Morgunblaðið - 01.05.1976, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 1. MAÍ 1976
r
í DAG er laugardagurinn 1.
ma í, 122. dagur ársins.
Verkalýðsdagurinn. Tveggja
postulamessa. Valborgar-
messa. Árdegisflóð er í
Reykjavík kl. 07.26 og síð-
degisflóð kl. 19.44 Sólarupp-
rás f Reykjavík er kl. 04.59
og sólarlag kl. 21.53. Á Akur
eyri er sólarupprás kl. 04.32,
og sólarlag kl. 21.50. Tunglið
er I suðri í Reykjavík kl.
1 5.05 (íslandsalmanakið).
Verið algáðir vakið,
óvinur yðar, djöfullinn,
gengur um sem öskrandi
Ijón, leitandi að þeim,
sem hann geti gleypt.
Standið gegn honum,
stöðugir í trúnni, vitandi
að sömu þjáningar koma
fram við bræðrafélag yðar
um allan heim. (1. Pét. 5,
8.9.)
LÁRÉTT: 1. flýíir 3. ólíkir
5. mála 6. skrifaði 8. fónn
9. rödd 11. (mvndskvr.) 12.
ósamsfæóir 13. eldstæði.
LÓÐRETT: 1. vesalingur 2.
sundurlaust 4. sterkar 6.
breyta 7. trjáteg. 10. belti.
Lausn á síðustu
LÁRÉTT: 1. far 3. er4. lost
8. arminn 10. mauiar 11.
PRG 12. má 13. um 15.
smíð.
LÓÐRÉTT: 1. fetil 2. ar 4.
lampi 5. orar 6. smugum 7.
ónrás 9. nam 14. mí
Nýjar kross-
göngumyndir
í dómkirkju
Krists konungs,
Landakoti
Við Jósefsaltarið í Kristskirkju. Myndin á veggnum er ein
hmna 1 4 krossgöngumynda (Ljósm Mbl.ÓI.K.M.)
Á undanförnum árum
hafa verið gerðar allmikl
ar breytingar og endur-
bætur á dómkirkju Krists
konungs í landakoti hvað
innri búnað snertir. Um
miðjan júli 1974 kom
hingað hópur svonefndra
Kolping-félaga frá Vestur
Þýskalandi og máluðu
þeir kirkjuna og gerðu
ýmsar breytingar sam-
kvæmt skipulagi Valders,
arkitekts frá erkibiskups-
dæminu í Köln. Var þá
ýmislegt fjarlægt sem
ekki þótti koma heim við
heildarsvip kirkjunnar,
meðal annars krossgöngu
myndir þær sem áður
héngu á veggjum kirkj-
unnar. En nú hafa verið
hengdar upp í kirkjunni
nýjar krossgongumyndir,
gjöf frá biskupinum í Reg-
ensburg i Vestur-
Þýskalandi, dr. Rudolf
Graber, sem er einn af
þekktustu biskupum
Þýskalands Hann heldur
hátíðlegt fimmtiu ára af-
mæli prestvígslu sinnar á
þessu ári.
Krossgöngumyndirnar
nýju eru fjórtán að tölu
eins og slik myndaröð er
ávallt. Þær voru málaðar í
Bayem fyrir um það bil
hundrað árum, í svo-
nefndum Nazarenastil og
falla þvi vel að nýgotn-
esku byggingarlagi kirkj-
unnar Ekki er vitað hvaða
listamaður málaði mynd-
irnar en Georg Háglsperg-
er, fyrrum dómherra í
Regensburg, sá um útveg-
un þeirra og viðgerð. Dr.
Hinrik Frehen, Reykjavík
urbiskup, vígði þær við
hátíðlega athöfn á föstu-
daginn langa síðastliðinn.
Þeim til fróðleiks, sem
ekki vita gjörla hvað
krossgongumyndir eru,
skal tekið fram að
snemma i kristni kom upp
sá siður i Jerúsalem að
pílagrímar gengu leið þá,
sem Kristur á að hafa
gengið með krossinn, frá
húsi Pílatusar til Golgata.
Á leið þessari voru mark-
aðir staðir (stationes) þar
sem menn stöldruðu við á
göngunni, gerðu bæn sina
og hugleiddu atburði þá
sem guðspjöllin segja frá
af krossferli Krists.
