Morgunblaðið - 29.08.1982, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. ÁGÚST 1982
7
HUGVEKJA
eftirsr.
Þóri Stephensen
Ég hef oft verið um það
spurður, hvað vitað sé um
postula Krists eftir að hann
hvarf til himins og þeir hófu
sjálfstætt starf að boðun fagn-
aðarerindisins. Þess vegna
ætla ég að rifja upp hér á þess-
um stað þá fróðleiksmola sem
fyrir liggja um þessa menn, og
eru mér kunnir.
Öll þekkjum við örlög Júdas-
ar. Honum auðnaðist ekki að
fylgja lærisveinsköllun sinni
eftir nema skamma hríð og
hlaut að lúta örlögum, sem við
eigum erfitt með að skilja.
Sá af hinum ellefu, sem
fyrstur lét lífið, var náfrændi
Krists, Jakob Zebedeusson.
Salóme móðir hans og Jóhann-
esar er talin hafa verið systir
Maríu og þeir þá systrasynir.
Heródes Antípas lét háls-
höggva Jakob árið 44, rúmum
áratug eftir upprisu Jesú.
Hann var einn af þeim þrem-
ur, sem handgengnastir voru
Kristi og með aftöku hans var
stórt skarð höggvið í forystu
kirkjunnar. — Spánverjar
telja sig varðveita jarðneskar
leifar hans í borginni Santiago
de Compostella á Spáni.
Um helmingur postulahóps-
ins lagði leið sína austur á
bóginn til kristniboðs í þeim
löndum, sem nú nefnast írak
og íran og alla leið til Ind-
lands. Bartólómeus, sem einnig
er nefndur Natanael, byrjaði í
Eþíópíu, en fór svo austur og
Postular
og læri-
sveinar
alla leið til Indlands, en leið
píslarvætti í Babýlóníu, þar
sem hann var fleginn lifandi
að talið er. Þeir Jakob Alfeus-
son og Júda Taddeus hafa
sennilega verið bræður. Sá síð-
arnefndi og Símon Kananei,
eða vandlætari eins og hann
var líka nefndur, hafa tilheyrt
flokki Zelóta, sem var harður
þjóðernissinnaflokkur í Gyð-
ingalandi. Þessir þrír liðu allir
píslarvættisdauða í Persíu, þar
sem nú heitir Iran, eða á ná-
lægum slóðum. Mattheus guð-
spjallamaður var áður toll-
heimtumaður og bar þá nafnið
Leví Alfeusson. Leið hans mun
hafa legið til Eþíópíu og þaðan
til Persíu líkt og Bartólómeus-
ar. Óvíst er um dauðdaga hans,
en sennilega hefur hann liðið
píslarvætti eins og hinir. Eng-
illinn er merki hans sem guð-
spjallamanns. Tómas komst
alla leið til Indlands og lét þar
lífið fyrir trú sína í Madras
árið 53 að talið er. Enn eru þar
finnanlegar leifar af starfi
hans, hinir Tómasarkristnu
söfnuðir á Malabar-ströndinni.
Tveir af postulum Krists
voru áður, að talið er, í hópi
lærisveina Jóhannesar skír-
ara, þeir Andrés bróðir Símon-
ar Péturs og Filippus. Þeir voru
báðir við trúboð við Svartahaf-
ið. Filippus var krossfestur og
er tákn hans í helgimyndum
venjulega mjög hár kross.
Andrés var einnig krossfestur,
en kross hans er eins og X í
laginu. Andrés er þjóðardýrl-
ingur Skota og ber fáni þeirra
kross hans. Jóhannes Zebede-
usson er talinn hafa farið til
Efesus í Litlu-Asíu. Hann var
þar forystumaður safnaðarins,
og hjá honum mun María móð-
ursystir hans hafa átt sitt
ævikvöld. Sennilega hefur Jó-
hannes látið lífið fyrir trú
sína. A^m.k. var Kristur búinn
að spá honum því. Samt varð
hann fjörgamall maður, og til
er falleg helgisögn um síðustu
ræðu hans til safnaðarins.
Hann var þá borinn inn á sam-
komu og hélt ræðu, sem var
ekki nema 5 orð, en það
gleymdi henni heldur enginn:
Börn mín, elskið hvert annað.
Merki hans er örninn. Hann
kemur fyrir í Opinberunarbók
hans, en svq á hann líka að
minna á hinn háfleyga boð-
skap í ritum Jóhannesar.
