Morgunblaðið - 17.04.1988, Blaðsíða 50

50
SrawTOAGUKlT^APREL 1988
Emelía J. Bergmann
frá Flatey - Minning
Fædd 12. desember 1897
Dáin 7. apríl 1988
Lækkar lífdaga sól.
Löng er órðin mín ferð.
Fauk í faranda skjól,
fegin hvíldinni verð.
Guð minn, gefðu þinn frið,
gleddu og blessaðu þá,
sem að lðgðu mér lið.
Ljósið kveiktu mér hjá.
(Herdís Andrésdóttir)
Á morgun verður langamma mín,
Emelía J. Bergmann frá Flatey á
Breiðafirði, jarðsett frá Fossvogs-
kirkju. Við þekktumst bara í þrettán
ár af hennar níutíu, en vorum samt
miklar vinkonur. Það var alltaf jafn
gaman að koma á Kambsveginn til
langömmu og fá kakó og kökur, sem
hún var nýbúin að baka. Eftir kaffit-
ímann fékk ég alltaf að þvo upp og
þótt bollar og diskar brotnuðu var
langömmu alveg sama. Hún brosti
bara og sagði að einhvem tíma yrði
maður að læra að þvo upp. Fyrsta
kaffisopann fékk ég að smakka hjá
langömmu sem sagði að kaffi gerði
ekkert illt.
Eftir að langamma slasaðist og
fluttist alveg inn á Borgarspítalann
voru dagamir lengi að líða hjá henni.
Þá gat hún ekki lengur pijónað eða
gert krossgátur, eins og hún var vön
og þá gat Auðunn, vinur hennar úr
Flatey, ekki lengur fært henni dag-
blaðið daglega, eins og hann hafði
alltaf gert. En það hefur ömgglega
stytt dagana hjá langömmu að eiga
alltaf von á Jónínu, dóttur sinni, sem
fór daglega til mömmu sinnar og tók
hana alltaf heim til sín þegar hægt
var. Það væri óskandi að allt gamalt
og veikt fólk ætti jafn góða dóttur
og langamma mín átti.
Mér finnst erfitt að kveðja
langömmu mína sem mér þótti svo
sérstaklega vænt um. Við mamma
þökkum henni fyrir tryggðina við
okkur. Við vitum að hún var lengi
búin að þrá að sofna en við söknum
hennar samt svo mikið.
Megi elsku langamma mín hvíla í
friði.
Lízella
Frú Emelía J. Bergmann lézt í
Reykjavík hinn 7. apríl níræð að
aldri. Hún var fædd að Eyvindarstöð-
um í Élöndudal, dóttir Jóns bónda
þar Jónssonar og konu hans Óskar
Gísladóttur. Að henni stóðu sterkar
ættir úr Húnaþingi og Skagafirði.
Ósk móðir hennar var dóttir Gísla
bónda á Eyvindarstöðum Ólafssonar
og Elísabetar Pálmadóttur, systur.
Jóns í Stóradal og Erlends í Tungu-
nesi. Hópur þeirra systkina var stór,
en margir afkomendur þeirra urðu
þjóðkunnir og áhrifamiklir, bæði á
sviði stjómmála, lista og mennta.
Emelía ólst upp í foreldrahúsum
og var elzt sex systkina. Fjögur
þeirra komust til fullorðinsára, 9 þau
Þorsteinn sýsluskrifari og söngstjóri
á Blönduósi, Gísli, sem var bóndi á
Eyvindarstöðum, og Guðmunda, hús-
freyja að Eiríksstöðum í Svartárdal.
Tónlist setti svip á æskuheimili
Emelíu, bæði hljóðfæraleikur og
söngur, en móðir hennar átti sjálf
orgel og kenndi bömum sínum öllum
orgelleik. Var hún organisti í sóknar-
kirkjunni og lagði kirkjunni einnig
til orgelið sitt.
Þegar þess er gætt hve fáar voru
menntaleiðir ungra stúlkna snemma
á öldinni er Ijóst hve mikla alúð for-
eldrar Emelíu og hún sjálf lögðu við
að afla þeirrar menntunar sem tiltæk
var. Hún stundaði nám í unglinga-
skólanum á Sauðárkróki og síðar á
hinu merka menningarsetri, Kvenna-
skólanum á Blönduósi. Það er ljóst
að þegar á æskuskeiði hefur Emelía
verið ötul skörungskona, vinnusöm
og umhyggjusöm. Mörg hafa verkin
verið á höndum hennar, elztu systur-
innar í hópnum á Eyvindarstöðum.
