Helgarpósturinn - 03.05.1984, Qupperneq 22

SKÁK
Tveir snillingar
í síðasta þætti sagði frá því
hvemig Capablanca lærði að
tefla án þess að njóta nokkurrar
tilsagnéir, á því einu að horfa á
menn tefla. Þegar vegur hans var
sem mestur var hann hrein goð-
sögn, frægari en allir aðrir tafl-
meistarar samanlagt.
Hér er ein af skákum hans frá því
er hann var ungur maður.
En áður skulum við líta á eina
af skákum Rúbínsteins. Hún er
líka tefld árið 1912. Nafn Rúbín-
steins vekur minningar um vel
tefld endatöfl, en á því sviði hafa
fáir verið jafnokar hans. Sú stutta
skák sem hér er birt sýnir þó aðra
hlið á honum. Hún er dæmi um
eina af nýjungum Rúbínsteins í
taflbyrjunum.
Fjögurra riddara tafl hafði
lengi verið talin ein af traustustu
og friðsamlegustu byrjunum, en
þar fann Rúbínstein upp á því að
tefla bragð til þess að flækja tafl-
ið: 1. e4 e5 2. Rf3 Rc6 3. Rc3
Rf6 4. Bb5 og nú Rd4!? í stað
Bb4.
Belitzmann - Rúbínstein
Fjögurra riddara tafl, Varsjá
1912.
01. e4 e5 02. Rf3 Rc6
03. Rc3 Rf6 04. Bb5 Rd4
05. Bc4 Bc5 06. Rxe5 De7
Nú strandar 7. Rxf7 á d5! og 7.
Bxf7 + Kf8 kostar mann. Best er
að leika 7. Rf3. Þá jafnar svartur
taflið með Rxe4, en Rúbínstein
sjálfur lék stundum d5!? til að
flækja taflið áfram.
7. Rd3 d5 8. Rxd5 Dxe4+
9. Re3 Bd6 10. 0-0
Þetta leiðir til óstöðvandi sóknar,
en svartur hótaði Bg4.
10. ... b5!
11. Bb3 Bb7 12. Rel Dh4
13. g3
Eftir h3 nær svartur harðri sókn
með g5 og h5. Við f4 er Bxf414. g3
Bxg3 15. hxg3 Dxg3+ 16. Rlg2
varla nógu öflugt, en svartur
getur leikið 13. -h5 til þess að
valda g4 handa riddaranum og
hótar þá bxf4.
13. ... Dh3 14. c3 h5!
15. cxd4 h4 16. De2
Til þess að svara hxg3 með fxg3
og eigavaldáh2.
16. ...Dxh2+!
17. Kxh2 hxg3+ +
18. Kgl Hhlmát.
Capablanca N.N
. Havanna 1912
01. d4 d5 02. e3 e6
03. Bd3 c6 04. Rf3 Bd6
05. Rbd2 f5 06. c4 Df6
07. b3 Rh6 08. Bb2 0-0
09. Dc2 Rd7 10. h3
Capablanca hefur byrjað skákina
ákaflega rólega og mótleikandi
hans fært sér það í nyt og byggt
„grjótgarðinn" fræga. Sú vöm er
býsna traust, en helsti gallinn á
henni er sá að drottningarbisk-
upinn verður hálfgert vandræða-
barn. Capablanca hefur lítið látið
uppskátt um fyrirætlanir sínar
þar til nú að hann býr sig undir að
hróka langt og leika g2-g4. Svart-
ur býst þegar til vamar gegn því,
en næsti leikur hans gerir nýjar
glufur í taflstöðuna.
10. ...g6
11. 0-0-0 e5
Þessi leikur er hættulegur fýrir
báða - og hefði ef til vill gefist vel
hefði stjórnandi hvíta hersins
ekki verið jafn ömggur og hann
er.
12. dxe5 Rxe5
13. cxd5 cxd5
Nú vantar aðeins tvo leiki til þess
að sókn svarts sé komin í fullan
gang: Be6 og Hc8. En Capablanca
býður upp í darraðardans:
14. Rc4!! dxc4
Hvað annað er til ráða? Ekki er
Rxd3+ 15. Dxd3 dxc4 16. Dxc4+
Be6 17. Bxf6 Bxc4 18. Hxd6 glæsi-
legt.
15. Bxc4+ Rhf7 16. Hxd6Dxd6
17. Rxe5 Be6 18. Hdl De7
Er svartur að sleppa? 19. Dc3 er
ekki nógú snaipur leikur: Df6 20.
