Morgunblaðið - 21.11.1984, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. NÓVEMBER 1984
Bretar vilja kynna sér
„líbf ska samsærið"
*
Kairó, EgypUlandi, 20. nÓTember. AP.
BRESK stjórnvöld hafa lýst yfir að
þau hafi í hyggju að yfirheyra tvo
Breta sem lögreglan í Egyptalandi
handtók í gær fyrir meinta aðild að
samsæri um að myrða ýmsa af
helstu þjóðarleiðtogum heimsins,
m.a. Margréti Thatcher forsætis-
ráðherra Bretlands, Helmut Kohl
kanslara Vestur-Þýskalands og
Fahd konung Saudi-Arabíu.
Samsærið segja Egyptar af líb-
ýskum toga spunnið, tveir til við-
bótar voru einnig handteknir, báð-
ir Líbýumenn. Handtökurnar
komu í kjölfarið á miklu hitamáli,
er Egyptar sviðsettu morð á
Bakoush, fyrrum forsætisráð-
herra Líbýu, og gerðu það svo vel
að ríkisútvarpið líbýska greindi
frá því að „sjálfsmorðssveitir hlið-
hollar Gaddafí hefðu myrt flökku-
dýrið Bakoush og hefðu það verið
makleg málagjöld fyrir hann“.
Bretarnir tveir sem um ræðir
heita Anthony William Gill, 48
ára, og Godfrey Philip Shiner, 47
ára. Egypskir leyniþjónustumenn
fóru með annan þeirra í banka
einn í miðborgi Kaíró í gærmorg-
un til að taka út 90.000 dollara
sem áttu að sögn að vera hlutur
hans fyrir morðin. Fréttamenn
sem fylgdust með gátu ekki séð
hvort viðkomandi var Gill eða
Shiner, því hann skýldi andliti
sínu með tösku.
Vangaveltur um
heilsu Marcosar
Forsetinn hefur ekki sést í tvær vikur
Mmnila, FUippneyjam, 20. nÓTember. AP.
ÞÆR SÖGUR hafa gengið fjöllun-
um hærra á Filippseyjum síðustu
daga, að Ferdinand Marcos sé ann-
að hvort orðinn afar heilsuveill, á
grafarbakkanum eða hreinlega all-
ur. Hann væri nýrnaveikur og það
studdi sögurnar að Marcos hafði
ekki sést opinberlega í tvær vikur.
Lesin var tilkynning í útvarpi
sem undirrituð var af forsetanum
og sagði hann þar að hann „væri
hress og stjórn landsins væri í
traustum höndum sínum". Hann
neitaði því þó ekki í pistlinum að
hann hefði gengist undir meiri
háttar skurðaðgerð, en það hafði
komið fram í víðlesnu dagblaði á
Filippseyjum. Þá grein hafði fyrr-
um upplýsingamálaráðherra i
stjórn Marcosar, Francisco Tadad,
ritað og sagði að sögur um ólækn-
andi nýrnasjúkdóm forsetans
ættu við rík rök að styðjast. Tadad
ritaði jafnframt, að það væri ekki
ljóst hvort Marcos væri búinn að
ná sér. Fréttafulltrúi forsetans,
Amante Bignorina, sagði ekkert
hæft í því að Marcos hefði verið
skorinn upp, þvert á móti hefði
hann dvalið í bústað sínum sfð-
ustu viku og haft samband þaðan
við ýmsa af ráðherrum sínum.
Marcos kom fram í sjónvarpi á
fimmtudaginn, en talið er að þar
hafi gömul spóla verið sýnd. For-
setinn hefur ekki sést fyrir utan
heimili sitt í alls tvær vikur. Sög-
urnar fengu þó ekki byr undir
báða vængi fyrr en að lokinni fyrri
vikunni.
Mál þetta hefur vakið mikla at-
hygli í Bretlandi og fjölskyldur
mannanna tveggja hafa lýst þeim
sem miklum öðlingum sem geti
vart gert flugu mein, hvað þá ver-
ið forhertir leigumorðingjar.
Álandseyjar:
Hjörtur í
stað ljóns
Stokkhólmi, 20. nÓTember. AP.
NÚ Á AÐ skipta um merki á búning-
um lögreglumanna á Álandseyjum
og veróur finnska Ijónið ásamt
brugðnum brandi látið víkja.
Heimastjórnin í Mariehavn hef-
ur ákveðið að ljónið víki fyrir hirt-
inum í skjaldarmerki Álandseyja.
Hjörturinn minnir á að eitt sinn
voru þar veiðilendur sænskra kon-
unga.