Ein krossgöngumyndanna
frá Bayern
Þegar á 15. öld tóku
menn að gera myndir og
myndaraðir af atburðum
þessum og á 16. öld
breiddust út meðal al-
mennings tréskurðar-
myndir og koparstungur
af þessu tagi. Þannig varð
hugleiðing krossgöngu
Krists algeng guðræknis-
iðkun, einkum þó á 18.
öld, eftir að farið var að
setja myndir af kross-
göngunni í kirkjur.
Eins og þegar hefur ver-
ið getið eru krossgöngu-
myndirnar 1 Kristskirkju í
svonefndum Nazarenastíl.
Heitið Nazarenar var í
fyrstu háðsyrði um hóp
listamanna í Róm. Þeir
voru arftakar Lúkasar-
bræðra, félagsskapar list
málara sem málarinn F.
Overbeck stofnaði árið
1808 1 Vfnarborg, en
flestir þeirra fluttust siðar
til Rómar. Markmið Naz-
arena var að endurnýja
þjóðlega og kristilega list,
einkum málaralist. Einna
þekktastir urðu, auk
stofnandans, P.v. Corne-
lius, Julius Schnorr vor
Carolsfeld, bræðurnir
Johannes og Philipp Veit
og Eduard von Steinle,
svo nokkrir séu nefndir.
Margir voru listamennirn
ir kaþólskir eða tóku síðar
kaþólska trú. Listhugsjón
Nazareana átti rætur sín-
ar í trúarlegri þrá eftir
sannleika, innileika og ná-
kvæmni í listsköpun. Þeir
voru andstæðir barokklist
sem þótti ofhlaðin og yfir-
drifin. Þótt margir lista-
menn Nazarena væru í
rauninni böm klassisism
ans, hvað form og teikn-
ingu snertir, snerust þeir
eindregið gegn honum.
Ennfremur var tilfinninga-
semi og huglægt táknmál
fyrsta rómantísku málar-
anna þeim fjarri.
Hugmyndir Nazarena
höfðu mikil áhrif á alla
listsköpun f Evrópu, eink-
um f Þýskalandi. Hinn ný-
gotneski byggingastfll var
mjög í anda Nazarena.
Þótt skoðanir kunni að
vera kiptar um listgildi
krossgöngumyndanna í
Kristskirkju, leikur naum-
ast vafi á því að þær eru f
góðu samræmi við bygg-
ingarstfl kirkjunnar. Eins
og kunnugt er teiknaði
Guðjón Samúelsson hana
með hliðsjón af nýgotn-
esku kirkjunni f Celles-sur
Belle í Frakklandi. T.Ó.
Lausn síðustu myndagátu: Olíusjóður lagður niður
ÁRNAO
HEIL.LA
Sæbjörg Sigurðardóttir
frá Rauðholti, Hjaltastaða-
þinghá. nú til heimilis að
Hátúni 4 Reykjavík, verð-
ur áttræð mánudaginn 3.
maí. Hún tekur á móti gest-
um á afmælisdaginn frá kl.
6 síðdegis á heimili Helgu
Sigbjörnsdóttur og Guð-
jóns Elíassonar, Klepps-
vegi 2.
| FFiÉ-nriR |
KVENÉÉL. Kópavogs
heldur gestafund á
fimmtudaginn kemur, 6.
maí, í félagsheimilinu kl.
8.30 síðd. Gestir fundarins
veróa konur úr Kvenfél.
Árbæjarsóknar. Þess er
fastlega vænzt að félags-
konur fjölmenni.
PRESTAR í Reykjavík og
nágrenni. Fundur í
Norræna húsinu á mánu-
daginn kl. 12. Áríðandi
upplýsingar verða gefnar á
fundinum.
FÉLAG austfirzkra
kvenna. Fundur verður á
mánudagskvöldið kl. 8.30 á
Hallveigarstöðum.
FRÁ HOFNINNl
ÞESSI skip komu og fóru
frá Reykjavikurhöfn i gær.
Jökulfell fór til útlanda.
Sandey II lagðist í fyrsta
skipti að bryggju hér. Esja
kom úr strandferð. Suður-
land kom í gærmorgun af
ströndinni. Rússneskt
flutningaskip kom og átti
að fara aftur í gærkvöldi.
Ingólfur Arnarson var að
búast á veiðar og Sæborg
kom utan í gærmorgun.
