Morgunblaðið - 10.01.1986, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR10. JANÚAR1986
Hávarður Friðriks
son — Minning
Fæddur 7. nóvember 1891
Dáinn 31. desember 1985
Löngu og merku æviskeiði er
lokið, æviskeiði sem okkur bömum
hitaveitu og rafmagnsljósa er flest-
um fjarlægt en fleirum óþekkt. Það
fólk, sem um aldamótin síðustu og
nokkuð fram á þessa öld las við
grútartýru bak við hélaðan skjá og
átti lífsgæði af skomum skammti,
er okkur samt svo nálægt, svo óve-
fengjanlegur hluti af sjálfum okkur
I eins og mannlíflð er sjálft frá upp-
hafi til endaloka. Þetta horfna fólk
er upphaf okkar og við framhald
þess en hið ókomna er á valdi
skapanomanna.
A vegamótum er rétt að staldra
við, og þegar við lítum um öxl yfír
lífshlaup gamals vinar sjáum við í
hnotskum myndir liðinna ára dansa
í hugskoti okkar og þeir, sem áttu
því láni að fagna að eiga Hávarð
Friðriksson að vini, geta nú sem
fyrr glaðst yfír kynnum og minning-
um, sögum og alls kyns athuga-
semdum þessa óvenjulega manns.
Hann fæddist í Lágadal við Djúp
þann 7. nóvember 1891, kominn
af þróttmiklum bændaættum þar
.j* vestra. Móðir hans var Kristín
Kristjánsdóttir frá Fremri-Bakka í
Langadal, en faðir hans Friðrik
Sigurður Bjamason frá Rauðamýri
á Langadalsströnd. Hávarður var
næstyngstur sjö systkina, en aðeins
Qögur komust til fullorðinsára. Nú
em þau öll látin. Systumar frá
Lágadal vom: Guðbjörg, sem giftist
Ólafi Ólafssyni, bónda í Skálavík,
hún lést í blóma lífsins, Salvör, er
giftist Guðjóni Sæmundssyni,
bónda í Heydal, og síðar í Vogum,
og Elísabet, er giftist Þorvaldi
Sigurðssyni, kaupmanni á Akur-
eyri. Salvör og Elísabet létust báðar
í hárri elii.
Á heimili þeirra Kristínar og
Friðriks dvaldist á æskuskeiði
Kristín Friðrika Óiafsdóttir, sem
var fædd 1903, en hún kom í fóstur
þangað á fyrsta ári eftir að henni
hafði verið gefið nafn þeirra hjóna
beggja.
Komu Kristínar frænku sinnar á
Lágadalsheimilið minntist Hávarð-
ur oft, og hin síðari árin oftast með
tárvotum augum. „Þegar blessað
bamið kom inn í þennan lágreista
bæ með gleðibros ungbamsins og
breiddi faðminn móti sól og nýjum
degi,“ en á þessum bæ hafði dauð-
inn minnt á nærvem sína skömmu
áður og hrifíð á braut yndislega
systur í blóma æskunnar.
Hávarður sleit bamsskónum í
Lágadal þar sem „eyrarrós hjúfrar
kolli að hörðum steini". Þegar Há-
varður var tóif ára gamall fluttust
foreldrar hans búferlum ásamt
skylduliði að Hallsstöðum á Langa-
dalsströnd og bjuggu þau þar uns
kraftar tóku að þverra og fluttust
þá til Skálavíkur og bjuggu í skjóli
dóttur sinnar og tengdasonar þar
til yfír lauk.
Hinn ungi Djúpmaður kaus ekki
að ganga hina venjulegu einföldu
braut umkomulausra og févana
sveitapilta þess tíma, heldur hélt
18 ára til búnaðamáms að Hólum
norður og lauk þaðan prófí tvítugur
og hélt svo ári síðar til Noregs til
frekara náms í búvísindum, vafa-
laust hugfanginn og innblásinn af
bjartsýni aldamótamanna.
