Helgarpósturinn - 03.05.1984, Blaðsíða 19

I * * f * >'
> » ,
4 V*? v, " i
.. *««# xy
►V'*-'.*;-:'>A ,
5 w *.'
vyv

^ f # V*
^ V *
Basie kvaddur
Count Basie hefur haft áhrif á alla sem
unna djasstónlist. Jón Múli kallar hljóm-
sveit hans hina miklu sveifluvél djassins og
Gunnar Ormslev sagði alltaf að Basie-
bandið svíngaði helmingi meira en öll önn-
ur bönd fyrir og síðar. Hér á eftir segja
nokkrir menn afkynnum sínum við sveiflu-
vélina miklu.
Þegai cg var við tónlistamám í Banda-
ríkjunum 1946-47 heyrði ég fyrst í hljóm-
sveit Basie. Ég kom aftur til Bandaríkjanna
1948 og kom þá í klúbb við 52. stræti þar-
sem Count Basie og hljómsveit léku. Þetta
var lítili klúbbur og hljómsveitin tók næst-
um hálfan salinn og það var næstum einsog
maður væri í hljómsveitinni sjálfur. Ella
Fitzgerald söng með Basie og þetta var
æðisgengið kvöld og þetta var æðislegt
þrumuband!
Kristján Kristjánsson—KK
Á árunum 1946-47 hlustaði ég nokkrum
sinnum á Basie-bandið. Einu sinni léku þeir
í klúbbi á sumarnóttu og það var óhemju
heitt þama inni. Ég fór út til að kæla mig og
þá kom maður til mín og spurði: Hvað er
klukkan? — Ég svaraði því og leit á mann-
inn. Þetta var þá Count Basie. Ég varð svo
hrifinn að ég tók ekki af mér úrið í viku. Ætli
ég sé ekki eini íslendingurinn sem hef sagt
Count Basie hvað klukkan væri.
Svavar Gests
Sumarið 1947 Vcir ég ásamt nokkrum öðr-
um íslendingum í Los Angeles. Einhver okk-
ar hafði lesið að Count Basie ætti að halda
þar tónleika. Tónleikcimir vom í kvik-
myndahúsi um miðjan hvundaginn og við
fórum. Flestir í salnum vom blökkumenn og
mér em viðbrögð þeirra minnisstæð.
Hvemig þeir stóðu upp í sætunum og sveifl-
uðu sér og dilluðu við hljóðfall stórsveitar-
inncir. Þetta var sérstæð upplifun.
G unnar Bergmann
Ég hlustaði á Basie í litlum klúbbi sem hét
52. Street, en var á Broadway við hliðina á
Birdland. Það heyrðist næstum á milli. Það
var básúnuleikari í bandinu sem ég dáðist
mjög að. Ég sveif á Basie og spurði hvað
maðurinn héti. Þetta var þá Benny Powell.
Dizzy var að spila á Birdland og kom í heim-
sókn, dansaði þarna jitterbúgg við söng-
konu Basie og var með ýmis skringilæti.
Oddur sonur minn hlustaði á Basie fyrir
ári. Gamii maðurinn var í hjólcistól en kraft-
urinn sá sami. Við leikum nokkrar útsem-
ingcir sem Sarnmy Nestico skrifaði fyrir
hann í Big Bandi 81.
Björn R. Einarsson
Basie-rýþminn hefur alltaf verið hinn
Scimi. Þessi jafni fíni rýþmi og pícinóleikur-
inn — rólegheitin einber — enginn æsing-
ur við píanóið — spilaðar sem fæstar nótur
— en aðra eins sveiflu heyrum við ekki. Ámi
Elfar lærði Café Society Biues með Basie
nótu fyrir nótu og spilaði með okkur.
Guðmundur R. Einarsson
Á stríðsárunum löngu fyrir fermingu
komst maður yfir fyrstu Basie-plötuna.
Þetta rifjast allt upp nú þegar Greifinn er
allur.
