Morgunblaðið - 15.09.1950, Blaðsíða 7
Föstudagur 15. sept. 1950.
MORGUNBLAÐIÐ
Aukning útflutnirigsfrámlei5slunnar og
vinnuöryggi stærsta hagsmunamál launþega
NÚ STYTTIST óðum sá tími,
sem eftir er til næstu kosn-
inga í verkalýðsfjelögunum á
fulltrúum á næsta Alþýðusam-
bandsþing, sem haldið verður í
Reykjavík í nóvember n. k.
Það veltur því á miklu, að
meðlimir verkalýðsfjelaganna
og launþegar yfirleitt, noti sjer
þann tíma, sem eftir er fram að
kosningum, til að yfirvega í
fullu næði, á hvern veg þeir
geti best tryggt hagsmuni sína,
stjettarfjelags síns og alþjóðar
með fulltrúavali á Alþýðusam-
bandsþingið.
HÖFUÐÁTÖKIN MILLI
LÝÐRÆÐISSINNA OG
KOMMÚNISTA
Eins og að undanförnu verða
höfuðátökin háð milli lýðræðis -
flokkanna í verkalýðshreyfing-
unni annarsvegar og kommún-
istanna hinsvegar. Það ætti því
ekki að vera erfitt fyrir þjóð-
holla menn og konur að velja
þar á milli. Aftur á móti mun
það vera almenn skoðun, hjá
kommúnistum nú, að sú mikla
óáran, sem yfir þjóðina geng-
rr, muni verða vatn á þeirra
millu og tryggja þeim yfirtök-
in í verkalýðshreyfingunni og
sýnir þetta meðal annars,
hversu alger sú fyrirlitning er,
sem kommúnistar bera fyrir
dómgreind almennings í stjett-
ar- og þjóðfjelagsmálum.
Þó sú skoðun kommúnista,
bæði hjer á landi og annarsstað
ar, sje rjett, að til þess að þeir
og þeirra starfsemi geti þrifist,
þurfi að ríkja óáran í einhverri
mynd, þá er það ekki síður
staðreynd, að innan verkalýðs-
samtaka allra frjálsra þjóða eru
augu sífellt fleiri manna að opn
ast fyrir því, hversu kommún-
istar reyna að nota áhrif sín í
verkalýðshreyfingunni til þess
að valda sem mestu öngþveiti
og truflunum í atvinnulífinu.
ÖRBIRGÐIN EINA
VON KORIMÚNISTA
Fjárhagslegt öngþveiti, at-
Vinnuleysi og örbirgð eru þeir
hornsteihar, sem kommúnistar
byggja alla sína pólitísku vel-
gegni á, og í fullu samræmi
við það, líta þeir nú vonglað-
ir til kosninganna, sem fram
eiga að fara til Alþýðusambands
þingsins í haust. Þeir vita sem
er, að þótt íslenska þjóðin hafi
oft áður verio illa á vegi stödd.
þá munu erfiðleikarnir vera
hvað mestir núna.
Sjötta síldarleysissumarið í
röð færir okkur heim stóran
hluta af Veiðiskipaflotanum sem
raunverulega gjaldþrota og
hundruð sjómanna og verka-
manna koma nú heim að heim-
ilum sípum eftir hábjargræðis-
tímann með litlar og sumir eng-
ar tekjur, og möguleikar til að
bjarga sjer, þégar heim er kom-
ið, eru vægast sagt harla litl-
ir, eins og nú er ástatt á öðr-
um sviðum atvinnulífsins.
Hin glæsilegu skip, nýsköp-
únartogararnir, sem voru á
sínum tíma stolt íslensku þjóð-í
arinnar og sem hún tengdi svo
míklar og glæstar vonir við,
hafa nú fyrir tilstuðlan komm-
únista legið aðgerðarlausir við
hafnarbakkann svo mánuðum
skiptir. Tugir milljóna af dýr-
mætum erlendum gjahl i er
þegar tapaður og enginn gétur
sagt v það nú, hve tjónið vofð
úr að iokum mikið, en e ‘t er
víst, að það tj< sem verkfall-
ið hefur þegar bakað sjómanna -,
lir iýðrœðissitmar v@rða að sam-
einast gegn kommánistum í Al-
þýðusambandskosningunum
■ vSf*| 10 p ■ | i
, .ormann
vörubílstjófafjelagsins Þrótfar
stjettinni og þjóðfjelaginu íl
heild verður aldrei bætt.
