Helgarpósturinn - 12.04.1984, Qupperneq 17

USTAPÖSTURINN
Vandað - vinsælt
páskamyndir kvikmyndahúsanna
Skot úr Wargames,
umtalaðri kvikmynd
John Badham sem
verður páskamynd
Nýja bíós. Þarna eru
Ally Sheedy,
Matthew Broderick
og John Wood í
sínum rullum.
Myndbandaleigur mega passa
sig yfir páskana, þui kuikmynda-
húsin verða flest huer með úruals-
efni á breiðtjöldum sínum á þeim
tíma. Þetta eru ýmist uandaðar
myndir eða vinsœlar myndir og
státa sumar jafnvel af hvoru
tueggja.
Við hefjum yfirreiðina vestur á
Melum, en páskamynd Háskóla-
bíós verður að þessu sinni dans-
og söngvamyndin Staying Aliue
með glassúrgæjanum John Trav-
olta í titilrullunni. Það var Sylvest-
er Stallone sem leikstýrði þessu
framhaldi af Saturday Night Fever
með þeim árangri að myndin hefur
notið fádæma vinsælda undanfar-
ið.
Niðri við Lækjargötu ætlar Nýja
bíó að bregða War Games á tjaldið
yfir hátíðina. Kannski ekki viðeig-
andi, en .engu að síður forvitnileg
mynd sem vakið hefur griðarlegt
umtal vestra þar sem hún var fram-
leidd. Myndin fjalleir um ungan
polla sem með tölvufikti sínu nær
til sjálfvirks sleppibúnaðar kjam-
orkuvopna Kanahersins. John
Badham leikstýrði þessum stríðs-
leik.
Regnboginn verður að öllum lík-
indum með íslenska kvikmynda-
hátíð í sínum sölum. Þar verða
sýndar allar þær myndir sem hér
hafa verið framleiddar á undcin-
förnum tveimur árum. Ekki hafa
enn náðst samningar við alla hlut-
aðeigandi aðila og hefur Regnbog-
inn því til vara bresku myndina
Return of Soldier með Alan Bates,
Julie Christie, Ann Margret og
Glendu Jackson í stórhlutverkum.
Educating Rita verður í Stjörnu-
bíó. Þetta er varla ársgömul fram-
leiðsla breska leikstjórans Lewis
Gilbert, til þess gerð að hlæja að.
Þessi gamanmynd með þeirn
Michael Caine og Julie Walters í
aðcdhlutverkum hefur verið verð-
launuð í Englandi og var þar að
auki tilnefnd til Óskarsverðlauna
fyrir bestan karlleik, en þar reynd-
ist Duvall Caine slyngari. Afburða-
vönduð vara að mati erlendra
krítíkera.
Tuttugu og fimm þúsundcisti
áhorfandinn sest sennilega niður
fyrir framan Atómstöðina í Austur-
bæjcirbíói um páskana en þessi
rómaða útsetning á sögu Laxness
verður sýnd á öllum sýningum við
Snorrabrautina yfir háhðimcir. Þið
sem ekki emð búin að sjá hana
munið: veljið íslenskt!
Coppola ríður svörtum hesti
austur Skipholtið um páskana. Þeir
í Tónabíó munu líkast til sýna
framhaldsframleiðslu hans á The
Black Stallion eftir sögu Walters
Farley. Hann skrifaði á sínum tíma
sextán bækur um þennan gjörvi-
lega gæðing og er hér um að ræða
annað hefti þess bókaflokks.Suart/
folinn snýr aftur. Kelly Rino heldur
áfram að leika litla strákinn í þess-
ari mynd, en Mickey Rooney
nennti ekki að leika meira í sona
hestamyndum og er því ekki með
núna. Ef svo illa færi að kópían af
þesscU'i mynd næði ekki Skipholt-
inu fyrir páska, hafa Tónabíós-
menn varaskeifu til ráðstöfunar,
ekki ómerkilegri grip en Trail of
the Pink Panther sem er eins og
sumir vita úrklippur úr öllum
gömlu góðu bleikjunum hans
Sellers; einskonar In memoriam.
Uppi í Laugarásbíói mun kveða
við annan tón. Grétcir forstjóri seg-
ist ætla að sýna okkur „ljóta, en vel
gerða og spennandi mynd“. Þetta
er Scarface, nútímamafíósi með A1
Pacino í aðalhlutverki.en de Pafma
leikstýrir cif sinni alkunnu smekk-
vfsi,eða hitt þó heldur. Þessi mynd
hefur hlotið mikla aðsókn vestra en
hér er um frumsýningu a Norður-
löndum að ræða.