Skipt var á Superman hascirmyndablöð-
um og V-disc plötum og þar með var þessi
höfuðsnillingur jazzins orðinn heimilispían-
isti og aðalmaðurinn á grammófóni húss-
ins. Tónminnið geymir enn áhrifin frá þess-
um kynnum. Þarna krossblésu á frontinum
þeir Buck Cleyton í trompetið ásamt Don
Byas á tenorsaxinn Royal Gcirden og St.
Louis blúsema og var yfir öllu því spili bæði
stíll og snilli. En álgjöra undrun vakti
ryþmasveitin. — Drottinn minn dýri! —
Count Baiseog AllAmerican Rhythm Section
umbyltu gjörsamlega hugmyndum manna
við Bjamarstíg um hina fullkomnu sveiflu.
En það var víðar en í Skólavörðuholtinu
sem ryþmasveitin gerði stóran skurk.
Þetta byr jaði víst allt saman í Kansas City
á árunum eftir 1930. Þar tróðu þeir taktinn í
bróðemi þeir William Baise á pícinó, Freddie
Green á gítar, bassistinn Walter Page og
trommuleikarinn Jo Jones í sveit undir for-
ystu hins fyrstnefnda. Þeir þróuðu með sér
svo einstakt næmi í samspili og undirleik,
að heimurinn hafði aldrei heyrt neitt slfkt.
All American Rhythm section er eitthvert
mesta happaspil jazzsögunnar — og merki-
legt innlegg í þróun tónlistar á tuttugustu
öld. Ekki spillti fyrir að sp>arsamur leikmáti
píanistans var með ólíkindum — einhvers
konar undarleg jafnvægislist í tímaogrúmi.
Countinn hittialltaf umsvifalaust á bestu
nóturnar, þær einu réttu - finnst manni.
Mcirgbreytilegir hljómamir upplukust svo
einn og einn á stangli eða margir samþjapp-
aðir í röð á hárnákvæmu augnabliki ein-
hvers staðar rétt fyrir eða handan taktslags,
allt eftir einhverjum kúnstarinnar reglum,
sem enginn kunni skil á nema meistarinn
sjálfur og hljómalið hans. Þennan furðulega
spilagaldur endurtók svo séníið í sífellu
ævina á enda—en í svo óþrjótandi tilbrigð-
um, að leikur hans vakti sífellt eftirvænt-
ingu og undmn. Hjá Count Basie var aldrei
neitt of eða van. Sú fullkomna Scimsvömn
sem hann innleiddi í tónlistina mun lifa
mann fram cif manni. Þessi kúnst heitir bara
einfaldlega BASIESTÍLUNN.
Gunnar Reynir Sveinsson.
Basie-bandið er eitt af þessu sem hefur
haldið manni gangandi gegnum lífið. Af öll-
um hljóðritunum hans elska ég mest þær er
hann gerði með AU American Rythm
Section, sérílagi St. Louis Blues 1942, svoog
Lady Be Good með Lester Young sólónum
óviðjcifnanlega 1936. Ég hlustaði einu sinni
á bandið. Það var á námsámm mínum í
Kaupmannahöfn. Ég man að trompetleikari
hans, Wendell Culley, sat á sviðinu allt hléið
dapur á svip.
Örn Ævarr Markússon
Basie-bandið var engu líkt - það var stór-
brotið. Uppáhalds Basie skífan mín er Basie
Straight Ahead þarsem Sam Nestico útsetti
m.a. Magic Flea og fleiri stórkostlega ópusa.
Við höfum stundum verið að klæmcist á
þessu í Big Band ’81.
Kristján Magnússon
- Kúnstin heitirein-
faldlega Basie-
stíllinn, segirGunnar
Reynir Sveinsson,
tónskáld og einn
safnaðarmeðlima
greifans sem hér
isyrgja hinn látna
'snilling.