DAGANA frá og meS 30. april til 6. mai er
kvóld- og helgarþjónusta apótekanna sem hér
segir: Í Reykjavikur Apóteki en auk þess er
Borgar Apótek opið til 22 þessa daga nema
sunnudag.
— Slysavarðstofan i BORGARSPÍTALANUM
er opin allan sólarhringinn. Simi 81200.
— Læknastofur eru lokaðar á laugardögum
og helgidögum, en hægt er að ná sambandi
við lækni á göngudeild Landspítalans alla
virka daga kl. 20—21 og á laugardögum frá
kl. 9—12 og 16—17, simi 21230. Göngu-
deild er lokuð á helgidógum. Á virkum dógum
kl. 8— 1 7 er hægt að ná sambandi við lækni i
sima Læknafélags Reykjavíkur 11510. en þvi
aðeins að ekki náist i heimilislækni. Eftir kl.
1 7 er læknavakt i sima 21230 Nánari upp
lýsingar um lyfjabúðir og læknaþjónustu eru
gefnar í simsvara 18888. — Neyðarvakt
Tannlæknafél. íslands i Heilsuverndarstöð
inni er á laugardögum og helgidögum kl
17—18
Heilsuverndarstöð Kópavogs. Mænusóttar
bólusetning fyrir fullorðna fer fram alla virka
daga kl. 16—18 í Heilduverndarstöðinni að
Digranesvegi 12. Munið að hafa með
ónæmisskírteinin.
HEIMSÓKNARTÍM
AR. Borgarspitalinn.
Mánudaga — föstudaga kl. 18.30 — 19.30,
laugardaga — sunnudaga kl. 13.30—14.30
og 18.30—19. Grensásdeild: kl.
18.30—19 30 alla daga og kl. 13 —17 á
laugard. og sunnud. Heilsuverndarstöðin: kl.
15—16 og kl. 18.30-—19.30. Hvita bandið:
Mánud.—föstud. kl. 19—19.30, laugard. —
sunnud. á sama tima og kl. 15—16. —
Fæðingarheimili Reykjavikur: Alla daga kl
SJÚKRAHÚS
15.30— 16.30. — Kleppsspítali: Alla daga
kl. 15—16 og 18.30—19.30 Flókadeild:
Alla daga kl. 15.30—17. — Kópavogshælið.
E. umtali og kl. 15-—17 á helgidögum. —
Landakot. Mánudaga —- föstudaga kl.
18.30— 19.30 Laugardaga og sunnudaga kl.
15—16. Heimsóknartimi á barnadeild er alla
daga kl. 15—17. Landspítalinn: Alla daga kl.
15—16 og 19—19.30. Fæðingardeild: kl.
15—16 og 19.30—20. Barnaspitali Hrings-
ins kl. 15—16 alla daga. — Sólvangur:
Mánud. '— laugard kl. 15—16 og
19.30— 20. — Vífilsstaðir: Dagleaa kl.
15.15—16.15 og kl 19.30—20.
SOFN
BORGARBÓKASAFNREYKJA
VÍKUR: — AÐALSAFN
Þingholtsstræti 29A, simi 12308. Opið
mánudaga til föstudaga kl. 9—22. Laugar-
daga kl. 9—18. Sunnudaga kl. 14—18. Frá
1. mai til 30. september er opið á laugardög-
um til kl. 16. Lokað á sunnudógum. —
KJARVALSSTAÐIRf Sýning á verkum
Ásgrims Jónssonar er opin þriðjudaga til
föstudaga kl. 16—22 og laugardaga og
sunnudaga kl. 14—22. Aðgangur og
sýningarskrá ókeypis.
BÚSTAÐASAFN, Bústaðakirkju, simi 36270.
Opið mánudaga til föstudaga kl. 14—21. —
HOFSVALLASAFN, Hofsvallagötu 16 Opið
mánudaga til föstudaga kl. 16—19. — SÓL-
HEIMASAFN Sólheimum 27, simi 36814.
Opið mánudaga til föstudaga kl. 14—21.
Laugardaga kl. 14—17 — BÓKABÍLAR,
bækistóð i Bústaðasafni, simi 36270. —
BÓKASAFN LAUGARNESSKÓLA. Skólabóka
safn, sími 32975. Opið til almennra útlána
fyrir börn mánudaga og fimmtudaga kl.
13—17. BÓKIN HEIM, Sólheimasafni. Bóka-
og talbókaþjónusta við aldraða, fatlaða og
sjóndapra. Upplýsingar mánud. til föstud. kl.
