Íslenzk sagnablöð - 21.04.1823, Page 18

35
1823-24
36
gángi jácirra ogílödugum tilraunum, komid
vinfengi aptr á gáng milli Tyrkia og Rúfsa,
til hvörs nú erú frekari líkindi enn fyrr,
hlýtr ókominn t£mi ad fýna,
Tyrkiar hafa um hríd útbúiz, af fremfta
afli, til nýrra herfara og leidángurs mót Grick-
iandi á komanda vori og fumri, Jótt Jeir
bædi egi þraungt um íkotfilfur og lidskolt.
I Auftrálfu gjörduz annars á jpefsu
tímibili ýmis markverd tídindi. Sú vold-
ugamahómedaniíka fiod, er nefniz A fga n-
ar, hafdi fyri laungu undirkúgad hinn eyftra
hlutaPerfíu, áfamt fleiri ríkium og um*
dæmum, allt auftr til Kafchmírs, fem
ad nockru leiti reiknuduz til Indíalands.
Fyri |>remur árum komíl Keifari feirra i
fti íd vid adra þiöd , er S í k i r (edr S í n g i r)
ncfnaz; J>eir biuggu meft í því landi er
Pendsjab (edr Pendschab) heitir, ná-
lægt flió inu Indus, og hafa fórleg trúar-
brögd, uppkomin á i5du öld ; |>eir hara alla
afgudadýrkan og trúa á einn almátrugan
Gud, enn bera ftakt hatur til allra Mahd-
mets dýrkara. Á átiándu öld var ftidrnarform
Jieirra mjög Iíkt J>ví, fem fyrrum var á Is-
landi. Aljúng fitt höfdu Síkir í ftadnum
Amritfar (hvad ed útleggft Urdarfær
/
edr O dá i n sb ru n n r). par komu Godar
peirra edr landshöfdíngiar íaman, pegar
naudfyn pdtti krefia, til ad velia famegin-
legan herforíngia o. í. frv. Árid 1808
gjördiz fú nýlunda medal Jieirra, ad godinn
Ranfjit sf ng* femhafdinaudbeygtmarga
fína jafníngia og peirra undirmenn til ad
gánga til hlydnis og holluftu vidfig, tdk
Konúngsnafn , og hefur hann fídan verid
aírid áleitinn vid nábúaríkin, einkum J>á fyrr-
nefndu A fg a n a , er fyrrum höfdu rádid yf-
ir öllu Síklandi, fcm fidan brautft undan
peim (og enn fyrr undan Stdrmógúlum edr
Indíukeifurum) med ítrekudum upphlaup-
um. Nú hlaut R a nf j i t konúngr fvo ærin
framgáng, ad hann, feinaft j>egar tilfrdttiz,
hafdi inntekid Afganalands rnikla höfudftad
Kabúl, rekid Keifarann á fld ta og unnid
meginhluta ríkifins. Sagt er fvo-ad Síkir
pefsir leitiz mjög vid ad efla lid fitt og ftríds-
búnad, med rúfsiíkum verkmeifturum og
lidsmönnum. Ríki J>eirra nærmótfudri til
peirra eníku landamæra á Indíalandi.
Englands veldi í Auftindíum er nú
ftærra enn J>ad, fem fiálfr Stdrmdgúlinn
nockrufinnihafdi. Innbyggiararpeirralanda
fem J>eim eru ad öllu leiti undirgéfinn, eru
ei færri enn 83 milliónir. Allra þeirra yfir-
bodari, Landftidrnarinn Markis H a f t í n g s,
íkildiz vid fín mikilvægu embætti og höf-
udftadin Kalkútta, á fiálfan nýársdag
1823. Eptir heimkomu fína til Lunduna
vard hann (fnemma árs 1 824) höfudsmadr
Jaeirrar litlu eyar Maltha í Vallandshafi,
hvad ed |>óktu fdrleg utníkipti fyri |>ann
mann, fem ádr hafdi yfir voldugara riki ad
fegia enn fleftir heimfins keifarar edr kon-
úngar. I Kdngsríkinu Tunkín (ná-
lægt Kína) er fagt ad kriftinn trúarbrögd