Hún hélt áfram menntunarvið-
leitni sinni og sótti ýmis námskeið
þegar færi gafst, svo sem í vefnaði
á Sauðárkróki. Er hún var komin á
þrítugsaldur var hún í Reykjavík,
vann fyrir sér fyrri hluta dags og
lærði á námskeiðum á síðdögum og
kvöldum.
Eftir slíkan vetur var hún á leið
heim til sín norður. Samskipa henni
var Sigfús Bergmann Hallbjamar-
son, kaupfélagsstjóri í Flatey á
Breiðafirði, röskum áratug eldri en
hún. Skipti það engum togum að
hugur hans varð fanginn af glæsileik
og glaðværð þessarar ungu konu,
söng hennar og hljóðfæraslætti.
Sjálfur stjómaði hann blönduðum kór
í Flatey og var organisti í Flateyjar-
kirkju. Mun hann þegar hafa strengt
þess heit, að hún og engin önnur
skyldi verða konan hans. Hann steig
af skipsQöl í Flatey en hún hélt áfram
norður til síns heima. Þau skrifuðust
síðan á um skeið og niðurstaða þeirra
bréfaskipta var stofnun hjónabands
hinn 6. janúar 1928.
Heimili þeirra í Flatey varð um-
svifamikið, það leiddi af starfi Sig-
fúsar, búsetu og gestrisni þeirra
beggja. Þeir sem komu af Barða-
ströndinni eða úr Breiðafjarðareyjum
að verzla í Flatey þáðu mat og diykk
á heimili Emelíu og var þá oftar en
ekki margt um manninn.
Þau fluttu til Reykjavíkur 1954
og keyptu húsnæði við Kambsveginn.
Sigfús andaðist 1960.
Þeim varð tveggja bama auðið.
Jónína dóttir þeirra fæddist 1929 og
er gift Jóni Þorsteinssyni hæstarétt-
arlögmanni og fyrrum alþingis-
manni. Eiga þau fjóra sjmi: Sigfús
bæjarstjóra á Akureyri, Jóhannes
Gisla, Þorstein og Jón Gunnar, sem
allir þrír em við háskólanám.
Hallbjöm sonur Emeliu og Sig-
fusar fæddist 1932 og kvæntist Eddu
Úlfsdóttur. Hallbjöm er búsettur í
Hafnarfirði og starfar hjá Rafha.
Sonur þeirra er Úlf verkstjóri í hrað^
frystihúsi í Keflavík.
Emelía naut náinna samvista við
böm sín. Fyrstu árin eftir lát eigin-
manns hennar bjó Hallbjöm sonur
hennar hjá henni með konu sína og
son. Hún átti síðan öruggt skjól hjá
Jónínu dóttur sinni og því meir sem
árin færðust yfir. Hún hélt andlegum
kröftum sínum og skýrleik fram und-
ir það síðasta. Hún var hins vegar
farin að líkamskröftum og var
síðustu tvö árin á Öldrunardeild
Borgarspítalans, þar sem hún naut
frábærrar umönnunar.
Emelía var glæsileg kona að vall-
arsýn og sópaði að henni. Hún var
hávaxin og bjartleit með mikið ljóst
hár. Það gránaði lítið sem ekkert.
Hún klæddist íslenzkum búningi,
peysufötum og möttli, á tyllidögum.
Yfir framkomu hennar og lífsvið-
horfi öllu var rammíslenzk reisn.
Allt víl var henni Ijarri skapi. Hún
taldi iðjuleysi jafngilda því að forsmá
Iandsins gæði eða þann lífsbjargar-
grundvöll sem hveijum og einum bar
að vinna úr.
Henni þótti þungbært að sjá
„forðabúr landsins", Breiðafjarðar-
eyjar, leggjast í eyði hveija af ann-
arri. Hún hafði á orði að aldrei þyrfti
að vera þröngt í búi hjá þeim sem
hefðu sæmilegar jarðir og vit og
hörku til að vinna. Þetta var viðhorf
hennar kynslóðar.