Ekki mun hugur Hávarðar hafa
staðið til langdvalar erlendis, enda
vom fjölskyldu- og vinabönd ofín
sterkum þáttum. Hann kom heim
eftir tveggja ára dvöl og mátti þá
gjörla sjá að þar var maður á ferð,
sem hleypt hafði heimdraganum og
verið „með tignum". Hóf hann þá
ævistarfið, sem fyrst í stað var við
margvísleg sveitastörf, jarðrækt á
sumrin og bamakennslu á vetmm,
en síðan stundaði hann búskap
langt á annan áratug, síðast á
Bjamastöðum í ísafírði.
Framan af ævi mun Hávarður
hafa verið kappsfullur og áræðinn,
enda ágætlega greindur og betur
menntaður en almennt gerðist um
hans kynslóð. Hann var góður frá-
sagnarmaður, hafði ágætt skop-
skyn og kunni því vel að meta kímn-
ar sögur. Hávarður var meira en
meðalmaður á hæð, vörpulegur á
velli, ávallt vel klæddur og var eftir
honum tekið í íjölmenni og oft spurt
hver þar færi.
Á heimsstyijaldarárunum síðari
brá hann búi og fluttist til Reykja-
víkur og átti þar heima síðan.
Stundaði hann þar ýmis störf er til
féllu. Ævistarfí sínu lauk hann sem
eftirlitsmaður á Miklatúni.
Hann var einstakt snyrtimenni,
hirti bú sitt vel og fór svo vel með
skepnur að orð fór af.
Meðan Hávarður stundaði bú-
skap átti hann oftast góða reiðhesta
og er í minnum sagan, er hann
bjargaði manni frá dmkknun með
því að sundríða reiðskjótanum í ís-
köldum sjónum við Djúp.
í einkalífí var Hávarður fremur
innhverfur maður og lengst af ein-
búi og ekki ætíð við alþýðuskap,
þótt hann væri í eðli sínu félags-
lyndur og hefði yndi af að vera
samvistum við fólk. Hann starfaði
mikið í ungmennafélagshreyfíng-
unni á yngri ámm og var formaður
Ungmennafélagsins Huldar í Naut-
eyrarhreppi á fyrstu ámm þess.
Við sem áttum því láni að fagna
að eiga Hávarð að vini og félaga
eigum um hann sérstæðar og
ógleymanlegar minningar. Mikill
vinur hans, sá ljúfi og skemmtilegi
maður Friðfinnur Ólafsson færði
honum áttræðum drápu dýra, og
segir þar meðal annars:
Siturnúem
í elli sinni
ogminningasímu
margarekur.
Orðheppinn, glaður
ennsemfyrr.
Hræðist aldregi
hinstan róður.
Nú þegar frændi minn og vinur
er horfinn á fund feðra sinna er
honum vottuð virðing og þökk.
Megi heimkoman verða svo sem
hann trúði og vænti.
Ólafur Jónsson
Birting aímælis- og
minningargreina
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minningargrein-
ar verða að berast blaðinu með góðum fyrirvara. Þannig
verður grein, sem birtast á í miðvikudagsblaði, að berast
í síðasta lagi fyrir hádegi á mánudag og hliðstætt með
greinar aðra daga. í minningargreinum skal hinn látni
ekki ávarpaður. Þess skal einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort ljóð um hinn látna eru ekki birt á minning-
arorðasíðum Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð
og með góðu línubili. Meginregla er að minningargreinar
birtist undir fullu höfundarnafni.
Kveðja:
Guðmundur
St. Einarsson
Kveðja frá gömlum nemend-
um.
Nú þegar Guðmundur Einarsson,
okkar góði kennari, er látinn viljum
við minnast har.s með örfáum orð-
um.
Hann var kennari okkar í Heym-
leysingjaskólanum í Stakkholti,
skemmtilegur kennari, sem við
gleymum ekki.
Kennslustundimar vom vel und-
irbúnar og við minnnumst hans með
hlýjum hug. Við þökkum þolinmæði
hans við okkur og vottum konu
hans og bömum innilega samúð.
