Tíminn - 28.04.1961, Blaðsíða 11

TÍMIN N, föstudaginn 28. apríl 1961.

í
Illlllll
XIcAlf nmtlil* lim Kftrft rkilíar 9 íslenzkir blaðamenn eru fyrlr skömmu komnlr heim úr kynn-
V eiKOmmr lim UUlU pilldr. |sferð um Bandar(k|n á vegum utanríkisráSuneytis Bandaríkj-
anna. FariS var viðaum Bandaríkin, en einnig var farlð með íslendingana í flugvél út yflr Atlantshafið og lent
á flugmóðurskipi. Þar var dvalið um borð í einn sólarhring. Þetta var ævintýraleg ferð. Lending á flugmóður
skipinu er heldur ónotaleg fyrir óvana. Flugvélin stöðvast „á punktinum" og menn rykkjast harkaiega til, þótt
þeir séu reyrðir duglega ofan í stólinn i flugvélinnt. Flugtak frá borði fannst þó ýmsum enn glæfralegra. Þessi
mynd var tekin um borð í flugmóðurskiplnu „USS Lake Champlain CVS—39". Það er æðsti yfirmaður um
borð, George P. Koch, aðmíráll, sem býður íslendinga velkomna. Talið frá vinstri eru: Jakob Ó. Pétursson
(íslendingur, Akureyri), Gísli Sigurðsson (Vikan), Magnús Óskarsson (félagsmálafulltrúi Reykjavíkurbæjar) og
Tómas Karlsson (Tíminn).
I R
Þrjár kvikmyndir
„Múmían",
„Mannaveiðar",
„Líf og fjör í steininum".
Hef séð þessar kvikmyndir og
hef skelfing lítið um þær að segja.
,,Múmían“ er spennandi; ,JVIanna-
veiðar" er tæknilega bezt af þeim,
einn sá leiðinlegasti samsetningur,
sem ég hef lengi séð og einnig sá
ódýrasti. í myndinni er ekkert.
Hugmyndin af henni er tekin frá
myndum eins og „Lady Killers" og
„The League of Gentlemen" (báð-
ar góðar), en svo mikið til hennar
sparað að úrvalsklipping hefði
ekki einu sinni getað bjargað
henni.
Þessi efniviður, um snilldariega
hugsað rán sem heppnast í fyrstu,
en fer síðan al'ltaf út um þúfur
vegna smáóhapps eða tilviljana, er
vinsæll og margar kvikmyndir ver-
ið byggðar á honum. Tvær þær sið-
ustu, sem ég man eftir, er brezka
myndin „The League of Gentle
men“ og svo amerísk mynd frá Las
Vegas, en í henni eru spiiavítin í
Las Vegas rænd, af Frank Sinatra
o.fl Kvikmyndin „Múmían“ er
spunnin út frá þeirri gömlu trú
manna, að ef fornleifafræðingar
eða aðrir röskuðu við hinum æva-
gömlu og heilögu gröfum Egypta-
lands, þá væru hinum sömu dauð-
inn vís á einhvern voveiflegan
hátt. Ekki hefur þessi trú manna
minnkað við margvíslegar frásagn-
ir af óhugnanlegum atvikum, sem
fólk hefua- átt erfitt með að út-
skýra og þá nærtækast að kenna
einhverjum dularfullum öflum um,
og í versta tilfelli að hér hafi
„Múmía“ verið að verki.
Eftir því, sem mér skilst, þá mun
„Múmían" eiga að vera helmingi
verri viðureignar en venjulegur
draugur að þvi leyti til, að hún
(„Múmían" er ekki bundin við
neinn ákveðinn stað. Sé hún á ann-
að borð á eftir einhverri persónu,
þá nær hún henni hvar í heimin-
um sem sú persóna reynir að fela
sig.
En nóg um það. Menn hafa leyfi
tii að trúa því sem þá lystir.
„Múmía" er að vísu nokkuð mikið
af því góða, en trúi menn nógu
sterkt, þá geta þeir vafalaust séð
allan skrattann fyrir augum sér og
skapað hvaða fyrirbrigði sem er
með nægilegu hugmyndaflugi og
sterkri trú.
