Tíminn - 17.07.1965, Blaðsíða 11

LAUGARDAGUR 17. júlí 1965.
TÍMINN
JANE GOODELL
22
ræSa augnabliks þunglyndi, sem bréfritarinn hafði með ei-
ingirni og hugsunarleysi ætlað að losa sig við með því að
skrifa bréfið. Þegar menn eru langt .fjarri heimili sínu —
svo langt í burtu, að ógjörningur er að komast heim á
stuttum tíma — hafa þeir miklar áhyggjur af ástandinu
heima fyrir, nema því aðeins, þeir fái eingöngu bréf, sem
skýra frá, hve „allt sé í góðu lagi.“ Ef eiginkonan lætur
þess óvart getið, að barnið sé með kvef, þá sér hermað-
urinn fyrir sér, hvernig barnið hefur dáið á þessum þriggja
eða fjögurra vikna tíma, sem liðinn er frá því bréfið var
skrifað, og þangað til það komst til hans. Bréf sem þessi,
er koma mönnum í þunglyndislega hugsanir, og þeir einir
skilja, sem verið hafa á herstöðvum erlendis, kallaði ég
„skemmandi efni.“
Ég komst brátt að raun um, að af þeim bréfum, sem
maður varð að lesa fyrir mennina, voru mörg, allt of
mörg, sem innihéldu eitur fyrir huga þeirra og kjark.
Kvartandi, þunglyndisleg og full af illadulbúnum hótunum
og lítilmótlegum ásökunum — slík bréf urðu þess valdandi
að fjöldi manns lá í vonleysishugarvíli svo dögum skipti.
Það er næstum því betra að fá alls ekki bréf . . . ja-a,
næstum því. — Sjáðu, hún er hætt við mig . . . Jæja,
ég fann það alltaf hálfpartinn á mér, að hún myndi gera
það. Hún hefur að undanförnu alltaf verið að tala um
þennan ákveðna strák. Og nú sendir hún hringinn aftur . ..
Maðurinn ráfar í burtu dapur og einmana. — En sjáðu nú
til, segi ég. — Er ekki betra að komast að þessu núna í
staðinn fyrir seinna? Þú hefðir ekki viljað vera búinn að
vera kvæntur henni í tíu ár, og komast þá að því, að
hún væri ekki sú rétta, þegar öllu var á botninn hvolft,
eða hvað? Hann yppti öxlum. — Ef til vill hefurðu á réttu
að standa, en þó . . . það er erfitt að taka þessu, þegar
maður er búinn að reiða sig á það í svona langan tíma.
Já, við skiljum, hvernig honum er innanbrjósts.
Suma er hægt að hressa við: — O, skyldi þér ekki mega
standa á sama? Þú ert ungur og laglegur og það er heil-
mikið eftir af fiski í sjónum . . . Líkast til verður það
hún, sem á eftir að sjá eftir öllu saman einn góðan veð-
urdag, ekki þú. Það er hægt að afsaka fáein þessara bréfa,
sem koma af brýnni nauðsyn. Fjölskylda, sem er í mikl-
um vandræðum getur þurft að skrifa til hermannsins síns,
og biðja hann um hjálp, og þannig vandamál er líka hægt
að ná tökum á. Á stuttum tíma getur ungfrú Baldwin og
Rauðakrossdeildin í heimaborg hermannsins komizt fvrir
vandræðin. En þegar bréf að heiman eru þrungin þung-
lyndi, finnurðu til óhamingjutilfinningar, sem þau læða
in hjá lesandanum, og í þeim tilfellum sendir þú þann,
sem skrifað hefur bréfið norður og niður í huganum.
Svo voru líka önnur bréf, sem voru hrein meistarastykki
bæði fyndin og skemmtileg, og ég blessaði höfunda þeirra
í huganum, á meðan ég las þau. Sum voru meira að segja
skáldleg, þótt það væri eflaust ekki af ásettu ráði — en
ekkert þeirra jafnaðist þó fullkomlega á við bréf, sem ég
hafði séð, og verið hafði til þeldökks sjúklings í Fort Belvoir,
en kona hans hafði endað skrafhreifið bréf með orðunum:
— Þú ert minn miðnæturdraumur og daglangt ég hugsa
um þig .. .
