Morgunblaðið - 12.08.1992, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. ÁGÚST 1992
13
„Flokkurinn reisir stefnu sína og
starf á þjóðfélagsgreiningu marx-
ismans og einnig: „Sem sósíal-
ískur verkalýðsflokkur berst Al-
þýðubandalagið fyrir nýrri tegund
lífshátta og menningar — sósíalísku
þjóðfélagi þar sem félagslegum
þörfum almennings verði að sem
mestu leyti fullnægt með ríkulegri
sameiginlegri þjónustu. Hið sósíal-
íska skipulag, sem Alþýðubanda-
lagið stefnir að, felur með öðrum
orðum í sér breytingu á valdavef
þjóðfélagsins, félagslegum tengsl-
um og menningarháttum ... Frelsis-
hugsjón sósíalismans er því ósam-
rýmanleg frelsi auðmagnsins sem
helgar yfirráð fámennrar stéttar
yfír lífsskilyrðum almennings."
Þeir, sem lesa þessar yfírlýsing-
ar, þurfa ekki að fara í neinar graf-
götur um að forystumenn úr röðum
Sósíalistaflokksins hafí haft undir-
tökin, þegar lög Alþýðubandalags-
ins og fyrsta almenna stefnuskrá
flokksins voru samþykkt. Síðla árs
1989 var því hafnað á landsfundi
Alþýðubandalagsins að fella þessa
stefnuskrá úr gildi. Henni hefur þó
verið „kippt úr sambandi“ síðan.
Formaður og framkvæmdastjóri
Alþýðubandalagsins leysa fortíðar-
vanda flokks síns síður en svo með
því að efna til blaðamannafundar
um fundargerðarbækur. Fundurinn
var hins vegar ágæt áminning um
það, hve víðtækur þessi flokkslegi
vandi er. Stefnu flokksins hefur
ekki aðeins verið kippt úr sambandi
heldur er engu líkara en löppunum
hafí verið kippt undan flokknum.
Erfitt hlutskipti
Alþýðubandalagið stendur síður
en svo eitt í þeim sporum að þurfa
að glíma við kommúníska og sósíal-
íska fortíð og leita að leið frá henni
inn í framtíðina. í síðasta töiublaði
ritstins Problems of Communism
er birtur útdráttur úr nýrri bók eft-
ir Frank L. Wilson, prófessor í
Bandaríkjunum, þar sem rætt er
um kommúnistaflokka á krossgöt-
um og breytt hlutverk þeirra í vest-
rænum lýðræðisríkjum. Þar segir
meðal annars:
„Allir vestrænir kommúnista-
flokkar hafa átt í erfíðleikum með
að átta sig á því, hvernig þeir eigi
að bregðast við breyttum aðstæð-
um. Að einu leyti hefur breytingin
verið erfíðari fyrir valdalausa
kommúnistaflokka en hina í Aust-
ur-Evrópu og Sovétríkjunum. í
kommúnistalöndunum gengu menn
í flokkinn af illri nauðsyn; flokks-
skírteinið var nauðsynlegt til að ná
pólitískum frama og til að tryggja
sér félagslega og efnalega aðstöðu.
Þetta var með öðrum hætti í Vestur-
Evrópu, þar gengu menn í komm-
únistaflokka vegna einlægrar sann-
færingar um gildi hinna hugmynda-
fræðilegu markmiða og þrátt fyrir
að flokksaðildinni fylgdu félagsleg
og pólitísk óþægindi. Það var miklu
auðveldara fýrir kommúnista í
Austur-Evrópu að afneita kenni-
setningunum og jafnvel flokkum
sínum en hina í Vestur-Evrópu.
Meðal þess fáa, sem sá naut, er
skipaði sér í eilífan minnihlutaflokk
eins og kommúnistaflokk í Vestur-
Evrópu, var hin tilfínningalega full-
nægja, er fólst í því að veija hreina
og óspjallaða hugsjón eða hug-
myndafræði. Nú þegar kommún-
istaflokkar hafa orðið að endurmeta
stefnu sína og hverfa frá helstu
kennisetningunum, hafa þessir
virku flokksmenn tekið að óttast
um inntak flokkshollustu sinnar,
ekki síst þegar þeir sjá heilög
grundvallarviðhorf víkja fýrir
hversdagslegum pólitískum úr-
lausnarefnum."