Jasshátíðin sem George Wein stendur
fyrir með glæsibrag, og upphaflega var
kennd við Newport, fór frcun í New York árið
1977. Ég átti þess kost að sækja hátíðina, og
þar kom Count Basie fram ásamt hljómsveit
sinni í Carnegie Hall.
Tónleikar Basie og manna hans að kvöldi
1. júlí vom fyrir mínum eyrnrn hátindur
hátíðarinnar. Greifinn kom fram á sviðið,
höfðinglegur í bragði, settist við píanóið og
lék nokkra takta með sínum sérstaka
áslætti, og síðan var eins og enginn á svið-
inu þyrfti fyrir neinu að hafa, allra síst
stjórnandinn. Verkin tóku á sig búning, svo
sannfærandi og vandaðan, að á (jessari
stundu og þessum stað hlaut hann að
skynjast sá eini rétti. Fágaður heildarsvip-
ur, byggður á einstakri hrynsveit, gerði að
verkum að einleikarar nutu sín út í æsar.
Píanóleikur Count Basie og forusta hans
fyrir sveitinni bám vott listamanni, sem
vissi hvað hann vildi og taldi sig hafa skap-
að með hljómsveit sinni skilyrði til að koma
því á framfæri af nákvæmni og yfirlætis-
lausum þrótti. Basie-sveiflan naut svo
sannarlega hljómburðarkosta Camegie Hall.
Árið áður hcifði Count Basie fengið
hjartaáfall, og hann bar þess merki að vera
kominn af léttasta skeiði, en í svip hans
skynjaði ég sama glampann, og í fasinu
sömu lipurðina og í píanóhljómnum frá-
bæra, sem spratt undan fingrum hans.
Myndugleiki og þokki þessa einbeitta en
kímileita manns festust í minni.
Magnús Torfi Ólafsson
Tónlist Basie er kraftur og gleði. Þegar ég
er þreyttur set ég Basie-skífu á fóninn og er
allur annar. Það er ekki hægt að vera í
vondu skapi þegar Basie-sveiflan dunar. Ég
hlustaði á Basie-bandið í Stokkhólmi 1978.
Þrátt fyrir léttleikann var aginn fullkominn.
SigmarB. Hauksson
Ég held að það séu engar ýkjur þegar ég
segi að stórkostlegustu hljómleikar sem ég
hef verið á eru Count Basie-hljómleikar. Ég
hlustaði á hann í Höfn 1978 og 79 og það
sem heillaði mig mest var rýþminn og þá
sérílagi Mr. Rythm sjálfur — Freddie Green.
Ætli það hafi ekki verið April in Paris sem
gerði mann að Basiegeggjara á unglings-
árunum. Það lag hafði alveg stórkostleg
áhrif.
Sigurjón Jónasson
Basie er minn maður. Númer eitt í tónlist
er falleg laglína. Númer tvö er sveiflan og
númer þrjú er allt hitt. Basie hafði þetta allt
á valdi sínu. Þegar ég heyri April in Paris
með Basie hríslast sveiflan um hverja taug!
Þórir Guðmundsson
Að lokum náði ég sambandi við Óskar
Þórarinson skipstjóra, en hann véir að veið-
um á báti sínum Frá, VE 78.
Þetta er allt í druslum og enginn fiskur í
dag svo það léttir skapið að minnast gamla
sveiflukóngsins og tónleikcinna sem ég var
á hjá honum í Höfn 1979. Það var ógleyman-
leg upplifun. Ég var dálítið taugaspenntur
fyrir tónleikana — hélt að bandið væri orð-
ið þreytt. En sveiflan var þama — Freddie
Green var þarna. Stórkostlegt!
Á eftir fórum við á Slukefter og þar sat
gamli maðurinn við borð og hlustaði á
djass. 75 ára gamall fór hann að hlusta á
aðra eftir eigin tónleika. Kannski er það
Basie-sveiflan sem hefur gert mann einsog
maður er.
HELGARPÓSTURINN 19