Gamlir nemendur
Cterkurog
k-J hagkvæmur
auglýsingamiðill!
Peningamarkaðurinn
GENGIS-
SKRANING
Nr. 5 - 9. janúar 1986
Kr. Kr. Toll-
Ein.KI. 09.15 Kaup Sala gengi
DoIIari 42,210 42,330 42,120
St.pund 60,993 61,167 60,800
Kaé.dollari 30,096 30,181 30,129
Dönskkr. 4,6887 4,7020 4,6983
Norsk kr. 5,5587 5,5745 5,5549
Sænskkr. 5,5361 5,5518 5,5458
Fi.mark 7,7635 7,7855 7,7662
Fr. franki 5,5704 5,5863 5,5816
Belg.franki 0,8362 0,8385 0,8383
Sv.franki 20,1865 20,2439 20,2939
Holl. gyllini 15,1780 15,2211 15,1893
V-þ.mark 17,0915 17,1401 17,1150
Ít.líra 0,02506 0,02513 0,02507
Austurr.sch. 2,4309 2,4378 2,4347
Port. escudo 0,2663 0,2671 0,2674
Sp. peseti 0,2738 0,2746 0,2734
Jap.yen 0,20853 0,20912 0,20948
írsktpund 52,087 52,235 52,366
SDR(Sérst. 46,1508 46,2827 46,2694
INNLÁNSVEXTIR:
Sparisjóðsbækur................... 22,00%
Sparisjóðsreikningar
meó 3ja mánaða uppsögn
Alþýðubankinn............... 25,00%
Búnaðarbankinn.............. 25,00%
Iðnaðarbankinn.............. 23,00%
Landsbankinn................ 23,00%
Samvinnubankinn............. 25,00%
Sparisjóðir................. 25,00%
Útvegsbankinn............... 23,00%
Verzlunarbankinn............ 25,00%
með 6 mánaða uppsögn
Alþýðubankinn............... 30,00%
*» Búnaðarbankinn................... 28,00%
Iðnaöarbankinn............. 26,50%
Samvinnubankinn............. 30,00%
Sparisjóöir................ 28,00%
Útvegsbankinn.............. 29,00%
Verzlunarbankinn............ 31,00%
með 12 mánaða uppsögn
Alþýðubankinn............... 32,00%
Landsbankinn............... 31,00%
Útvegsbankinn.............. 33,00%
Innlánsskírteini
Alþýðubankinn............... 28,00%
Sparisjóðir................. 28,00%
Verðtryggðir reikningar
miðað við lánskjaravís'rtölu
með 3ja mánaða uppsögn
Alþýðubankinn................ 1,50%
Búnaðarbankinn...... ...... 1,00%
Iðnaðarbankinn............... 1,00%
Landsbankinn....... ....... 1,00%
Samvinnubankinn...... ....... 1,00%
Sparisjóðir.................. 1,00%
Útvegsbankinn................ 1,00%
Verzlunarbankinn..... ....... 2,00%
með 6 mánaða uppsögn
Alþýöubankinn................ 3,50%
Búnaðarbankinn............... 3,50%
Iðnaðarbankinn...... ........ 3,50%
Landsbankinn....... ......... 3,50%
Samvinnubankinn.............. 3,00%
Sparisjóðir.................. 3,00%
Útvegsbankinn................ 3,00%
Verzlunarbankinn..... ..... 3,50%
með 18 mánaða uppsögn:
Útvegsbankinn................ 7,00%
Ávísana- og hlaupareikningar:
Alþýðubankinn
- ávísanareikningar......... 17,00%
- hlaupareikningar.......... 10,00%
Búnaðarbankinn...... ........ 8,00%
lönaðarbankinn...... ........ 8,00%
Landsbankinn................ 10,00%
Samvinnubankinn...... ....... 8,00%
Sparisjóðir.................. 10,00%
Útvegsbankinn................ 8,00%
Verzlunarbankinn............ 10,00%
Stjörnureikningar: I, II, III
Alþýðubankinn................ 9,00%
Safnlán - heimilislán - IB-lán - pkístón
með 3ja til 5 mánaða bindingu
Iðnaðarbankinn.............. 23,00%
Landsbankinn................ 23,00%
Sparisjóðir................. 25,00%
Samvinnubankinn............. 23,00%
Útvegsbankinn............... 23,00%
Verzlunarbankinn............ 25,00%
6 mánaða bindingu eða lengur
Iðnaðarbankinn.............. 26,00%
Landsbankinn................ 23,00%
Sparisjóöir................. 28,00%
Útvegsbankinn............... 29,00%