Kvikmyndin er spennandi. Hún
er byggð upp sem hrollvekja og
gerð með Technicoloir litum. Kvik-
myndastjóri er Terence Fisher, en
Peter Cuching (Bretar telja hann
einn bezta Sherlock Holmes leik-
ara, sem fram hefur komið) sjáum
við þama sem fomleifafræðing og
Christopher Lee er „Múmían".
Kvikmyndin „Mannaveiðar" er j
„Western" og eins og flestar slíkar i
er hún filmísk og tæknilega beztl
gerð af þessum þrem kvikmynd-l
um.
Ég hef einu sinni séð Don
Murray (leikur aðalhlutverkið hér, j
og er vægast sagt leiðinleguir)!
leika vel og það var i „Bus Stop"|
sem sýnd var hér fyrir nokkmm
árum síðan. Fleiri myndum hefur
hann þó líklega leikið í, sem hérj
hafa verið sýndar, en í augnablik-
inu man ég ekki eftir þeim. Kvik-
myndinni „Bus Stop“ man ég aftur
á móti vei eftir, vegna þess að í
þeirri mynd kom fram, að mjög
umtöluð persóna gat leikið Marlyn
Monroe.
Um efni myndarinnar „Manna-
veiðar“ gildi hennar sem kvikmynd
ar og slíkt, ræði ég ekki að þessu
sinni Það er tæpast ástæða til
þess. Hún er hvorki betri né verri
en gengur og gerist með þessar
myndir. Flestir vita til hvers þess-
ar myndir eru gerðar og hvemig
þær eru, og þessi kvikmynd gefur
ekki tilefni til frekari umræðna
um slíkar myndir en orðið er. Það
eina, sem vekur áhuga minn á þess
ari mynd, eru nokkur tæknileg
atriði, sem gaman er að hugleiða.
Kvikmyndastjóri er Henry Hatho
way, en myndin er litmynd og tek-
in í Cinemascope.
StefánG
Píanótónleikar
Menningartengsl íslattds og
Ráðstjórnarríkjanna hafa haldið
marga tónleika hér á landi og
jafnan boðið upp á hina beztu
listamenn. Prófessor Serebrjakov
er talinn „einn ágætasti píanóleik-
ari Sovétríkjanna“ en það er raun
ar sama og að segja, að hann sé
í flokki hinna fremstu, sem nú
eru uppi. Það leiðir því af sjálfu
sér, að menn bíði þvflíks lista-
manns með mikilli óþreyju og
geri sér háar vonir, en því miður
verður að segja hverja sögu eins
og hún gengur, og hún er á þá
leið, að leikur prófessorsins upp-
fyllti ekki þau fyrirheit sem gefin
voru. Á efnisskránni voru engin
svo stórbrotin viðfangsefni að þau
sýndu til fulls, hvað í honum býr.
Karneval Schumanns var einhvern
veginn yfirspennt og kaldhamrað,
svo að þar virtist tapast andi Schu
manns, sem sveif yfir vötnunum.
Bezt tókst flutningurinn á sónötu
nr. 2 eftir Zobkovsky, sem var á-
gætlega flutt og vel samig verk,
slíkt hið sama mátti segja um
Dans brúðanna eftir Sjostakov-
itsj.
Síðari hluti tónleikanna var
fyrir einhverra hluta sakir mun
betri en fyrri hlutinn ,enda fögn-
uðu áheyrendur iistamanninum
hið bezta, svo að hann varð að
leika aukalög. A.
Hvernig á

.mLaJaa

Það vita allir, og þó frekast
þeir sem í því hafa lent, hversu
erfitt er að byggja hús, hvort
heldur er í bæ eða sveit, kostn-
aðarins vegna.
Ýmsir menn erlendis hafa
gjört n.erkilegar tilraunir með
að færa kostnaðarverðið niður,
og sumum tekist það að nokkru
með því, að opihberir aðilar
hafa 3cutt þá með fjárframlög-
um og öðrum frfðindum til til-
rauna.
Hér á landi hefur lítið verið
gjört i því skyni. Þó hefur einn
maður unnið að þessum málum
mjög öhillega um nokkra ára-
tugi á eigin spýtur og án styrks
eða fjárframlaga frá því'opin-
bera eða öðrum, og það merki-
lega er, að hann skuli ennþá
halda p.fram slíkum tilraunum
einum ug þær hljóta að vera
tímafrekar og dýrar.
