Helgarpósturinn - 03.05.1984, Síða 18

JAZZ
Basie hefur orðið
Þótt Count Basie sé allur, er ekki ofseint
að setja saman viðtalið. Þegar ég hitti hann
í Slukefter fóru ekki orð á milli. Ég lét mér
nægja að votta honum virðingu án orða.
Síðan eru liðin sex ár. Basie var ekki orð-
margur maður og fá viðtöl til þarsem hann
gerir annað en segja œvintýrið frá Kansas
City. Þó skal gerð tilraun til að raða ýmsu
sem hann hefur sagt í samtalsform og
Stanley Dance, John McDonough, Nat
Hentoffog Val Wilmer þökkuð aðstoðin.
Count, hvernig finnst þér að hljómsveitin
þín eigi að hljóma?
— Einsog hún á að hljóma. Einsog ég á að
hljóma. Ekki einsog ég hljómi einsog ein-
hver annar hljómar. Ekki einsog útsetjarinn
heldur að hún eigi að hljóma, heldur einsog
fóikið heldur að hún eigi að hljóma.
— Þúert ekki frá Kansas City Count?
— Nei, ég er fæddur í New Jersey en kom
ungur til New York. Einu sinni fór ég í
Lincoln-leikhúsið í Harlem og þar hitti ég
Fats Waller í fyrsta sinn. Hann var að leika á
orgelið þar og eftir það var ég þar daglegur
gestur. Eg sat við hliðina á honum og drakk í
mig hvern tón — ég hreifst af hversu létti-
lega hctnn sló nótumar og steig bassann.
Brátt víir ég orðinn hluti af sýningunni og
dag nokkurn spurði hann mig hvort ég léki á
orgel. — Nei,svaraði ég, — en ég gæfi hægri
höndina til að læra það. Næsta dag bauð
hann mér að reyna mig við bassann. Eg sat á
gólfinu og horfði á fætur hans og reyndi að
hreyfa hendurnar eins. Seinna sat ég við
hlið hans og hann kenndi mér listina.
— En hvernig stóð á því að þú settist að í
Kansas City?
— Ég var píanisti í ferðaleikhúsi sem fór á
hausinn í Kansas City. Ég var svo blankur að
ég átti ekki fyrir farinu til New York. Ég var
ráðinn til að leika undir þöglum kvikmynd-
um. 1928 lék ég með Bláu djöflunum hcins
Walter Page og þcir söng náungi sem á ekki
sinn líka sem blússöngvari: Jimmy Rushing.
Þegar sveitin hætti réðumst við nokkrir til
Benny Motens, en sveitin hans var eiginlega
einráð í djasslífi borgarinnar. Þegar Moten
dó stjórnaði bróðir hans sveitinni en sex
mánuðum seinna leystist hún upp. Þá
stofnaði ég litla hljómsveit og haustið 1935
stækkaði ég hana og var kominn með stór-
sveit.
— Hvernig komstu aftur tilNew York?
— John Hammond heyrði í okkur af til-
viljun í bílnum sínum. Það var bein útvarps-
útsending úr Renóklúbbnum. Hann var svo
hrifinn að hann sagði Benny Goodman að
hcinn yrði að hlusta á okkur. Benny varð að
fara með útvarpið sitt útí garð til að ná
stöðinni og vorið 1936 kom hann til Kansas
City og engum datt í hug að hann hefði farið
alla þessa leið til að hlusta á okkur. Wiliicird
Aleksander kom til Kansas og gerði við okk-
ur samning fyrir MCA og um haustið héld-
um við til Chicago og New York.
— Lester Young var höfuðeinleikari þinn
á þessum árum.
— Lester var stórkostlegur. Einhver
mælti með honum við mig. Hann var þá að
leika í Minneapolis og ég sendi eftir honum.
Þegcir ég heyrði hann blása fyrst voru það
furðulegustu tónar sem ég hafði heyrt — en
brátt þeir dásamlegustu.
— Rýþmasveit þín er sú frœgasta í allri
djassögunni og ekki á Freddie Green
minnstan þátt í því.