Innlendir gjaldeyrisreikningar:
Bandarikjadollar
Alþýðubankinn................ 8,00%
Búnaðarbankinn............... 7,50%
Iðnaðarbankinn............... 7,00%
Landsbankinn....... ......... 7,50%
Samvinnubankinn.............. 7,50%
Sparisjóðir.................. 8,00%
Útvegsbankinn................ 7,50%
Verzlunarbankinn............. 7,50%
Steríingspund
Alþýðubankinn.............. 11,50%
Búnaöarbankinn............. 11,00%
Iðnaðarbankinn............. 11,00%
Landsbankinn............... 11,50%
Samvinnubankinn............ 11,50%
Sparisjóðir................ 11,50%
Útvegsbankinn.............. 11,00%
Verzlunarbankinn............ 11,50%
Vestur-þýsk mörk
Alþýðubankinn............... 4,50%
Búnaðarbankinn.............. 4,25%
Iðnaðarbankinn..... ........ 4,00%
Landsbankinn....... ........ 4,50%
Samvinnubankinn...... ...... 4,50%
Sparisjóðir................. 4,50%
Útvegsbankinn............... 4,50%
Verzlunarbankinn..... ...... 5,00%
Danskarkrónur
Alþýðubankinn............... 9,50%
Búnaðarbankinn...... ..... 8,00%
Iðnaðarbankinn..... ........ 8,00%
Landsbankinn....... ...... 9,00%
Samvinnubankinn............. 9,00%
Sparisjóðir................. 9,00%
Útvegsbankinn............... 9,00%
Verzlunarbankinn............ 10,00%
ÚTLÁN S VEXTIR:
Almennir víxlar, forvextir:
Landsbankinn...... ........ 30,00%
Útvegsbankinn.............. 30,00%
Búnaðarbankinn............. 30,00%
Iðnaðarbankinn............. 30,00%
Verzlunarbankinn............ 30,00%
Samvinnubankinn............. 30,00%
Alþýðubankinn............... 29,00%
Sparisjóðir................ 30,00%
Viðskiptavíxlar
Alþýðubankinn............... 32,50%
Landsbankinn............... 32,50%
Búnaðarbankinn............. 34,00%
Sparisjóðir................. 32,50%
Yfirdráttarián af hlaupareikningum:
Landsbankinn............... 31,50%
Útvegsbankinn...............31,50%
Búnaðarbankinn............. 31,50%
Iðnaðarbankinn............. 31,50%
Verzlunarbankinn............ 31,50%
Samvinnubankinn............. 31,50%
Alþýðubankinn............... 31,50%
Sparisjóðir................. 31,50%
Endurseljanleg lán
fyrir innlendan markað............ 28,50%
láníSDRvegnaútfi.framl............. 9,50%
Bandaríkjadollar............ 9,50%
Sterlingspund............... 12,75%
Vestur-þýskmörk.............. 6,25%
Skuldabréf, almenn:
Landsbankinn................. 32,00%
Útvegsbankinn................ 32,00%
Búnaðarbankinn............... 32,00%
Iðnaðarbankinn............... 32,00%
Verzlunarbankinn.............. 32,0%
Samvinnubankinn.............. 32,00%
Alþýðubankinn................ 32,00%
Sparisjóðir.................. 32,00%
Viðskiptaskuldabréf:
Landsbankinn................. 33,00%
Búnaðarbankinn............... 35,00%
Sparisjóðirnir............... 35,00%
Verðtryggð lán miðað við
lánskjaravísitölu
í allt að 2 ár......................... 4%
Ienguren2ár............................ 5%
Vanskilavextir....................... 45%
Óverðtryggð skuldabréf
útgefin fyrir 11.08. ’84 .......... 32,00%
Líf eyrissjóðslán:
Lífeyrissjóður starfsmanna ríkis-
ins:
Lánsupphæð er nú 400 þúsund krón-
ur og er lánið vísitölubundið með
lánskjaravísitölu, en ársvextir eru
5%. Lánstími er allt að 25 ár, en
getur verið skemmri, óski lántakandi
þess, og eins ef eign sú, sem veð
er í er lítilfjörleg, þá getur sjóðurinn
stytt lánstímann.