Maður þessi er Sigurlinni
Pétursson að Hraunhólum suð-
ur við Hafnarfjarðarveg og
íafði undirritaður tal af
honum nýlega. Sagði hann að
nú gæÞ hann boðið til dæmis
útveggi með ísteyptum glugga-
körmum á 70 ferm. gólfflöt fyr-
ir kr 30 500.00 og ef flöturinn
væri fyrir hendi tæki þrjá daga
frá því útveggir væru fluttir
frá verksmiðju og þar til DÚið
væri að reisa þá á gólfflötinn,
miðað v;ð að hann sé hér ; ná-
grennu'm, en slíkt hús myndi
af járni og steypu, og verður
þá fermeterinn um 4Ó0 kr. og
meira et um mjög háa veggi er
að ræua
Verð á útveggjum penings-
húsa e? yfirleitt mjög hagstæit,
þar sem þau eru venjulega létt-
byggð og reiknast Sigurlinna
til að termeter í fjárhúsvegg
kosti um 300 kr. með tilheyr-
andi efni í samtengingar.
Útveggir með ísettum glugga-
körmum og efni til samskeyta
kostar á
70 ferm gólfflöt kr.
90 — — —
100 — — —
120 — — —
140 — — —
160 — — —
Útvcggir eru reistir á tveim
til fimn- dögum eftir aðstöðu á
byggingprstað, ef undirstaða er
fyrir hendi.
Útvc-ggir með steyptum
gluggafals í fjárhús og fjós
ásamt hurðum úr borðvið.
f fjárhús fyrir ca. 120 fjár
kr. 25.500.00.
f fjárhús fyrir ca. 200 fjár
kr. 27 000.00.
Útveggir reistir á tveim til
þrem dögum eftir að efnið er
komið á staðinn, ef undirstaða
er fyrir hendi.
Einnig eru framleiddir hlöðu-
veggir eftir pöntun, segir Sigur-
linni
Yfineitt er 70—120 ferm. nús
30.500.00
33.000.00
36.000.00
40.000.00
44.000.00
46.500 00
kosta íokhelt um 70 þúsund
krónur með járni á þaki og ein-
földu gleri í gluggum.
En /egna þess hversu jarö-
vegur er misjafn, getur verð
undirstöðu hlaupið • á nokkrrm
þúsundum meira eða minna
sem '••erður að athugast við
hvert ei.vstakt hús.
Sigurlinni sagði að fermetri
í óeiamgruö'um vegg kostaði
hjá séi frá 330 til 360 kr og
færi það eftir gluggafjölda og
Lversu mörg horn væru á hús-
inu, jg réði arkitektinn oftast
þar mcsfu um, hve vel honrm
tækist a! hafa hornin fá og ein-
föld sniði og húshliðarnar
lausai vð bríkur og stalla, sem
oftar vcr-ru til óprýði en feg-
urðariuka, en því miður væru
alltof mörg hús hér ein gr*ut-
argerð stíi, sem ætti víst að
túlka skáldleg tilþrif, en þetta
yrðu rálfgerð hortittaljóð oe
því 'egðu margir augun aftur.
er _fr u.ih’á gengju
Útvcggir verksmiðjuhúsa eru
nokkrj dýrari þar sem um er
að ræ’a meira efnismagn. bæði
ag gólffleti reist og gjört fok-
helt á 10—20 dögum ef allt efni
til þess er fyrir hendi og góli-
flötur steyptur með tilliti til
þessara útveggja.
Á hverju ári eru reist eða
endurbyggð hús fyrir Iækna,
presta og íbúðarhús og penings-
hús á peim jörðum sem ríkið á
og framselur á leigu. í þessi
hús mætti kaupa alla útveggi
og skurúmsveggi þar sem því
verður við komið og væri ekki
annar galdur fyrir hið opinbera
við bessa framkvæmdabreyt-
ingu en sá að gefa hlutaðeig-
andi terknistofu fyrirmæli um
að telkna húsin éftir þessari
byggiegaraðferð. Þetta er út-
gjaldalcust, eða ekki neitt fram-
lag í permgum. Það eru aðeins
dren^ileg viðskipti til að létta
smávegis undir með braufryój-
anda binnar heppilegu að-
ferðæ’
Nokkur af þessum húsum metti
byggjn ’ rannsóknarskyni og
láta .< jgurlinna annast fram-
kvæmdir í samráði við atvin*,u-
__ (Framhald á 13. stOu.)