— Freddie Green kom í bandið þegar við
vorum að spila á Roseland. Eitt sunnudags-
kvöld kom John Hcimmond til mín og sagð-
ist vera með gítarleikara sem ég þyrfti að
hlusta á. Mér fannst það dálítið undarlegt
að fara að hlusta á einhvem gítarleikcU"a, en
við fórum inní búningsherbergið mitt. Þeg-
ar við héldum tl Pittsburg næsta dag var
hann í rútunni og hann hefur verið með mér
æ síðan og mín hægri hönd. Ef Freddie
Green yfirgæfi Basie-bandið er ég viss um
að ég gerði það lfka!
— Þú ert nú búinn að stjórna stórsveit í
hálfa öld. Hefur tónlist þín tekið miklum
breytingum?
— Auðvitað hefur tónlistin breyst en inn-
takið er alltaf hið sama: sveifla! Ég hef mjög
gaman af að leika verk sem byrja á bopp-
stefi — byggja síðan upp volduga sveiflu og
enda á boppstefinu. Einleikaramir skipta
líka miklu máli. Ég er hrifinn af bopp-sóló-
um, en sá sem leikur þá verður að hafa
bQppsál. Ég er með verk á efnisskránni sem
heitir Funk. Jeff Steinberg skrifaði það eftir
minni forskrift. Krakkarnir hafa gaman af
því.
— Á síðustu árum hefur það glatt djass-
geggjara hversu margar skífur hafa komið
frá þér þarsem þú leikur mcð litlum hljóm-
sveitum, tríói og jafnvel dúói, einsog skífur
þínar og Oscar Petersons.
— Það var Norman Granz, sem á Pablo,
sem átti hugmyndina að þessum skífum en
ekki ég. En þetta var gaman!
— Að lokum Count: hvaða djassleikara
hefurðu mest gaman afað hlusta á?
— Ég held ég hafi sjaldan heyrt aðra eins
tónlist og á Birdland 1951. Duke Ellington
hafði nýlega endurskipulagt hljómsveit
sína og enginn vissi hvemig hún hljómaði.
Ég fór að hlusta og hvflík sveifla! Duke
Ellington stjómaði stórkostlegustu stór-
sveit sögunncir. Art Tatum var dáscimlegur
og hljómsveitir Fletcher Hendersons og
Jimmy Luncefords og Louis Armstrong. Ég
get endalaust hlustað á hann blása, syngja,
tala, hlæja.
— Greifinn hefur talað. Hann var aldrei
margmáll og hefði aldrei dottið í hug að
hrósa sér en œtli það sé ekki eitthvað til í því
sem Freddie Green sagði: Hann elskar
bandið. Hann nýtur þess að hlusta á það.
Það er ekki vegna áheyrendanna sem hann
mætir oftast fyrstur í tónleikasalina. Það er
til þess að gleðjast fyrir leik hljómsveitar-
innar. Hann hœttir aldrei að spila. Við leik-
um oft miklu lengur en við þurfum vegna
þess að hann hefursvo gaman afþví.

Basie: Hljómsveitin
á að hljóma einsog
hún á að hljóma. . .
Basie skífur í hljómplötu-
verslunum
Hvað er hægt að fá af Basie-skífum í Reykjavík?
Undirritaður labbaði sig upp Laugaveginn og þræddi hljómplötuverslanir í leit að Greif-
anum.
Grammið varð fyrst á vegi mínum. Þar var ein Basie-skífa, sérstök fyrir safnara. Merkið er
Queen disc 015 og upptökumar frá 1939-41. Þetta em mestanpart Okeh-upptökur sem
þarna eru í fyrsta sinn gefnar út á breiðskífu. Þcir má m.a. finna King Joe sem að sjálfsögðu
f jcfllar um Joe Louis og þeir syngur Paul Robeson með Basie-bandinu.