Þá er bara postulaforinginn
eftir, Símon Pétur. Hann var í
fyrstu foringi kristinna manna
í Jerúsalem, en síðan er talið,
að hann hafi dvalið síðustu 25
ár ævi sinnar í Róm og verið
hennar fyrsti biskup. Hann
mun því hafa verið krossfestur
þar árið 64 og með höfuðið
niður, af því hann taldi sig
ekki verðugan þess að vera
krossfestur á sama hátt og
frelsari hans. Það er þó sjaldn-
ast hinn öfugi kross, sem er
merki hans, heldur lyklar
himnaríkis til samræmis við
orð Krists, að hann afhenti
honum þá, í líkingu talað.
Flest þekkjum við sjálfsagt
söguna um það, þegar Pétur
var að flýja undan ofsóknum
og hélt eftir Appíusarveginum
burt frá Róm. Hann sá þá ljós
nálgast og stækka, og hann sá,
að Jesús var í ljósinu. Þá
spurði Pétur: Quo vadis, Dom-
ine? Hvert ætlar þú herra? Inn
í Róm, sagði Jesús, til að láta
krossfesta mig fyrir þig í ann-
að sinn. Þá skildi Pétur, að
tími hans var kominn. Hann
sneri aftur og var krossfestur.
Þetta er mikil saga í fáum
orðum sögð. Hún er saga um
venjulega alþýðumenn, sem
kallaðir voru til fylgdar við
óvenjulegan trúarleiðtoga, ein-
stæðan persónuleika, sem gaf
þeim svo sterka sannfæringu,
og skóp þeim slíkan kjark og
staðfestu, að fylgdin við hann
varð þeim eitt og allt. öll hálf-
velgja var þeim fjarri. Þeir
voru svo brennandi í andanum,
að þeir létu heldur lífið en trú
sína. Þess vegna vöktu þeir og
athygli. Það hlaut að vera
eitthvað merkilegt, eitthvað
dásamlegt við þá trú, sem
gerði menn svo sterka. Sér-
staka athygli vakti óttaleysi
þeirra við dauðann. Vegna
upprisu leiðtoga síns vissu
þeir, að dauðinn er aðeins
þáttaskil, að handan hans er
ný og æðri lífsbraut, sem í
sjálfri sér er fagnaðarefni
hverjum kristnum manni. En
svo var frumkristninni það
líka mikið mál, sem hún var
sannfærð um, að mæta Kristi
þar á ný og ganga til eilífs
samfélags við hann.
Af lifandi vitnisburði þessa
manna óx og dafnaði hin
kristna hjörð. Samt voru ekki
allir sterkir í þessari tíð, eng-
an veginn, en ótrúlega margir
þó. Það hefur orðið eins um
aldirnar. Það eru aldrei allir
brennandi í andanum, alltaf
einhverjir hálfvolgir, alltaf of
margir. En eftir fjölda og
styrkleika hinna brennandi fer
farsæld mannanna og ekki
bara samtíðarinnar, heldur
einnig og ekki síður framtíðar-
innar.
Ég rakti sögu manna, sem
við nefnum ýmist postula eða
lærisveina. Örðið postuli þýðir
boðberi. Hverjir eru þá postul-
ar okkar daga? Við allir, sem
kristna trú játum. Við erum
allir lærisveinar Krists og um
leið postular, boðberar, sem
ætlað er að vitna um þá trú,
sem við höfum meðtekið. En
hvernig? Sýn mér trú þína af
verkunum, segir heilagt orð.
Líf okkar, orð okkar, hugsanir
og framkoma eru sterkasta
játningin. Allt slíkt hefur
ótrúleg áhrif, sú fyrirmynd,
sem við sýnum og gefum, ekki
síst þeir, sem ábyrgðarstörfum
gegna í þjóðfélaginu, en jafn-
framt hver vaxinn maður. Það
sýnir hún vel saga hinna
fyrstu postula.