10—12 I sima 36814 — LESSTOFUR án
útlána eru i Austurbæjarskóla og Melaskóla
— FARANDBÓKASÖFN. Bókakassar lánaðir
til skipa, heilsuhæla, stofnana o.fl. Afgreiðsla
i Þingholtsstræti 29A, simi 12308. — Engin
barnadeild er opin lengur en til kl. 19. —
KVENNASOGUSAFN ÍSLANDS að Hjarðar
haga "’6, 4 hæð t.v., er opið eftir umtali. Simi
12204. — BÓKASAFN NORRÆNA HÚSS
INS: Bókasafnið er ollum opið, bæði lánadeild
og lestrarsalur. Bókasafnið er opið til útlána
mánudaga — föstudaga kl. 14—19, laugar-
daga og sunnudaga kl. 14—17. Allur safn-
kostur, bækur. hljómplötur, timarh, er heimill
til notkunar, en verk á lestrarsal eru þó ekki
lánuð út af safninu, og hið sama gildir um
nýjustu hefti timarita hverju sinni. Listlána
deild (artotek) hefur grafikmyndir til útl., og
gilda um útlán sömu regtur og um bækur. —
AMERÍSKA BÓKASAFNIÐ er opið alla virka
daga kl. 13—19 — ÁRBÆJARSAFN er opið
eftir umtali (uppl. I sima 84412 kl. 9—10) —
LISTASAFN Einars Jónssonar er opið kl.
1.30—4 siðd. alla daga nema mánudaga.
— NÁTTURUGRIPASAFNIÐ er opið sunnud.,
þriðjud., fimmtud. og laugard. kl. 13.30—16.
— ÞJÓÐMINJASAFNIÐ er opið þriðjudaga,
fimmtudaga, laugardaga og sunnudaga kl.
1.30—4 siðdegis SÆDÝRASAFNIÐ er opið
alla daga kl. 10—19.
VAKTÞJÓNUSTA
borgarstofnana
svarar alla virka daga frá kl. 1 7 síðdegis til kl
8 árdegis og á helgidógum er svarað allan
sólarhringinn. Siminn er 27311. Tekið er við
tilkynningum um bilanir á veitukerfi borgar-
innar og i þeim tilfellum öðrum sem borgar-
búar telja sig þurfa að fá aðstoð borgarstarfs-
manna.
BILANAVAKT
I Mbl.
fyrir
50 árum
Dálitla klausu um al-
þjóðleg flugmál er að
lesa i blaðinu f apríl-
mánuði 1926, en þar
segir frá því; að
innan gamla Þjóða-
bandalagsins, þar sem sundurlyndi ríkti
oft, hafi orðið samkomulag um ýmsa þætti
flugmála í álfunni, sem hafa muni mikil
áhrif á flugsamgöngur. Hafi um páskana
þýzkt flugfélag hafið flugstarfsemi og ætli
félagið að halda uppi ferðum á 50 flugleið-
um. — Siðan segir: „Tilætlunin með
þessari ráðstöfun er að hægt verði að fara
á einum degi til hvaða bæjar sem er í
álfunni. Til dæmis er nú hægt að fara frá
K-höfn til Moskvu á 12 tímum. Það má
telja það sannkallaða gandreið og hefði
einhverntíma verið talið galdrar.“
GENGISSKRÁNING
NR. 81—30. apríl 1976. 1
| Einins Kl. 12.00 Kaup Sala
1 Bandarfkjadollar 179,70 180,10 |
1 1 Sterlingspund 331,25 332,25*
' Kanadadollar 183,15 183,65* 1
100 Danskar krónur 2985,10 2993,40 1
100 Norskar krónur 3275,90 3285.00* |
1 100 Sænskar krónur 4094,35 4105,75
100 Finnsk mörk 4672,30 4685,30*
1 100 Franskir frankar 3854,50 3865,20* 1
100 Belg. frankar 462,50 463,80 1
100 Svissn. frankar 7152,25 7172,15 f
1 100 Gyllini 668í,90 6707,50*
I 100 V.-Þýzk mörk 7084,95 7104,65* 1
I 100 Lírur 19,95 20,01* 1
100 Austurr. Sch. 989.25 992,05* |
100 Fscudos 604.35 606,05 |
1 100 Pesetar 266,60 267,30
1 100 Yen 60,07 60,24 • |