ERFIÐLEIKAR
IÐNAÐARINS
Meðan verið var að eyða
gjaldeyriseign þjóðarinnar fró
stríðsárunum og fjárfestingar-
jæðið var í algleymingi, var ó-
töldum milljónum varið í að
koma upp allskonar iðnaði í
landinu. Bygð voru verksmiðju
hús í hundraðatali og vjelar
keyptar af dýrustu og fullkomn
ustu gerð. — Karlar og konur
streymdu inn í þessar nýju iðn
greinar og tilgangur alls þessa
átti að vera sá, að framleiða
' sem mest af nauðþurftum okk-
ar í landinu sjálfu og spara þjóð
inni erlendan gjaldeyri.
j Reynslan hefur sýnt, að
‘ mjög mikið af þessum iðnaði
j á fullan rjett á sjer, bæði frá
atvinnulegu og þjóðhagslegu
sjónarmiði. En þrátt fyrir það
mun högum iðnaðarins þann
veg komið, að stórfelldur sam-
dráttur hefur þegar átt sjer
stað í flestum iðngreinum og'
sumar alveg stöðvast um lengri
eða skem'mri tíma, vegna hrá-
efnaskorts. — Þar með hefur
fjöldi fólks, sem við iðnaðinn
vann, misst atvinnu sína og er
ekki sjáanlegt, eins og nú
standa sakir, að úr þessu ræt-
ist á næstunni.
SKORTUR Á
HRÁEFNUM
Það sem nú veldur mestum
ugg í hugum verkamanna og
launþega yfirleitt er hinn öri
samdráttur, sem nú á sjer stað
á nær öllum sviðum athafna-
lífsins. Mest af þessum sam-
drætti stafar af vöntun á nauð-
synlegustu hlutum, svo sem ým
iskonar hráenfum til iðnaðar og
timbri, sementi og járni til húsa
gerðar og svona má lengi
telja.
Óg þessi vöntun nær lengra.
Daglega verðum við vör við, að
allar brýnustu lífsnauðsynjar
ganga til þurrðar, án þess að
hægt sje úr að bæta, fyrr en
seint og síðar meir.
Og öll stafar þessi vöntun af
einni tegund skorts. — Það er
skortur á erlendum gjaldeyri!
En til þess að hægt sje að bæta
úr honum, er ekki til nema að-
eins eitt ráð fyrir þjóð, sem
vill halda efnahagslegu sjálf-
stæði sínu. Það er að auka og
stórauka útflutningsframleiðsl-
una.
En frumskilyrði þess, að það
geti tekist, er, að vinnufriður
haldist í la.ndinu og að öll út-
flutningsframLeiðslutæki þjóð-
arinnar sjeu starfrækt til hins
ítrasta.
AÐVÖRUN OG FORUSTA
SJALFSTÆÐISFLCIvKSIN S
Það er fyrst og fremst Sjálf-
stæðisflokkurir. :i, sem árum
saman hefur varað þjóðina við
þeirri öfugþróun, sem átt hef-
Friðleifur Friðleifsson.
ur sjer stað á undanförnum ár-
um í atvinnu- og fjármálalífi
þjóðarinnar og sem við nú er-
um að byrja að súpa seyðið
af. —
Það var líka Sjálfstæðisflokk
urinn, sem tók forustuna í því
á síðastliðnu þingi, að gera
þær einu ráðstafanir, sem
dugðu til að bjarga sjávarútveg
inum frá algerri stöðvun og
efnahagslegu hruni.
Megin þorri þjóðarinnar hef-
ur nú skilið nauðsyn þessara
ráðstafana og sætt sig við þær,
sem óhjákvæmilega nauðsyn,
enda hefur hlutur launþega ver
ið gerður eins góður og frekast
var unnt eins og á stóð.’