Emelía var komin yfir sextugt
þegar kynni okkar hófust. Hún tók
að sér árið 1961 að vera bömum
okkar hjóna til trausts og halds í
fjarveru okkar á vinnustöðum utan
heimilis. Fyrir þá viðkynningu, vin-
áttu og samvistir hennar við okkur
og böm okkar verður seint full-
þakkað. Hún bar með sér þjóðlegan
menningarblæ. Fræðaþorsti hennar
var sívakandi. Því lýsa bezt orð er
hún sjálf sagði, er fundum okkar bar
fyrst saman. Hún, sem hafði verið
ekkja um skeið, tjáði mér, að hún
vildi gjaman auka verkefni stn eins
og á stóð, ekki væri hún ókunnug
verkefnum í þágu bama á heimilum,
þótt meira hefði verið um að vera í
húshaldinu í Flatey. Þetta gæti orðið
beggja hagur, eins og hún orðaði það.
Hún bætti við: „Eg bý við Kambs-
veg, þið við Álfheima og bókasafnið
er við Sólheima. Ég fer þangað svo
oft hvort sem er. Þetta er alveg í
leiðinni.“
Að leiðarlokum er Emelía Berg-
mann kært kvödd.
Blessuð sé minning hennar.
Fjölskyldu hennar er vottuð inni-
leg samúð.
Ragnhildur Helgadóttir
Vilhjálmur Birgis-
son - Kveðjuorð
Fæddur 29. ágúst 1978
Dáinn 2. apríl 1988
Hann Villi er dáinn. Það er erfitt
að skilja að bekkjarfélagi okkar í
blóma lífsins sé búinn að kveðja
þennan heim. Bilið á milli lífs og
dauða er oft svo stutt.
Þegar við hugsum um Villa þá
munum við eftir því hvað hann var
hress og skemmtilegur. Hann var
alltaf í góðu skapi og kom okkur
oft til að hlæja. Það er góður eigin-
leiki. Hann var líka traustur vinur
og vildi allt gera fyrir vini sína.
Við erum þakklát fyrir að hafa
kynnst honum.
Villa fannst gaman að vera úti
og naut fjallaferðanna með pabba
sínum óspart. Hann þekkti orðið
hvem krók og kima á landinu sínu.
Það er því kaldhæðni örlaganna að
það hafi einmitt verið á einni slíkri
ferð sem hann lét lífíð.
Tíminn framundan verður öllum
erfiður en við hugsum fallega til
Villa. Við vitum að hann er uppi á
himnum hjá Guði og líður vel.
Foreldrum, systrum og öðrum
aðstandendum sendum við okkar
dýpstu samúðarkveðjur. Megi Guð
styrkja ykkur í sorg ykkar.
Bekkjarsystkini í 3.-J
og Jórunn Ella Þórðar-
dóttir kennari.
„Dáinn, horfínn, harmafregn,
hvílíkt orð mig dynur yfír,
en ég veit að látinn lifír,
það er huggun harmi gegn.“
Hann Villi Iitli er dáinn. Tvær
dætur mínar tilkynntu mér það á
páskadag, en hann hafði látist í
slysi. kvöldinu áður. Hversu erfitt
er ekki að trúa því að hann, aðeins
9 ára gamall, sem virtist eiga allt
lífið framundan hafi lokið sínu ævi-
skeiði. Hann sem alltaf var heil-
brigður, kátur og góður drengur
og hugljúfi þeirra sem til hans
þekktu, en gat einnig verið alvar-
legur og hugsandi, en oftast var
stutt í fallega brosið hans.
Villi var yngstur bama hjónanna
Victoríu Vilhjálmsdóttur og Birgis

Brynjólfssonar, en áður áttu þau
dætumar Brynju, 25 ára, Önnu
Maríu, 20 ára og Jóhönnu Ruth,
17 ára, og er hans sárt saknað af
þeim öllum. Auk þes ólu þau Vic-
toría og Birgir upp dótturson sinn,
Amar Þór, sem nú er þriggja ára,
og var Villi mjög góður við hann
og saknar hann nú góðs vinar þótt
hann segi ekki mikið. En tíminn
læknar sárin og ég trúi því að vel
hafi verið tekið á móti litla frænda
hinum megin. Ég vil senda systur
minni, mági og dætmm þeirra,
mínar innilegustu samúðarkveðjur
og bið algóðan Guð að styrkja þau
og blessa í þeirra þungu sorg, einn-
ig vil ég biðja Guð að hjálpa þeim
að gleðjast yfir góðum minningum
um yndislegan dreng sem enginn
getur frá þeim tekið.