Við ljúkum þessu hjá Áma í Bíó-
höllinni sem ætlar að bjóða okkur
upp á þrjár frumsýningar um pásk-
ana. Ber þar fyrst að telja Honorary
Consul með Michael Caine og
Richard Gere, en þeim leikstýrði
John MacKenzie með þvflíkum
glans að flestir fara tvisvar að sjá
þessa mynd. Sagan er eftir Graham
Greene og segir af breskum konsúl
sem er rænt af argentínskum
skæruliðum að undirlagi læknis
nokkurs sem fer svo að halda við
konu konsúlsins. Afar flókið sem
sagt. Þá verður Bíóhöllin með Silk-
wood í einum salnum sínum. Þetta
er ný spennumynd með ekki
óþekktari númerum en Meryl
Streep, Kurt Russel og Cher í meg-
inrullum. Mike Nichols leikstýrði
þeim.
Og rúsínan í pylsuenda Bíóhall-
arinnar er fyrir bömin. Splunkuný
útgáfa cif Mjallhvít og dvergunum
sjö, teiknuð af Walt Disney-liðinu.
Einstaklega geðsleg saga til að
melta páskaeggin undir.
-SER.
LEIKHÚS
Tœttar manneskjur
Leikfélag Reykjauíkur:
Bros úr djúpinu eftirLars Norén.
Þýðing: Stefán Baldursson.
Leikstjóri: Kjartan Ragnarsson.
Leikmynd og búningar: Pekka Ojamaa.
Dans: Nanna Olafsdóttir.
Lýsing Daníel Vilhjálmsson.
Leikendur: Hanna María Karlsdóttir, Sig-
urður Skúlason, GuðrúnS. Gísladóttir, Sig-
ríður Hagalín, Valgerður Dan.
Lars Norén er höfundur sem á allra síð-
ustu árum hefur skotið hátt uppá stjömu-
himin leikhúsa á Norðurlöndum og er
reyndar farið að sýna verk hans víðar í
Evrópu. Lætur nærri að leikrit eftir hcinn
hafi verið eða séu sýnd í öllum leikhúsum
Norðurlanda og má því segja að mál sé til
komið að kynna þennan tískuhöfund fyrir
Islendingum og má þakka Leikfélagi Reykja-
víkur fyrir það framtak.
Áður en Lars Norén tók til við að skrifa
leikrit af fullum krafti, sem hcinn hefur gert
eftir 1980, var hann orðinn þekkt ljóðskáld í
heimcilcmdi sínu, Svíþjóð. Texti hans ber
greinilega með sér að þar er ljóðskáld á
ferðinni því hcinn beitir mörgum af aðferð-
um Ijóðasmiðsins við seimsetningu hans.
Má þar til dæmis nefna setningafræðilegar
úrfellingar af ýmsu tagi, órökræna fram-
setningu, hálfkveðncir vísur að ógleymdu
myndmáli, sem reyndar orkar dálítið und-
arlega á stundum. Annars virðist þýðingin
ágætlega gerð þótt eitthvað orki þar tví-
mælis, enda trúlega ekki hlaupið að því að
snara texta Noréns á milli tungumála.
Með smávegis illkvitmi má vel halda því
fram að Leikfélagið geri áhorfendum ljótan
grikk með sýningu á þessu verki því ekki sé
bætandi á skammdegisdrunga og vetrar-
þunglyndi síðustu mánaða, sérstaklega
ekki í þessu snemmborna páskcihreti sem
nú gengur yfir þegar samkvæmt almanak-
inu á að vera komið vor. En það eru einmitt
drungi og svartsýni á manninn og mannlega
tilveru sem setur svipmót sitt á þetta leikrit.
Að nefna bros í titli verksins er hreint og
klárt öfugmæli.
Það hefur engan tilgang að segja frá efnis-
atriðum leiksins, því efnið iiggur í raun ekki
í atburðarás og samskiptum persónanna,
ekki í neinni sögulegri framvindu á sviðinu,
heldur í sálfræðilegri krufningu þeirra þar
sem persónurnar eru afhjúpaðar með upp-
lýsingum úr fortíðinni og tilfinningalegum
viðbrögðum við þeim. Leikritið er fjöl-
skyldudrcuna. Persónumar em hjón, rithöf-
undur og ballerína, móðir og systir hennar
og ein vinkona. Hjónin hafa átt barn og
konan er að koma heim cif geðdeild eftir
þriggja mánaða dvöl þar eftir að hafa fengið
tilfinningalegt „fæðingcirsjokk" og hcifnað
barni sínu. Frá þessum punkti em raktir
margir þræðir þar sem persónumar em af-
hjúpaðar tilfinningalega á býsna nær-
göngulan hátt.