Stjórnmálastarf Ólafs Ragnars
Grímssonar mótast mjög af því, að
hann lætur öll grundvallarviðhorf
víkja fyrir hversdagslegum pólitísk-
um úrlausnarefnum. Hann kann því
að vera sá maður sem Alþýðu-
bandalaginu dugi best í formanns-
sæti, þegar flokkurinn stendur
frammi fyrir því, að hugsjónagrund-
völlur þess er hruninn. Nýjasta út-
spil Ólafs Ragnars til að leysa fort-
íðarvanda Alþýðubandalagsins
missir hins vegar gjörsamlega
marks. Vandinn er miklu meiri og
djúpstæðari en svo, að unnt sé að
ýta honum til hliðar með sýndar-
mennsku eins og þeirri að opna ein-
hveijar fundargerðarbækur, sem
segja í mesta lagi aðeins hluta sög-
unnar.
Mikil spenna
Mikil spenna hefur verið í sam-
skiptum Alþýðuflokks og Alþýðu-
bandalags undanfarin misseri.
Magnaðist hún eftir að upp úr sam-
starfi þeirra Jóns Baldvins og Ólafs
Ragnars slitanði, samstarfinu, sem
kennt var við rauða ljósið og náði
hámarki eftir kosningarnar í apríl
1991, þegar Ólafur bauð Jóni stól
forsætisráðherra.
Þessi spenna er ekki aðeins milli
flokkanna heldur verður hennar
vart innan Alþýðuflokksins og brýst
þar fram í ýmsum myndum. Tók
hún á sig nýja mynd í Alþýðuflokkn-
um, eftir að nokkrir frammámenn
í Alþýðubandalaginu gengu til liðs
við flokkinn, af því að forystusveit
Alþýðubandalagsins vildi ekki gera
upp við hina kommúnísku fortíð.
Var leitast við að breiða yfír þennan
ágreining innan Alþýðuflokksins á
síðasta flokksþingi hans en það
tókst ekki nema að litlu leyti.
Alþýðuflokkurinn og Alþýðu-
bandalagið hafa löngum róið á
sömu atkvæðamiðin. Tilurð Alþýðu-
bandalagsins má rekja til tilrauna
afla innan Alþýðuflokksins til að
gera út af við hann með því að
kaffæra hann með róttækri vinstri-
stefnu. Með hruni kommúnismans
eru þær tilraunir úr sögunni og
innan Alþýðubandalagsins gætir
vaxandi tilhneigingar til að hrifsa
til sín það miðjusæti sem Alþýðu-
flokkurinn hefur skipað. í því efni
er Alþýðubandalagið raunar einnig
að sækja inn á mið Framsóknar-
flokksins.
Ýmsar tilraunir hafa verið gerðar
hér til að sameina vinstri menn í
einum flokki. Þær hafa allar mistek-
ist til þessa. Sennilegt er, að for-
ystusveit Alþýðubandalagsins fari
enn að hugsa sér til hreyfíngs í því
efni. Vilji forystumennimir í raun
horfast í augu við vofu kommúnis-
mans í eigin flokki, kunna Ólafur
Ragnar og félagar að ákveða að
leyfa henni að sveima áfram í fund-
argerðarbókum, lögum og stefnu-
skrá Alþýðubandalagsins en ganga
sjálfír til samstarfs við annan flokk
á nýjum forsendum. Líkumar á
því, að Alþýðubandalagið lyfti þeim
aftur í ráðherrasæti fara sífellt
þverrandi. Um slíka upphafningu
forystumannanna snýst pólitísk
barátta Alþýðubandalagsins nú en
ekki varðstöðu um hreinar og
óspjallaðar hugsjónir.
HÖfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins i Reykjavík.
Norræna húsið:
Fyrirlestur um sögu
íslenskrar menningar
OPIÐ hús verður að veivju í Nor- mynd Osvalds Knudsens „Surtur fer
ræna húsinu í kvöld, fimmtudags- sunnan".
kvöldið 13. ágúst. Fimmtudaginn 20. ágúst verður
Heimir Pálsson cand.mag. flytur síðasta Opna húsið í Norræna húsinu
fyrirlestur á sænsku og nefnir: Is- á þessu sumri og þá mun Unnur
landsk kultur genom tiderna" og Guðjónsdóttir annast íslandskynn-
rekur hann þar sögu íslenskrar ingu ( myndum, dansi og söng.
menningar í stórum dráttum. Aðgangur er ókeypis og allir em
Kaffihlé verður eftir fýrirlesturinn velkomnir.
og að því loknu verður sýnd kvik-
■
Wl'

Úrslit í grillleik
YífllfeUs hf.
Heildarsala á tveggja lítra umbúðum á tímabilinu
5. júní til 5. ágúst var 1.516.622.