I nokkur ár hefur lögreglan á
Álandseyjum verið undir heima-
stjórnina sett, en ekki ríkið. Og nú
á það að sjást á búningum lög-
reglumannanna. Til öryggis á orð-
ið „lögregla" að standa við hliðina
á hirtinum.
Þetta er Ijósmyndin, sem Tatiönu Yankelevich barst fyrir skömmu af þeim
Jelenu Bonner og Andrei Sakharov. Tatiana er búsett í Massachussetts í
Bandaríkjunum og segir hún, að þetta sé fyrsta myndin sem sér hafi borizt af
móður sinni og Sakharov frá því í marz sl.
Ljósmynd af Jelenu
Bonner og Sakharov
Á að vera sönnun um, að þau séu enn á lífi
Newton, MaasachusseUs, 20. dót. AP.
TATIÖNU Yankelevich, stjúpdóttur
sovézka andófsmannsins Andrei
Verðbólgustigið
hátt í Danmörku
á alþjóðlegan
mælikvarða
VERÐBÓLGUSTIG er enn mjög hátt
I Danmörku í hlutfalli við verðþróun í
mikilvægustu viðskiptalöndum Dana,
aðþví er fram kemur í grein í síðasta
tölublaði danska blaösins Börsen.
Sést m.a. á „verðbólguvog", sem
fylgir með greininni, að verðbólgan
í Danmörku hefur verið 6,6% á
timabilinu ágúst '83 til ágúst ’84 og
hefur á sama tímabili aðeins verið
meiri á Ítalíu (10,8%) og í Svíþjóð
(7,8%), sé horft til aðalviðskipta-
landanna.
í Frakklandi er verðbólgan af
sömu stærðargráðu og í Danmörku,
eða 6,6%. í Noregi er verðbólga
lægri, eða 6,2%, en mun lægri í
Englandi, 4,9%, og Bandaríkjunum,
4,1%.
Lítill verðbólguhraði
Vestur-Þýskaland, Japan og
Holland eru áfram sér á báti með
afar lítinn verðbólguhraða.
f Vestur-Þýskalandi, þar sem
verðbólgan fór allar götur niður í
1,7% í ágústmánuði, hefur vöruverð
greinilega farið lækkandi á undan-
förnum mánuðum, eins og 1 Hol-
landi, þar sem verðbólgan var 2,8%
í agúst á þessu ári
Þessu er öfugt farið i Japan, sem
var með 2,6% verðbólgu í ágúst-
mánuði. Þar hefur vöruverð farið
lítillega hækkandi á undanförnum
mánuðum.
f öllum þeim löndum sem hér um
ræðir er verðbólgustigið á hverjum
tíma reiknað út eftir hækkun á vísi-
tölu vöruverðs i næsta mánuði á
undan miðað við sama mánuð árið
áður.
Þar sem vístala vöruverðs er
reiknuð beint eftir því verði, sem
vörurnar kosta í verslunum þegar
útreikningurinn fer fram, fer ekki
hjá því, að hægt er að hafa áhrif á
þessa vísitölu til hækkunar eða
lækkunar með breytingu á óbeinum
sköttum eða eftir öðrum pólitískum
leiðum.
Á ftalíu, sem hefur hæst verð-
bólgustig þessara landa, hefur
dregið um næstum tvö prósentustig
úr verðbólguhraðanum frá áramót-
um.
Að því er Svíþjóð varðar benda
síðustu tölur til að vérðhækkanir
fari vaxandi, öfugt við það sem hef-
ur verið undanfarna mánuði.
Stöðugar hækkanir
í Danmörku hefur verðlag hækk-
að jafnt og þétt á síðustu mánuðum.
Og verðlag á matvælum og elds-
neyti nú undanfarið bendir ekki til
að neitt lát ætli að verða á þessum
hækkunum á næstu mánuðum. Sé
litið yfir árið 1984 sem heild, mun
visitala vöruverðs hækka um u.þ.b.
7% og er það svipuð hækkun og
varð allt árið í fyrra.
7%hækkun
Vísitala heildsöluverðs, sem mæl-
ir verðlag á fyrsta viðskiptastigi, án
tillits til þess hvort vörurnar eru
framleiddar heima eða erlendis,
hækkaði um 7% miðað við ágúst
1983.
Heildsöluvísitala danskfram-
leiddu varanna hefur þó hækkað
ívið meira, eða um 6,5%, a milli
samanburðarmánaðanna (ágúst ’83
og ágúst ’84), en sama vísitala inn-
fluttra vara hækkaði um u.þ.b. 6%.