Þarna voru tilfelli, sem komu inn eftir að hafa bjargazt
úr sjóslysum, og þjáðust af taugaáfalli og bruna, og þurftu
á fatnaði, hreinlætisvörum og reyktóbaki að halda, en fóru
aftur eftir fárra daga dvöl. Alvarlegri voru þau tilfelli,
sem komu frá skipum, sem orðið höfðu fyrir tundurskeyt-
um. Ég var mjög snortin af því að fylgjast með ungum
mönnum, sem komizt höfðu af einu slíku skipi, og höfðu
skaðbrennzt um allan líkamann. Hugrekki þeirra og glað-
•lyndi, á meðan á lækningunni stóð, sem var óhemju sárs-
aukafull, var óviðjafnanlegt og líktist engu, sem ég hafði
áður séð, og vonast eftir að þurfa ekki að sjá aftur. Og
þegar komið var að lokastiginu í lækningunni, og nýja
skinnið, Ijósrautt eins og á ungbarni, fór að koma í ljós,
gerðu þeir góðlátlegt grín hver að öðrum. Áður en langt
leið voru þeir gjörsamlega grónir sára sinna, og ekki eitt
einasta ör var sjáanlegt. Þegar sá dagur rann, er þeir skýjdu
útskrifast voru bæði ég og ungfrú Baldwriii hryggar ýfir
að þurfa að sjá af þeim, og ég er viss um, að bæði lækn-
arnir og hjúkrunarkonurnar, sem höfðu komið þeim
í gegnum þessa erfiðleika söknuðu þeirra jafnmikið. Frá
þeirri stundu, er þeir komu inn í sjúkrahúsið og mögu-
leikarnir á því, að þeir lifðu voru tæplega 50%, hafði
ástand þeirra krafizt hæfni og leikni bæði hjúkrunarkvenna
og lækna. Og það var áfall fyrir hjúkrunarkonurnar, að
þurfa nú að snúa sér aftur að lítilfjörlegum sjúkdómstil-
fellum, eftir þetta mikla starf.
Það voru auðvitað margir aðrir, sem komu á eftir þessum
AST 0G ST/ERILÆTI
MAYSIE GREIG
5
gætinn. Hann hafði verið grimm-
ur, harðsvíraður, er hann yfirgaf
hana og lét mánuð eftir mánuð
líða án Þess að sýna nokkurt lífs-
mark.
Ósjálfrátt þrýsn bú'n hönd
Druce. — Jú, það væri indælt!
Hann dró hana að sér, hún
var hrædd um, að hann mundi
kyssa hana svo allir sæu. Svo
Monty sæi! Aðdáunin, sem hún
hafði lesið úr augum ^hans fyrr
um kvöldið, var heitari núna. En
hann sagði aðeins, og röddin var
hrjúf: — Farðu varlega með þig,
Ray. Ég vil ekki að stúlkan mín
verði úrvinda af þreytu á morgun.
Hún brosti snöggvast til hans,
en brosið náði ekki til augnanna.
Svo flýtti hún sér fram í forsal-
inn. Hljómsveitin lék lágt og ang-
urblítt lag. Það elti hana eins og
þunn, mjúk tónaslæða, sveipaðist
um hana og hindraði hreyfjngar
hennar, fannst henni . . .
Hún fór ekki upp í herbergið
sitt. Hún fór út í garðinn. Svalt
kvöldloftið lék um fætur hennar
og gekk í bylgjum kringum hana
í takt við músíkina, sem
streymdi út um opna gluggana.
Bak við húsið var dálítill hóll.
Ray rakti hellulagðan stíginn, sem
lá upp á hólinn.
Hellurnar voru ójafnar og hál-
ar af döggjnni, sem var eins og
perlumóða í myrkrinu. Blómin
voru eins og svartir skuggar. Ray
hélt áfram upp að litlu lystihúsi,
sem var umvafið limgirðingu á
þrjár hliðar. Þar stóð bekkur, og
í dagsbirtu var fallegt útsýni yfir
bæinn þarna af hólnum. Hún sett-
ist, þreytt og móð.
Endurminningarnar sóttu að
henni. Þarna höfðu hún og Monty
setið saman oft og lengi. Nú sat
hún þarna ein og spennti greipar
um hnéð. Hún reyndi að hugsa
skýrt og hrinda frá sér minning-
unum um óskadraumana. Hvað var
Monty eiginlega? Afturganga frá
fortíðinni, fortíð, sem fyrir löngu
var á enda skráð. Það var hann,
sem haf ði • sett lokapunktinn. Af
frjálsum vilja.
Hún skalf í þunna kjólnum.
Þetta var kalt kvöld.
Druce er tífalt meira virði en
Monty, hugsaði hún með sér.
Druce mundi aldrei hafa svikið
stúlku, sem elskaði hann. Hann
hefði aldrei farið eins illa með
nokkra stúlku og Monty hefur far
ið með mig. En nú vildi hún ekki
hugsa meira um þetta. Það var
gengið um garðinn.