Greiðandi sjóðsfólagar geta sótt
um lán úr lífeyrissjóðnum ef þeir
hafa greitt iðgjöld til sjóðsins í tvö
ár, miðað við fullt starf. Biðtími eftir
láni er sex mánuðir frá því umsókn
berstsjóðnum.
Lífeyrissjóður verzlunarmanna:
Lánsupphæö er nú, eftir 3ja ára aðild
að lífeyrissjóðnum, 216.000 krónur,
en fyrir hvern ársfjórðung umfram 3
ár bætast við lánið 18.000 krónur,
unz sjóðsfélagi hefur náð 5 ára aðild
að sjóðnum. A tímabilinu frá 5 til 10
ára sjóösaðild bætast við höfuðstól
leyfilegar lánsupphæðar 9.000 krón-
ur á hverjum ársfjórðungi, en eftir
10 ára sjóðsaðild er lánsupphæðin
orðin 540.000 krónur. Eftir 10 ára
aðild bætast við 4.500 krónur fyrir
hvern ársfjórðung sem líður. Því er
í raun ekkert hámarksláni sjóðnum.
Höfuðstóll lánsins er tryggður
með lánskjaravísitölu, en lánsupp-
hæðin ber nú 5% ársvexti. Láns-
tíminn er 10 til 32 ár að vali lántak-
anda.
Þá lánar sjóðurinn með skilyrðum
sórstök lán til þeirra, sem eru eignast
sína fyrstu fasteign og hafa greitt til
sjóðsins samfellt í 5 ár, kr. 590.000
til 37 ára.
Lánskjaravísitala fyrir janúar
1986 er 1364 stig en var fyrir desem-
ber 1985 1337 stig. Hækkun milli
mánaðanna er 2,01%. Miðaö er við
vísitöluna 100íjúní 1979.
Byggingavísitala fyrir janúar til
mars 1986 er 250 stig og er þá miðað
við 100 í janúar 1983.
Handhafaskuldabréf i fasteigna-
viðskiptum. Algengustu ársvextir eru
nú 18-20%.
Sérboð
Nafnvextir m.v.
óverðtr.
kjör
Óbundið fé
Landsbanki, Kjörbók: 1) .................... ?-36,0
Útvegsbanki, Abót: ....................:... 22-36,1
Búnaðarb., Sparib: 1) ...................... ?-36,0
Verzlunarb., Kaskóreikn: .................. 22-31,0
Samvinnub., Hávaxtareikn: ................. 22-37,0
Alþýöub., Sén/axtabók: .................... 27-33,0
Sparisjóöir, Trompreikn: ..................... 32,0
Iðnaðarbankinn: 2) ........................... 28,0
Bundiðfé:
Búnaðarb., 18mán.reikn: ...................... 39,0
verðtr.
kjör
1,0
1,0
1,0
3,5
1-3,0
3,0
3,5
3,5
Höfuðstóls-
Verðtrygg. færslurvaxta
tímabil vaxta á ári
3mán.
1 mán.
3mán.
3mán.
3mán.
1 mán.
1 mán.
6mán.
1) Vaxtaleiörétting (úttektargjald) er 1,7% hjá Landsbanka og Búnaðarbanka.
2) Tvær úttektir heimilaðar á hverju sex mánaða tímabili án, þes að vextir lækki.