Verðbréíamarkaður
Fjárfestingarfélagsins
GENGI VERÐBRÉFA 29. ÁGÚST 1982
VEÐSKULDABRÉF
MEÐ LÁNSKJARAVÍSITÖLU:
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
RÍKISSJÓÐS:
1970 2. flokkur
1971 1. flokkur
1972 1. flokkur
1972 2. flokkur
1973 1. flokkur A
1973 2. flokkur
1974 1. flokkur
1975 1. flokkur
1975 2. flokkur
1976 1. flokkur
1976 2. flokkur
1977 1. flokkur
1977 2. flokkur
1978 1. flokkur
1978 2. flokkur
1979 1. flokkur
1979 2. flokkur
1980 1. flokkur
1980 2. flokkur
1981 1. flokkur
1981 2. flokkur
Sölugenoi
pr. kr. 100.-
8.088,70
7.122,94
6.175.17
5.231,96
3.794,34
3.495,49
2.412,76
1.981,02
1.492,29
1.414.18
1.132,48
1.050,60
877,32
712,36
560,51
472,50
365,23
271,27
213,17
183,19
136,04
fttoAalávöxtun ofangreindra flokka um-
fram verölryggingu ar 3,7—5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERÐTRYGGÐ:
Sölugengi m.v. nefnvexti
(HLV)
12% 14% 16% 18% 20% 40%
1 ár 66 67 68 69 71 80
2 ár 55 56 57 59 61 74
3 ár 46 48 50 51 53 70
4 ár 40 42 44 46 48 67
5 ár 35 37 39 41 43 65
Sölugengi nafn- Ávöxtun
m.v. vextir umfram
2 afb./ári (HLV) verötr.
1 ár 96,49 2%5 7%
2 ár 94,28 2% 7%
3 ár 92,96 2V4% 7%
4 ár 91,14 2V4% 7%
5 ár 90,59 3% 7%
6 ár 88,50 3% 7</4%
7 ár 87,01 3% 7%%
8 ár 84,85 3% 7V4%
9 ár 83,43 3% 7V4%
10 ár 80,40 3% 8%
15 ár 74,05 3% 8%
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLAN , RÍKISSJÓÐS Pr. x”
B — 1973 2,715,42
C — 1973 2.309,24
D — 1974 1.958,25
E — 1974 1.339,56
F — 1974 1.339,56
G — 1975 888,58
H — 1976 846,63
I — 1976 644.18
J — 1977 599,43
1. fl. — 1981 119,55
TÖKUM OFANSKRÁÐ VERÐBRÉF i UMBOÐSSÖLU
^ Verðbréfamarkaður
fc' Fjárfesungarfélagsins
Lækjargötu 12 101 Reykjavik
lónaóarbankahúsinu Sími 28566
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
LÁNTAKA - HVAÐ ER ÞAÐ?
Landssamband lífeyrissjóða og Samband
almennra lífeyrissjóða hafa ákveðið að birta röð
auglýsinga í daglöðum til þess að upplýsa lántak-
endur um þær breytingar, sem orðið hafa á láns-
kjörum hér á landi á undanförnum árum, og er þá
átt við verðtryggingu lána.
Það er álit þessara aðila að nokkurrar vanþekk-
ingar og jafnvel misskilnings gæti á eðli þeirra
lána, sem lífeyrissjóðirnir veita sjóðfélögum
sínum. Sé það að hluta skýring á þeirri miklu eftir-
spurn eftir lífeyrissjóðslánum, sem kemur i veg
fyrir að sjóðirnir geti veitt eins há lán og vera þyrfti
til þeirra, sem eru að koma yfir sig þaki í fyrsta
sinn.
Hér í þessu blaði munu birtast á næstu dögum
auglýsingar, sem hver um sig svarar einni spurn-
mgu:______________ ____________________________
1. Hver er helsta breytingin frá eldri óverð-
tryggðum lánum?
2. Hvað þýðir „verðtryggt" lán?
3. Hvaða þýðingu hefur lánstíminn?
4. Hvað þýða vextir af verðtryggðum lánum?
5. Hver er greiðslubyrðin af verðtryggðum
lánum?
6. Hvernig hækka lánin miðað við fjárfestingar
einstaklinga?
7. Hvað kostar húsnæði miðað við núgildandi
vaxtakjör?
S. er skattaleg meðferð vaxta og verð-
bóta?
9. Borgar sig að spara?
10. Hvernig eru verðbætur reiknaðar?
11. Má greiða upp verðtryggð lán?
12. Hvað þýði r veðleyfi ?
SAMBAND ALMENNRA LANDSSAMBANDI X
LÍFEYRISSJÓÐA LÍFEYRISSJÓÐA|>J7