Eftirtaldir 100 þátttakendur komust næst réttri tölu
og hljóta í vinning veglegt gasgrill frá Esso.
Nöfn hinna heppnu:
Agnes Gísladóttir, Víðibergi 5, 220 Hafnarf.,
Auöur Ragnarsdóttir, Traðarlandi 17,415 Bolungarvík,
Auður Ýr Helgadóttir, Logalandi 36, 108 Reykjavík,
Ásgeir Sigtryggsson, Kambaseli 61, 109 Reykjavík,
Atli Bergþórsson, Hvammabraut 4, 220 Hafnarf.,
Atli Þór Sigurðarson, Hlíðarvegi 34, 200 Kóp.,
Árni R. Garðarsson, Hjallavegi, 104 Reykjavík,
Ásta Ragnarsdóttir, Drekahlíð 8, 550 Sauðórkr.,
Anna María Torfadóttir, Botni, Mjóafirði, 401 ísaf.,
Arnar Baldvinsson, Álakvísl 19, 110 Reykjavík,
Ásdís Kristjónsdóttir, Aðalgötu 23, 550 Sauðórkrókur,
Brynja Þorbergsdóttir, Suðurvangi 6, 220 Hafnarfj.,
Brynhildur Magnúsdóttir, Oddgeirshólum, 801 Selfossi,
Bjarnheiður Jónsdóttir, Múlavegi 53, 710 Seyðisf.,
Burkni Birgisson, Hringbraut 46, 230 Keflavík,
Drífa Garðarsdóttir, Köldukinn 26, 220 Hafnarf.,
Eybjörg Geirsd., Leirutanga 26, Mosfbæ, 270 Varmó,
Erling 0. Vignisson, Jörundarholti 162, 300 Akranesi,
Eiríkur Sigursteinsson, Holtsbúð 53, 210 Garðabæ,
Eygló Jónsdóttir, Hraunbæ 66, 110 Reykjavík,
Erla Þorsteinsdóttir, Gauksrima 5, 800 Selfossi,
Elín Gunnarsdóttir, Gili, Bitrufirði, 500 Strandasýslu,
Eiður Rúnarsson, Fagrabergi 58, 220 Hafnarf.,
Edda Bjarnadóttir, Brekku, Lóni, 781 Höfn,
Einir Einisson, Búhamri 12, 900 Vestmannaeyjum,
Franz Arason, Sogavegi 133, 108 Reykjavík.
Guðrún Benediktsdóttir, Þinghólsbr. 45,200 Kópav.,
Guðrún Bergmann, Þverósi 2, 110 Reykjavík,
Guðrún Ingibergsdóttir, Yrsufelli 13, 111 Reykjavík,
Guðmundur Árnason, Túngötu 3, 240 Grindavík,
Gunnar Ingi og Teitur, Sæbólsbraut 19, 200 Kópav.,
Gunnar Helgason, Stóra-Bóli, 781 Höfn,
Guðbjörg Guðmundsdóttir, Nónvörðu 14,230 Keflavík,
Guðmann Levy, Miklubraut 84, 105 Reykjavík,
Georg Ragnarsson, Mónabakka, Bergi, 230 Keflavík,
Guðrún Björgvinsdóttir, Heiðarbæ 14,110 Reykjavík,
Guðrún Valdimarsdóttir, Giljaseli 4, 109 Reykjavík,
Guðm. A. Guðmundsson, Blöndubakka 20,129 Rvík,
Halldóra Sölvadóttir, Vallhólma 12, 200 Kópavogi,
Helga Sig., Valshólum 4, 111 Reykjavík,
Hulda Sigfúsdóttir, Vesturbergi 28, 111 Reykjovík,
Halldór Jokobsson, Skólavörðust. 23,101 Reykjavík,
Hrólfur S. Jóhannesson, Vesturbergi 85,111 Reykjavík,
Hörður Harðar, Sævargörðum 9, 170 Seltjamarnesi,
Hafsteinn Jónsson, Staðarbakka 14; 109 Reykjavík,
Heiðrún B. Hansd., Mýrartungu II, 380 Króksfjarðarn.,
Helga G. Ólafsdóttir, Lynghaga 4, 107 Reykjavík,
Hugrún Ingólfsdóttir, Lundarbrekku 2,200 Kópavogi,
Hafliði Ingason, Boðaslóð 4, 900 Vestmannaeyjum,
Hannes Agnarsson, Álagranda 10, 107 Reykjavík,
Hildur Rut, Svalbarði 3, 220 Hafnarf.,
Hilmar Sveinsson, Lyngmóum 11, 210 Garðabæ,
Haukur Harðarson, Kríuhólum 4, 111 Reykjavík,
