátsins og þar með uppboösþol-
andi varö úr, aö Gunnbjörn Ólafs-
son keypti Sæhrimni á nauöung-
aruppboöinu. ,,Ég varö aö kaupa
skipiö til aö bjarga minum eign-
um”, segir Gunnbjörn nú. Hann
bætti við, aö hann hafi sjálfur átt
alla peninga, sem I fyrirtækið
höfðu veriö lagöir — meirihluta-
eigandinn Niels hafi aðeins átt
nafniö sitt á hlutafjárloforöum.
„Þangaö til hans hlutafé skilar
sér tel ég mig hafa veriö einan
eiganda bátsins. Auk þess lagði
ég fram veö i ibúðarhúsi minu
fyrir skuldum útgeröarinnar um-
fram þau veö sem voru I skipinu.
Niels lagöi ekki fram nein slik
veö”.
Nú situr Gunnbjörn heima á
Tálknafiröi meö vélina og tæki úr
Sæhrimni og talsvert af skuldum.
Hann segist geta farið flatt á öllu
saman og varla fái hann aö kaupa
sér annaö skip í stað Sæhrimnis —
það hafi Niels gert. Vélin og tækin
gætu hinsvegar dugað fyrir
skuldum hans — vélin ein er met-
in á um 750 þúsund krónur.
Níels Arsælsson var ekki á þvi
að gefast upp þótt Fálkinn væri
sokkinn og Sæhrimnir dæmdur úr
leik. Hann fór aö leita að nýju
skipi ásamt félaga sinum ólafi
Ingimarssyni frá Tálknafiröi —
og skip fundu þeir svo I Lowestoft
i Englandi, 311 tonna skutbátinn
Boston Sea Sprite, 10 ára gamlan.
CJtgerð skipsins er umsvifamikil i
Englandi og ekki á flæöiskeri
stödd, sem sést best af þvi að auð-
sótt mál var að lána 67% af veröi
skipsins (um hálf sjötta milljón
króna eöa 300 þúsund pund) til
fimm ára.
Tiðir gestir
hjá Steingrimi
1 byrjun desember sl. lá I við-
skiptaráðuneytinu umsókn þeirra
félaga Nielsar og ólafs um aö fá
að taka umrætt lán til aö geta
keypt og flutt til landsins skipið
Einar Benediktsson. Tómas
Arnason tók umsókninni vel og
þegar leitað var eftir venjulegri
umsögn sjávarútvegsráöuneytis-
ins höðfu embættismenn Stein-
grfms Hermannssonar sumir á
tilfinningunni, að hart væri sótt af
hálfu viðskiptaráöuneytisins.
Regla sjávarútvegsráöuneytis-
ins i málum af þessu tagi er mjög
einföld og skýr: sé tekiö úr notkun
r
eftir Omar Valdimarsson myndir: Jim Smart