Morgunblaðið - 03.01.1978, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 1978
17
Vanda landbúnaðarins
verður að leysa inn-
an ramma 10 milliarða
LEYSA verður vanda land-
búnaðarins innan ramma þeirra
fjárveitinga sem til hans er varið
á næstu fjárlögum en það eru
allls um tíu milljarðar, að því er
kom fram í áramótagrein Geirs
Hallgrímssonar forsætisráðherra
í Morgunblaðinu. Olafur
Jóhannesson viðskiptaráðherra
vék einnig að málum landbúnað-
ar og bænda í áramótagrein sinni
I Tímanum og kvað það misskiln-
ing að tilmæium bænda hafi af
hálfu ríkisstjórnar verið vfsað á
bug eða þeim tekið af litlum
skilningi, þau væru þar einmitt
til skoðunar eins og vandamál
annarra atvinnugreina.
Orðrétt sagði Geir Hallgrímsson
um þetta efni í greini sinni:
Landbúnaðurinn stendur
frammi fyrir miklum vanda, sem
fyrst og fremst felst í offram-
leiðslu um sinn. Bændur benda á,
að þeir hafi orðið mún minna úr
býtum en aðrar stéttir. Sá saman-
burður er ekki óyggjandi, en ljóst
er, að ekki er enn unnt að auka
framleiðslu, sem ekki selst eða á
svo lágu verði, að óviðunandi er.
Af sanngirni verður því ekki
haldið fram, að ríkisstjórn og Al-
þingi hafi sýnt landbúnaðinum
skilningsleysi. Að vísu má deila
um hvort niðurgreiðslur eru
stuðningur við landbúnað eða
neytendur, en til þeirra er varið
um sex milljörðum króna á fjár-
lögum næsta árs. Áætlað er að
ýerja um þremur milljörðum
króna til að greiða uppbætur á
útfluttar landbúnaðarvörur og til
ræktunarstyrkja og annarra
slíkra framlaga um einum millj-
arði króna,
Innan ramma þessara fjárveit-
inga verður að leysa vanda land-
búnaðarins. Leita verður úrræða
er gera kleift að nýta fjárveiting-
ar til niðurgreiðslna og útflutn-
ingsuppbóta jöfnum höndum til
að auka tekjur bænda og hag
neytenda innan lands. Bændur og
forsvarsmenn þeirra verða að
fylgjast náið með framleiðslu-
magninu miðað við markaðshorf-
ur og eftir spurn og hafa sýnt
skilning í þeim efnum. Þá verður
að gera úttekt á söluyfírkomulagi
og vinnslukostnaði og draga mörk
á milli þeirra, sem hafa atvinnu-
tekjur af landbúnaði og hinna,
sem stunda hann í ígripum eða
sér til heilsubótar og dægrastytt-
ingar í tómstundum.
Ölafur Jóhannesson sagði hins
vegar í grein sinni:
Ég sil vel, að bændum þyki hart
Benedikt Gröndal í áramótahugvekju:
Ný mynt i stað „verð
bólgukr ónunnar ’ ’ ?
að búa við svo skarðan hlut, sem
raun ber vitni, eftir kauphækkun-
ar stökk annarra stétta. A þvi
vandamáli verður að finnast
lausn. Það þarf að leggja áherzlu
á skilning og góðan hug á milli
bænda og neytenda. Hinir síðar-
nefndu verða t.d. að skilja, að
síðasta búvöruhækkunin stafar að
verulegu leyti af því, að þá voru
bændur að fá kauphækkun, sem
launþegar höfðu þegar fengið
siðastliðið sumar og haust.
Það er misskilningur, að tilmæl-
um bænda hafi af hálfu ríkis-
stjórnar verið vísað á bug eða
þeimtekið af litlum skilningi. Þau
eru einmitt þar til skoðunar eins
og vandamál annarra atvinnu-
greina. Menn geta ekki búizt við
svörum, án þess að málin séu at-
huguð. Það þarf að mörgy að
hyggja. Það er ekki alltaf hægt að
byggja á reikningsstokka meðal-
tölum, sem allt eru að gera vit-
laust í þessu þjóðfélagi. Ég vona
fastlega, að sanngjarnir kröfur
bænda fái hljómgrunn á réttum
stöðum. Aðalatriðið er, að mál-
flutningur bænda byggist á rök-
um og réttum lögum. Það, sem
mestu skiptir, er að markmiðinu
sé náð, en ekki hvaða Ieiðir eru
farnar. I mínum augum er merg-
ur málsins sá, að þeir, sem hafa
aðalatvinnu af landbúnaði, beri
úr býtum sambærilegar tekjur og
viðmiðunarstéttirnar. Annað er
misrétti, sem ekki er unnt að þola.