Vísitala hráefnaverðs sem sýnir
island
18
16
14-
12
italía
10-
8 Svíþjóð
Danmörk
Frakkland
6- ' Noregur
England
4- Bandarikin
Holland
Japan
2- Vestur-Þýskaland
f &
Sakharov, hefur borizt ljósmynd af
móður hennar, Jelenu Bonner og
Sakharov. Fylgdi sú orðsending
myndinni, að hún hefði verið send til
þess „að sannfæra þig um það um
síðir, að við enim á lífi.“ „Eg held,
að þetta sé raunveruleg mynd af
þeim, sagði Tatiana Yankelevich.
„Myndin virðist ekki vera eftir-
gerð.“
Tatiana tók það fram, að þetta
væri fyrsta myndin, sem sér hefði
borizt af móður sinni frá því í
marz sl. og væri myndin sönnun
þess, að hún væri komin til Sakh-
arhovs. „Það er mér léttir að sjá
þau saman, en myndin segir ekki
mikið og orðsendingin segir ekkert
um heilsufar þeirra né heldur um,
við hvaða aðbúnað þau búa,“ sagði
Tatiana Yankelevich ennfremur.
Hún kvaðst álíta, að umslagið
með myndinni og orðsendingunni
hefði verið opnað af sovézkum yf-
irvöldum, áður en það var sent til
Bandaríkjanna.
Sakharov, sem stjórnaði rann-
sóknum Sovétmanna fyrir fram-
leiðslu fyrstu vetnissprengju
þeirra, var rekinn í útlegð frá
Moskvu til borgarinnar Gorky ár-
ið 1980 fyrir gagnrýni sína á inn-
rás Sovétmanna í Afganistan.
Afganskir andspyrnumenn:
Grönduðu 4 þyrlum
Verðbólguvogin sem tekin er úr
Börsen sýnir hækkun vöruverós í
umræddum löndum í einu ári, frá
því í ágúst ’83 þangaö til ágúst ’84.
Islandi var bætt í hópinn, en þar var
hækkun framfærsluvísitölu á fyrr-
nefndu tímabili 18,8%.
verðlag á mikilvægustu innfluttu og
óunnu hráefnunum, svo og elds-
neytisverð, var um 7% hærri í ág-
úst ’84 en í ágúst ’83.
Verðhækkunin á þessu ári hefur
orðið ívið meiri en hinu síðasta og
virðist ekki útlit fyrir breytingu til
lækkunar á næstunni, haldist doll-
araverð jafnhátt og verið hefur.
Nýjn Delhí, 20. BÓTeinber. AP.
AFGANSKIR andspyrnumenn gerðu
Sovétmönnum slæmar skráveifur í
síðustu viku eftir því sem vestrænir
stjórnarerindrekar í Delhí höfðu eft-
Júgóslavía:
Heimsmet
á fjölunum
Belgrad, 20. nóvember. AP.
NÝLEGA bætti júgóslavneski leikar-
inn Miroslav Mihajlovic eigið heims-
met í gamanieik og einleik, að sögn
Tanjug-fré ttastof u nnar.
Mihajlovic var stanslaust á sen-
unni í 50 klukkustundir, skipti 150
sinnum um búninga og fór með
leiktexta eftir 93 innlenda og er-
lenda höfunda.
Miroslav Mihajlovic gekk allt í
haginn, meðan á þessu stóð, utan
einu sinni er hann missti röddina
smátíma. En hann hélt áfram að
leika þrátt fyrir raddleysið og lét
þá látbragðsleikinn nægja á með-
an.
ir áreiðanlegum en þó ónafngreind-
um heimildum.
Andspyrnumennirnir skutu
niður fjórar sovéskar þyrlur í
þremur mismunandi bardögum og
sagði vestrænn stjómarerindrek-
inn athyglisvert, að atburðirnir
hefðu gerst á slóðum þar sem sov-
éski herinn og afganski stjórnar-
herinn hafa til þessa haft töglin
og hagldirnar, m.a. í Logar-dal
skammt frá höfuðborginni Kabul.
Einn sovéskur hershöfðingi lést er
ein þyrlan var skotin niður og
annar var handtekinn eftir að
hafa svifið til jarðar í fallhlíf.
Þá gómuðu andspyrnumenn
framkvæmdastjóra úr leynilög-
reglu Kabúlstjórnarinnar, Hassan
Shan ofursta, og var hann líflát-
inn. Loks má geta þess að and-
spyrnumenn létu til sín taka í höf-
uðborginni Kabúl eftir að rökkva
tók síðustu viku eins og venja hef-
ur verið og hermdu fregnir að að-
gerðir þeirra hefðu verið „í meðal-
lagi“. Skutu þeir eldflaugum að
nokkrum skotmörkum, en ollu
heldur litlu tjóni að þessu sinni og
einnig sáralitlu manntjóni ef
nokkru.