í Fálkanum er ein Verve-skífa með Basie og Ellu Fitzgercfld: On The Sunny Side ofThe
Street (2304049). Svo em til fjórar skífur úr 24 skífa safni Roulette - þarsem allt er Basie
hljóðritaði fyrir það fyrirtæki er að finna. Þessar skífur em StringAlong With Basie (500013);
Not Now: Tll Tell You When (500016), þarsem Basie leikur jafn ólík verk og Ol’Man River og
Back To The Apple og Thad Jones, Joe Newman, A1 Grey, Frank Wess og Frank Foster blása í
lúðrana; The Legend (500021) er tekin uppári síðar en þær tvær áðurtöldu eða 1961 ogþað
er sjálfur Benny Carter sem útsetur fyrir bandið á þeirri skífu. Meðal einleikaranna er
Quentin Jackson sem blés hinn fræga sóló með Duke Ellington: Jam for Sam; i-ta-li-a-i-ta-li-
a. Hann lék síðast með Thad Jones-Mel Lewis bcindinu. Loks er skífa þarsem Joe Willicims
syngur með Basie: Every Day I Have The Blues (500010).
í Skífunni má finna tvöfalt RCA-Victor albúm með Basie: The Indispensable Count Basie
(PM 43688) og hefur það að geyma upptökur frá ámnum 1947-50, m.a. Seventh Avenue
Express þarsem Harry Edinson fer á kostum í einum glæstasta bigband-trompetsóló þeirra
ára. Þetta er tvöfalt albúm sem hefur að geyma 37 ópusa.
I HIjóðfærahúsinu er CBS-skífan í I Love Jazz röðinni: Basie Boogie (21063) þarsem finna
má upptökur frá 1941-1951.
Ef við höldum inná Rauðarárstíg og göngum inní hljómplötuverslun Kamabæjar fáum við
eina nýjustu Count Basie-skífuna: Count Basie 6 -Kansas City (Pablo 2310-871). Þetta er
herleg skífa þarsem Basie er í góðum félagsskap að kanna blúsinn. Willie Cook blæs í
trompetinn, en hann lék lengstum með Duke Ellington, Eddie „Cleanhead" Wilson blæs í
ciltóinn og syngur blúsinn, Joe Pass er á gítar, Louis Bellson á trommur og enginn anncir en
Niels-Henning 0rsted Pedersen á bassann.
String Along With Basie er dálítið skrítin skífa og blandast þar saman tærasta snilli og
furðulegustu smekkleysur. Þama em ópusar sem hægt er að hlusta á aftur og aftur og aðrir
sem varla er hægt að hlusta á einu sinni. Þó held ég að platan sé peninganna virði þó ekki
væri nema vegna hins magnaða verks: Blue And Sentimental, þarsem Basie og Ben Webster
fara á kostum. Ben blæs tvö önnur Iög á skífunni: Blues Bittersweet og These Foolish Things.
Þetta er í fyrsta skipti sem Ben fer í hljóðver með Greifanum frá því þeir hljóðrituðu með
Benny Moten-bandinu 1932, að vísu em til upptökur með Ben og Basie frá Birdland og
CBS-sjónvarpsþætti en það er annar handleggur. Ben er slíkur blásari að strengir gera
honum ekkert, afturámóti er Illinois Jacquet, sem blæs á sjö ópusum, heldur minni strengja-
bani. Hann var bestur með Lionel Hampton-bandinu þegar sveiflan keyrði um þverbak.
Illinois blæs þó vel á stundum og Summertime, Song of The Islands og Stringin the Blues em
sjarmerandi og kannski á Basie mestan þátt í því með píanóleik sem er einfaldari en
tvisvarsinnum taflan. í Jacquet-ópusunum blása Frank Wess, Herbie Mann og Andy Fitz-
gerald í flautur (þó Andy sé hvergi getið á umslagi) og útsetjari er trúlega Jimmy Jones,
píanistinn ágæti er hér lék með Ellu Fitzgerald. Á Webster-ópusunum blása A1 Grey, Herry
Coker og Benny Powell í básúnur og útsetjari trúlega Quincey Jones, sem frægari er nú fyrir
tónstjóm á Thriller Michael Jacksons en djassverk. Rýþminn er allsstaðar hinn sami: auk
Basies, Freddie Green, gítar; George Duvivier.bassa og Jimmy Crawford, trommur.
Hér lýkur að segja frá Basie-skífum við Laugaveg.
18 HELGARPÓSTURINN