BENEDIKT Gröndal ritaði ára-
mótahugvekju í Alþýðubiaðið nú
um áramótin, þar sem hann ræðir
efnahagsmál og m.a. þá hugmynd
að taka upp nýja krónu í stað þess
gjaldmiðils, sem nú hefur verið
notaður um alllangt skeið, „verð-
bólgukrónuna" eins og hann kall-
ar hana. Um þessa breytingu seg-
ir formaður Alþýðuflokksins:
„Ýmsum hefur komið til hugar,
hvort unnt væri að rjúfa víta-
hring verðbólgunnar með því að
skipta um mynt, taka upp nýja
krónu í skiptum fyrir verðbólgu-
krónuna. Hugmyndin er ekki ný,
og slíkar leiðir hafa verið farnar i
löndum eins og Frakklandi og
Finnlandi. Að sjálfsögðu er breyt-
ing gjaldmiðilsins sem slík engin
lækning á meinsemdum efna-
hagslífsins. Henni yrðu að fylgja
margvislegar ráðstafanir, til
dæmis um öflugra verðjöfnunar-
kerfi í útflutningi, endurnýjað
fjárfestingarkerfi, stórbætt ríkis-
fjármál, afnám sjálfvirkni og
launastefna. Hugsanlegt er að
ákveða að taka upp nýja krónu til
dæmis með 6 eða 12 mánaða fyrir-
vara, en nota tímann til að koma
fram löggjöf um nauðsynlegar
umbætur. Gæti þá hvorttveggja
gerst, að krónuskiptin greiddu
fyrir umbótunum, og heildar-
breytingin hefði djúp sálræn
áhrif á þjóðina og drægi úr verð-
bólguhugsunarhætti og virðingar-
leysi fyrir peningum, sem ein-
kennir ástandið nú.
Hvað sem líður bollaleggingum
af þessu tagi, er rétt að vera við
því búinn, að fyrstu mánuði
næsta árs verði margur vandinn
leystur með bráðabirgðaráð-
stöfunum. Hitt mun vera flestum
stjórnmálamönnum ljóst, að gera
verður víðtækari og varanlegri
breytingar áður en langur timi
líður. Það verður meginverkefni
næstu ríkisstjórnar, hvort sem
hún verður áframhald á núver-
andi ráðuneyti eða ný samsteypa.
Því ráða kjósendur með atkvæð-
um sínum í vor“.
Gunnar Guðbjartsson,
formaður Stéttarsambands bænda:
Hyggst hætta for-
mennsku ef stjórnvöld
taka ekki við sér
GUNNAR Guðbjartsson, formað-
ur Stéttarsambands bænda, stað-
festi í samtali við Morgunblaðið í
gær að hann hefði f hyggju að
segja af sér störfum sem formað-
ur stéttarsambandsins ef ekki
yrði greitt úr vandamálum land-
húnaðarins á næstunni.
Gunnar kveðast fyrst hafa lýst
þessu yfir í viðtali við útvarpið er
fréttamaður hringdi í hann til að
spyrja hann nánar hvað h'ann ætti
við með niðurlagi áramótagreinar
sinnar í Morgunblaðinu, sen þar
segir Gunnar orðrétt: „Ég hef í
þrjú s.l. ár í áramótagreinum bent
á vandamál landbúnaðarins í
þessu efni án þess að það hafi
leitt til einhvers sjáanlegs árang-
urs. Nú geri ég það í síðasta sinn í
von um að einhver ráðamaður
rumski í tíma áður en það stórtjón
er orðið að það yrði aldrei
bætt...“
Gunnar kvaðst nú eiga eftir að
kynna samherjum sínum innan
forustu Stéttarsambands vænda
frekar þessa afstöðu sína en allt
ylti þetta þó á því hver viðbrögð
stjórnvalda yrðu varðandi afstöðu
til vandamála Iandbúnaðarins.
Atriði úr „Týndu teskeiðinni.'
Leiksýningar af stað
aftur í Þjóðleikhúsdnu
Upp úr áramótunum hefjast
aftur sýningar Þjóðleikhússins á
þeim leikritum sem I sýningu
voru fyrir jól, en legið hafa niðri
vegna sýninga á Hnetubrjótnum.
Á litla sviðinu verða sýningar á
Fröken Margréti teknar upp að
nýju.
Aftur á móti verða á stóra
sviðinu teknar upp aftur sýningar
á „Stalín er ekki hér“, og „Týnda
teskeiðin". Ein breyting verður á
hlutverkaskipan i týndu teskeið-
inni, þar tekur Sigurður Skúlason
við hlutverki Randvers Þorláks-
sonar.
Byggingarvísitala
hækkarum 10,8%
HAGSTOFA íslands hefur reiknað út
vísitölu byggingarkostnaðar eftir
verðlagi í fyrri hluta desembermán-
aðar og reyndist hún vera 175,76
stig, sem hækkað er upp í 1 76 stig.
Grunnur vísitölunnar er 100 frá því í
október 1975. Hækkun vísitölu
byggingarkostnaðar frá því er hún
var siðust reiknuð miðað við verðlag
i september 1977 er 10.8%.
Sé miðað við eldri grunn vísitölu
^yggingarkostnaðar, frá því í október
1955, er visitalan nú 3 490 stig og
gildir þessi vísitala einnig til viðmiðun-
ar á eldri grunni
Œcaterpillar
vélstjórar
útgeróarmtenn
NÁMSKEIÐ í meóferó og vióhaldi á CATERPILLAR
bátavélum veróur haldió dagana 11 -13 janúar 1978
Þeir aóilar sem áhuga hafa á þátttöku láti skrá
sig sem fyrst.
AUKIN ÞEKKING -
AUKID ÖRYGGI
j___
HEKLA HF.
Caterpillor, Cat, og ffl eru skrósett vörumerki
■ Laugavegi 170-172, — Sími 21240