Þrátt fyrir það að alþýða
manna sje orðið þetta fullljóst,
þá er því ekki að neita, að til
er sú manntegund, sem enn
lemur hausnum við steininn og
neitar að viðurkenna allar stað-
| reyndir í þessum málum. Þessi
manntegund eða rjettara sagt
! óþjóðalýður, er kommúnista-
flokkurinn og áhangendur
hans.
i '
SKEMMDARSTARFSEMI
KOMMÚNISTA
i
Allt frá þvi að lögin um
gengisskráningu o. fl. öðluðust
gildi, hafa kommúnistar gert
allt sem í þeirra valdi hefur
staðið til þess að eyðileggja
þessa löggjöf í framkvæmd. —
Þeir vita sem er, að takist að
framkvæma þessa löggjöf og
þar með að halda atvinnuveg-
unum gangandi, eru miklar lík
ur til, að þrátt fyrir arflatregðu
og markaðserfiðleika í bili, —
að þjóðinni takist að yfirstíga
þá erfiðleika, sem að henni
steðja nú, og að íramundan
bíði betri og bjartari tímar.
En aukin velgengni þjóðar-
innar í efnahags- og atvinnu-
málum, þýðir minnkandi mögu-
leika fjmr kom l únistaflokkinn
til að ná yfirtc'kum í þjóðfjp-
lc.ainu, — og þest. vegna berst
li ián :;,.i eins c.g grenjandi4jóii
ge»v öílu, ; horfii til bóta.
Á v<• •'kalýðs. -jðstefnunni, sem
hald: •i’ar í Reykjavík í vor, og
sem kölluð var saman til að
ræða þau viðho f, sem skar,ast
höfðu með bre ,ri gengisskrán
ingu, beittu kommúnistar öll—
um þeim bolabrögðum, sem þeir
kunnu, til þess að reyna að ná
yfirtökum á ráðsteínunni, og
vildu láta kjósa framkvæmda-
nefnd, sem að mestu væri skip-
ið kommúnistum og sem átti
ið hafa það hlutverk að skipu-
leggja allsherjafverkföll um allt
lánd.
Ráðagerðir kommúnista mis-
tókust eins og kunnugt er. Al-
þýðusambandsstjórninni, sem
skipuð er lýðræðissinnum, var
falin forsjá og fyrirgreiðsla
þeirra mála, sem rædd voru á
ráðstefnunni. Og verður ekki
annað sagt., en að hún hafi hald
ið á þeim málum með viturleik
og festu til þessa. Henni hefur
iíka tekist, án þess að beita
verkföllum, að koma fram ýms-
um umbótum við framkvæmd
gengisskráningarlaganna, og er
þess skemmst að minnast, þeg-
ar henni tókst að fá fram-
færsluvísitölur fyrir júlímánuð
til áramóta hækkaða úr 112
stigum í 115,75 stig.
! GEGN VINNUFRIÐI
! En það er ekki þetta, sem
kommúnistar vilja. Þeir sjá, að
svona vinnubrögð leiða hvorki
til verkfalla nje glundroða, og
því hamast þeir nú sem óðir
gegn öllum þeim mönnum inn-
an Sambandsstjórnar og utan,
sem vilja stuðla að því, að
vinnufriður haldist og þar með
möguleikar til aukinrrsr gjald-
eyrisöflunar, aukíns útflutnings
og þar með auknum atvinnu-
möguleikum á öllum sviðum.
Það er margt, sem bendir til
þess, að kommúnistar sjeu nú i
síðustu fjörbrotunum í þessum
málum, og nægir í því sambandi
að benda á nokkur r.ærtæk
dærni. í prelitárafjelaginu hafa
þeir um langt skeið átt miklu
brautargengi að fagna. Nú fyrir
skömmu beittu þeir sjer fyrir
því af alefli, að fjelagið segði
upp gildandi kaup- og kjara-
samningum við atvinnurekend-
ur, en við atkvæðagreiðslu í
fjelaginu var það kolfellt.
HRAKFARIR
KOMMÚNISTA
I í V.B.S. Þrótti hafa itök
kommúnista að undanförnu
veríð mjög sterk. Á f jelagsfundi
sem nýlega var haldinn um það,
hvort segja ætti upp sanining-
um við vinnuveitendur eða
ekki.
! Bárðist kommúnistaleiðtog
inn Einar Ögmundsson fyrir
því, að Samningum yrði sagt
upp, og lagði hann sig állan
fram til þess að þetta feugist
samþykkt.
| En við atkvæðagreiðsluna í
fjelaginu stóð hann einn uppi
með tillögu sinni (því hún fjekk
aó'ins 'eitt atkvæði og þnð var
hans eigið atkvæði). o.v mun
þa^ vera Evrópu- ef ekki heims
;-jnet að kommúnistaleiðtogi
standi jafn einangrnður og yfir-
f. 'irm í haráttunni o,; i-: ■: r
var á þefcó im fundi.