Einhver kom labbandi upp stíg-
inn. Ray hélt niðri í sér andan-
um. Hún stælti vöðvana eins og
hún ætti að verjast óvini. Á næsta
augnabliki dró aftur úr henni all
an mátt, hún sat þarna þreytt og
ósjálfbjarga. Hún beið hins óhjá-
kvæmilega. Monty var kominn
— eins og hún hafði vonað, und
ir niðri.
— Ég þóttist vita, að þú hefðir
farið hingað, sagði hann lágt.
Hann stóð kyrr og horfði á hana
og magurt andlitið var hvítt í
tunglsljósinu. —Og ég þóttist líka
vita, að þú vildir að 'ég kæmi hlng-
að, bætti hann við.
Ray sárnaði, að hann skyldi hafa
getað lesið hugsanir hennar. Mon-
ty var ergilega öruggur. Það var
ekkert í honum af auðmýktinni,
sem Druce var svo ríkur af. Hana
langaði til að segja nei, en hún
vissi, að Monty þekkti hana of vel
til þess að hún gæti leikið á hann.
Monty hafði alltaf getað séð gegn-
um hana. Hann hafði skilið hana
út í æsar, en hún hafði aldrei skil-
ið hann. Jafnvel ekki, þegar hún
elskaði hann heitast.
Þarna stóð hann og reykti vindl
ingjnn hinn rólegasti. Henni
gramdist hve ósnortinn hann var.
Hvernig gat hann verið svona ró-
legur. en hún titrandi af angist?
Hana langaði til að þrífa vindl-
inginn úr munninum á honum og
kremja hann undir fætinum. Hana
langaði blátt áfram til að berja
hann.
Monty las hugsanir hennar.
Hann glotti í annað munnvikið.
— Ertu að hugsa um að kasta
11
Rest best koddar
Endurnýjum gömlu sængurnar.
Eigum dún- og fiðurheld ver,
æðardúns- og gæsadúnssængur
og kodda af ýmsum stærðum.
— PÓSTSENDUM —
Dún- og
fiðurhreinsun
Vatnsstig 3 — Sími 18740
(Örfá skref frá Laugavegi)
einhverju í hausinn á mér, Ray?
Mér finnst ég kannast við þennan
svip á þér frá því í gamla daga.
En gerðu það bara, ef þú heldur,
að það sé til nokkurra bóta. Ég
skil bara ekki hvers vegna . . .
Hann hleypti brúnum. Augun voru
rannsakandi og ekki laus við
hæðni.
— í allt kvöld hefur þú hagað
þér eins og við þekktumst varla!
sagði hún loks ákærandi.
— Var ekki réttast að haga því
svo, barnið mitt? Eða viltu að ná-
unginn, sem þú ætlar að giftast,
viti allt, sem okkur hefur farið á
milli?
— Þú hefðir að minnsta kosti
getað beðið mig um dans, sagði
hún barnalega. — Ekki hefði það
þurft að verkja eftirtekt!
— Ekki það? Dettur þér í hug
að við getum dansað saman án
þess að koma upp um okkur?
Hún svaraði ekki. Kannske
ihafði hann rétt fyrir sér. Það
| hafði alltaf vakið athygli, þegar
í hún og Monty dönsuðu saman.
iÞau fylgdust svo vel að í dansin-
um. Það var líkast og þau hefðu
bráðnað saman í eina veru, þegar
þau voru komin út á gólfið. Og
hún skyldi líka, að ef dansinn
hefði ekki komið upp um þau
mundi andlitið á henni hafa gert
1 það.
Hann fleygði vindlingnum. Það
lýsti af glóðinni í myrkrinu eins
og hafastjörnu. Svo settist hann
hjá hennj á bekkinn.
— Ég hef ekki óskað þér til
hamjngju ennþá, sagði hann ertn-
islega. — Ég frétti, að þú værir
trúlofuð. Og þegar Fernshaws-
hjónin, sem ég er gestur hjá þessa
dagana, báðu mig um að koma
með sér hingað, gat ég ekki sagt
nei. Þetta er allra myndarlegasti
maður. Og svo á hann auðvitað
peninga?
— Já, vitanlega, sagði Ray stutt.
Hann andvarpaði tilgerðarlega.
— Þetta eru forlög, Ray. Ekkert
við því að gera.
Hún kipptist víð. Jarpur hár-
lokkur losnaði og féll niður á
kinn. Hún strauk hann til baka í
fáti.
— Hvað áttu við með því?
— Það var skráð í stjörnunum,
að þú ættir að giftast peningum.
Uppeldið þitt hefur gert það óhjá-
kvæmilegt.
Ray hugleiddi það, sem hann
hafði sagt. Hún sat álút og hrukka
hafði komið milli augnabrúnanna.
1 Hún hafði ekki hugsað málið frá
| þessu sjónarmiði fyrr.
1 — Þú munt hafa rétt fyrir þér,