Það em engin hversdagsvandamál sem
persónur leiksins eiga við að stríða. Allar
em þær tilfinningalega tættar í sundur, til-
finningalegar rústir þar sem varla er heil
brú eftir. Það væri trúlega fjótlegra að telja
upp þær sálarduldir og flækjur sem persón-
urnar em ekki haldnar heldur en þær sem
hrjá þær. En í gmnninn virðist mannskiln-
ingur höfundcir byggjcist á því að sjálfselska
persónanna og egoismi þeirra, sem rætur
eigi í uppeldi og aðstæðum, meini þeim að
mynda raunvemleg tengsl við aðrar per-
sónur, tengsl sem tálcnuð em með orðum
eins og ást og umhyggju, en einmitt vegna
skorts á þessum tengslum tapi persónumar
einnig sjálfum sér. Örvæntingaríull leit per-
sónanna að sjálfum sér og ást og umhyggju
annarra fær síðan útrás í kynferðislegum
öfgum sem spanna hið skrautlegasta litróf,
allt frá einföldum sadisma til sifjaspella. En
þetta er einungis flótti, flótti frá sjálfum sér
og öðmm sem endar í algjörri blindgötu.
Sálfræðin í verkinu er bæði margslungin
og djúphugsuð, en ég á nú samt bágt með
að trúa henni. Eg trúi til dæmis illa því að
,,Sá grunur læðist að
mérað Ieikstjórinn
taki verkið of alvar-
lega. Alvaran og
jafnvel hátíðleikinn
yfir vandamálum
persónanna drýpur
af hverju strái í
sýningunni, ekki
alvara í krafti
dramatiskrar
spennu heldur
alvara sem sækiryfir
í hrein leiðindi og
það er ekki gott í
leikhúsi," segir
Gunnlaugur
Ástgeirsson m.a. í
umsögn sinni um
Bros úr djúpinu.
eftir Gunnlaug Ástgeirsson
manneskjurnar séu jafn viljalaus fómar-
lömb uppeldis og aðstæðna og verkið vill
vera láta. Nu má reyndar einu gilda hverju
áhoríandi trúir fyrir sjálfan sig ef leiksýning-
unni sem heild tekst að telja honum trú um
að hún sjálf sé sönn, a.mJc. á meðan hún
stendur yfír. En það tókst ekki að því ermig
varðar og ef marka má viðbrögð annarra
frumsýningargesta gildir það um fleiri.
Leikrit eins og þetta gerir miklar kröfur til
leikstjóra og leikenda, en þó fyrst og fremst
þá að þeir trúi verkinu og persónunum. En
það sýndist mér þeir gera illa því áhorfand-
inn hefur alltaf sterkt á tilfinningunni að
þeir séu að leika, leika eitthvað sem þeir
trúa ekki fullkomlega á.
Reyndar leika leikararnir á köflum ágæt-
lega. Hanna María Karlsdóttir nær til að
mynda sterkum tökum á konunni sem er
veigamesta og eríiðasta hlutverkið. Fyrir
hana er þessi sýning persónulegur sigur því
ef ég hef tekið rétt eftir er þetta fyrsta stóra
dramatíska hlutverkið sem hún leikur í
Iðnó. Guðrún Gísladóttir mótar líka sterka
og eftirminnilega persónu þar sem systirin
er. Hinsvegar eiga Sigurður Skúlason og
Sigríður Hagalín í basli með sín hlutverk,
eiginmanninn og móðurina. Minnsta hlut-
verkið er vinkonan sem Vcúgerður Dan
gerði ágæt skil.
En engu að síður nær sýningin ekki sam-
an á sviðinu. Iæikstjóranum hefur ekki tek-
ist að finna leið sem megncir að koma verk-
inu trúverðuglega yfir til áhoríenda, ef hún
er þá til. Ekki geri ég mér fulla grein fyrir því
af hverju það stafar, en sá grunur læðist að
mér að leikstjórinn taki verkið of alvarlega.
Alvaran og jafnvel hátíðleikinn yfir vanda-
málum persónanna drýpur af hverju strái í
sýningunni, ekki alvara í krafti dramatískrar
spennu heldur alvara sem sækir yfir í hrein
leiðindi og það er ekki gott í leikhúsi.
Leikfélagið hefur fengið gest frá Finn-
landi, Pekka Ojamaa til að gera búninga og
leikmynd. Er verk hans mjög glæsilegt og
speglar vel (bókstaflega) þá köldu veröld
sem persónumar lifa í. _q Ást
HELGARPÓSTURINN 21