FURÐULEGAR AÐF Jt!R
í DAGSKKÚN
' erkam ,nna! _*ingið Dags -
brún hefur verið um margi’a
ára skeið undir stjórn komm-
únista. Til þess að halda völdum
í fjelaginu, hafa þeir orðið a'A
beita hinurn furðulegustu að-
ferðum, svo sem að reka þá
menn úr fjelaginu, sem þeir
hafa talið sjer hættulega, og aÁ
svifta andstæðinga sína, stund-
um í hundraðatali, kosninga-
rjetti og kjörgengi í fjelaginu,
meðan á stjórnarkjöri stendur.
Eins og að líkum lætur, hafr»
kommúnistar notað fjelagið út
í ystu æsar til framdráttar
flokks.starfseminni, án tillits tiV
Dagsbrúnarmanna hverju sinni,
enda telja þeir fjelagið sitt sferk
asta höfuðvígi og hafa gortað af
því levnt og Ijóst, að þeir geti
með tilstuðlan Dagsbrúnar far-
ið öllu sínu fram í kaupgjalds-
málum, hvað svo sem Alþýðu-
sambandsstjórnin segir. Og þeir
hafa áður sýnt í verki, að þéttn
var að verulegu leyti satt.
Það vekur þvi jpikla furði*
nú, að kommúnistar skuli, eft-
ir að hafa látið Dagsbrún segja
upp samningum með kauphækk
anir fvrir augum og eftir ;úí
hafa marglýst því yfir, að Aj-
þýðusamb.stjórnin hafi fram\ÍJ
stórfelld svik við launþega meÁ
samkomulagi sínu við ríkis-
stjórnina, þá skuli þeir á Dags-
brúnarfundi leggja til, að stjórn
Dagsbrúnar sje falið að frarrí-
lengja þá samninga, sem Al—
þýðusambandsstjórnin fcafði
svíkist um að ónýta.
Þegar betur er að gáð, þá er
þetta ekki svo furðulegt. Koram
únistar hafa einfaldlega upp-
götvað það, sem allur fjölöinn
var búinn að koma auga á áð‘i-
ur, — að verkamenn, sem op;
láunþegar almennt, eru farnír
að sjá í gegnum þau loddaráh
brögð, sem kommúnistar fceitn
í verkalýðsmálum. Þess vegnh
treysta nú kommúnistar ekki
lengur á verkamenn til skemmít
arverka.
Þó ekki verði tekin fleiri
dæmi að sinni úr verkalýðsf je-
lögum, þá er þó það sama eðin
svipað að gerast í öllum verka-
lýðsfjelögum landsins. Komrri-
únistar eru farnir að sjá þetta
og skilja, og því heykjast þeir
nú með allt sitt verkfallsbrött
a.f ótta við fólkið.
REYKBOMBA
Á UNDANHALDINU
Á undanhaldinu kasta þeir
reykbombum til að hylja með
ósigurinn. Nú eiga allar þeirrn
ófarir að liggja í því, að þeir
hafi ekki Alþýðusambandið S
sínu valdi. Því heita þeir nú ;>
alla þá, seni enn kynnu að trúa
lygum þeirra og falsi að styrkja
kommúnista til valda í Alþýðu-
sambandinu, og eins og að
vanda lætur, þá klígjar þeim
ekki við að villa á sjer heim-
ildir, ef slíkt mætti verða þeim
til framdráttar.
Það sýnir stór fyrirsögn í
sunnudagsblaði Þjóðviljans 10.
þ. m. Þar stendur —- „Krafa
ver'kalýðssamtakanna.“ „Heið-
arlega Alþýðusambandsstj órn. “
Seir betur fer getur allt þjóð
hollt og lýðræðissinnað fólk telr
ið undir þessa kröfu. En til þess
að svo megi verða, þurfa verka-
lýðssamtÖkin að þurrka af sjer
kommúnistana og allá þeirra á-
h.’igendur.
KJÖRORÐÍÐ ER:
ATVINNUÖRYGGI
• A'.lr :<oir "err i orði og sar m-
Kt mh. á bls 12