Bxe6 Dxe6 21. Rd7 Hfc8. En nú
hellir Capablanca nýrri olíu á eld-
inn.
19. Hd7H
Glæsileg fóm, sem ekki verður
hafnað: 19.-De8 20. Rxf7 Hxf7 21.
Dc3 Hxd7 22. Dh8+ og 28. Dg7
mát.
19. ... Bxd7 20. Rxd7 Hfc8
Eftir 20. -Dxd7 21. Dc3 er svartur
varnarlaus gegn máti á g7. Hvítur
hótaði annars kostulegu máti: 21.
Rf6+ Kg7 22. Rg4+ Kg8 23. Rh6
mát.
21. Dc3 Hxc4 22. bxc4
og svartur gafst upp, hann forðar
sér að vísu frá máti, en 22. -Rg5
23. Dh8+ Kf7 24. Re5+ kostar
hann hrókinn.
VEÐRIÐ
Upp með sólgleraugun.
Búist er við að hann birti til
sunnanlands á föstudag
með rólegri norðanátt. Um
helgina er búist við smáélj-
um á Vestfjörðum, Norður-
og Austurlandi og að hitinn
þar í norðanáttinni verði um
frostmark. Sunnan-, vestan-
og austanlands verður
væntanlega um 5 stiga hiti
að deginum og næturfrost.
SPILAÞRAUT LAUSN Á KROSSGÁTU
Vestur spifer sex grönd. Norður lætur lítinn tígul. Hvemig spil- arðu svo að slemman sé ömgg gagnvart hvaða spilamennsku sem er? S Á-G-9-2 S D-6-5-4
HG-2 HÁ-K-10-7
T Á-K-D-G T 6-5
LÁ-K-6 LD-8-7
LAUSN Á BLS. 27.
• F • B ■ U ■ • F fí ?
V Ö R D U R Æ ó / L t 6 ■ fí m O R
• T Æ • 'fí T H R 'fí r T • fí F S fí K fí
p U S L J • V fí r N ■ r L i S £ fí V
• r R fí R r 'fí L /VI / • fí fí 'fí L fí S • fí R fí
/< R F fí u V / V • fí V fí N . R fí S K fí R fí
H /V £ f fí R • / 6 L fí N - u N G £ N N / V
■ G V l r fí N • fí fí N N 6 6 • G fí T fí O $ s
G / R 0 • r /E T U R • fí U G fí * R fí • R i r
■ N r 5 0 N • O R 6 fí • L fí 5 fí R • fí N N 0
N • r R fí 5 S fí fí L V fí N / R • 5 l< 1 N t?
. • e t? • T fí N N P '1 N U • r £ / k N • i
5 T ‘o /? fí R 'O R fí G fí R m £ i D fí ■ fí H N
SERfí BfíND UNG v/E>/ SVPtR VfíGR HfíLd! SfíiYifíH UPPHR Sftrft- S£/W RöSK ^ 1 STftRF- fít/Dl F/EÐ/R \$/</ÖLfí uíJ/f TPfíNRR
SK ST- £/NS \KREm um T! ftD/R FUGL 'fí HÚ5/
^NJO 0J.OT//Sf ÖL $KoUM LfíLLfí ©//? fVtöxf** YF/fí GEFMl MfíLB/K FUGl.
7 P£/JNF\- ruijM SfírnHL SfíFN/ T/LHN E/G/NG HRYLLft
FuRVfí SLfíTup VÝR EHD. '/L'RTlÐ
F/SJ<F) ReIKN Sm'/VMR /LLft VALV m
f ELSKfí, mrf* » my/zT FOR PLflT,
m'ftLftP HfíLLI RftNG ZfíL/
Ö/7ÆV/ SP'/RUR þOL , Gtap/ EVjKM
VRE6UR L'/NU VRVkR
\ STjoR■ inN B/SKUPA GH/nQ/J Lt'/KK/T wp TLJ0T/D
f FfíNG/ HVfíT> : ' H/f/DR U/F UrnftR
HfíVÆÐA Sm'fí
6TÍFfT mONfí £HPl\ u UEOUR BL'oÐ Sl/GftN STPfíK toftVUR FERSk
Tur/áu'' rn'fíL ekill Q'OK SfíMUTft VfíTHJ rjYNT- SKEUH Hrfí PLflHTfl
£!HI<- 5T P'/Pfí
l Sfímsr ÚÐ/
SJORrft -7-0 fíGN/R
MLm 5 T/LLfí UPP HÉ/NS fíLFfí : P/Lfí ftáH/R X
SLITirJ NÚLL
l GfíSBft hestrr smiv
22 HELGARPÓSTURINN