„Ég fel í forsjá þína,
Guð faðir sálu mína,
því nú er komin nótt.
Um ljósið lát mig dreyma
og ljúfa engla geyma,
öll bomin þín svo blundi rótt.“
Erla Knudsen
Hann Villi er horfínn — og hér
sit ég eftir og sakna og græt og
hugsa um svo margt. Það er svo
sárt að eiga hann ekki lengur að
sem leikfélagann og vininn góða
og glaða.
Eins og við áttum margt
skemmtilegt og skrýtið saman, sem
hægt var að hlæja saman að og
leika sér saman að. Við áttum svo
margar gleðistundir saman og þær
hefðu þurft að verða svo margfalt
miklu fleiri.
Alltaf var hægt að treysta á
Villa, ef maður var leiður og vissi
ekki hvað nú skyldi gera. Hann sem
brosti svo fallega og hló svo inni-
lega í öllum okkar leikjum og
ímyndunum. Alltaf var hann eins
og aldrei var betra en þegar við
vorum bara tveir, og það var oft,
hvort sem var úti eða inni og hann
var vinurinn, sem gerði gott úr öllu
og saman byggðum við svo margt
— og ætluðum svo margt — og allt-
af saman.
Það er svo erfítt fyrir mig svona
lítinn strák að verða að trúa því
að þetta allt gerist aldrei aftur —
og allt sé búið svona allt í einu.
Mikið geta þessir björtu dagar ver-
ið dimmir. Og hann svona hress og
glaður og góður, þegar við sáumst
síðast — eins og ætíð.
Það er svo ótalmargt að muna,
en ég ætla ekki að fara að segja
frá því núna, ég ætla að geyma það
hjá mér alltaf, eins og geislandi ljós
águllnu kerti, sem aldrei slokknar.
Ég man hvað hann var duglegur
við að passa hann litla frænda sinn,
sem honum þótti svo undur vænt
um og vildi allt gera fyrir. Eða
hvað hann Villi var góður að passa
Hákon bróðir með 'mér. Honum
datt alltaf eitthvað í hug til að
hugga hann og hressa, ef eitthvað
amaði að.
Svona var Villi' alltaf, hann lét
sér detta svo margt f hug og fann
alltaf upp á einhveiju skemmtilegu.
Það er svo hræðilega sárt fyrir mig
að eiga ekki lengur bezta vininn
minn, til að leika við, til að tala
við, til að fara með inn í framtíð-
ina. Ósköp er allt kalt og dimmt
nú, þegar ég er að kveðja hann
elsku Villa, eins og mér þótti inni-
lega vænt um hann. Þó ég vilji það
ekki verð ég að kveðja hann og
reyna að brosa gegnum tárin eins
og hann gerði og þakka honum svo
hjartanlega allar yndislegu sam-
verustundimar okkar.
Hann afi setur á blaðið, það sem
ég vildi segja, en ekki einu sinni
hann getur sagt allt sem ég ætlaði
að segja, sem ég átti eftir að segja.
Elsku Viktoría, Birgir og þið öll,
ég sem sakna hans Villa svo sárt
veit að þið hafið misst svo óskap-
lega mikið.
Góður guð á himnum leiði hann
Villa vin minn inn í ljósið og dýrð-
ina hjá sér. Þar líður honum vel.
En ég gleymi honum aldrei.
Leikfélagi og vinur
Helgi Seljan Jóhannsson.
t
Eiginkona mín, móðir, tengdamóðir og amma,
ÁLFHEIÐUR INGIMUNDARDÓTTIR,
Skálagerði 17,
Reykjavík,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 19. apríl kl.
1Ö.30. _
Jon Ormsson,
börn, tengdabörn og barnabörn.
Móðursystir mín, t
PÁLÍNA JÓNASDÓTTIR,
Dvalarheimilinu Hlið,
verður jarðsungin frá Akureyrarkirkju mánudaginn 18. april kl.
13.30.
Þeim sem vilja minnast hinnar látnu er bent á Dvalarheimilið Hlíð.
Fyrir hönd vandamanna,
Þórir Sigtryggsson.
••
K0RFUSK0R
Verð kr. 990,-
Litir: Svart, hvítt, rautt og dökkblátt
Stærðir: 36-42
5% staðgreiðsluafsláttur.
Póstsendum samdægurs.
KRINGWN
KBIneNM
Slmi 689212.
sxoem
VELTUSUNDI 1
21212