Halldór Jónsson, Kringlunni 91, 103 Reykjavík,
Haraldur Guðmundsson, Holtsbúð 49,210 Garðabæ,
Hafþór Snæbjörnsson, Frostafold 36,112 Reykjavík,
Halldóra Baldursdóttir, Bústoðavegi 49,108 Reykjavík,
Ingvar Baldursson, Garðavegi 10, 220 Hafnarf.,
Inga Ásgeirsdóttir, Bjarkarbraut 9, 620 Dalvík,
Jón Ingi Jóns'son, Rónargrund 1, 210 Garðabæ,
Jóhanna Sigurðard, Heiðarhrauni 17, 240 Grindavík,
Jensína S. Sfeingrímsdóttir, Dælengi 19,800 Selfossi,
Kristín Hannesdóttir, Tjarnarbóli 10,170 Seltjarnarn.,
Kristinn Gestsson, Síðumúla 21, 108 Reykjavík,
Kristín Helgadóttir, Lækjargötu 34E, 220 Hafnarf.,
Kristín Valtýsdóttir, Klyfjaseli 1, 109 Reykjavík,
Kristjón Kristjónsson, Frostafold 129,112 Reykjavík,
Kristín H. Jónsdóttir, Fannarfelli 2, 111 Reykjavík,
Kristinn Þorleifsson, Aragötu 12, 101 Reykjavík,
Linda Hugdís Guðmundsdóttir, Vengi, 755 Stöðvarf.,
Loftur Ingason, Trönuhjalla 21, 200 Kópavogi,
Laufey Sveinbjörnsd., Lundabrekku 14,200 Kópavogi,
Marteinn Björn, Veiðileysu, Strandarsýslu,
Marta Hannesdóttir, Sólvallagötu 60,101 Reykjavík,
Michael Haraldsson, Móvabraut 11-303, 230 Keflavík,
Margrét Hinriksd., Klausturhvammi 32, 220 Hafnarfj.,
Margrét U. Kjartansdóttir, Hóagerði 23,108 Reykjav.,
María Rut Reynis, Heiðarbraut 7b, 230 Keflavík,
Margrét H. Kristjónsd., Höfðaholti 5, 310 Borgarnesi,
María G. Bórðardóttir, Brunnum 16, 450 Patreksf.,
Oddgeir Mór, Kringlumel, 301 Akranesi,
Ólöf Pólsdóttir, Brautarholti, 270 Kjalarnesi,
Ragnar Vilhjólmsson, Fasabraut 36b, 230 Keflavík,
Sigurbjörg Halldórsdóttir, Suðurgarði 16,230 Keflavík,
Svava Jónsdóttir, Meistaravöllum 13,107 Reykjavík,
Svala Grétarsdóttir, Móasíðu 7d, 603 Akureyri,
Sigurjóna Haraldsdóttir, Dalseli 31, 109 Reykjavík,
Svanhildur Pólmadóttir, Brekkustíg 31E, 260 Njarðvík,
Skúli Egilsson, Barmahlíð 15, 105 Reykjavík,
Vigdís Árnadóttir, Suðurvangi 23B, 220 Hafnarf.,
Valborg Einarsdóttir, Garðaflöt 19, 210 Garðabæ,
Vilhelm Bergsveinsson, Ásgarðsvegi 2, 640 Húsavík,
Unnur Ósk Björgvinsdóttir, Reynibergi 1,220 Hafnarf.,
Unnur B. Friðriksdóttir, Klettavík 3,810 Borgarnesi,
Þórður Ólofsson, Lyngbergi 6, 815 Þorlókshöfn,
Þorvarður Jóhannesson, Hóvallagötu 22,101 Reykjav.,
Þórður G. Andersen, Eyrargötu 15, 580 Siglufirði,
Þór Sigurgeirsson, Austurströnd 4,170 Seltjarnarnesi,
Örn Didier Jaross, Krókabyggð 8, 270 Mosfellsbæ,
Zophus Arí Lórusson, Melabraut 21, 540 Btönduósi.
Allir vinningshafar fá senda beiðni upp á vinninginn.
Vinningshafar á höfuðborgarsvæðinu geta vitjað
síns vinnings á þjónustustöð Esso við Gelgjutanga,
en vinningshafar á landsbyggðinni fá sinn vinning
afhentan á næstu Esso-bensínstöð.
Vífilfell þakkar landsmönnum sem fyrrfrábæra þátttöku
í þessari uppákomu sumarsins.
Olíufélagið hf _
FAjCÍA .Sfflte
(Fréttatilkynning)